W przypadku wysyłania zeznania podatkowego z zagranicznej placówki pocztowej o zachowaniu terminu decyduje data wpływu przesyłki do urzędu skarbowego właściwego dla podatnika.

KIEDY I GDZIE POWSTAJE OBOWIĄZEK PODATKOWY czyli

MIEJSC ZAMIESZKANIA A OBOWIĄZEK PODATKOWY

Jeżeli podatnik ma miejsce zamieszkania na terytorium na Polski to podlega pod obowiązek podatkowy od całości swoich dochodów (przychodów) bez względu na miejsce położenia źródła (czyli jest to nieograniczony obowiązek podatkowy) zgodnie z umową o zapobieżeniu podwójnemu opodatkowaniu.

W sytuacji gdy podatnik taki nie ma ba terytorium miejsca zamieszkania wówczas podlega opodatkowaniu tylko w zakresie dochodów (przychodów) osiągniętych na terytorium Polski czyli mamy do czynienia z ograniczonym obowiązkiem podatkowym.

MIEJSCE ZAMIESZKANIA

Za osobę mającą miejsce zamieszkania na terytorium Polski uważa się osobę, która:

1. posiada na terytorium Polski centrum interesów osobistych lub gospodarczych (ośrodek interesów życiowych)

2. przebywa na terytorium Polski dłużej niż 183 dni w roku podatkowym.

Aby zatem przeniesienie rezydencji podatkowej do innego państwa oznaczało równocześnie ograniczony obowiązek podatkowy musza być jednocześnie spełnione dwa powyższe warunki.

Umowy jednak zawierają tzw. normy kolizyjne, które pozwolą ustalić miejsce zamieszkania w sytuacji, gdy podatnik ma miejsce zamieszkania obu umawiających się państwach wówczas statut tej osoby ustala się w następujący sposób:

1. osobę uważa się za mająca miejsce zamieszkania w tym państwie, w którym ma ona stałe miejsce zamieszkania

2. jeżeli ma ona stałe miejsce zamieszkania w obu umawiających się państwach, to uważa się ją za mającą miejsce w tym państwie, w którym ma ściślejsze powiązania osobiste i gospodarcze tzw. ośrodek interesów życiowych

3. jeżeli nie można ustalić, w którym państwie osoba ma ściślejsze powiązania gospodarcze i osobiste albo nie posiada ona stałego miejsca zamieszkania w żadnym z państw, to wówczas uważa się ją za osobę mającą miejsce zamieszkania w tym państwie, w którym zazwyczaj przebywa

4. kryterium obywatelstwa

5. jeżeli powyższe kryteria nie rozstrzygają w sposób ostateczny kwestii rezydencji problem rozstrzygany jest w drodze wzajemnego porozumienia.

Powyższe kryteria mają układ zgodnie ze wskazanym nie jest kwestia ani wyboru ani przypadku.

Ośrodek interesów życiowych oznacza w myśl wykładni przepisu: źródła dochodu, miejsce zamieszkania najbliższej rodziny podatnika (żona, mąż, dzieci) znajomi, miejsce położenia jego składników majątku, gdzie utworzone zostało tzw. ognisko domowe oraz czynności wskazujące na dbałość o nie.

Przykład:

Podatnik stanu wolnego wyjechał do USA w 2008 roku, tam znajduje się jego jedyne źródło dochodu, tam też przebywa cały rok podatkowy. W takiej sytuacji ośrodek interesów życiowych jest w USA. Gdyby jednak w Polsce została żona czy dzieci podatnik w Polsce podlega pod nieograniczony obowiązek podatkowy a ośrodek interesów osobistych zostanie określony w Polsce. Gdyby jednak wyjechał do USA z żona i dziećmi to podlega pod ograniczony obowiązek podatkowy a ośrodek… zostałby ustalony w USA a więc podlegałby w Polsce opodatkowaniu tylko z tytułu dochodów osiągniętych w Polsce.

