Globalizacja - regionalizacja wykłady :

DO przeczytania coś tam o WNP; ASEAN; NAFTA; Mercosur; MENA

27 II 2009

Regionalizacja - procesy w wyniku których regiony nabierają cech większych niż zjawisko czysto geograficzne.

Mondalizacja - (z fr.) mond - świat. To samo co Globalizacja

Autarkia - rola handlu zagranicznego minimalna. Państwo samowystarczalne np. Korea Pn czy Kuba. Autarkia z wyboru np. przez czynniki polityczne

AUT (odizolowanie) - NEO (proces regionalizacji) -MON (proces globalizacji)

REGIONALIZACJA - wynik poszukiwania najbardziej efektywnych form współpracy, aby maksymalnie zaspokoić swoje potrzeby związane z: rozwojem, bezpieczeństwem, suwerennością, rolą MN i prestiżem.

Regionalizm jako proces - w postaci sojuszy i związków, alianse państw położonych blisko geograficznie. Regionalizm prowadzi do integracji. Regionalizm to antyteza autarkii i globalizmu, to faza pośrednia. To proces suwerenny - nikt nic nie narzuca.

REGION = STAN

Podstawą współpracy są wspólne interesy państw, wynikające z bliskiego sąsiedztwa, podobieństwo polityczne, ustrojowe społeczne, zbliżony rozwój gospodarczy.

Inne wspólne cechy:

- tradycje historyczne

-język (Europa 3 grupy językowe: słowiańska, germańska, romańska)

-religia (Europa - 3 religie)

Rozwój Reg. ma kilka etapów, to jak tworzy się region zależy od:

1)

- świadomość regionalna elit, warstw społecznych

-stopień zwartości etnicznej, rasowej, religijnej, językowej, kulturowej, poczucia wspólnoty, losów historycznych

Np. okcydentaliści - zapadnicy - myślą że Rosja jest Europą (???)

Hybryda - Euroazja - koncepcja

2) Pojawienie się wspólnoty potrzeb i interesu społeczeństw np. co zrobić z Niemcami po II WŚ czy z zagrożeniem ze strony armii czerwonej

3) ilościowy i jakościowy wzrost współzależności (początkowo instytucjonalna)

- wspólne potrzeby

- dyplomacja

4) instytucjonalizacja

- gospodarcza

-polityczna (Haas)integracja polit to proces w wyniku którego uczestnicy życia politycznego w danych państwach decydują się na przenoszenie swojej lojalności, oczekiwań i aktywności politycznej do nowego i większego centrum którego instytucje nabierają zwierzchnej jurysdykcji nad krajem

W nowym centrum polit. są 3 kompromisy:

- wspólne interesy i najmniejszy mianownik ??

- eliminacja różnic między stronami

- formalne porozumienie prawno-międzynarodowe

4 metody dochodzenia do integracji gospodarczej aspekcie celu integracji:

1) podejście pluralistyczne (konfederalne) efektem: wspólnota państw - konfederacja, państwa mają zachowaną autonomie, najniższy poziom instytucjonalny, wspólnota suwerennych państw, Konfederacja Helwecka (szwajcaria) np. Wspólnota Niepodległych Państw

2) metoda funkcjonalna: nacisk na integracje w sferach nie politycznych, tak powstała UE (metoda małych kroków)

3) metoda neofunkcjonalna, tworzenie wspólnych instytucji które przejmowały by stopniowo kompetencje państw (obecna UE) które działają na rzecz nowej wspólnoty, przykładem: Komisja Europejska (inicjatywa legislacyjna) Trybunał Sprawiedliwości i Parlament Europejski

4)metoda federalna - celem utworzenie nowego państwa federalnego

Elementy stałe w federacji:

- polityka obronna

- polityka walutowa

- polityka zagraniczna

-konstytucja

Czy UE zmierza do państwa federalnego?

Traktat lizboński - dot. przyszłości

Gospodarcza integracja

- zniesienie barier taryfowych

- zbliżenie zarządzania gosp.

