Ćwiczenia 1 i 2 15.03.06, 29.03.2006
BADANIA REHABILITACYJNE
Dokładne zbadanie chorego: postawienie diagnozy rehabilitacyjnej są tymi podstawami, na których bazuje następujący program rehabilitacji. Zawiera zbiór informacji na temat: dolegliwości i ……. Pacjenta, przeprowadzenie badań klinicznych instrumentalnych. Właściwością tego badania jest analiza i nie tylko poziomów zaburzenia organów, systemów, ale wpływu defektów fizycznych na życie i działalność chorego na poziomie jego możliwości funkcjonalnych.
Zbiór informacji na temat dolegliwości i ….. należy zbudować tak, aby nie pominąć najbardziej istotnych momentów w rozwoju zachorowania, podmiotowym odbieraniu przez pacjenta następstwo choroby. Zalecane jest celowe przepytywanie chorego i uzyskanie jego odpowiedzi wg następujących punktów:
*podstawowe informacje na temat dolegliwości (bóle, zaburzenia chodzenia, znaczne przemęczenie, ręce i nogi odmawiające posłuszeństwa, zaburzenia koordynacji)
*historia rozwoju choroby i problemy z tym związane; zaleca się nie tylko wyjaśnienie pytań dotyczących uzyskanego przez pacjenta leczenia i jego efektywności, istnienia towarzyszących chorób i alergii, a także uzyskania od chorego charakterystyki stanu jego życia przed i po rozwoju choroby lub ujawnienie się zaburzenia aby określić stratę spowodowaną przez chorobę lub zaburzenie
*poziom ograniczenia aktywności ruchowej (możliwości przewracania się w łóżku, siadania w pozycji leżącej, podnoszenia się, poruszania się w wewnątrz i na zewnątrz mieszkania, korzystanie ze środków transportu)
*możliwość wykonywania operacji bytowych (higiena osobista, ubieranie się, spożywanie posiłków)
*przeprowadzanie prac domowych (gotowanie, sprzątanie, pranie)
*aktywność społeczna
*trudności w komunikowaniu się z otoczeniem
*potrzeba środków pomocniczych (kule, wózek inwalidzki, protezy)
*problemy o charakterze seksuologicznym i psychologicznym
*sytuacja w rodzinie, poziom pomocy ze strony krewnych lub znajomych, zabezpieczenie finansowe.
Przy zastosowaniu SKALI BARTLA ocena aktywności bytowej odbywa się na podstawie sumy punktów chorego wg każdego z rozdziałów testu. Maksymalna suma punktów, odpowiadająca pełnej zdolności w życiu codziennym dochodzi do 100.
SKALA NIEZDOLNOŚCI FUNKCJONALNEJ FIM składa się z 18 punktów, odzwierciedlający stan ruchowych i intelektualnych funkcji. Punkty oceniane są przez opiekujący się chorym personel medyczny wg skali 7 punktowej, następnie podliczana jest suma punktów odpowiedzi na wszystkie punkty kwestionariusza. Sumaryczna ocena może stanowić od 18-126 punktów, im wyższa sumaryczna ocena tym więcej niezależności ma chory w życiu codziennym.
*7 - pełna niezależność w wykonywaniu odpowiedniej funkcji
*6 - ograniczona niezależność - chory wykonuje wszystkie zadanie samodzielnie, ale wolniej lub potrzebuje rady w ich wykonaniu
*5 - minimalna zależność (np. pomoc przy założeniu protezy)
*4 - nieznaczna zależność (75% wykonuje samodzielnie)
*3 - umiarkowana zależność (chory samodzielnie wykonuje 50-75%)
*2 - znaczna zależność (samodzielnie wykonuje 25-50%)
*1 - całkowita zależność od otoczenia (samodzielnie do 25%)
WIARYGODNOŚĆ - prawidłowość, uzasadnienie, skuteczność testu która zależy od zgodności ocen testowych z rozumieniem istoty właściwości obiektu. Wiarygodność cechuje znacznie pożytek z wniosków wyciągniętych na podstawie analizy skali testu lub rezultatów pomiaru.
