ZARZĄDZANIE STRATEGICZNE II
Paradoks strategiczny - jest to sytuacja, w której dwa wykluczające się wzajemnie czynniki są konieczne do rozważenia w tym samym czasie.
Natura paradoksu strategicznego - polega na tym, że jeden czynnik jest realny i czynnik przeciwstawny jest również realny.
Natura paradoksu strategicznego jest dualna, co implikuje dwa oblicza tego samego problemu.
Firmowi stratedzy (jeśli zaakceptowali istnienie paradoksu strategicznego), poszukują najlepszego rozwiązania problemu (koncepcyjnie) i starają się je skutecznie wprowadzić w życie.
L.p. |
POZIOM |
ISTOTA PARADOKSU |
PERSPEKTYWA ANALIZY |
1. |
myślenie strategiczne |
strateg musi myśleć standardowo i niestandardowo (jednocześnie) |
myślenie liniowe i myślenie lateralne (kreatywen) |
2. |
sposób formułowania strategii |
formułowanie strategii w sposób planistyczny, na drugim biegunie strategie ewolucyjne (podejście planistyczne czy ewolucyjne) |
planowanie kontra inkrementalizm |
3. |
zmiana strategiczna |
z jednej strony zmiana ewolucyjna, z drugiej rewolucyjna |
zmiany skokowe (rewolucja) zmiany liniowe (ewolucja) |
4. |
strategiczna jednostka gospodarcza (na poziomie danego biznesu) |
nieograniczony rynek z jednej strony, z drugiej ograniczone zasoby |
- podejście od wewnątrz na zewnątrz - podejście z zewnątrz do wewnątrz |
5. |
korporacja |
autonomia kontra synergia |
- analiza portfelowa - podejście kluczowych kompetencji (jak zmultiplikować biznesy na podstawie zdobytych kluczowych kompetencji) |
6. |
otoczenie konkurencyjne lub na poziomie sieci |
paradoks współpracy i konkurencji |
- przedsiębiorstwo sieciowe - przedsiębiorstwo dyskretne (atomistyczne) - osamotnione w swoich działaniach |
7. |
kontekst sektorowy |
konieczność dostosowania się kontra możliwość wyboru |
- kreowanie sektora (tworzenie) poprzez główne firmy innowacyjne - ewolucja sektora (dostosowanie do lidera) |
8. |
kontekst organizacyjny |
kontrola kontra chaos |
- silne przywództwo - dynamika organizacji |
9. |
kontekst międzynarodowy |
globalizacja kontra lokalizacja |
- globalna konwergencja (upodabnianie się produktów - identyczne na wszystkich rynkach świata) - międzynarodowa różnorodność (specyfika) |
10. |
cele organizacji |
zysk kontra odpowiedzialność |
- shareholders (akcjonariusze) - stakeholders (klienci) |
Myślenie liniowe a myślenie lateralne
Aspekt analizy |
Myślenie liniowe |
Myślenie lateralne |
położenie nacisku na |
standardowe myślenie |
kreatywność (myślenie z góry na dół i wszerz) |
styl kognitywny (poznania świata) |
analityczny |
intuicyjny |
skoncentrowanie uwagi na |
tradycji i rygorze |
wizji i zaprzeczaniu dogmatom |
natura rozumowania |
rozumowanie konceptualne |
rozumowanie imaginacyjne |
sposób rozumowania |
pionowy |
lateralny (horyzontalny, poziomy, można zacząć od końca) |
założenia odnośnie rzeczywistości |
obiektywna - możliwa do poznania |
subiektywna - dająca się kształtować |
decyzje opierają się na: |
kalkulacji |
osądzie |
stosowana metafora |
strategia jako nauka |
strategia jako sztuka |
Podejście planistyczne a ewolucyjne
Główne założenia szkoły planistycznej - organizacje dzięki budowaniu planów strategicznych mogą i powinny swoją przyszłość kształtować w racjonalny i uporządkowany sposób.
W tworzeniu strategii najbardziej znacząca jest perspektywa prezesa firmy.
Badanie strategii jest zdyscyplinowanym, formalnym procesem.
Efektem procesu planowania powinna być gotowa do wdrożenia strategia - dokument, który mówi co, kto i jak ma robić.
