Andragogika
18.02.2012
Egzamin zerowy - 16 czerwca - 2 pytania otwarte
Zagadnienia:
Pojęcie i przedmiot badań andragogiki oraz jej obszary problemowe, zadania oraz zakres badań.
Człowiek dorosły jako podmiot procesów edukacyjnych - ogólna charakterystyka człowieka dorosłego, dojrzałość o dorosłość, fazy życia i role społeczno-zawodowe dorosłych, linia rozwoju zawodowego, możliwości i potrzeby edukacji dorosłych.
Cechy współczesnej edukacji dorosłych - edukacja permanentna a kształcenie ustawiczne dorosłych, wybrane teorie aktywności edukacyjnej dorosłych.
Właściwości kształcenia i samokształcenia dorosłych - proces nauczania-uczenia się dorosłych, organizacja, przebieg i wyniki procesu nauczania-uczenia się dorosłych, właściwości procesu samokształcenia dorosłych.
Nauczyciele andragodzy - pojęcie, funkcje i zadania nauczycieli dorosłych, nauczyciel w szkolnej i nie szkolnej edukacji dorosłych. inni realizatorzy zadań edukacji dorosłych.
Funkcje społeczne edukacji dorosłych i jej rozwiązania systemowe, główne strategie edukacji dorosłych.
Istota, potrzeby i możliwości wychowania oraz samowychowania dorosłych, współczesne koncepcje wychowania dorosłych, samowychowanie dorosłych.
Edukacja przez sztukę i aktywność kulturalno-oświatową, potrzeby kulturalno-oświatowe dorosłych.
Współczesne rozwiązania edukacji na odległość.
Edukacja dorosłych w wymiarze międzynarodowym, tendencje rozwoju edukacji dorosłych.
Literatura
Wujek T. (red.), Wprowadzenie do andragogiki, W-wa 1996
Wujek T. (red.), Wrowadzenie do pedagogiki dorosłych, W-wa 1992
Wszystkie zagadnienia poruszane na wykładzie będą z tej książki (1 lub 2) - wybrać jedną.
Temat: Pojęcie, przedmiot badań, zadania i obszary problemowe andragogiki.
Kryteria wyodrębniania i samodzielności dyscyplin naukowych:
wyodrębniony i swoisty przedmiot badań, (przedmiot musi być nazwany, nie jest przedmiotem badań innej dyscypliny)
Dostosowana do przedmiotu badań terminologia i nazewnictwo oraz układ pojęć i twierdzeń.
Dostosowana do przedmiotu badań metodologia, w tym metody, techniki i narzędzia badawcze wraz z procedurami badawczymi.
Nauki pedagogiczne w uporządkowaniu Polskiej Akademii Nauk:
1. Podstawowe dyscypliny pedagogiczne
- pedagogika ogólna,
- historia oświaty i wychowania i doktryn pedagogicznych,
- dydaktyka.
2. Szczegółowe dyscypliny pedagogiczne wyznaczone linią rozwoju człowieka (subdyscypliny) - 9:
- pedagogika rodziny
-pedag. wczes. i przed.
- ped. szkolna,
- ped. szkoły wyższej,
- ped. dorosłych - ANDRAGOGIKA
- ped. specjalna,
- teoria kształcenia równoległego,
- teoria kształcenia ustawicznego.
- geontologia pedagogiczna
3. Dyscypliny pedagogiczne odpowiadające głównym obszarom działalności człowieka
m.in.
- ped. społeczna,
- ped. kultury,
- ped. czasu wolnego,
- ped. zdrowia,
- ped. pracy,
- teoria wychowania ogólno-technicznego,
- teoria wychowania obywatelskiego.
4. Dyscypliny pomocnicze i z pogranicza
- ped. porównawcza,
- pedeutologia,
- ekonomia oświaty,
- organizacja oświaty i wychowania.
.
Andragogika została wyodrębniona w Polsce jako subdyscyplina nauk pedagogicznych w latach '70 XX w. , pod nazwą pedagogika dorosłych. Pod tym określeniem włączono ją w strukturę nauk pedagogicznych i funkcjonowała do połowy lat '90 XX w.
Nazwa andragogika upowszechniła się w Polsce w latach '90 XXw. I z etymologicznego punktu widzenia jej nazwa pochodzi z Greki, gdzie „aner”, w dopełniaczu „andros” oznacza: dzielny, dorosły, człowiek, mężczyzna; oraz przyrostek „ago” - prowadzić, prowadzę.
Przedmiot badań andragogiki:
1. w znaczeniu szerokim
a) Andragogika bada i opisuje wszelkie aspekty aktywności edukacyjnej ludzi dorosłych.
b) Przedmiot badań obejmuje problematykę wychowania, samowychowania, kształcenia i samokształcenia dorosłych.
Procesy te (w., s., k., samoksz.,)tworzą układ dopełniający i traktujący dorosłych jako niezależne, podmiotowe struktury edukacyjne. W przypadku dorosłych strukturą podmiotową i niezależna są oni sami.
2.w znaczeniu wąskim
Andragogika to subdyscyplina nauk pedagogicznych, której przedmiotem badań i zainteresowań naukowych są cele, przebieg, warunki, skutki i prawidłowości intencjonalnego, świadomego, celowego i zorganizowanego procesu kształcenia i wychowania ludzi dorosłych oraz ich samokształcenia i samowychowania (autokreacji) (za T. Wujkiem).