UWAGA:

1. ustalenie ośrodka interesów życiowych podatnika wymaga każdorazowo indywidualnej oceny wszelkich okoliczności wskazujących na rozstrzygnięcie kwestii spornych co do rezydencji podatkowej

2. zmiana miejsca zamieszkania wymaga zgłoszenia aktualizującego w urzędzie skarbowym NIP-3

3. dokumentem rozstrzygającym kwestie ustalenia rezydencji podatkowej może być uzyskany zagranicą certyfikat rezydencji

4. należy brać pod uwagę tzw. normy kolizyjne szczególnie w takich okolicznościach gdy podatnik ma więcej niż jedno miejsce z którym w jakikolwiek jest związany

5. kwestię sporne można rozwiązać na wniosek podatnika złożonego do Dyrektora Izby Skarbowej w: Katowicach, Bydgoszczy, Warszawie lub Poznaniu.

METODY ZAPOBIEGANIA PODWÓJNEMU OPODATKOWANIU

Metoda wyłączenia z progresją:

Albania, Austria (od 1 stycznia 2009), Chiny, Chorwacja, Cypr, Estonia, Francja, Grecja, Hiszpania, Indonezja, Irlandia, Japonia, Kanada, Kuwejt, Litwa, Łotwa, Niemcy, Norwegia, Portugalia, Republika Południowej Afryki, Słowacja, Słowenia, Włochy, Wielka Brytania, Północna Irlandia (od 1 stycznia 2007)

UWAGA:

1. w sytuacji gdy Polska nie zawarła umowy o zapobieżeniu podwójnemu opodatkowaniu z danym krajem np. Libią wówczas podatnik z tytułu osiągniętych w takim kraju dochodów podlega pod ich opodatkowanie z Polsce zgodnie z metodą proporcjonalnego odliczenia

2. Osoba, która uzyskała dochody tylko i wyłącznie za granicą z zastosowaniem metody wyłączenia z progresją, nie musi składać w Polsce rocznego zeznania podatkowego pod warunkiem że w Polsce nie uzyskała dochodów podlegających opodatkowaniu wg skali podatkowej czyli: z umowy o pracę, umowy zlecenia, umowy o dzieło, renty rodzinnej, itp.)

Metoda proporcjonalnego odliczenia:

Do końca 2008 z Austrią, Belgią, Danią, Finlandią, Holandią, Islandią, Kazachstanem, Rosja, USA.

UWAGA:

1. Osoba, która uzyskała dochody z pracy najemnej ww krajach ma obowiązek złożenia zeznania podatkowego nawet wtedy gdy na terytorium Polski nie uzyskała żadnych dochodów

ULGI i PREFERENCJE PODATKOWE

Osoby uzyskujące dochody zagranicą mają prawo do korzystania z ulg przewidzianych ustawą o PDOF, czyli wydatki na rehabilitację osób niepełnosprawnych, darowizn na tzw. cele szlachetne, wydatki na Internet, składek zapłaconych na ubezpieczenie społeczne i ubezpieczenie zdrowotne, ulgi na dzieci - z zachowaniem ustawowych warunków.

Od 2008 osoby uzyskujące dochody zagranicą można rozliczyć w zeznaniu podatkowym:

Składki zapłacone do zagranicznych systemów ubezpieczeniowych

Na mocy wyroku Trybunału Konstytucyjnego z 7 listopada 2007 r. (sygn. Akt K 18/06) wprowadzono zmiany do ustawy o PDOF, które umożliwiają odliczenie od dochodu oraz podatku obligatoryjnych składek na ubezpieczenie społeczne oraz zdrowotne zapłacone:

1. w innym niż Polska państwie UE lub

2. w innym państwie Europejskiego Obszaru Gospodarczego lub

3. Konfederacji Szwajcarskiej.

UWAGA:

Wg nowelizacji zapisów ustawy o PDOF odliczeniu nie podlegają

1. składki zapłacone w innych pastwach niż wymienione powyżej jak USA, Rosja czy

Kanada

2. składki zapłacone na obowiązkowe ubezpieczenie społeczne i zdrowotne w innym niż

Polska państwie UE, EOG lub Szwajcarii, których podstawę stanowi przychód (dochód) zwolniony z opodatkowania na podstawie umowy o zapobieżeniu podwójnego opodatkowania, której stroną jest Polska. Czyli składek nie mogą odliczyć osoby, które uzyskały dochody podlegające rozliczeniu z zastosowaniem metody wyłączenia z progresją, czyli np. z pracy we Francji, Hiszpanii, Niemczech, Irlandii, Wielkiej Brytanii. Wg obowiązującego stanu prawnego dochody uzyskane z pracy w tych państwach przez osoby zamieszkałe w Polsce są zwolnione w Polsce z PDOF.