Etapy w sformalizowanym planowaniu strategicznym
1.ustalenie celów strategicznych
2.identyfikacja aktualnych celów i strategii
3.analiza otoczenia 4. analiza zasobów strategicznych
5.określenie strategicznych kierunków działania
6.analiza luki strategicznej i określenie zmian
7.podjęcie decyzji strategicznych
8.implementacje strategii
(wdrożenie w życie)
9.pomiar postępów i kontrola
Główne założenia szkoły ewolucyjnej
Długookresowe planowanie strategiczne nie ma większego sensu z trzech powodów:
1/ nie jesteśmy w stanie przewidzieć wszystkich czynników w otoczeniu mających wpływ na zachowania strategiczne organizacji
2/ zmienność siły oddziaływania poszczególnych czynników jest mało przewidywalna
3/ nie jesteśmy w stanie przewidzieć precyzyjnie dynamiki wnętrza organizacji
Strategię organizacji należy budować w stosunkowo krótkim horyzoncie czasu, na zasadzie „małych kroczków”.
Rzeczywista strategia organizacji powstaje na styku zamierzeń strategicznych i w małym stopniu przewidywalnych wydarzeń w otoczeniu firmy.
Cztery typy strategii:
1/ strategia rozważana (planowana) - składają się na nią działania, które zostały zapisane w planie strategicznym przedsiębiorstwa, np. biznes plan
2/ strategia wyłaniająca się (emergentna) - składają się na nią działania, które nie zostały zapisane w planie strategicznym, natomiast zostały podjęte at hock (z dnia na dzień) i wdrożone w życie (miały miejsce w działaniu biznesowym firmy)
3/ strategia porzucona - składają się na nią działania, które zostały zapisane w planie strategicznym, ale nie zostały zrealizowane w rzeczywistości
4/ strategia rzeczywista (oceniana po działaniu) - składają się na nią działania, które miały miejsce w praktyce niezależnie, czy były zapisane w planie, czy nie.
Macierz: Stopień realizacji strategii (Efekt realizacji strategii)
|
Stopień realizacji strategii planowanej |
||
|
Wysoki |
Niski |
|
Efekt strategii rzeczywistej |
Sukces |
realizacja strategii przyniosła sukces |
strategia wyłaniająca się przyniosła sukces |
|
Porażka |
strategia planowana była strategią chybioną |
strategia planowana była źle realizowana lub/i strategia wyłaniająca się doprowadziła do porażki |
Co nam daje planistyczne podejście do projektowania strategii?
1/ Metody prognozowania przyszłości
-ekstrapolacja trendów
-modelowanie ekonomiczne
-metody scenariuszowe
-prognozowanie wielowymiarowe
2/ Uporządkowany w czasie algorytm działania
-cele strategiczne
-podział zadań
-harmonogram działania
3/ Sprzężenie zwrotne między planem a jego realizacją
-pętla: planowanie - wdrożenie - analiza efektów
-planowanie sytuacyjne
-skuteczne systemy informacyjne kluczowym czynnikiem sukcesu
Co daje nam ewolucyjne podejście do projektowania strategii?
1/ Ukazuje ograniczenia i pułapki w podejściu planistycznym do budowy strategii.
2/ Stworzono koncepcję wzrostu działania, pozwalającego nadać sens i zrozumieć zależności w skomplikowanej siatce znaczeń, zdarzeń i procesów, która ewolucyjnie powstaje i utrwala się w firmie.
3/ Szkoła ewolucyjna wykazała, że organizacje mają skłonność do budowania wzorców działania. Badacze procesu zmian organizacyjnych wykazali, że wzorce takie, jeśli prowadzą w jakimś okresie do sukcesu, stają się z czasem balansem tworzącym inercję wobec zmiany. W praktyce oznacza, to że wdrożenie strategii niezgodnej z utrwalonym wzorcem natrafia na ogromne opory.
4/ Ukazuje irracjonalne czynniki, mające wpływ na osiągnięcie sukcesu, takie jak: intuicja, szczęście, przypadek, splot pomyłek itp.