- tworzenie nowego organizmu gospodarczego

3 polityki w kompetencji państw narodowych:

- kształtowanie kursu walutowego własnej waluty (państwa które nie przyjęły euro) np. emisja pieniądza

- sfera fiskalna (opodatkowanie od dochodów)

- sfera polityki społecznej ~ socjalnej (coś tam siła robocza przez politykę socjalną)

Regionalizm - specyficzny i dający się wyodrębnić system działań i procedur postępowania, ukierunkowany na osiągnięcie celów polityki zagranicznej państwa w danym regionie

2 FORMY:

- tworzenie regionów przygranicznej współpracy (euroregiony) np. Karpaty

- polityka golb. dostosowana do regionów. Polityka np. co de eur. Jap. Itp. (przystosowanie globalnej strategii działania co do danego regionu)

Proces regionalizacji prowadzi do wyodrębnienia systemów regionalnych .

Aby była regionalizacji wymagane są takie elementy:

- geopolityka (kryterium geograficzne)

- kryterium systemowe (w procesie regionalizacji tworzą się pewne systemy)

- kryterium wspólnego interesu narodowego regionu (redefinicja tego w czasie)

REGIONALIZM A GLOBALIYM

- regionalizm jest antytezą globalizmu

- regionalizm - niwelowanie i ograniczanie negatywnych skutków globalizmu czyli:

• upowszechnienie ideologii konsumeryzmu (zachow. w sferze konsumpcji)

• narzucanie przez instytucje międzynarodowe tylko liberalnego modelu rozwoju, oceniany tyko pod kątem zwrotu kapitału

• zagrożenia ekologiczne

• utrzymywanie i powiększanie luk [tutaj gadali i nie wiem jakich luk] między państwami i regionami

• ograniczanie swobody rządu ze względu na działalność instytucji międzynarodowych

Regionalizacji - to pozytywne uzupełnienie globalizacji

•••••••••••••••••••••••••••••••••••••••••••••••••••••••••••••

Wykład jakiś tam :)

Region i regionalizacja w stosunkach międzynarodowych:

Oba te pojęcia współzależne w sensie terminologicznym. Pojęcie Region jest w tym układzie pierwotne, warunkujące istnienie pojęcia region. Wybrane regiony w stosunkach Mn. wykazują się pewną specyfiką, związane jest to z kwestiami dominacji jednej z płaszczyzn w danym regionie tj, politycznej, militarnej, kulturowej

Regionalizm z dominującą rolą gospodarczą: NAFTA

Regionalizm - pojęcie szersze niż region.

Pojęcie regionu (łac.) regio (onis) które oznacza kierunek, linia, położenie, linia graniczna, granica, strona świata, wydzielony stosunkowo jednorodny obszar, odróżniający się od terenów przyległych, określonymi cechami nabytymi lub naturalnymi. Pojęcie region w stos. Mn. z natury swej zawiera treść geograficzną, więź geograficzną sama przez się nie przesądza jednak o powstaniu regionu(???)

Czynnik podstawowy:

Region jest systemowo - kulturowym pojęciem a nie geograf. Czynnik geograf. tworzy materialno terytorialną bazę lub obszar, umożliwia identyfikację uczestników systemu regionalnego. Najważniejszy element pojęcia - stanowi przestrzeń. Charakteryzuje się bliskość geograf. a podstawą wskazanie granic regionu niezależnie od faktycznego skurczenia się odległości.

Pojęcie regionu odnosi się do grupy państw w którym wspólnota dziedzictw kulturowego, ideałów politycznych, interesów gospodarczych i społecznych tworzy szczególną świadomość zbiorową.

Na pojęcie regionu składają się przesłanki obiektywne i subiektywne.

Obiektywne - coś tam blee blee państwowe i transnarodowe (dziedziny polit. gosp. I kulturowe) Państwa i społ. muszą je uświadamiać. (???)

Subiektywne - wola zainteresowanych państw, społeczeństw, których zarówno określa zasięg regionu, jaki wnoszą podstawowy wkład w kształtowanie więzi na danym obszarze, więzi te mogą przybierać określone ramy prawno międzynarodowe i instytucjonalne

WNP - Łotwa, Litwa, Estonia - nie należą bo nie było woli lidera, niechęć do ZSRR, doświadczenia

Narodom Bałtyckim bliżej do Europy niż do Rosji (to nie są Słowianie) Litwa - religia katolicka. Łotwa i Estonia - protestancka.

