Radcliffe-Brown-struktualizm funkcjonalny, struktura społ.-uregulowane
stos. między jednostkami i zbiorowościami, Malinowski- potrzeby biol,
psychol, społ.-kult;kulturalizm-kultura reguluje stos społ, zaspokaja
gatun i indywid potrzeby, Parsons-imperatywizm funkcjonalny, system
społ-zorganiz model interakcji; mechanizm socjalizacyjny(internalizacja
norm, wartości przez jednostkę) i kontroli społ(przez system norm,
nakazów oddziałowuje na działanie jednostki, Merton-teorie średniego
zasięgu, 3 kryteria istnienia grupy, interakcjonizm społ(symbol);
interakcja, Blumer-mamy jaźń, zachowanie symboliczne, inter jest
konstruowana, jedno dokonuje interpretacji działań partnera, Kuhn-jaźń
nie jest neistabilna, trwały rdzeń jaźni-wyznacza jednostce zakres
działań, wchodzących w doświadczalny świat, każda jedn ma jakąś
pozycje
społ, inter nie zawsze są konstruowane na nowo, Turner-działanie-ma
charakter twórczy(konstruowanie postępowania), interakcja-wzajemne
rozpoznawanie i interpretacja zachowań, rola tworzy się w toku
interakcji,gr interakcyjne Znaniecki-współczynnik human, 4 kateg
zjawisk- dział społ, stos społ, indywiduum społ, grupa społ,
Tonnies-jesteśmy o tyle, o ile wchodzimy w relacje, dominacja jestestw,
Weber-władza: -legalna, tradycjon, charyzmat,
Lenin-władza-autokratyczna, demokratyczna, laissez faire; Grupy społ:
F.Mirek-masy społ, gr rodowe, sąsiedzko-relig, zwiazki i stowarzysz, gr
ustrojowe, Znaniecki-stycznościowe, genetyczne, terytorialne, klasowe,
kulturalne, kościelne, celowe; Maciver i Page-gr pierwotne, społ
lokalne, zrzeszenia, stowarzysz, społ, gr efemeryczne, Tonnies-u źródła
powst grup tkwi wola
jednostki:organiczna(wspólnota-gemeinschaft-pokrewieństwo, grupy
sąsiedzkie)-spontaniczna, irracjonalna, motywy emocjonalne,
w.refleksyjna(społeczeństwo-geselschaft-stos umowne)-racjonlana,
świadoma, formułuje środki i cele, Cooley-gr pierwotne i wtórne-rodzina
tylko pełni funkcję gr pierwotnej; Teoria grup odniesienia(Hyman,
Newcomb, Stouffer)-środow społ-kręgi osób i wytworów kulturowych,
względna tożsamość osób, dostos się jednostki do środow-tradycyjne
ujęcie; gr, do których jednostka odnosi swoje postępowanie, z których
czerpie wartości, Merton-grupy odnies porównawczego i normatywnego,
Stouffer-poczucie upośledzenia społ-deprywacja-niska samoocena, świadom
zajmowania niższej pozycji; Maslow-potrzeby: fizjologiczne,
bezpieczeństwa, przynależności, szacunku i samorealizacji, natura
ludzka-uczucia i imulsy.
