Temat: Intensywność i efektywność lekcji WF. Formy prowadzenia zajęć sprzyjające intensyfikacji lekcji.
O efektywnej lekcji WF decydują rezultaty uzyskane w zakresie:
sprawności fizycznej
umiejętności ruchowej
postaw
nawyków
Efektywność lekcji to racjonalne, skuteczne wykorzystanie czasu przeznaczonego na wychowanie i nauczanie.
Intensywność to wykorzystanie do maksimum czasu przeznaczonego na ruch w czasie lekcji.
Mierniki intensywności lekcji:
mierzyć tętno - analiza czasu wraz z mierzeniem fizjologicznych parametrów, czyli obciążenia poszczególnych układów (krążenia, oddychania), pomiar wykonujemy po wysiłku, po lekcji
analiza czasu z określeniem stopnia trudności poszczególnych ćwiczeń (ćwiczenia łatwe, trudne, bardzo trudne) oraz zsumowanie tych czasów
analiza ilości ćwiczeń lub powtórzeń w jednostce czasu, np. 17 ćw. : 45' = 0,38 (0,38 to efektywność lekcji)
analiza czasu efektywnego ćwiczenia
Sposoby zwiększania intensywności lekcji:
eliminować martwe punkty lekcji
w zabawach stosować podwojenie ról
zmniejszać ilość dzieci stanowiących tło
w grach sportowych stosować „małe gry”
organizować zastępy - liczebność dostosowywać do rodzaju przyrządu
wykorzystywać przyrządy do ćwiczeń nietypowych z możliwością ćwiczenia 2-3 ćwiczących
korzystać z dużej liczby przyborów
zwiększać odległości w zabawach, grach, utrudniać ćwiczenia
wiązać ćwiczenia w układy
przygotować miejsce do ćwiczeń przed lekcją
wykorzystywać niećwiczących
maksymalnie wykorzystywać urządzenia
Formy prowadzenia zajęć:
forma frontalna - stosujemy ją, kiedy dysponujemy odpowiednią ilością sprzętu sportowego, miejscem do ćwiczeń ruchowych, w pracy w grupach o mniej więcej równej sprawności fizycznej. Polega na równoczesnym wykonywaniu ćwiczeń przez całą grupę. Najczęściej stosowana w grach zespołowych.
forma pracy w zespołach z zadaniem dodatkowym - zadania dodatkowe należy wprowadzać tam, gdzie jest oczekiwanie, wprowadzać je w zastępach, gdy zachodzi oczekiwanie, zatrudniać inne zespoły mięśniowe niż te, które są obciążone w zadaniu głównym. Zadaniem ćwiczeń dodatkowych jest raczej rozwijanie cech motorycznych niż kształcenie umiejętności. Zadanie dodatkowe nie może trwać dłużej niż zadanie główne, do jednego zadania głównego wprowadzać nie więcej niż 1-3 zadania dodatkowe, struktura ruchowa być inna niż w zadaniu głównym.
tory przeszkód - charakteryzuje się szeregiem następujących po sobie ćwiczeń bez przerwy wypoczynkowej. Ćwiczenia dodatkowe muszą być znane. Rodzaje torów przeszkód:
naturalne
sztuczne
zamknięte
otwarte
pojedyncze
równoległe
Charakterystyka:
optymalna długość ok. 10-20 metrów umożliwiająca zachowanie kontaktu wzrokowo-słuchowego (N-U)
czas ćwiczenia to 3-5 minut
liczba ćwiczących nie powinna być większa niż podwojona ilość przeszkód (na 1 przeszkodę przypada 2 uczniów)
nauczyciel powinien:
zapoznać uczniów z przeszkodami
zadbać o bezpieczeństwo
w doborze ćwiczeń uwzględniać zasadę zmienności pracy mięśniowej
ćwiczenia trudniejsze przeplatać łatwymi
obwody ćwiczebne - charakteryzują się zmiennością pracy mięśniowej, stosujemy w celu doskonalenia poznanych już elementów. Na każdym stanowisku są do wykonania odrębne zadania. Obciążenia na stacjach normowane czasem wykonania lub ilością powtórzeń. Między ćwiczeniami konieczny jest odpoczynek i odprężenie. Dobór ćwiczeń powinien być dobrany tak, aby wszechstronnie kształtował rozwój organizmu:
podstawową zasadą obwodu ćwiczebnego jest zasada optymalizacji obciążeń oraz stopniowo, progresywnego zwiększania obciążeń, od minimalnego do optymalnego
progresja obciążeniowa, np. przy kształtowaniu siły wynosi 60-90% obciążenia maksymalnego
optymalna ilość powtórzeń w serii wykonywanych na jednym stanowisku wynosi przy ćwiczeniu siły 3-8 razy. Zwiększenia ilości powtórzeń do 10 i więcej spowoduje zmainę charakteru ćwiczeń na wytrzymałóściowe
Zwiększanie intensywności i stopniowanie trudności w obwodach ćwiczebnych:
zwiększanie liczby powtórzeń ćwiczenia
skrócenie przerw między ćwiczeniami na poszczególnych stacjach
zwiększanie obwodu poprzez rozciągnięcie lub dodawanie ćwiczeń w obwodzie ćwiczebnym celem zwiększenia wytrzymałości
nasilenie i utrudnienie przez dodatkowe obciążenie ciężarami
zwiększenie intensywności pojedynczych ćwiczeń
Dozowanie obciążeń można uzyskać poprzez:
przemieszczanie środka ciężkości ciała (ćwiczyć w podporze na podłożu)
podniesienie poprzeczki lub przyrządu przy skokach
zwiększenie odległości przy rzutach, biegach, wstępowaniach
dodanie podskoków przy odpowiednich ćwiczeniach
stosowanie równi pochyłej
małe obwody ćwiczebne - składa się z 3-4 czynności ruchowych uszeregowanych od ćwiczenia prostego do coraz trudniejszego. To metoda kształtowania aktywności ruchowej polegająca na tym, że we fragmentach lekcji najczęściej w części głównej podzielenie na grupy uczniowie wykonują ćwiczenia na 3-4 stanowiskach. Przechodzenie do poszczególnych ogniw może odbywać się na komendę nauczyciela lub w dowolny sposób. Na poszczególnych małych obwodach uczniowie wykonują zadania wg ustalonego przez nauczyciela programu napisanego i umieszczonego na każdym stanowisku.