TEORIA REHABILITACJI
-jest to proces społ-med., którego zadaniem jest przywrócenie jak największej sprawności:psych., fiz., spol.,zawod.
REH. ZAWODOWA:
-ludzie niepełnosprawni, który nie mogą już wykonywac wcześniejszego zawodu
-odpowiednie przygotowanie stanowiska pracy
Gdzie pracuja niepełnosprawni:
*zakłady pracy chronionej
*spoldzielnie inwalidzkie
*dom
REH. SPOL.ECZNA:
*powrot do zycia w społeczeństwie
REH. PSYCHOLOG.:
*Pomoc psychologiczna dla niepelnosp.
REH.FIZYCZNA:
*usprawnianie narządów ruchu
KINEZYTERAPIA:
-terapia ruchem; wyk. Się szereg ćwiczeń. Są one odpowiednio podzielone. Ćwiczenia są narzędziem w ręku terapeuty.
GDZIE PROWADZIMY REH.:
*baseny reh.-wyższa temp. Wody-do 36 C, żeby rozluźnić i rozgrzac mięsnie
* ośrodki, poradnie, przychodnie typu otwartego( osoby same tam dojeżdżają)
*zamknięte-szpitale
*dom- musi być instruktaz przekazany przez terapeute. Przystosowanie mieszkania
*plener- hipoterapia-turnusy, obozy reh.
*senatoria, uzdrowiska
*gabinety reh.
POLSKA KONCEPCJA REH. bardzo wysoki poziom pomimo braku sprzętu. PKR:
*wczesność zapoczątkowania-im szybciej zaczniemy, tym lepsze efekty otrzymamy
*kompleksowość- wszelkie ćwiczenia jakie znamy, różne metody, sprzęt
*ciągłość-systematyczność-system dziesiętny-Nie koniecznie codziennie. Najpierw robi się badania, potem 10 sesji, potem znow badania, żeby zobaczyć, czy są efekty
*powszechność-każdy ma takie samo prawo
REH. LECZNICZA:
*kinezyterapia
*fizykoterapia
*terapia zajęciowa
*zaopatrzenie reh.-ortoped.
*chirurgia rekonstrukcyjna
Fizykoterapia-wyk. Czynniki fizykalne- aparatura lub natura (kąpiele blotne, słoneczne)
RODZAJE:
*krioterapia-leczenie zimnem-ciekły azot
*światłolecznictwo-ciepło, promieniowanie UV
*laseroterapia
*hydroterapia-bicze wodne
*elektroterapia-używa się prądu elekt.( musi być przetworzony)
*elektrostymulacja- elektryczna stymulacja mięśni
*pole magnetyczne
*ultradżwięki
TERAPIA ZAJĘCIOWA-zajęcia manualne -ergoterapia, czyli usprawnianie przez pracę
CHIRURGIA REKONSTRUKCYJNA-np. wtedy kiedy kończyna jest tak zdeformowana, że jeszcze przeszkadza lub kiedy występują przykurcze
REHABILITACJA SPOŁECZNA
Obejmuje wszelką działalność zmierzającą do możliwie najpełniejszej integracji osoby niepełnosprawnej ze środowiskiem rodziny, pracy itp.
KIERUNKI ROZWOJU REH.:
-lecznictwo zamknięte
-lecznictwo otwarte
-ośrodki rehab.
-centra akademickie, kliniki, zakłady reh.
-reh. W spółdz. Inwalidów
-reh. W uzdrowiskach
-zaopatrzenie ortoped.
-bioinżynieria medyczna
-powiązanie reh. Z kultura fiz.
-ośrodki reh. Przemysłowej
Uwarunkowania skuteczności reh.
*akceptacja kalectwa przez chorego
*akceptacja chorego przez rodzinę
* akcept. Przez środowisko
*akcept. Przez społeczeństwo
*zachowanie ciągłości procesu reh.
*reh. Profilaktyczna
*naukowe podstawy metod reh.
Przeszkody w rozwoju reh.
*bariery z podstaw społeczeństwa
*bariery architektoniczno-urbanistyczne
*bariery komunikacyjne
*bariery legislacyjno-ustawodawcze
Zespół reh.:
-lekarz specjalista w reh.