Proces formułowania strategii
Aspekt analizy |
Podejście planistyczne |
Podejście inkrementalne |
Położenie nacisku na |
działanie w pełni świadome i rutynowe |
działanie świadome tylko do pewnego stopnia i elastyczne |
Istota strategii |
ściśle zaprojektowana |
określona częściowo |
Formułowanie strategii |
rozwiązywanie problemów |
ciągłe znajdywanie rozwiązań |
Etapy |
najpierw pomyśl, potem działaj |
myśl i działaj na przemian |
Proces formułowania |
formalny i całościowy |
niesformalizowany i fragmentaryczny |
Obraz przyszłości |
przewidywalna |
nieprzewidywalna |
Proces podejmowania decyzji |
alokacja / koordynacje |
eksperymentowanie |
Implementacja strategii |
zaprogramowana |
oparta na procesie uczenia się |
Paradoks związany ze zmianami
Typy bazowych stanów otoczenia
|
Charakter zmian w otoczeniu |
||
|
ciągły
|
skokowy |
|
zakres zmian w otoczeniu |
duży |
ewolucja branży
|
rewolucja branży |
|
mały |
ewolucja segmentu rynku
|
rewolucja w segmencie rynku |
Przykład w branży fotograficznej
|
Charakter zmian w otoczeniu |
||
|
ciągły
|
skokowy |
|
zakres zmian w otoczeniu |
duży |
konfiguracja aparatu cyfrowego z urządzeniami perfekcyjnymi
|
wprowadzenie aparatu cyfrowego na rynek |
|
mały |
doskonalenie funkcji „zoom”
|
wprowadzenie technologii natychmiastowego wywoływania zdjęć |
Typ zmian organizacyjnych w przedsiębiorstwie na tle branży fotograficznej
|
Charakter zmian w otoczeniu |
||
|
ciągły
|
skokowy |
|
zakres zmian w otoczeniu |
duży |
doskonalenie systemu produkcyjnego w kierunku interakcji z urządzeniami perfekcyjnymi
|
uruchomienie produkcji w oparciu o technologię nową dla świata |
|
mały |
doskonalenie systemu produkcji w kierunku funkcjonowania produktu
|
uruchomienie produkcji w oparciu o technologię nową dla segmentu rynku |
Rewolucja w branży to stan otoczenia, w którym:
-zmieniają się diametralnie dotychczasowe reguły gry w branży
-zmianie ulega większość kluczowych czynników sukcesu
-następuje redefinicja branży
-kreowane są jednocześnie nowe (dla świata) produkty i nowe (dla świata) rynki
-dotychczasowi liderzy zaczynają tracić udział w rynku
-zaczyna się wyścig z czasem o przywództwo w branży
Kluczowe czynniki sukcesu są to czynniki typowe dla każdej branży, której stopień opanowania decyduje o sukcesie firmy, są zmienne w czasie i ulegają ewolucji.
Ewolucja w branży to stan otoczenia, w którym:
-dotychczasowe reguły gry w branży zmieniają się stopniowo
-ulega zmianie jeden z kluczowych czynników sukcesu
-branża rozwija się, kurczy w sposób możliwy do ekstratopolacji
-kreowane są nowe produkty na istniejących rynkach, lub nowe rynki na istniejące produkty
-dotychczasowi liderzy dyktują reguły gry
-następuje walka o opanowanie nowego kluczowego czynnika sukcesu
Rewolucja segmentu rynku to stan, w którym:
-ogólne reguły gry w branży pozostają niezmienione
-dany rynek znalazł się w fazie wzrostu (wstrząsów), lub uległ erozji przechodząc do fazy schyłkowej, lub nastąpiła jego gwałtowna rewitalizacja
-następuje redefinicja danego segmentu
-ulegają diametralnej zmianie sposoby konkurowania, ale tylko na wybranym fragmencie rynku
-może nastąpić gwałtowna zmiana w strukturze konkurencji na danym segmencie rynku
-następuje ostra walka o zajęcie najdogodniejszej niszy rynkowej, lub opanowanie całego segmentu
Ewolucja w segmencie rynku to stan, w którym:
-ogólne reguły gry w branży pozostają nie zmienione
-dany rynek znajduje się w fazie dojrzałości (stała liczba konkurentów, dynamika wzrostu poddające się eksplolacji)
-zmiany w segmencie rynku mają charakter liniowy