Regionalizm - zjawisko społeczne bezpośrednio związane z pojęciem regionu. Ale jego uwarunkowania (w sensie ideowo-doktrynalnym) mają określone związki historyczne, uwypuklającej jego charakter i funkcje. Dokonując analizy najbardziej typowej definicji regionalizmu jakiej możemy spotkać e nauce Zach. E. Halizak dzieli je na 5 grup:

1) utożsamia regionalizm z rozwojem organizacji regionalnych

2) definicje traktujące regionalizm jako alternatywę wobec globalizmu

3) definicje traktujące analizowane zjawisko jako etap pośredni między państwem narodowym a organizacją czy rządem światowym

4) definicje akcentujące rolę regionalizmu jako zewnętrznego wyrazu indywidualnych dążeń państw danego regionu do współpracy w celu zapewnienia sobie bezpieczeństwa.

5) narzędzia polityki zagranicznej

Regionalizm może mieć charakter prawniczy gdy ma miejsce kształtowanie się norm prawno międzynarodowych o zasięgu regionalnym.

Halizak: regionalizm jako charakter form procesu społ. o charakterze dynamicznym przejawia się w wyniku działań i oddziaływań państw na podstawie ich bliskości geograficznej, podobnych ustrojów społ. polit. komplementarności gosp. I innych wspólnych cech.

Pojęcie regionalizmu może odnosić się nie tylko do zwartego lądu ale też dotyczy państw nadbrzeżnych, dookoła przestrzeni morskiej. W tym sensie mówi się o współpracy państw nadmorskich w odniesieniu do obszaru morskiego i regionu morza śródziemnego czy też obszaru Atlantyku

Regionalizm -dynamiczny proces Mn. polegający na zbliżeniu uczestników życia Mn. na pewnym obszarze bądź w związku z pewnym obszarem określanym jako region stos. Mn. Zbliżenie to przejawia się w ilościowym i jakościowym wzroście interakcji ora tworzeniu norm instytucji regionalnych.

Regiony w skali świata:

- Azja pd-wsch ASEAN region, wyrażone granice

- WNP - są to 2 kontynenty, więc nie może to być region, regionalizm jest wykształcony na podstawie wspólnej historii

- W byłym ZSRR 3 subregiony:

• Syberia

• Azja Centralna (plemiona mongolsko-tureckie)

• …….???...... (Gruzja)

- Afryka jako region cały kontynent ale 2 subregiony czarnych i arabów

- Ameryka Łacińska

- Ameryka Północna - na pd Rio Grande jako granica regionu , regionalizm gospodarczy z Meksykiem - NAFTA, regionalizm polit. z USA I KANADA

Region Europy

Granice regionu „Europa” to pojęcie używane z 3 znaczeniach

1)geograficzny - przestrzeń od Atlantyku do Uralu. Dla greków ta część świata kończyła się na morzu czarnym , a potem na rzece Don i morzu Azowskim czyli tam gdzie ziemie już zbadane. W 1730r. w Sztokholmie -> książka w której Johann Tabert von Strahlenberg ->mapy Syberii i Azji Środkowej. Góry Ural i rzeka Ural to jedyna wyraźna bariera oddzielająca Europę od Azji. Wasilij Tatiszczew zaproponował przesunięcie uznanych wcześniej granic europy na Ural aby podkreślić przynależność Rosji do Europy. Kongres Paryski po wojnie krymskiej 1853- 1856 uznał Turcje za państwo europejskie a twórcy świętego przymierza K. Metternich na początku XIXw. uznał naród węgierski za azjatycki. Tak więc granica między Europą a Azją nosi charakter umowny i została powszechnie przyjęta w XIXw. W istocie Europa stanowi półwysep Euroazji wyróżniający się bardziej rozczłonkowaną linią brzegową.