3 aspekty rozpatrywania więzi-strukturalny-stos społ-orientacja
funkcjonalno-strukturalna; psychospołeczny-identyfikacja(świadomość
łączności społ, objawia się w zachowaniach,
solidarności)-interakcjonizm;
struktralno-świadomościowy.Szczepański-wieź-zorg system, ma zapewnić
trwanie i rozwój gr; organizacja gr-układ elementów składowych-zapewnia
współżycie członków, stos społ-system unormowanych czynności,
wykonywanych przez partnerów na podst wzaj uprawnień i obow;
zależność-obiektywna, podmiotowa(ze struktury i funkcjonowania społ);
intencjonalna-indywidualne zamierzenia-stos osobowościowe;
Rybicki-więź-ogół stos społ wiążących członków, zbiorowość
społ-zbiór
ludzi, gdzie powtarzają się styczności i zachodzą stos, ujęcie
genetyczne-ujęcie podstaw na jakich więź dana jest ludziom,
czynność-jedno i pozaindywidualne działanie, elementy gr-zbioru
ludzkiego, stos społ, jedność, stos społ-rzeczowe-odniesienie osób do
wartości pozaosobowych, stos społ-osobowe-odniesienie ludzi do ludzi
jako wartości społ., zakres życia gr-czynności, których wykonywanie
jest
określone przez grupę jako konieczność, uspołecznienie-wciągnięcie
jednostki w zycie społ, zbiorowość-statystycznie wyodrębniona liczba
ludzi,
kategoria społ-zbiorow wyróżniona ze wzgl na społ ważną cechę,
zbiorowość społ-członkowie danego zbioru pozostają w stos społ,
wiążących ich, gr społ-zbiór, który w dążeniu do wspólnych
wartości
związany jest więzią i wytwarza wewn org, społeczeństwo-kompleks grup
podporz określonej gr nadrzędnej, Elementy konstytuujące grupę-zbiór
osób, wartości wspólnogrupowe, więź, wewn organizacja, prawo olsona-im
więcej członków tym większa pasywność większości, prawo
parkinsona-każdy
wzrost wielkości jakiejś części grupy(org)powoduje inne wzrosty w
strukturze org grupy.Wzór fizyczny-kompleks cech, które odróżniają
grupę
od innej, Durkheim-czynniki wpływające na przebieg krzywej
samobójstw-zbyt niski lub wysoki stopień wewn integracji, uzależnienie
od grupy, stopień wewn uporządkowania, samobójstwo-czynnik rozpadu str
wewn małej grupy, wolność-tylko przez podporządkowanie się społ i
strukt
naciskom, a nie przez usunięcie społ ograniczeń, Rybicki – ujęcie
genetyczne-więź naturalna-przez urodzenie-rodzina,
w.stanowiona-więzienie, w.zrzeszeniowa, zasięgi więzi-mały, średni,
wielki, przejawy więzi-zachowania, podział na swoich i obcych, działania
zbiorowe, przyczyny rozpadu więzi-spory, rywalizacje, konflikty,
obojętność
AGRESJA U CZŁOWIEKA: działanie agresywne-zamierzone zachowanie mające na celu spowodowanie cierpienia fizycznego lub psychicznego, wyrządzenie krzywdy lub spowodowanie przykrości. Hobbes- człowiek w swym naturalnym stanie jest bestią i ma naturalny instynkt popychający go do agresji. Freud-ludzie rodzą się z instynktem życia i z równie potężnym instynktem śmierci prowadzącym do agresywnych działań. Wg. Freuda społ. Odgrywa istotną rolę w kontrolowaniu tego instynktu, pomagając człowiekowi w sublimowaniu go. Wczesne doświadczenia mogą wpłynąć hamująco na zachowanie agresywne. Scott- nie istnieje wrodzona potrzeba walki. Jeśli jakiś organizm może ułożyć sobie życie w taki sposób, że nie odbiera bodźców zewnętrznych stymulujących go do walki, to nie dozna żadnej fizjologicznej ani psychicznej szkody w wyniku nieprzejawienia agresji. W obrębie danej kultury zmiana warunków społecznych może prowadzić do zmian pod