-liderzy rynkowi mają stabilną propozycję konkurencyjną
-produkty ulegają lekkiej modyfikacji
-rozmiary segmentu ewoluują w sposób liniowy, lub nie zmieniają się
Zmiany dyskretne a zmiany ciągłe
Aspekt analizy |
Zmiany dyskretne |
Zmiany ciągłe |
Położenie nacisku na |
rewolucja ponad ewolucją |
ewolucja ponad rewolucją |
Zmiany strategiczne jako: |
raptowna innowacja |
stopniowe doskonalenie |
Proces zmian strategicznych |
kreatywna destrukcja |
organiczna adaptacja |
Istota zmian |
nagłe zerwanie z dotychczasowym stanem |
ciągłe uczenie się i elastyczność |
Reakcja na zmiany w otoczeniu |
terapia szokowa |
ciągłe dostosowywanie |
Spojrzenie na kryzysy w organizacji |
pod presją rzeczy zaczynają być płynne (problem odmrożenia, zmiana systemu myślenia i działania) |
problem zamrożenia - utrwalanie zmian, tego czego się nauczyliśmy, utrwalić nasze umiejętności |
Model zmian długookresowych |
równowaga punktowa |
stopniowy rozwój |
Paradoks IV - porównanie dwóch perspektyw analizy strategicznej
Aspekt analizy |
Podejście Outside-in (analiza SWOT) |
Podejście Inside-out (analiza TOWS) |
Położenie nacisku na |
Rynek |
Zasoby |
Orientacja |
M/I-D (market/industry driven) firmy napędzane przez rynek - to takie którym do sukcesu rynkowego wystarczy, że będą dostosowane do warunków rynkowych |
R-D (resources-driven) firmy napędzane przez zasoby to takie, które same kreują popyt na rynku |
Punkt wyjściowy |
Analiza branży/rynku |
Analiza konfiguracji zasobów |
Uzyskanie równowagi przez |
Dostosowanie się do otoczenia |
Przemodelowanie otoczenia (rewolucja w branży) |
Cel strategiczny |
Zdobyć korzystną pozycję konkurencyjną |
Zdobyć wyróżniają zasoby |
Działania strategiczne |
Pozycjonowanie firmy na rynku |
Rozwijanie kluczowych kompetencji |
Działania taktyczne |
Pozyskiwanie niezbędnych zasobów |
Wejście na rynek / rynki i pozycjonowanie |
Podstawa utrzymania przewagi konkurencyjnej |
Siła przetargowa i bariery mobilności |
Konfiguracja zasobów i barier imitacji |
PARADOKS NA POZIOMIE SJB
Dwie szkoły w zarządzaniu strategicznym
Główne założenia szkoły pozycyjnej
I. Istotą strategii jest osiągnięcie przewagi konkurencyjnej.
Przewagę konkurencyjną można mierzyć za pomocą kluczowych czynników sukcesu.
Kluczowe czynniki sukcesu (k.c.s.)- to czynniki, których stopień opanowania decyduje o sukcesie bądź porażce przedsiębiorstwa, są one charakterystyczne dla każdej branży i są zmienne w czasie.
Typowe k.c.s. - przykłady:
1.udział w rynku - kluczem do osiągnięcia pozycji lidera
2.jakość produktów
3.innowacyjność produktów
4.bogactwo asortymentu
5.konkurencyjność cenowa
6.strategia promocyjna
7.efektywna sieć dystrybucji
8.silna marka
Typy przewag konkurencyjnych
1. Przewaga naturalna (lokalizacja, dostęp do zasobów, regulacje prawne)
2. Przewaga relacji ceny do jakości (przewaga cenowo-kosztowa, przewaga jakościowa, relacja cena-jakość)
3. Przewaga systemu obsługi
-kreowanie długookresowych relacji (dogłębna znajomość realiów i potrzeb odbiorców)
-unikalność produktu/usługi (budowanie silnych barier ekonomicznych i prawnych)
-aktywny dostawca (wysoki poziom dopasowania oferty produktowo-usługowej)
4. Przewaga barier wejścia i budowy standardów
-quasi-monopol
-stwarzanie i kontrola standardu
-współdziałanie w sieci (produkty Coca Cola sprzedawane w Mc Donald's)
II założenie - punktem wyjścia do budowy i analizy strategii jest otoczenie firmy
Istotą strategii jest walka z konkurencją (musimy śledzić ruchy konkurencji i pozycjonować się na tle konkurencji).