3. z odliczenia mogą skorzystać osoby, które pracowały w państwie UE, EOG, z którym

Polska zawarła umowę, która przewiduje metodę proporcjonalnego odliczenia, np. w Belgii, Danii, Finlandii, Holandii, Austrii w tym ostatnim przypadku do końca 2008 roku.

4. nie można odliczyć w Polsce składek, które wcześniej zostały odliczone od dochodu

(przychodu) lub podatku w innym państwie z ww

5. wysokość składek należy udokumentować co ma potwierdzić faktyczną ich zapłatę

6. odliczenie jest możliwe pod warunkiem istnienia podstawy prawnej do uzyskania przez polski organ podatkowy informacji od organu podatkowego w którym podatnik opłacał składki

7. kwota składki na zagraniczne ubezpieczenie zdrowotne nie może przekroczyć 7,75% podstawy wymiaru tej składki

Nowa ulga w podatku obliczonym wg metody proporcjonalnego odliczenia

Podatnik, który za granicą uzyskał dochody np. z pracy najemnej albo z prowadzonej tam działalności gospodarczej do ma prawo do odliczenia od podatku dochodowego kwoty stanowiącej różnicę pomiędzy podatkiem obliczonym z zastosowaniem metody proporcjonalnego odliczenia a podatkiem obliczonym wg metody wyłączenia z (art. 27g ustawy o PDOF). Z ulgi można skorzystać sporządzając zeznanie już za 2008 rok.

Przykład:

Podatnik uzyskał dochody w Holandii i było to jego jedyne źródło dochodu w 2008 roku.

Wg metody proporcjonalnego odliczenia podatek wyniósł by 5 519, 25 zł

Wg metody wyłączenia z progresją 0 zł

Zatem kwota odliczenia przysługująca podatnikowi to 5 519,25 zł co oznacza, że ostateczny podatek w Polsce wyniósłby 0 zł.

Przykład:

Podatnik w 2008 roku w Holandii uzyskał dochody z umowy cywilnoprawnej (umowy o dzieło) 10 000zł w Polsce oraz z pracy 30 000 zł płacąc tam podatek w wysokości 4 000 zł

Wg metody proporcjonalnego odliczenia podatek wyniósłby 3 013, 15zł

(40000 x 19%) - 586,85 zł=7 013 zł 15 gr

7 013, 15 x 30 000

40 000 = 5 259,86

7 013, 15 - 4 000 = 3 013,15

Wg metody wyłączenia z progresją

(40000 x 19%) - 586,85 zł=7 013 zł 15 gr

7 013, 15

40 000 x 100% = 17,53%

10 000 x 17,53%= 1 753 zł

Kwota odliczenia: 3 013, 15 -1 753 = 1260, 15

UWAGA:

Odliczenia nie stosuje się do krajów którym zarzuca się terroryzm finansowy (szkodliwą konkurencję) np. Andora, Gibraltar, Hongkong, Jersey, Kajmany, Lichtenstein, Monako, Panama.

Odliczenie to nie ma zastosowania w stosunku do następujących źródeł dochodów jak np. rent, emerytur, przychodów z kapitałów pieniężnych jak dywidendy, odsetki.

ZASADY PRZELICZANIE PRZYCHODÓW I PODATKU NA ZŁOTE

ROK 2008

Przychody otrzymane w walutach obcych przelicza się na złote z dnia ich otrzymania lub postawienia do dyspozycji podatnika, ogłaszanych przez bank, z którego usług korzysta podatnik, mających zastosowanie przy kupnie walut.

Jeżeli bank stosował różne kursy, przychody przelicza się na złote wg kursu średniego waluty obcej z dnia uzyskania przychodu ogłaszanego przez NBP.