względem agresywności zachowania. Przetrwanie najlepiej przystosowanych: agresywność odgrywa gł. Rolę w ewolucji. Katharsis -Freud- jeśli człowiekowi nie pozwoli się wyładować agresji, to będzie się ona w nim kumulować aż w końcu eksploduje w formie skrajnego gwałtu albo choroby psychicznej. PRZYCZYNY AGRESJI: 1. przyczyny neurologiczne i chemiczne: w korze mózgowej jest jądro migdałowe, która wiąże się z agresywnym zachowaniem. Gdy okolicę tą drażni się prądem elektrycznym-osoba wpada we wściekłość. Testosteron: zwiększa agresywność. Chłopcy są z reguły bardziej agresywni niż dziewczyny. Alkohol: zwykle osłabia nasze zahamowania wobec agresji. Ludzie poddani naciskowi społecznemu nakłaniającemu do agresywnego zachowania po spożyciu alkoholu będą mieli mniej oporów przed dopuszczeniem się do aktów przemocy. Ból i dyskomfort: główne czynniki poprzedzające wystąpienie agresji. Jeśli jakiś organizm doświadcza bólu i nie może uciec z miejsca, gdzie go to spotyka, to prawie zawsze zaatakuje. Dyskomfort np. upał, przykre zapachy. Oglądanie przemocy zwiększa częstość agresywnych zachowań u dzieci. 4powody dlaczego przemoc w środkach masowego przekazu wpływa na agresywność: a) jeśli oni mogą to robić to i ja mogę. B)ach, więc tak to się robi c) myślę, że uczucia, których doświadczam, muszą być uczuciami agresywnymi d) hm, jeszcze jedna brutalna bijatyka, co jest na innym kanale?- zredukowanie wstrętu do przemocy. Przemoc wobec kobiet: przejawy przemocy mężczyzn wobec kobiet. Rola kobieca polega na opieraniu się awansom seksualnym ze strony mężczyzny, podczas gdy rola mężczyzny to być wytrwałym i upartym. Pornografia: społ. Swobodne i tolerancyjne dla pornografii.
1.KONFORMIZM-zmiana zachowania lub opinii danej osoby wywołana naciskiem ze strony jakiejś osoby lub grupy ludzi. Np. człowiek ogląda przemówienie sławnej osoby. Jest przekonany, że osoba mówi absolutnie szczerze, jednak ludzie siedzący z nami mówią inaczej, przez co my także zmieniamy zdanie. CZYNNIKI POWODUJĄCE NASILENIE LUB OSŁABIENIE KONFORMIZMU: .a)zmniejszenie skłonności do ulegania naciskowi grupy przez spowodowanie, że jednostka będzie się czuła zaangażowana w swoją pierwotną ocenę. b) osobowość człowieka-osoby o niskiej samoocenie łatwo ulegają naciskom niż te o wysokiej./ jeśli ktoś jest przekonany, że ma małe szanse lub wcale ich nie ma wykonać zadane zadanie to skłonność do konformizmu wzrasta./kobiety ulegają naciskowi większości częściej niż mężczyźni. c)skład grupy wywierający nacisk na jednostkę. Grupa skłania się do konformizmu kiedy: składa się ze specjalistów/członkowie grupy są dla tej osoby ważne/członkowie grupy są podobni do jednostki. d) wpływ na konformizm wtedy, gdy oddziałowuje jednostka a nie grupa. Bardziej prawdopodobne, że dostosujemy się do zachowań osoby, która jest do nas podobna lub jest dla nas autorytetem.
2 POWODY KONFORMIZMU: 1.zachowanie innych przekonuje jednostkę o błędzie w ocenie pierwotnej. 2. próba uniknięcia kary np. wyśmiania przez grupę, lub próba uzyskania akceptacji ze str. Grupy. Istnieją sytuacje, gdzie dostosowujemy się do zachowania innych, bo ich zachowanie służy nam do określenia rzeczywistości. Konformizm wynikający z obserwowania zachowania innych ma poważne następstwa, bo gdy osoba znajduję się w niejasnej sytuacji i nie ma wskazówek od innych, powiela to, czego nauczyła się od innych.