Istnieją dwie fundamentalne strategie prowadzące do sukcesu:
1.strategia minimalizacji kosztów
2.strategia zróżnicowania
Główne założenia szkoły zasobowej
1. Aby zrozumieć źródła sukcesu organizacji trzeba zrozumieć konfigurację jej unikalnych zasobów i umiejętności
2. Zasoby, na których zasadza się strategia sukcesu muszą być cenne, rzadkie, trudne do imitacji oraz efektywnie wykorzystane
3. Zasoby muszą być rozpatrywane w kontekście relacji organizacji z otoczeniem
Zasoby firmy
1/ zasoby materialne (finansowe, stosowana technologia, infrastruktura, grunty)
2/ zasoby niematerialne
a/ zasoby relacyjne
-reputacja firmy
-reputacja marki
-sieć kontaktów osobistych
-tajemnice handlowe
-relacje z dystrybutorami
-relacja z dostawcami
-relacje z klientami
-sieć aliantów strategicznych
b/ kompetencje
-wiedza (licencje i patenty)
-doświadczenie
-umiejętności
-kultura organizacyjna
Porównanie dwóch perspektyw analizy strategicznej
Aspekt analizy |
Perspektywa portfelowa |
Perspektywa zasobowa |
Położenie nacisku na: |
autonomię |
efekt synergii |
Typ przewagi konkurencyjnej |
rozproszona przewaga konkurencyjna (dywersyfikacja) - firma opanowała jeden k.c.s. |
skoncentrowana przewaga konkurencyjna |
Strategie konkurencji formułowane są na: |
poziomie biznesu |
poziomie korporacji |
Główne zadania |
optymalizacja przepływów finansowych (w który biznes wchodzić, a w który nie) |
budowa kluczowych kompetencji |
Architektura korporacji |
zdywersyfikowana (Holiday Inn- biznes hotelowy, sieć restauracji, kasyna) |
oparta na kluczowych kompetencjach |
Pozycja SJG |
wysoce niezależna |
współzależna |
Sposób kontroli |
cele sformułowane w kategoriach finansowych |
cele sformułowane w kategoriach jakościowych |
Wykup firm |
łatwy w ramach dywersyfikacji |
trudny ze względu na integrację w ramach kluczowych kompetencji |
Dualne spojrzenie na model BCG
Pozycja w portfelu |
Perspektywa tradycyjna |
Perspektywa kontradycyjna |
Dojna krowa |
Duży udział w rynku o niskiej dynamice. Główne źródła dochodów przedsiębiorstwa. Inwestują w Gwiazdy i znaki zapytania. |
Masz silną pozycję na stabilnym rynku. Posiadasz technologię, know-how, system dystrybucji, doświadczenie w prowadzeniu biznesu, wiedzę o klientach, znaną markę. To wszystko jest wystarczającą podstawą do rewitalizacji biznesu. Nie ryzykuj swojej przyszłości inwestując w Gwiazdy. |
Gwiazda |
Duży udział w rynku o wysokiej dynamice. Umocnienie ich pozycji konkurencyjnej wymaga dużych nakładów finansowych. |
Jest to szybko rosnący rynek, który zwykle przyciąga wielu nowych konkurentów. Ostra walka konkurencyjna, przeinwestowanie, małe udziały w rynku i niechybne bankructwo większości konkurentów w typowe zjawiska. Nie atakuj. poczekaj aż większość podda się. Cena tych finansów będzie wówczas relatywnie niska. |
Znaki zapytania |
Niski udział w rynku o wysokiej dynamice. Silnie inwestuj. |
Sytuacja podobna jak wyżej. Sprzedaj biznes konkurentowi zapatrzonemu w dynamikę rynku, zanim zorientują się, że jest to „bardzo głodny pies” na nieprzewidywalnym rynku. |
Pies |
Niski udział w rynku o niskiej dynamice. Nie inwestuj, pomyśl o wycofaniu się z nierozwojowej działalności. |
Masz słabą pozycję na stabilnym rynku. Twoi konkurenci prawdopodobnie przygotowują się do wycofania, a ich biznesy są niedoinwestowane. Silnie zaatakuj tak jak zrobiły to firmy japońskie w branży zegarków, instrumentów muzycznych itp. |
PARADOKS NA POZIOMIE OTOCZENIA KONKURENCYJNEGO
LUB JAK KTO WOLI SIECI
Typy organizacji
1. alianse strategiczne
2. przedsiębiorstwa sieciowe
3. klastry
4. organizacje wirtualne
Alians - to związek między przedsiębiorstwami, którego zamierzeniem jest zrealizowanie przez partnerów wspólnego celu.
