1. Ortodydaktyka:

• dydaktyka specjalna

• teoria procesu nauczania, wychowania, kształcenia, samokształcenia i procesu uczenia się jednostek odchylonych od normy

• dobór odpowiednich metod, środków, form pracy jak najbardziej dostosowanych do danej kategorii niepełnosprawności

Dydaktyka specjalna bada następujące problemy:

• Cele, zadania, treści, formy, zasady, metody i środki dydaktyczne oraz cały proces przyswajania przez uczniów niepełnosprawnych umysłowo, psychoruchowo, fizycznie, chorych przewlekle i niedostosowanych społecznie wiadomości, umiejętności, sprawności i nawyków.

• Wypracowuje optymalny proces postępowania dydaktycznego, wychowawczego i organizacyjnego nauczyciela z uczniem w zespole klasowym, w pracy indywidualnej, ale też poza szkołą czy placówką specjalną

• Bada nie tylko procesy edukacyjne lecz także uwarunkowania powodzeń, niepowodzeń szkolnych dzieci i młodzieży o różnym stopniu odchylenia od normy rozwoju i życia społecznego

• Podmiotem nauczania, wychowania ukierunkowującego i oddziaływania interwencyjnego jest:

• Jednostka (dziecko, uczeń, osoba dorastająca, osoba dorosła) wchodząca w interpersonalne układy pedagogiczne: nauczyciel - uczeń - rodzice, opiekunowie - środowisko wychowawcze.

• Podział ortodydaktyki:

• Oligofrenodydaktyka

• teoria nauczania niepełnosprawnych umysłowo

• podmiot oddziaływań: jednostki z zahamowaniami i upośledzeniami centralnego układu nerwowego i zaburzeniami endokrynologicznymi

• Surdodydaktyka

• Teoria nauczania osób z niepełnosprawnością słuchową i zaburzeniami mowy

• Podmiot oddziaływań: jednostki z upośledzeniem słuchu i mowy - aparatury percepcyjnej i ekspresyjnej

• Tyflodydaktyka

• Teoria nauczania osób z niepełnosprawnością wzroku

• Podmiot oddziaływań: jednostki z zaburzeniami wzrokowymi - aparatury percepcyjnej

• Dydaktyka resocjalizacyjna

• Teoria nauczania niedostosowanych społecznie

• Podmiot oddziaływań: jednostki z zaburzeniami charakterologicznymi, zaniedbane moralnie z trudnościami wychowawczymi

• Dydaktyka terapeutyczna (lecznicza)

• Teoria nauczania chorych przewlekle oraz niepełnosprawnych ruchowo

• Podmiot oddziaływań: jednostki z uszkodzeniami motorycznymi - aparatury ekspresyjnej, chorzy przewlekle somatycznie i psychicznie

• Dydaktyka korekcyjna

• Teoria nauczania osób z fragmentarycznymi (parcjalnymi) zaburzeniami rozwojowymi

• Podmiot oddziaływań: jednostki z mikrouszkodzonym ośrodkowym układem nerwowym (dysleksja, ADHD itp.)?

5. Zasady ortodydaktyki:

• Zasada pomocy i życzliwości

• Pomagać ale nie wyręczać

• Życzliwość, nie litość, stosunek przyjacielski, szacunek

• Zasada kształtowania pozytywnej atmosfery pracy (atmosfera korzystnych dominant emocjonalnych - M. Grzegorzewska)

• Klasa dostosowana fizycznie (kolorowa itp.), właściwe wyposażenie

• Życzliwość, przyjaźń, pomoc, pozytywne emocje, odpowiednia osobowość i … nauczyciela

• Ciekawe metody pracy

• Zasada aktywności w nauce

• Na miarę możliwości pozwolić na aktywizowanie się

• Motywowanie uczniów

• Odpowiednie środki, formy, metody

• Pobudzenie aktywności, czynny udział uczniów w nauce

• Zasada indywidualizacji

• Indywidualne podejście do każdego ucznia

• Indywidualny rozwój zainteresowań

• Czasem indywidualne programy

• Elastyczność, ciągła weryfikacja

• Zasada dominacji wychowania

• Dążenie do jak największej samodzielności w społeczeństwie

• Czynności samoobsługowe

• Rozpoznawanie emocji u siebie i innych, radzenie sobie z nimi

• Sytuacje społeczne

• Zasada treści kształcenia

• Odpowiedni dobór treści kształcenia

• Stopniowanie trudności ujęte w ciągłości

• Praktyczne umiejętności

---