Państwowa Wyższa Szkoła Zawodowa im. Jana Amosa Komeńskiego w Lesznie

Instytut Ochrony Zdrowia

Kierunek: Pielęgniarstwo

Praca samokształceniowa z przedmiotu: Podstawy pielęgniarstwa - ćwiczenia

„Przygotowanie narzędzi i materiału opatrunkowego

do sterylizacji”

Rymkiewicz Joanna

Nr indeksu: 15069

Wykładowca: mgr Mirosława Więcek

Leszno, 30.04.2012r. Rok akademicki 2011/2012

Semestr II

Sterylizacja, inaczej wyjaławianie to jednostkowy proces technologiczny polegający na zniszczeniu wszystkich, zarówno wegetatywnych, jak i przetrwalnikowych form mikroorganizmów. Sterylizacji można dokonać mechanicznie, fizycznie, bądź chemicznie, najczęściej używa się metod fizycznych. Prawidłowo wysterylizowany materiał jest jałowy, nie zawiera żadnych żywych drobnoustrojów (także wirusów) oraz ich form przetrwalnikowych.

Przygotowanie materiału opatrunkowego do sterylizacji.

Materiał opatrunkowy musi być koniecznie jałowy, ze względu na swoje przeznaczenie. Aby był jałowy, trzeba przygotować pakiety z materiałem opatrunkowym zgodnie z zaleceniami PZH (Państwowy Zakład Higieny) oraz producenta opakowania. Najlepiej, gdy opakowanie z materiałem opatrunkowym jest jednorazowego użytku. Celem i istotą przygotowania materiału opatrunkowego do sterylizacji, jest stworzenie optymalnych warunków do wykonywania zabiegów aseptycznych, profilaktyki zakażeń szpitalnych i zapewnienie bezpieczeństwa pacjentowi.

Pielęgniarka ponosi odpowiedzialność za właściwe przygotowanie materiału opatrunkowego, w odpowiedniej ilości, a także za podjętą decyzję dotyczącą wyboru rodzaju opakowania. Powinna znać cel i zasady przygotowania materiału opatrunkowego do sterylizacji oraz sposoby pakowania narzędzi. Do obowiązków pielęgniarki należy przygotowanie materiału opatrunkowego do sterylizacji, stosowanie się do wytycznych PZH i zaleceń producenta.

Pielęgniarka przygotowuje potrzebny sprzęt (nożyczki, zgrzewarka, specjalny pisak wodoodporny, chemiczny wskaźnik kontroli skuteczności sterylizacji), myje i dezynfekuje ręce, a także wybiera odpowiedni rodzaj opakowania, np. rękawy papierowo-foliowe (należy przestrzegać zaleceń producenta dotyczących przeznaczenia danego opakowania do odpowiednich metod sterylizacji). Następnie przygotowuje czysty materiał opatrunkowy, odcina rękaw o wymiarze dostosowanym do ilości materiału opatrunkowego, napełnia rękaw materiałem opatrunkowym do ¾ objętości opakowania (ważne, aby między wyjaławianym materiałem, a zgrzewem było ok. 3 cm odstępu). Kolejną czynnością jaką wykonuje pielęgniarka to włożenie do pakietu chemicznego wskaźnika kontroli skuteczności sterylizacji, następnie zamknięcie rękawa przy użyciu zgrzewarki na obu odciętych brzegach (na brzegu zgrzewanym w drugiej kolejności należy zostawić margines ok. 2 cm, mierząc od linii zgrzewu do linii odcięcia rękawa- będą zostawione tzw. listki, co umożliwi otwarcie pakietu na jałowo). Nie może zapomnieć o zaopatrzeniu pakietu w etykietę zawierającą niezbędne informacje. Czynności wszystkie, zakańcza odłożeniem pakietu w przeznaczone miejsce, myciem i dezynfekcją rąk.

Przygotowanie narzędzi do sterylizacji.