2)kulturalny pojęcie europy określany na określenie pewnego kręgu kulturowego zastąpiło ostatecznie w XVIII w. pojęcie christiantos (wspóln. chrześcijan) do chrześcijańskich źródeł europy również w końcu XX w. nawiązywano o tak odmiennej orientacji np. JPII i Gorbaczow. Wspólną kulturę europejską cechuje oderwanie się od chrześcijańskich korzeni i nasilenie się procesów laicyzacyjnych. Rozwój oświeceniowych idei, wolności i egalitaryzmu doprowadził do relatywizacji tradycyjnych wartości i tolerowania wszelkich odmienności od tradycyjnych wzorców. Kulturalną specyfiką europy jest dziś panujący powszechnie w mediach liberalny język, a światopogląd liberalny uchodzi za jedyny uprawniony i postępowy. Stosunkowo nieliczni dziś krytycy tego stanu rzeczy dostrzegają w dominującym obecnie modelu kultury w europie symptomy wyczerpania się energii duchowej. Kosmopolityzm i tolerancja dla odmienności traktują jak przejawy nie sił lecz słabości i zaniku tożsamości. A. Toynbee -> nadmierna tolerancja okazuje się korzystna dla agresywnych wspólnot , postronnych barbarzyńców lub ościennych cywilizacji. Można dostrzec zanik tradycji, więzi wspólnotowych, sopł. atomizacje (???) koncentracje na konsumpcji dóbr materialnych i masowej rozrywce mimo iż inicjatorzy integracji europejskiej (Schuman, Adenauer, De Gasperi) nawiązywali do tradycji chrześcijańskiej. Korzeniami UE nie jest obecnie chrześcijaństwo ale oświecenie. Unia - próba realizacji ludzkiego marzenia o lepszym świecie, bez wojen, nacjonalizmu i niesprawiedliwości. Społeczeństwa opartego na racjonalizmie laicyzmie, kosmopolityzmie, tolerancji i abstrakcyjnie rozumianych prawach człowieka jako jednostki z położeniem szczególnego akcentu na prawa wszelkich mniejszości. Nie tylko narodowych i religijnych lecz również np. seksualnych, stanowi realizacje nie tylko określonego projektu ekonomicznego i politycznego lecz także kulturowego. Przywódcy UE odcinają się dziś od chrześcijańskich tradycji europy. Spór o pojęcie czym jest i powinna Europa przejawia się w chwili obecnej w sporze o możliwą akcesje Turcji do UE. Europa w sensie wspólnot kulturowych jest dziś pojęciem o najszerszym znaczeniu, może ona obejmować również państwa założone przez europejskich kolonizatorów na innych kontynentach od USA i Kanady po Australie i Nową Zelandie nie jest możliwe dokładne określenie jej wsch. granicy gdyż ma kulturę europy wsch, i Bałkanów. Istotny wpływ wywarły ludy nieeuropejskie mongolskie i tureckie. A.Besarion pisze o ruchomości (pulsowania) wsch. granicy.

3)polityczny

27 III 2009

Granice Europy - trudno ustalić granice na wschodzie (Ural, rzeka jakaś tam) Odrośle Europy - USA, Kanada, Nowa Zelandia, Australia, RPA. Rosjanie tylko częściowo uważają się za Europejczyków.

Europa Środkowa - subregion. Wspólna jest religia, kultura. Pl niczym się nie wyróżnia na tle innych regionów

Co do Bałkanów - charakterystyczne dla Kosowa jest to że jest krajem muzułmańskim.

Morze Bałtyckie - nic nie przemawia za tym żeby go traktować jako subregion.

W roku 2009, czy uważamy się za Europejczyków? Czy jesteśmy z tego dumni?

Islamizacja - społeczeństwa europy straciły swój dynamizm, który spowodował pan islamizacje. Europa osłabiona po II WŚ została w cieniu ZSRR i USA

Rozwój regionu w Europie - Imperium Rzymskie, Imperium Karolińskie, średniowiecze -wyniszczające wojny. Zjednoczenie Europy - Napoleon Bonaparte, III Rzesza. Do XX wieku (II WŚ) Europa to centrum (dowodzenia nad wszechświatem :P) lata międzywojenne - doktryny zintegrowania europy