Przykład:

Podatnik jest rezydentem Polski podlega pod nieograniczony obowiązek podatkowy przez dwa miesiące w 2008 roku pracował w Holandii. Otrzymał wynagrodzenie (przychód) w wysokości 5 000 euro

(42 euro x 30%) x 61 dni = 768,6 euro

5000 euro - 768,6 euro = 4231,4 euro

4 231,4 x 4,1724 = 17 655 zł 09 gr

Analogiczne zasady dotyczą przeliczania podatku - oczywiście bez diet

ROK 2009

Od 1 stycznia 2009 stosuje się średni kurs walut obcych ogłaszany przez NBP z ostatniego dnia roboczego poprzedzającego dzień uzyskania przychodu.

OPODATKOWANIE DOCHODÓW Z PRACY NAJEMNEJ - OPODATKOWANIE ZA GRANICĄ

Na mocy umów o zapobieganiu podwójnemu opodatkowaniu wynika, że wynagrodzenie z pracy najemnej wykonywanej przez osobę mającą zamieszkania w jednym z umawiających się państw, podlega pod opodatkowanie tylko wówczas tym państwie, chyba że praca wykonywana jest w innym drugim państwie. Wówczas wynagrodzenie z tego tytułu może być opodatkowane w tym drugim państwie, a to w praktyce oznacza, że dochód może być opodatkowany w obydwu państwach zarówno wykonywania pracy jak i miejsca zamieszkania.

Istnieje jednak odstępstwo od zasady na zasadzie wyjątku - wynagrodzenie za pracę najemną wykonywaną w drugim państwie może być opodatkowany tylko w jednym państwie ( miejsca zamieszkania) w sytuacji gdy spełnione są trzy warunki:

1. pracownik przebywa w drugim państwie nie dłużej niż czas określony w konkretnej umowie - najczęściej jest to 183 dni w roku podatkowym, kalendarzowym lub w ciągu kolejnych 12 miesięcy, licząc od dnia przybycia do tego państwa

2. wynagrodzenie jest wypłacane przez pracodawcę lub w imieniu pracodawcy, który nie ma miejsca zamieszkania lub siedziby w drugim państwie

3. wynagrodzenie nie jest ponoszone przez zakład lub stała placówkę, którą pracodawca posiada w drugim państwie.

UWAGA:

Nie spełnienie któregokolwiek z warunków oznacza, że opodatkowanie dochodów nastąpi obydwu państwach

Przykład

Firma z siedzibą w Polsce zatrudnia pracowników, którzy mają miejsce zamieszkania w Polsce ale pracę wykonują w Irlandii. Pracownicy ci wykonują tam pracę dłużej niż 183 dni w roku podatkowym. Na terenie Irlandii firma nie ma ani stałej placówki ani zakładu. Oznacza to, że pracownik przebywający w Irlandii dłużej niż 183 dni w danym roku podatkowym będzie opodatkowywał swoje dochody z pracy najemnej w tym państwie czyli w Irlandii. Co do zasady opodatkowywany w Irlandii będzie cały dochodów uzyskany w tym kraju.

ZAKŁAD

Na mocy umów zakład oznacza stałą placówkę przez którą całkowicie lub częściowo prowadzona jest działalność gospodarcza, w tym w szczególności miejsce zarządu, oddział, filia, biuro, fabrykę, warsztat, itp.

Przykład

Polska firma posiada we Francji oddział w którym zatrudnia czterech pracowników z Polski na okres 3 miesięcy. Całość wynagrodzenia czyli koszt (łącznie z wypłatą) ponosi ten oddział. Pomimo jednak, że pracownicy przebywają krócej niż 183 dni w danym roku podatkowym to jednak będzie ono opodatkowane we Francji.

Przykład

Polski przedsiębiorca ma zlecenie na wykonanie budowy domu jednorodzinnego. Zgodnie z zawartą umową czas trwania zlecenia (budowy) będzie trwało 9 miesięcy jednak nie jest to zakład w myśl przepisów umów o zapobieżeniu podwójnemu opodatkowaniu. Kierownik budowy przebywać będzie w Niemczech 9 miesięcy a pracownicy tam oddelegowani 5 miesięcy. Zgodnie z umową Polsko-Niemiecką jeżeli pracownik przebywa dłużej niż 183 dni w ciągu danego roku podatkowego w którym nastąpiło rozpoczęcie lub zakończenie pracy to jego wynagrodzenie podlega opodatkowaniu w Niemczech.