3 RODZAJE REACJI NA WPŁYW SPOŁECZNY: 1.uleganie-zachowanie osoby, która pragnie uzyskać nagrodę lub uniknąć kary. Długość zachowania= długość obietnicy nagrody lub kary.(głodny szczur w klatce-widzi pokarm-sprawnie biega. Nie ma pokarmu-przestaje biegać) 2.identyfikacja-reakcja na wpływ społ, wywołana pragnieniem jednostki, aby upodobnić się do osoby, od której pochodzi oddziaływanie. Jednostka rzeczywiście wierzy(nie zbyt mocno) w opinie, wartości jakie przyjmuje. Tzw. „efekt wuja Karola”-skłonność do zaakceptowania wartości tylko po to, by upodobnić się do danej osoby. 3. internalizacja- najtrwalsza reakcja na wpływ społ. Motywem-pragnienie słuszności. Nagroda za aprobatę przekonania ma charakter wewnętrzny- akceptujemy dane przekonanie i dodajemy je do naszego systemu wartości.
Cechy 1,2,3 na wpływ społeczny: 1-reacja najmniej trwała, efekty powierzchowne, bo po to by uzyskać nagrodę lub uniknąć kary. 2-osoba, z którą się identyfikujemy nie musi być obecna. Niezbędne pragnienie upodobnienia się do tej osoby. 3-dążenie do słuszności jest ogromną siłą niezależną od nagród, kar ani szacunku do innej osoby.
W 1- ważnym elementem-władza, jaką posiada osoba przydzielająca nagrody za uległość i kary za jej brak. W 2- ważnym elementem-atrakcyjność osoby, z którą się identyfikujemy. W 3- wiarygodność osoby, która dostarcza inf.
POZNANIE SPOŁECZNE: racjonalność. Każdy człowiek stara się być istotą racjonalną. Każda jednostka dokłada starań, aby wyznawać stosowne poglądy i przekonania. Chcąc wyjaśnić postępowanie innych, szukamy 3 inf: o konsekwencji działania danej osoby, o jego powierzchowności, o specyficzności. Racjonalne myślenie wymaga spełnienia 2 warunków :a)osoba myśląca ma dostęp do dokładnych, użytecznych inf. b) osoba myśląca ma nieograniczone środki umożliwiające jej przetwarzanie istotnych danych. Czynniki wpływające na postrzeganie świata społecznego: Punkt odniesienia: dany obiekt może się nam wydać lepszy lub gorszy niż jest, w zależności od obiektów z którymi go porównujemy. Wytwarzany kontekst może wpływać na nasze oceny, skłaniając nas do podjęcia decyzji, których normalnie byśmy nie podjęli. Aktywizacja: środki masowego przekazu czynią pewne zagadnienia i idee łatwo dostępnymi i w ten sposób tworzą program społeczny i polityczny społeczeństwa. Sposób ujęcia decyzji: przedstawienie danego problemu tak, że wydaje się, że możemy zyskać. Kolejność podawania informacji: a)kolejność-efekt pierwszeństwa-podajemy najpierw te inf, które są bardziej korzystne. b) ilość podawanej inf. -efekt rozcieńczenia- obojętne i nieistotne Inf. zwykle osłabiają ocenę czy wrażenie. HEURYSTYKI OCENIANIA: umysłowa droga na „skróty”- reguła służąca do rozwiązywania jakiegoś problemu (jeśli jakiś produkt kupuję w sklepie ze zdrową żywnością to będzie on dla mnie dobry) Heurystyki nie wymagają dużego myślenia. Heurystyka reprezentatywna: koncentrujemy się na podobieństwie 1 przedmiotu do 2, wnioskując że 1wszy działa podobnie jak 2gi. Może być stosowana np. w supermarkecie. Jest często używana w tworzeniu się wrażeń i ocenianiu innych osób. Heurystyka