1945 rok - nędza, głód, zagrożenie ze strony ZSRR

1946 rok - komuniści weszli do rządów Francji i Włoch

Co zrobić z Niemcami?? Traktat wersalski - zabranie części terytorium

Shuman - utworzenie EWWiS

Zaprosić Niemcy - Cel: wyjęcie spod suwerennej władzy sektorów: węgla i stali (przemysł zbrojeniowy) Konflikt pomiędzy Fr i Niem stawał się fizycznie niemożliwy. Wysoka Władza czuwała nad tym wszystkim, Wspólne przepływy kapitałów. Sam fakt wzajemnych powiązań jest gwarantem pokoju. Po kilku latach funkcjonowania EWWiS(ZSRR atak na Węgry, nacjonalizacja kanału Sueskiego) 25 III 1957 -Traktaty Rzymskie - powstaje EWG i EUROATOM. II połowa lat 80-tych dobre działanie EWG na płaszczyźnie gosp. -> Unia Gospodarcza i Walutowa (wspólny pieniądz) wspólny rynek. Wyjątek -> suwerenność państw członkowskich w polityce fiskalnej (nakładanie podatków VAT ie może być niższy niż 15%, inne wyższy niż 25%) Podatek od osób fizycznych prawo do własnej inicjatywy. 2 płaszczyzna niezależności państw -> polityka społeczna, wielkość płac, długość urlopów itp. Reszta jest ujednolicona. Trzeba się zająć polityką Maastricht - filary UE w celu pełnej regionalizacji.

I FILAR - sprawy gospodarcze (większość kwalifikowana) polityka społeczna, podatki, sprawy poszerzenia, pewne sprawy związane z polityką handlową -> jednomyślność

II i III FILAR procedura głosowania międzyrządowego (1kraj-1głos)

II FILAR wspólna polityka zagraniczna (MSZ) i współpraca Bezpieczeństwa (MO)

III FILAR wspólna polityka sądowa (Bezpieczeństwo Wewnętrzne) MSW i MS

Polityka historyczna - Niemcy prowadzą taką politykę (przedstawienie Niemców jako ofiary a nie jako sprawców)

Do pełnego regionalizmu w europie

Najwyższy etap regionalizmu - unia polityczna. Obszar militarny - 1948 pakt z Dunkierki (Fr. I W.Bryt) - wzajemna pomoc w przypadku ataku Niemiec. Zagrożeniem dla europy - armia czerwona i Stalin. 1948 Fr. + W.Bryt. + Benelux podpisują układ z Brukseli - agresor ZSRR. Chęć zawarcia układu z USA. Przystąpienie USA do wojny po stronie europy, wyzwolenie europy przez USA, powstanie NATO. Plan Marshalla - odbudowanie potencjału gospodarczego. Pod warunkiem podzielenia pieniędzy przez samych europejczyków. Korzyść dla USA -> liczyli na rewanż w przyszłości poprzez handel.

UE przyznała PL ogromne pieniądze na zasadzie „Liczyli na korzyści późniejsze” np. kupowanie sprzętu wyprodukowanego we Fr. a nie USA. Traktat z Lizbony -> ściślejsza polityka zagraniczna. Aby ten traktat wszedł w życie musi być jednomyślność wszystkich państw członkowskich. Referendum -> społeczeństwo wypowiada się za lub przeciw traktatowi. Nie licząc Niemiec gdzie nie ma referendum. W przypadku PL parlament się zgodził i przedłożył decyzje prezydentowi. W Irlandii i w Czechach - „badają” traktat. Prezydent Kaczyński nie jest za podpisaniem. Czy Pl jest gotowa by stać się członkiem Stanów Zjednoczonych Europy??

MOCARSTWA REGIONALNE W EUROPIE:

Niemcy - ambicje globalne. W traktacie o ostatecznej regulacji w odniesieniu do Niemiec z 12.09.1990r. zostały zawarte ograniczenia przyszłego statusu Niemiec. Znajdują się w sieci powiązań stworzonych przez UE i NATO i w związku z tym uważa się że „w sferze polit. REN jest skazany na multilateryzmu w stosunkach międzynarodowych i forsowanie wielostronnej współpracy we wszystkich dziedzinach. Powrót Niemiec do roli mocarstwa regionu jest nowym elementem ich racji stanu. Akceptacja ich zasadniczej roli w perspektywie nowego przywództwa europy. „ kto panuje nad teraźniejszością, panuje nad przeszłością”

Francja - Charles de Goulle nienawidził USA. Wyprowadził Fr. z NATO. Dysponuje potencjałem. Francuscy decydenci kładą szczególny nacisk na polityczną wolę bycia mocarstwem. Ambicje globalne „a odgrywanie roli średniego mocarstwa” główny partner - Niemcy

Wielka Brytania - Średnie mocarstwo. Prowadzi politykę mocarstwową. Pierwszoplanowy sojusznik USA. Nie chce silnej integracji. Przyszłą Zjednoczoną Europę postrzega nie jako federacje.

