Klasyfikacja elektrowni pod względem roli w SE (str. 20)
Zmienne obciążenie jest pewnym problem dla energetyki ze względu na trudności z magazynowaniem energii. Wynika stąd, że łączna moc elektrowni powinna być większa niż maksymalne obciążenie systemu w okresach szczytów. Praca systemu elektroenergetycznego powinna zapewniać jak najniższe koszty wytwarzanie i przesyłu energii. Elektrownie można sklasyfikować w pewne grupy:
• elektrownie podstawowe - elektrownie, w których wytwarzanie energii elektrycznej jest najtańsze, szczególnie, gdy ich moc jest wykorzystywana w pełni. Do tej grupy można zaliczyć nowsze elektrownie cieplne i elektrownie jądrowe;
• elektrownie podszczytowe - elektrownie, które pracują w okresach, gdy zapotrzebowanie na energię elektryczną jest większe niż to jakie są w stanie pokryć elektrownie podstawowe. Są to często starsze elektrownie cieplne o stosunkowo małej sprawności;
• elektrownie szczytowe - elektrownie, które włączane są do pracy w systemie elektroenergetycznym tylko w czasie trwania szczytów obciążenie. Elektrownie te przede wszystkim elektrownie wodne zbiornikowe oraz elektrownie szczytowopompowe. Cechą tego typu elektrowni jest stosunkowo proste i często zautomatyzowane rozruch oraz zatrzymanie.
Zapewnianie mocy interwencyjnych (str. 43)
Zapewnianie mocy interwencyjnych
Rezerwa wirująca
• Dowolny typ elektrowni
• Ograniczona stosowalność
• Na większą skalę - nieekonomiczna lub wręcz technicznie niemożliwa
Elektrownie wodne
• Szybkie wejście do pracy
• Ograniczenia lokalizacyjne
Elektrownie interwencyjne na paliwa płynne (ciekłe i gazowe)
• Silniki tłokowe lub turbiny gazowe
• Dedykowane obiekty interwencyjne lub dodatkowe bloki w elektrowniach zawodowych (podstawowych lub szczytowych)
Elektrownie interwencyjne
Duże specjalizowane źródła
• Elektrownia ok. 100-400 MWe
• Lokalizacja w węźle sieci przesyłowej
• Konieczne opracowanie modelu finansowania rezerwowania mocy - obiekt musi być opłacalny dla inwestora przy pracy ok. 1000 h/a. Obiekt nie utrzyma się ze sprzedaży energii
Rezerwa rozproszona
• Rezerwa mocy zapewniana przez lokalne zakłady (EC) pracujące w trybie nieciągłym
• Elektrociepłownie oparte o silniki tłokowe lub turbiny gazowe z akumulatorami ciepła
• Konieczna opłacalność pracy zakładu przy czasie pracy ok. 4000 h/a
• Model „duński”
Rozruch bloku gazowo-parowego (str. 62-64)
Istotną zaletą układów gazowo-parowych jest możliwość dokonania szybkiego rozruchu. Czas rozruchu zależy przede wszystkim od ilości zainstalowanych w elektrowni turbin gazowych oraz mocy wytwórczej (wielkości) obiektu. Czas rozruchu w skrajnych przypadkach trwać może nawet do kilku godzin. Nie zależnie od konfiguracji proces rozruchu możemy podzielić na trzy zasadnicze okresy:
1) Rozruch i synchronizacja turbiny gazowej
2) Grzanie kotła odzyskowego
3) Rozruch, grzanie i synchronizacja turbiny parowej
Rozruch układu gazowo-parowego
Rozruch i synchronizacja turbiny gazowej
Czas trwania: 20÷30 min
Połowę czasu trwa przedmuchanie kotła odzyskowego z łatwopalnych gazów.
Proces prowadzony jest dzięki jednemu z wymienionych wcześniej urządzeń rozruchowych.
Rozruch turbiny działającej w układzie kombinowanym różni się od rozruchu samodzielnie pracującej turbiny przede wszystkim dynamiką procesu, która uzależniona jest od prędkości nagrzewania się elementów kotła odzyskowego.
Pod koniec synchronizacji turbina gazowa obciążona jest tylko w 10% swojej mocy znamionowej.
Rozruch układu gazowo-parowego
Grzanie kotła rozruchowego
Czas trwania: ok.30 min
Przeprowadzane jest w celu podgrzania elementów składowych kotła (podgrzewaczy wody, parowaczy, przegrzewaczy pary) do temperatury zapewniającej produkcję pary o odpowiednich parametrach technologicznych.
W pierwszym etapie produkowana para wodna kierowana jest bezpośrednio do skraplacza, z pominięciem turbiny parowej.
Rozruch układu gazowo-parowego
Rozruch, grzanie i synchronizacja turbiny parowej
Czas trwania: ok.30 min
Pierwszym zabiegiem jest uszczelnienie dławnic.
W drugim etapie przez turbinę zostaje przepuszczony mały strumień pary, przy obracaniu wału (np. przy pomocy obracarki), w celu jednorodnego nagrzania wirnika.
Po dostatecznym nagrzaniu turbina zostaje wprowadzona w ruch. W celu dogrzania turbiny w wybranych punktach pracy utrzymywana jest stała prędkość obrotowa (typowo 1000, 3000 lub 3600).
Synchronizacja generatora podłączonego do turbiny rozpoczyna się po osiągnięciu prędkości znamionowej.
Istnieją obiekty, w których zainstalowano dwie, lub więcej turbin gazowych. W tych przypadkach rozruch drugiej turbiny gazowej rozpoczyna się po osiągnięciu przez turbinę parową prędkości znamionowej i przebiega identycznie jak rozruch turbiny pierwszej. Rozruch drugiego kotła odzyskowego również nie różni się od rozruchu kotła pierwszego.
Para produkowana w obu (lub w większej ilości kotłów) mieszana jest ze sobą dopiero wówczas, gdy osiągnie identyczne parametry technologiczne.
Stosowanie standaryzowanych procedur rozruchowych, zarówno w przypadku samodzielnej turbina, jak i całego układu gazowo-parowego, wpływa na dłuższy czas eksploatacji urządzenia oraz na obniżenie kosztów utrzymania, co wynika przede wszystkim z niższych kosztów remontowych.