Pielęgniarka przystępując do sterylizacji narzędzi musi przede wszystkim znać cel, istotę i zasady wykonywania tej czynności. Bezwzględnie odpowiedzialna jest za prawidłowe przygotowanie narzędzi do sterylizacji zgodnie z zaleceniami PZH. Koniecznie musi stosować preparat dezynfekcyjny o pełnym zakresie działania zgodnie z pisemną informacją producenta potwierdzoną przez PZH - pełny zakres działania oznacza, że działania obejmuje bakterie (B), grzyby (F), wirusy (V), prątki gruźlicy.

Etap dezynfekcji wstępnej - Pielegniarka zakłada odzież ochronną (nieprzemakalny, gruby fartuch, rękawice gumowe, okulary ochronne), przygotowuje pojemnik do dezynfekcji, zaopatruje go w kartkę informacyjną oraz przygotowuje odpowiedni środek dezynfekcyjny zgodnie z instrukcją producenta. Następnie, zanurza narzędzia w przygotowanym środku dezynfekcyjnym, na czas wskazany przez producenta (ważne jest, aby przestrzegać czasu dezynfekcji - liczymy go od chwili wrzucenia ostatniego narzędzia do środka dezynfekującego). Kolejną czynnością jest założenie grubych, gumowych rękawic, wypłukanie narzędzi z resztek preparatu pod strumieniem chłodnej lub letniej wody (gorąca woda, powyżej 40 ^o C powoduje ścinanie się białka, co uniemożliwia skuteczne mycie narzędzi).

Etap mycia ręcznego, w którym, pielęgniarka myje szczotką przedmiot zanurzony w zimnej wodzie, opłukuje pod bieżącą, ciepłą wodą oczyszczone narzędzia, następnie osusza je.

Etap dezynfekcji właściwej - w tym etapie pielęgniarka przygotowuje pojemnik do dezynfekcji, zaopatrza go w kartkę informacyjną, przygotowuje preparat zalecanego przez PZH i zanurza całkowicie otwarte i rozkręcone narzędzia (czas dezynfekcji określony jest w instrukcji stosowania używanego preparatu). Kolejną czynnością jest zdjęcie rękawiczek i wyrzucenie do pojemnika na odpady zakaźne, mycie i dezynfekcja rąk, jak również założenie czystych rękawiczek, wypłukanie narzędzi pod bieżącą, zimną lub letnią wodą, wysuszeniu narzędzi, a także sprawdzeniu ich (czy są dokładnie umyte, czy nie są uszkodzone, ze szczególnym uwzględnieniem ząbków i zawiasów). Następnie, pielęgniarka układa narzędzia w zestawy na perforowanej tacy, dalej, otwiera narzędzia zawiasowe lub zamyka na pierwszy ząbek, zabezpiecza ostrza osłonkami i opakowuje narzędzia (wybór rodzaju opakowania zależy od metody wyjaławiania). Zakańczając, myje i dezynfekuje ręce, oddaje je do centralnej sterylizatorni.

Podczas sterylizacji, personel medyczny, w tym pielęgniarka powinna bezwzględnie przestrzegać następujących zasad:

1. Zakładanie odzieży ochronnej, przez osoby przygotowujące narzędzia do sterylizacji, dbając przede wszystkim o bezpieczeństwo własne.

2. Po wykonaniu zabiegu, poddanie narzędzi do dezynfekcji wstępnej, która ma na celu ochronić osobę myjącą przed ryzykiem zakażenia.

3. Pamiętanie o tym, aby pojemniki na środki dezynfekujące były czyste, zdezynfekowane, wysuszone, zamykane (co zapobiega skutkom ubocznym związanym z wdychaniem oparów środków dezynfekujących przez osobę przygotowującą narzędzia), stężenie roztworu dezynfekującego przygotowuje się zgodnie z zaleceniem PZH i producenta preparatu.

4. Przygotowywanie roztworów środka dezynfekcyjnego w przeznaczonym do tego pomieszczeniu, ze sprawnie działającą wentylacją w celu ochrony osoby wykonującej dezynfekcję i osób nieuczestniczących w tym procesie.

5. Przed wykonaniem dezynfekcji, narzędzia dezynfekowane zanurza się w roztworze, całkowicie wypełnia się wnętrze drenów i usuwa pęcherze powietrza z zewnętrznych i wewnętrznych powierzchni.

2

---