Rosja - ogromna machina militarna z potencjałem jądrowym, posiada zasoby surowców strategicznych. Ludzkość rosyjska - sowiecka filozofia mocarstwowa. Rosyjskich decydentów cechuje nieufność i poczucie zagrożenia oraz liczne urazy i uprzedzenia wobec Zachodu. Europa Środkowa po rozszerzeniu UE staje się strefą koncentracji interesów Rosji. Stary sprzęt, broń atomowa, ubytek demograficzny (ujemny przyrost naturalny). Po II WŚ Europa przez 46 lat była regionem stabilnym.

1991-2001 konflikty zw. z rozpadem Jugosławii secesja ta miała miejsce przez system rządów komunistycznych J. Broz Tito i różnic etnicznych i kulturalnych.

Reg. ->Europa pod względem historii. WNP -> na pewno nie subregion Azji. Część WNP leży w europie Środ-Wsch a część w Azji Centralnej. Rozpad Związku Sowieckiego XII 1991r. umożliwił powstanie nowych państw. Obszar postsowiecki obejmuje 12 państw WNP , które wychodziły jako republiki związkowe w skład ZSRR -> Armenia, Azerbejdżan, Białoruś, Fed. Rosyjska, Gruzja, Kazachstan, Kirgistan, Mołdawia, Tadżykistan, Turkmenistan, Ukraina, Uzbekistan.

Po za strukturą WNP są 3 republiki nadbałtyckie: Estonia, Litwa i Łotwa.

Subregiony-> Azja Śr. Centralna Europa Wsch do Uralu

Powieszchnia tego regionu to około 22228 mln km2 z czego na samą Rosję przypada ponad 17 mln km2.

Na obszarze postsowieckim można wyróżnić 2 subregiony ->

•Zakaukazie (Armenia [katole], Azerbejdżan [islam], Gruzja[prawosławie])

•Azje Środkową (centralną)Kazachstan, Kirgistan, Tadżykistan, Turkmenistan, Uzbekistan

• Europe Wschodnią

Fed Ros - prawosławie

2 religie dominują prawosławie i islam (widoczne wpływy chrześcijaństwa kościół rzymsko-katolicki).

Rozpad ZSRR doprowadził do dezorganizacji jednolitej przestrzeni bezpieczeństwa, rozerwanie więzi gosp. oraz zerwanie linii komunikacyjnych i transportowych. Spoiwo -mentalność mieszkańców (panowanie Mongołów) język rosyjski. W spadku po imperium pozostało poł. geopolit. Możliwość oddziaływania w kierunku bliskiego i środkowego wschodu. Sąsiedztwo Chin - złoża surowców naturalnych na Syberii. Ważne jest wydobycie i eksport ropy naftowej i gazu ziemnego. Obszar postsowiecki jest traktowany przez Rosje jako tzw. „bliska zagranica” i strefa żywotnych i wyłącznych jej wpływów od połowy lat 90-tych XX w. zaangażowanie USA, UE i Turcji

8 XII 1991 - przywódcy Fr. Białorusi i Ukrainy tworzą WNP :D

Cele WNP -> zawarte w deklaracji, wspólne działania w sferze polityki zagranicznej, stworzenie wspólnej przestrzeni ekonomicznej, systemów komunikacyjnych i transportowych, ochrony środowiska naturalnego, polityki migracji i zwalczania przestępczości zorganizowanej. W statusie z 1003 roku wymienia się 7 głównych celów. Najważniejszy organ - Rada Szefów Rządów i Rada Szefów Państw. Mała efektywność działania

1) ZBIR -> ???

2)Euroazjatyckie stowarzyszenie tzw. „twarde jądro” WNP - Rosja, Białoruś, Kazachstan, Kirgistan 10 X 2000 - Ukraina i Mołdawia jako obserwatorzy

3) „Kaukaska czwórka” - FR. Armenia, Azerbejdżan, Gruzja 1996r.

4) wspólna przestrzeń gospodarcza - Rosja, Białoruś, Kazachstan, Ukraina 18 IX 1993 r.