-magister reh. Ruchowej
-technik fizjoterapii
-psycholog kliniczny
-pracownik socjalny
-instruktor pracy zawodowej
-technik ortopedyczny-naprawa konserwacja sprzętu
-pedagog specjalny
Reh. Jako 3-cia faza leczenia:
-rozpoznanie
-leczenie
-rehabilitacja-doleczanie
BADANIA PRZEDMIOTOWE:
1)Badanie przedmiotowe-Wywiad:
Powinno składać się z:
-dane personalne
-wywiad środowiskowy
a) mieszkaniowy(czy nie ma barier architektonicznych)
b)sprawy finansowe( czy osoba ma źródło utrzymania)
-wywiad zdrowotny-chorobowy:
*jak doszło do niepełnosp.
*choroby towarzyszące
*jak przebiegało leczenie i reh.
*zaopatrzenie w sprzęt
PODSUMOWANIE-informujemy jak niepełnosp. ma ćwiczyć itd.
2)Badanie przedmiotowe:
-badanie orientacyjne- wzrokowe (oględziny; sposób poruszania się, ogólna sylwetka, sposób mówienia itd.) (po rozebraniu się widać przykurcze, przebarwienia skóry itd.)
-badanie orientacyjne dotykowe (tętno, miejsce bólu, charakter ruchu w stawie)
-pomiar zakresu ruchu w stawie
3)Badania specjalne, dodatkowe
WPŁYW ĆW. NA POSZCZ. UKŁADY:
*na stawy: ćw. Zapobiegające przykurczom stawowym, utrzymujące prawidłowy zakresu ruchów w stawie, kształtujące pow. Stawowych, uelastyczniające torebkę stawową
*układ kostny- ćw. wzmacniają poprzez wapnienie kości. Bezruch sprzyja osteoporozie
*okład mięśniowy- ćw. wzmacniają siłę mięśniową, zwiększa się objętość, zapobiegają się zanikom mięśni, poprawiają elastyczność, zapewniają prawidłowe krążenie. Przepływ impulsu nerwowego.
*układ nerwowy- ćw. rozwijają pamięć ruchową, szybkość i łatwość oddziaływania na bodźce zew. , zapobiegają zaburzeniom ruch, poprawiają prace ośrodkowego układu nerwowego
*układ oddechowy- poprawiają ogólną wydajność , zwiększają życiową pojemność płuc, kształtują klatkę piersiową
*układ krążenia- powodują zwiększenie wydajności układy krążenia, wspomagają wytworzeniu obocznego krążenia w chorobie wieńcowej, ułatwiają dopływ krwi tętniczej do obwodu, odpływ krwi
* układ trawienny-dzieki ćwiczeniom organizm jest bardziej wydajny zanik kamieni. Nie dopuszcza się do zastojów żylnych
NAUKA CHODZENIA
Etapy chodzenia:
-pionizacja i naprzemienne obciążanie kończyn bez przemieszczania
-chodzenie w miejscu i odrywanie stóp od podłogi
-chodzenie w barierkach
-balkonik
-na pochylniach
-o kulach przy barierkach
-o kulach poza barierkami
-po różnych podłożach i pochylniach
-po schodach
-pokonywanie różnych przeszkód
FUNKCJE ĆW. FIZ.:
*stymulacja-pobudzanie przez stosowanie odpowiednich bodźców
*f. adaptacyjna
*f. kompensacyjna
*f. korekcyjna
*f. rozwijająca wolę, sferę emocjonalną człowieka, kształtuje postawy społ-moralne, rozwija intelekty współdziałające z wychowaniem estetycznym
Podział ćw.:
-indywidualne(bierne, czynne, relaksacyjne synergistyczne, samoobsługi)
-grupowe, zbiorowe
-metody terapeutyczne
*RODZAJE ĆWICZEŃ BIERNYCH-wyk. W pełnym zakresie ruchów; ze stymulacją ręczną, ruchy wibracyjne i ucisk okolicy okołostawowej z dociskiem na stawy, kształtowanie pow. Stawowych, czyli ćwiczenia bierne z użyciem siły
METODYKA:
ruch musi się odbywać w max. zakresie
zaczynamy od stawów mniejszych i stopniowo przechodzimy do większych (30 powt. na jeden staw)
Stabilizacja-przytrzymanie kończyny, która nie bierze udziału w ćw.