UWAGA

Wynagrodzenie kierownika będzie opodatkowane w obydwu państwach Polsce oraz Niemczech - pozostałych pracowników tylko w Polsce

DNI POBYTU W INNYM PAŃSTWIE

Wg art. 15 Konwencji Modelowej OECD do obliczania 183 dni pobytu pracownika w drugim państwie bierze się pod uwagę wszystkie możliwe kolejne dwunastomiesięczne okresy nawet okresy, które do pewnego stopnia pokrywają się z innymi. Co oznacza, że bieg okresu pobytu w danym państwie nie kończy się 31 grudnia.

Postawą jest metoda oparta na dniach fizycznej obecności. Co oznacza, że (Konwencja Modelowa OECD) brane są pod uwagę przy kalkulacji dni pobytu zarówno część dnia, jak i dzień przybycia, dzień wyjazdu i wszystkie inne dni spędzone w danym państwie, takie jak soboty, niedziele, święta narodowe, urlopy przed, w czasie i po zakończeniu działalności, krótkie przerwy wynikające np. ze szkoleń, strajków, zamknięcie przedsiębiorstwa, opóźnienie dostaw, dni choroby.

UWAGA:

Każdy dzień (część dnia) spędzona przez pracownika w danym państwie liczy się jako cały dzień obecności w tym państwie przy obliczaniu okresu 183 dni. Natomiast przy obliczaniu nie bierze się pod uwagę czas przejazdu tranzytem między dwoma miejscami położonymi poza tym państwem.

Przykład

Firma wysłała pracownika do pracy w Niemczech. Niemczech piątek wieczorem pracownik wyjechał do domu na weekend do Polski. W niedzielę wieczorem pracownik wrócił do Niemiec. Tak więc jeden dzień (sobota) nie będzie wliczana do okresu pobytu pracownika na terenie Niemiec.

UWAGA

1. Przepisy nie precyzują w jaki sposób dokumentować fakt wyjazdu pracownika, a więc posiłkować należy się przepisami Ordynacji Podatkowej art. 180 w myśl którego jako dowód należy dopuścić wszystko co może przyczynić się do wyjaśnienia spornych kwestii.

2. W umowach m.in. z Irlandią, USA, Francją, Ukrainą okres pobytu liczony jest w ciągu danego roku podatkowego lub kalendarzowego

3.W umowach m.in. z Belgią Holandią, Niemcami, Wielką Brytanią okres pobytu pracownika należy liczyć w okresie dwunastu miesięcy rozpoczynających się lub kończących się w danym roku podatkowym

PRZYCHODY WOLNE OD PODATKU DOCHODOWEGO

Równowartość diet z tytułu podróży

Przychody uzyskane w 2008 za granicą ze stosunku pracy należy pomniejszyć za każdy dzień pobytu za granicą, w którym podatnik pozostawała w stosunku pracy o kwotę stanowiącą równowartość 30% diety przysługującej pracownikom sfery budżetowej z tytułu podróży służbowej poza granicami kraju - art. 21 ust.1 pkt 20 ustawy o PDOF

Od 1 stycznia 2009 zwolnienie to przysługuje osobom, które za granicą uzyskały przychody ze stosunku służbowego, pracy nakładczej oraz spółdzielczego stosunku pracy.

Przykład w 2008

Dzienna dieta w Austrii, Irlandii, Francji to 45 euro

w Holandii, Niemczech 42 euro

w Wielkiej Brytanii 32 GBP

w Szwecji 351 SEK

Podstawa Prawna Rozporządzenie Ministra Pracy i Polityki Społecznej z 2002 Dz.U.nr 236, poz. 1991 z późn. zm.

Podróż służbowa

Ponieważ w ustawie o PDOF nie ma zdefiniowanego pojęcia podróż służbowa wykładnię należy oprzeć na art. 77 § 1 Kodeksu Pracy:

Należności na pokrycie kosztów związanych z podróżą służbową temu pracownikowi, który wykonuje na polecenie pracodawcy zadanie służbowe poza miejscowością w której znajduje się siedziba pracodawcy, lub poza stałym miejscem pracy.

Koszty zakwaterowania

Wolne od podatku są także:

- Wartość świadczeń ponoszonych przez pracodawcę z tytułu zakwaterowania pracowników

1

---