5)Traktat o Bezpieczeństwie Zbiorowym - traktat taszkiencki 15 V 1992 r. FR, Armenia, Kazachstan, Kirgistan, Tadżykistan, Uzbekistan. W 1993 r. przystąpiły Azerbejdżan, Białoruś, Gruzja. Wszedł w życie 20 IV 1994 r. na okres 5 lat. Azerbejdżan, Uzbekistan, Gruzja nie przedłużyły traktatu. Cele -> zapewnienie stabilności, umocnienie bezp. Mn . i regionalnego, pogłębienie współpracy w sferze polit-wojskowej, ochrona niezależności suwerenności, integralność państw członkowskich.

Do działań integracyjnych bez udziału FR, należy :

1) GUUAM (Gruzja, Ukraina, Uzbekistan, Azerbejdżan, Mołdawia).

2) W 1997 roku 4 państwa podjęły decyzję o nawiązaniu współpracy. Współpraca Środkowoeuropejska. (Kazachstan, Tadżykistan, Kirgistan, Uzbekistan) 1993-1998 kwestie ekonomiczne.

Dominującym państwem - mocarstwem na obszarze postsowieckim jest Fed. Rosyjska - mocarstwo regionalne z aspiracjami globalnymi. Potencjał militarny - ich siła. Tylko Rosja i USA mogą wykonać pierwsze i odwetowe uderzenie jądrowe na każde państwo świata. Posiada bogate złoża surowców naturalnych. Przypada 50% ludności i 77% terytorium całego regionu. Nacisk na państwa posowieckie w kwestii mniejszości ras.

Uzbekistan i Ukraina chcą prowadzić politykę niezależną od Rosji.

Konflikty ->

Region Azji Centralnej - 5 azjatyckich republik posowieckich - Kazachstan, Kirgistan, Tadżykistan, Uzbekistan, Turkmenistan. Ważne znaczenie geostrategiczne - wpływy polit-militarne. Na terytorium Kazachstanu pozostały poligony atomowe. Sprzyjało temu usytuowanie zakładów metalurgicznych pracujących na bazie wzbogacanego Uranu. To czwarta względem wielkości potęga nuklearna . Duża rola islamu. Zainteresowania USA i FR. tym regionem (walory ekonomiczne, możliwość kontrolowania basenu morza Indyjskiego.

Turkmenistan - pozytywna neutralność - wieczysty, pozytywny, konstruktywny model zachowania państw w dziedzinie pokoju, stabilności i współpracy międzynarodowej. Władze Turkmenistanu zdecydowały się na zaprzestanie współpracy z rosyjskimi wojskami pogranicza i podjęły samodzielną ochronę swych granic. Neutralność w dziedzinie wojskowo-nuklearnej.

22 V 2009 ok. 15 minut wykładu :P

Ameryka Łacińska obejmuje pd część kontynentu AM. I część AM pn.

Ugrupowanie integracyjne (strefa wolnego handlu, zniesiona bariera taryfowa). USA i Kanada (kapitał) i Meksyk (tania siła robocza). Aby uniknąć imigracje tworzenie miejsc pracy w Meksyku. Istota pomysłu od 1 I 1994 roku (obawiano się wzrostu bezrobocia związanych z tanimi towarami). Trudno mówić o regionie, regionalizacja w zakresie ekonomicznym -NAFTA.

Ok. 30 mln km2 Ameryka Łacińska i Karaiby - wiele subregionów;
•Meksyk

• Am. Środkowa (od kanału panamskiego)

•Andy

•La Plata

•Brazylia

•Karaiby

Pomimo zróżnicowania AM. Łac. Jest jednym z najbardziej zwartych i odrębnych regionów charakteryzujących się określoną i trwałą tożsamością.

Am. Łac. Region bo:

• wspólna przeszłość kolonialna

• wysoki stopień integracji stosunków politycznych i gospodarczych

• świadomość identyfikacji terytorialnej

• istnienie państw bliskich geograficznie

• wspólna kultura, język, religia

• inne podmioty systemów międzynarodowych uznają AM. Łac. Za region

• utworzenie komisji ekonomicznej dla AM. Łac. SEPAL

33 państwa demokratyczne - republikańskie

Do lat 80-tych rządy autorytarne głównie wojskowe; władza dla uprzywilejowanych, lata 80-te proces demokratyzacji systemów politycznych. Wybory i przejście do systemu demokracji parlamentarnych. Pinochet - Chile - obalenie rządu - ostatnie dojście do władzy junty wojskowej.

---