Jest to najlepsza ze znanych definicji aliansu, gdyż obejmuje wszelkie formy współpracy zarówno między konkurentami, jak i dostawcami oraz klientami o wymiarze krajowym i międzynarodowym, bez wyróżniania prawno-organizacyjnych form aliansu.
Alians - to spółka joint-venture między przedsiębiorstwami, z których jedno ma na celu wejście lub utrzymanie się na rynku kraju partnera (amerykańska definicja stosowana w badaniach aliansów międzynarodowych). Za alians uważa się tylko i wyłącznie spółkę typu joint-venture w przypadku współpracy międzynarodowej (musi być partner zagraniczny).
joint - venture - wspólne ryzyko
Alians - to formalna lub nieformalna współpraca przedsiębiorstw konkurencyjnych w ramach tego samego lub pokrewnych sektorów. Alianci muszą być dla siebie konkurentami.
Alianse strategiczne - to różne formy współpracy między aktualnymi lub potencjalnymi konkurentami, którzy zdecydowali się wspólnie prowadzić jakieś przedsięwzięcia lub rodzaj działalności łącząc i koordynując swoje zasoby i umiejętności (G.Biana).
Alians strategiczny - to współpraca między aktualnymi lub potencjalnymi konkurentami mająca wpływ na sytuację innych konkurentów, dostawców lub klientów w obrębie tego samego lub pokrewnych sektorów (M.Romanowska).
Klasyfikacja form aliansów strategicznych
Alianse strategiczne
1. alianse udziałowe - gdzie wymagane są udziały bądź akcje w danym przedsiębiorstwie lub w 2 przedsiębiorstwa
2. alianse bezudziałowe - dotyczą standaryzacji pomysłu na biznes
a/ umowy licencyjne - spółki joint-venture - najlepiej gdy rozkład udziałów jest symetryczny
b/ umowy franchisingowe - dotyczą standaryzacji pomysłu na biznes (udziały mniejszościowe)
c/ umowy o współpracy - firmy deklarują, że będą współpracować w jakimś obszarze (wzajemny wykup udziałów)
d/ umów o stowarzyszeniach - firmy stowarzyszają się w większe grupy (konkurencja następuje między stowarzyszeniami)
Lista celów strategicznych aliantów
1. wzrost rynku
- wzrost udziału w rynku
- znalezienie niszy rynkowej
- dostęp do sieci dystrybucji
- wyższa satysfakcja klientów
- wzrost reputacji marki
2. Potencjał organizacyjny
- zdolności produkcyjne
- ekspancja na nowe geograficzne rynki
- wzmocnienie łańcucha wartości
- nabycie nowych kompetencji
- wzmocnienie kultury organizacyjnej
3. Przewagi konkurencyjne
- umocnienie pozycji lidera
- stworzenie nowych barier wejścia
- B+R (współpraca w sferze badania i rozwoju)
- pionierskie wejście na rynek z nowym produktem
- wyścig z czasem
4. Cele finansowe
- racjonalizacja kosztów stałych
- poprawa rentowności kapitału
- poprawa przychodów ze sprzedaży
- szybsze przepływy finansowe
- zabezpieczenie przed spiralą konkurencji cenowej
Grono - ( z ang. klaster) - jest to znajdująca się w geograficznym sąsiedztwei grupa przedsiębiorstw i powiązanych ze sobą instytucji, zajmująca się określoną dziedziną działalności, połączona podobieństwami i wzajemnie uzupełniająca się.