*RODZAJE ĆWICZEŃ CZYNNYCH-pacjent sam wyk. Ruch
Ćw. czynne w odciążeniu (zniesienie ciężaru kończyny; podwieszki, podtrzymanie ręką terapeuty, wyk. na pow. Śliskiej
Ćw. czynne wolne- z pokonaniem ciężaru kończyny, ćw. wspomagane- terapeuta trochę pomaga, opór musi być do pokonania-guma gimnastyczna
3),4) Ćw. krótkie izometryczne-napinanie i rozluźnianie mięsni
*ĆWICZENIA RELAKSACYJNE
-trening autogeniczny
Jednostki chorobowe u starych ludzi:
-Parkinson
-Alzheimer
-Zaburzenia serca, - zwyrodnienia(najbardziej -przeciążone stawy)
-Reumatyzm
-miażdżyca
-zapalenie płuc
*ĆWICZENIA SYNERGISTYCZNE:
-bezwzględne- za pośrednictwem innych mięśni i stawów
-kontralateralne -oddziaływanie jednej strony na stronę przeciwną
-ćw, ipsilateralne -ćwiczenie sąsiednich stawów w stosunku do stawu chorego po tej samej stronie kończyny
*ĆWICZENIA CZYNNOŚCI SAMOOBSLUGI:
-ćw. czynności higieny osobistej
-konsumpcji
-rozbierania, ubierania
-lokomocji (osoby na wózkach)
*PIONIZACJA I NAUKA CHODZENIA:
-Uformowanie stereotypu chodu
-chód czynnościowy
-chód na dystans
MÓZGOWE PORAŻENIE DZIECIENCE:
Przyczyny:
*uszkodzenie w okresie płodowym (złe prowadzenie się matki)
*powikłany poród(kleszczowy, nieprawidłowe ułożenie dziecka, owinięcie pępowiną)
*okres niemowlęctwa(zap. Opon mózgowych, urazy)
Duży wpływ ma wiek rodziców i ciąże mnogie
POSTACI MPD:
1)hipertoniczna-spastyczna, połączona ze wzmożonym napięciem mięśniowym(masaż, kąpiele, rozgrzewanie za pomocą lamp, fenolizacja pni nerwowych, środki farmakologiczne
2)atektyczna z dominującymi zab. Równowagi
3)atetotyczna- dyskinetyczna: odruchy mimowolne, taneczne
4)mieszana-mogą tow. Zab. Równowagi i wady postawy
1)WCZESNA DIAGNOZA
-usprawnianie ruchowe rozpoczęte jak najwcześniej, nawet jeśli nie mamy jeszcze pełnej diagnozy, żeby zapobiec zniekształceniom i przykurczom
-usprawnianie farmakologiczne;
*kiedy występuje padaczka
*dla rozluźnienia mięśni
DUŻY NACISK NA CZYNNOŚCI SAMOOBSŁUGI I HIGIENĘ!!!
#Postać spastyczna:
*zwracamy uwagę na zmianę pozycji złożeniowej (zapobiega przykurczom i odleżynom)
*ćw. bierne
*ćw. oddechowe
*ćw. równowagi- próby przejścia do siadu
*ćw. zabawowe, samoobsługowe
#Postać Atektyczna
-ćw. symetryczne (skłon przód-tył) i asymetryczne (tylko w przód)
-ćw. przy muzyce
-masaż
-okłady parafinowe
-gry ruchowe, terapia zajęciowa
-elektrostymulacja mięśniautagonist. W stosunku do spastycznego (wzmacnia się miesien przeciwny)
-korekcja wad postawy
#Postać Atetotyczna
-staramy się wygaszać ruchy mimowolne
-ćw. bierne i czynne
-ćw. oddechowe
-samoobsługa i higiena
-zabiegi cieplne i masaże
Leczenie chirurgiczne:
-przeszczep mięśni
-fenolizacja