dostępności: odnosi się do ocen zależnych od łatwości, z jaką przypominamy sobie specyficzne przykłady. Heurystyki oparte na postawach: postawa jest zmagazynowaną oceną danego obiektu. Używanie tej heurystyki może wpływać na logikę naszego myślenia i na zdolności rozumowania. Efekt aureoli-nastawienie polegające na tym, że korzystne/niekorzystne wrażenie jakie wywiera osoba, wpływa na nasze wnioski.. Heurystyki stosujemy wtedy, gdy nie mamy czasu, żeby przemyśleć starannie dany problem, gdy jesteśmy przeciążeni inf., gdy mamy mało solidnej wiedzy czy Inf., gdy stoimy wobec jakiegoś problemu. KATEGORYZACJA I STEREOTYPY SPOŁECZNE: konsekwencje kategoryzacji: *stereotypowa wiedza. *dostrzeganie związku tam, gdzie go nie ma-iluzoryczna korelacja- dostrzegamy związek tam, gdzie naszym zdaniem powinien być a go nie ma w rzeczywistości. Np. przecenianie prawdopodobieństwa zachorowania lesbijek na AIDS, co nie jest prawdą. * podział świata na grupę „moją” i grupę „obcą”, My kontra oni. Faworyzowanie swojej grupy jako lepszej pod wieloma względami. PAMIĘĆ OD-TWÓRCZA: pamięć ma charakter odtwórczy-nie możemy uzyskać dokładnych kopii przeszłych zdarzeń, lecz odtwarzamy nasze wspomnienia z kawałków rzeczywistych zdarzeń. Silny wpływ wywiera to, co inni powiedzieli nam na dany temat. Pytania sugerujące mogą wpływać na ocenę faktów oraz na pamięć tego co się wydarzyło. PAMIĘĆ AUTOBIOGRAFICZNA- nie jesteśmy w stanie zapamiętać wszystkiego co się wydarzyło w naszym życiu. Mamy skłonność do organizowania własnej historii wg. Schematów dotyczących samego siebie tzn. spójnych wspomnień, uczuć i przekonań odnoszących się do nas samych, które zgadzają się ze sobą i tworzą spójną całość. TRZY MOŻLIWE BŁĘDY W WYJAŚNIANIU ZDARZEŃ SPOŁECZNYCH:1. podstawowy błąd atrybucji-skłonność ludzi do przeceniania znaczenia czynników osobowościowych przy opisywaniu i wyjaśnianiu przyczyn zachowania społecznego. Jako obserwatorzy nie zauważamy, że jednostka odgrywa wiele ról społecznych, podczas gdy my obserwujemy tylko jedną. 2.błąd działającego-obserwatora- skłonność działających do przypisywania własnych działań czynnikom sytuacyjnym, podczas gdy obserwatorzy skłonni są przypisywać te same działania stałym dyspozycjom osobowościowym osób działających (ja spędzam dużo czasu na plaży bo jest ładna pogoda, ty-bo jesteś próżniakiem) 3. błędy autopercepcji: nasz sposób patrzenia na samych siebie wpływa w znacznym stopniu na wszystkie nasze społeczne procesy poznawcze. 2gł. Sposoby, którymi „ja” wpływa na procesy poznawcze: a)myślenie egocentryczne - postrzeganie „ja” jako rolę bardziej centralną niż w rzeczywistości b)tendencja samoobronna- skłonność do dokonywania atrybucji dyspozycyjnych w przypadku swoich sukcesów i atrybucji sytuacyjnych do niepowodzeń.
ŚRODKI MASOWEGO PRZEKAZU: zakażenie emocjonalne-zjawisko silnego oddziaływania mediów. Media selekcjonują wydarzenia, które wysuwają na pierwszy plan, przez co mogą wpływać na późniejsze wydarzenia. Jest to niezamierzone. Np. samobójstwa naśladowcze.-rozgłos jednego samobójstwa pobudza innych do pojęcia takiej decyzji.