Geograficzny zasięg grona może obejmować jedno miasto lub stan (województwo), cały kraj, a także sąsiadujące państwa.
W skład grona wchodzą: przedsiębiorstwa produkcyjne, wyroby finalne, dostawcy wyspecjalizowanych środków produkcji, instytucje finansowe, firmy zaliczające się do sektorów w dalszej części łańcucha wartości (dostawcy/klienci), producenci komplementarnych wyrobów, instytucje rządowe i pozarządowe, zapewniające specjalistyczne szkolenie, oświatę, informacje i badania naukowe oraz agencje normalizujące.
Organizacja wirtualna - to sieć instytucji, firm, zespołów i osób zlokalizowanych geograficznie w różnych miejscach i jednocześnie zorganizowanych w luźnych strukturach, które łączy wspólny cel - świadczenie usług na rzecz tego samego klienta.
Organizacja wirtualna - to czasowa sieć niezależnych kapitałowo podmiotów gospodarczych, którzy dzięki technologii informatycznej połączyli się w całość dla realizacji danego przedsięwzięcia.
Wirtualna forma organizacji przedsiębiorstwa oparta jest na „centrum kompetencji kluczowych”, obejmujących kształtowanie przewagi konkurencyjnej i strategii globalnej skoordynowanej ze strumieniami cząstkowymi pozostałych uczestników sieci. Funkcje rzeczowe przedsiębiorstwa, takie jak: badania i rozwój, zakupy, produkcja, logistyka, marketing, sprzedaż są realizowane przez uczestników sieci, których nazywa się umownie „dostawcami usług”.
Zmienność konfiguracji dostawców usług umożliwia przedsiębiorstwu nabycie kompetencji i proaktywną reakcję na aktualne i przyszłe zmiany w otoczeniu.
Wirtualna forma organizacji przedsiębiorstwa - wady i zalety
Szanse i problemy rozwoju koncepcji przedsiębiorstwa wirtualnego
Szanse:
1. wzrost elastyczności zarządzania
2. kreowanie nowych, wyróżniających kompetencji
3. redukcja kosztów działalności
4. efektywna gospodarka kapitałem intelektualnym
5. skrócenie czasu realizacji zlecenia
6. obniżenie nakładów inwestycyjnych
7. globalizacja działalności
8. realizacja transakcji mimo barier prawnych, organizacyjnych
9. natychmiastowe wykorzystanie pojawiających się szans
10. maksymalne wykorzystanie silnych stron każdego z uczestników sieci
Problemy:
1. możliwości działania nielojalnych uczestników sieci na rzecz konkurencji i wykorzystania posiadanych informacji
2. brak kontroli uczestników sieci przez centrum
3. niebezpieczeństwo włączenia się do sieci firm niekompetentnych
4. brak uregulowań prawnych odnośnie odpowiedzialności wobec klienta
5. trudności związane z przejściem od rzeczywistości wirtualnej do rzeczywistości realnej
Organizacja dyskretna a organizacja sieciowa
Aspekt analizy |
Organizacja dyskretna |
Organizacja sieciowa |
Położenie nacisku na |
konkurencja ponad kooperacją |
kooperacja ponad konkurencją |
Struktura otoczenia konkurencyjnego |
atomistyczna |
sieć zależności |
Granice firmy |
jednoznacznie zdefiniowane |
rozmyte |
Preferowana pozycja w otoczeniu |
niezależna |
współzależna |
Rezultat interakcji |
gra o sumie zerowej |
gra o sumie dodatniej |
Źródło przewagi konkurencyjnej |
siła przetargowa |
specjalizacja i koordynacja działań |
Wyższy poziom strategiczny |
nie występuje |
występuje |
Typ współpracy |
bazuje na kontraktach |
bazuje na relacjach |
Paradoks 10 - zysk czy odpowiedzialność
Paradoks na poziomie celów organizacji polega na tym iż menadżerowie muszą rozwiązywać go w taki sposób żeby zadowoleni byli właściciele firmy oraz inni ludzie interesu.
12