Wyodrębniane są następujące typy wiarygodności: (one odzwierciedlają różne aspekty znaczenia tekstu)
*treściowa
*twarzowa
*przewidywalna
*konkurencyjna
*konstrukcyjna
*ekologiczna
PEWNOŚĆ - instrumentu pomiaru określana jest poprzez precyzyjność pomiaru właściwości obiektu. Wskazuje ona na ile odtwarzane są pomiary przy wykorzystywaniu danego instrumentu (metody) przez różne wyszkolone osoby. W przypadku kiedy są badane instrumenty dla pomiaru fizycznych wskaźników ilościowych, o pewności urządzenia decyduje precyzyjność pomiarów.
Dla wysokiej pewności i wiarygodności skala ocen składających się z wielu punktów ważna jest tzw. homogenność wewnętrznej struktury tych skal tj. punkty powinny oceniać jeden i ten sam badany czynnik i mieć pewien stopień korelacji ze sobą (wewnętrzne uzgodnienie testu).
Ćwiczenia 3 9.05.06
OCENA ZESPOŁU SIŁ ŻYCIOWYCH ORAZ SKUTECZNOŚCI REHABILITACJI
W praktyce rehabilitacji wykorzystywano różne kryteria oceny jej skuteczności: kliniczne, socjalne, społeczne dla odrębnych chorób.
KRYTERIA KLINICZNE - wyzdrowienie, polepszenie odbijają tylko odnowienie funkcjonalne (poziom organów) i cechują osiągnięty poziom rehabilitacji medycznej, lecz nie odzwierciedlają stopnia odnowienia funkcji socjalno-bytowej i zawodowej działalności. Tak, wyzdrowienie charakteryzuje pełne odnowienie funkcji, lecz nie pozwala ocenić jaki stopień naruszenia funkcji (lekki lub ostry) był do rehabilitacji.
KRYTERIA SOCJALNE wykorzystują ocenę zdolności do pracy i utraty zdolności do pracy: częstotliwość (liczba przypadków) i trwanie tymczasowej utraty zdolności do pracy, częstotliwość i ciężkość inwalidztwa. One, po pierwsze charakteryzują skuteczność rehabilitacji tylko na poziomie socjalnym. Po drugie różnorodność chorych, które są obiektem rehabilitacji, wymaga dodatkowego grupowania rehabilitowanych, przy czym w każdej grupie kryteria socjalne będą istotnie różnić się. Po trzecie, ocena według kryteriów socjalnych przewiduje obecność analogicznej grupy kontrolnej dla porównania wskaźnika utraty zdolności do pracy, co ciężko realizuje się w zakładach praktycznych.
Międzynarodowej nomenklaturze naruszeń ograniczenia zespołu sił życiowych i socjalnych niewystarczalności.
ZESPÓŁ SIŁ ŻYCIOWYCH - zdolność urzeczywistniać działalność w sposób lub w ramach zwykłych dla człowieka. Synonimy zespołu sił życiowych: powszednia działalność, przysposabianie aktywności, zdolność do pracy w szerokim ujęciu. Zespół sił życiowych łączy skomplikowane formy działalności - zdolności człowieka realizowane w sposób integracji funkcji różnych organów i systemów w ramach jednolitego organizmu. Zespół sił życiowych jest wskaźnikiem stanu organizmu na ogół odzwierciedlający wykonanie człowiekiem skomplikowanych funkcji biosocjalnych, takich jak orientacja, obcowanie, zachowanie się, zdolność do pracy. Ograniczenie zespołu sił życiowych wznosi przeszkody w środowisku zamieszkania chorego, przeszkadza jemu dostępu do różnych infrastruktur społeczeństwa, stawia w niewygodną sytuację w porównaniu ze zdrowymi, pogarsza jakość życia tzn powoduje wyniki na poziomie socjalnym.
INWALIDA - osoba, która w związku z ograniczeniem zespołu sił życiowych wskutek istnienia fizycznych lub umysłowych niedostatków potrzebuje pomocy socjalnej i ochrony.
W ustawie wymienia się 7 kryteriów zespołu sił życiowych, naruszanie, których wywołuje niewystarczalność socjalną: orientacja, samoobsługa, przemieszczenie, kontrola swego postępowania, obcowanie, nauczanie, udziału w działalności pracowniczej. Każdy z nich może spowodować niewystarczalność socjalną z różnych powodów: ograniczenia przemieszczenia powoduje niewystarczalność socjalną w skutek roztroju integracji socjalnej.