2.TV może być środkiem zwodzenia ludzi. Np.wyborców. propaganda-systematyczne rozpowszechnianie danej doktryny kształcenie-akt lub proces przekazywania wiedzy lub umiejętności. 2 GŁ. SPOSOBY PRZEKONYWANIA (Petty, Cacioppo) 1.droga ośrodkowa-porządne argumenty, oparte na istotnych faktach, które skłaniają ludzi do myślenia o danym zagadnieniu. 2.droga obwodowa-dostarczanie sygnałów, które pobudzają do akceptacji argumentu bez większego namysłu. Sposób przedstawienia danej kwestii albo pobudza myślenie, albo skłania do szybkiego wyrażenia zgody w zależności od drogi jaką posługuje się nadawca. CZYNNIKI ZWIĘKSZAJĄCE SKUTECZNOŚĆ PRZEKAZU:1. źródło przekazu: a)wiarygodność-przekonanie, że ktoś musi być dobry, że zna się na rzeczy, jest godny zaufania. jest czynnikiem, decydującym, czy nadawca będzie oddziaływał skutecznie, czy nie. Zwiększanie wiarygodności: wysuwanie twierdzeń Niezgodnych z własnym interesem. Jeśli ktoś, przekonując nas nie może nic zyskać to wierzymy mu a wtedy może na nas skutecznie oddziaływać./jeśli osoba jest 100% pewna, że mówca nie stara się na nią wpłynąć. B)atrakcyjność czy zdolność wzbudzania sympatii. 2. charakter przekazu: im większy strach wzbudza przekazana inf. W osobie, tym bardziej prawdopodobne jest podjęcie przez nią pozytywnego działania.(rzucenie palenia- oglądnięcie przerażającego filmu powoduje rzucenie palenia). Ludzie o niskiej samoocenie nie podejmują natychmiastowego działania, bo są przytłoczeni przez strach. u osób o wysokiej samoocenie , wytwarzając w niej poczucie, że nic nie może zrobić, można zahamować podjęcie działania. W argumentacji ważne jest stanowisko zajmowane początkowo przez ludzi, których chce się przekonać. Jeśli wiarygodność osoby przekazującej inf. Jest wysoka, to im większa rozbieżność między jej poglądami a poglądami odbiorców, tym większy wpływ będzie miał nadawca na opinię słuchaczy. 3. odbiorcy przekazu. Jednostka, która uważa się za osobę mało wartościową, łatwiej daje się przekonać niż osoba, która ma wysoką samoocenę, ponieważ ta 1os, nie przywiązuje zbyt dużej wagi do swoich poglądów. / Nastrój i stan umysłu tuż przed otrzymaniem przekazu- jeśli słuchacze będą szczęśliwi, najedzeni itp. To będą podatni na przekaz. /ludzie są skłonni chronić swoje poczucie swobody. Jeśli ktoś jest nachalny to nie przyjmujemy jego komunikatu. Jeśli ktoś jawnie naciska i uraża poczucie swobody jednostki, to działania tej jednostki skierowane są w przeciwnym kierunku. Efekt zaszczepienia- jeśli pewnej osobie przedstawimy w skrócie pewien Arg. I zostanie on odrzucony, to tak samo się stanie po późniejszym przedstawieniu całego Arg. Truizm kulturowy-przekonanie akceptowane jako bezspornie prawdziwe przez większość członków danej społeczności.
UZASADNIANIE WŁASNEGO POSTĘPOWANIA: większość ludzi jest motywowana do szukania uzasadnienia swoich działań, przekonań, uczuć. Gdy człowiek cos robi, to stara się przekonać siebie, że jego postępowanie jest logiczne i rozsądne. Teoria dysonansu poznawczego- stan napięcia, który występuje wtedy, gdy dana osoba posiada jednocześnie 2 elementy poznawcze, które są psychologicznie niezgodne ze sobą. Teoria ta nie przedstawia człowieka jako istotę racjonalną, lecz skłonną do racjonalizacji. Człowiek jest motywowany nie tyle do tego, by mieć słuszność, ile do tego, by wierzyć, że ma słuszność. Jeśli ludzie są zaangażowani w jakąś postawę, to przedstawiona przez nadawcę inf. wzbudza dysonans. Im głębsze zaangażowanie danej osoby w jakąś postawę, tym większa skłonność do odrzucenia materiału dowodowego wzbudzającego dysonans. Ludzie nie lubią oglądać ani słuchać tego, co koliduje z ich przekonaniami czy pragnieniami.