Kosińska A., Polak A., Żiżka D. Uczę metodą ośrodków pracy.
WPROWADZENIE:
Dyżurów
Czynności związane z pełnieniem dyżurów maja na celu:
Nabycie przez dzieci sprawności w wykonywaniu prac porządkowych w klasie
( ścieranie tablicy, podlewanie kwiatów, przygotowanie przyborów szkolnych),
Wdrażanie do obowiązkowego i dokładnego wykonywania tych prac.
Zakres obowiązków dyżurnych ustala nauczyciel wraz z uczniami. Dzieci musza wiedzieć , jakie czynności maja wykonać i kiedy należy to zrobić. Dla podkreślenia ważności funkcji dyżurnych przydatne są znaczki symbolizujące zakres czynności wykonywanych przez danego ucznia. Można je zrobić z różnego materiału w zależności od inwencji nauczyciela.
Listy obecności
Jest to element zajęć porządkowych. Sprawdzanie obecności ma na celu wdrażanie uczniów do obowiązkowości, punktualności oraz samokontroli. Zgodnie z zakresem pojęć czasowych i realizowaną tematyką zakładamy odpowiednią listę obecności.
W klasie I wprowadzamy listę tygodniową. Dzieci zaznaczają swoją obecność za pomocą emblematów ilustrujących bliskie dla dziecka rzeczy - zabawki, kwiaty, zwierzątka. Uczeń dla lepszego zapamiętania przykleja swój znaczek na pierwszej stronie zeszytu. Zamiast znaczków stosować można emblematy w postaci sylwetek ludzkich w różnych kolorach i na różnym tle.
Obecność zaznaczać można kolorowym kółkiem, kwadratem, trójkątem. W klasie I można wykorzystać listę obecności ze zdjęciami uczniów. Dziecko rozpoznaje się na zdjęciu i zaznacza obecność znaczkiem odpowiedniego koloru. Pod koniec roku szkolnego obok emblematów lub zdjęć pojawia się etykietka z imieniem dziecka. Dzieci początkowo odwzorowują swoje imię, później samodzielnie zapisują je na przygotowanym kartoniku. Przy prowadzeniu tygodniowej listy tygodniowej listy obecności, pod koniec tygodnia analizujemy liczbę dni obecności i nieobecności ucznia. Ma to na celu wdrażanie do systematycznego uczęszczania do szkoły i jest okazją do utrwalania umiejętności matematycznych.
W drugim semestrze klasy II, kiedy uczniowie poznają nazwy miesięcy, można wprowadzić miesięczną listę obecności. Po poznaniu wszystkich liter, dwuznaczników i zmiękczeń uczniowie mogą podpisywać się pełnym imieniem i nazwiskiem.
W klasie III można wprowadzić zeszyt obecności . Po ustaleniu daty, dzieci wpisują do zeszytu swoje imię i nazwisko. W klasie 4 zeszyt obecności może prowadzić dyżurny, zapisując nieobecnych uczniów w danym dniu i zgłaszając nauczycielowi.
Na podstawie listy obecności analizujemy w ostatnim miesiącu uczęszczania do szkoły. Uczniowie potrafią wyliczyć dni obecności, nieobecności, spóźnienia.
Na tym etapie pracy kształtujemy pojęcia czasowe zgodnie z treściami programowymi:
W klasie I - doba, dzień, noc, pory dnia, tydzień: liczba dni, kolejność ich występowania;
W klasie II - nazwy miesięcy, rok jako odcinek czasowy złożony z 12 miesięcy i 4 pór;
W klasie III - utrwalenie pojęcia roku, miesiąca, tygodnia.
Z kształtowaniem pojęć czasowych wiąże się ustalanie przez uczniów daty i jej zanotowania. W klasie I ustalamy dzień tygodnia i zapisujemy, np. wtorek, w klasie II zapisujemy nazwę dnia i miesiąca, np. 15 styczeń. Po wprowadzeniu cyfr rzymskich stosujemy zamiennie pełną nazwę miesiąca i oznaczenie cyfra rzymską. W klasie III zapisujemy pełną datę, np. 15 stycznia 1999r. Należy zwracać uwagę na poprawność gramatyczną zapisywania i odczytywania daty.
Kalendarza pogody
Prowadzimy kalendarz pogody , który ułatwia dzieciom przyswajanie pojęć czasowych. Sposoby prowadzenia kalendarza pogody zależą od inwencji nauczyciela.
W klasie I - wprowadzamy kalendarz dzienny, później trzydniowy, tygodniowy. Kształtujemy pojęcia czasowe: dzisiaj, wczoraj, jutro, przedwczoraj, pojutrze. Stosujemy proste etykiety symbolizujące określona pogodę. W późniejszym czasie przygotowujemy tygodniowy kalendarz w postaci okienek. Codziennie wpinamy odpowiednie etykiety, zwiększając ich liczbę. Kalendarz pogody wykorzystujemy do utrwalenia nie tylko pojęć czasowych, ale również pojęć przestrzennych( wyżej, niżej, u góry, u dołu, lewa, prawa, pod, nad, na, ). Pod koniec tygodnia analizujemy stan pogody, uczniowie obliczają dni słoneczne, pochmurne, deszczowe. Przy obliczeniach wykorzystujemy proste działania matematyczne zgodnie z programem danej klasy.
W klasie II i III wprowadzamy miesięczny kalendarz pogody.
W klasie IV można wprowadzić symbole pogodowe stosowane w meteorologii. Pod koniec miesiąca analizujemy miesięczne obserwacje. Obliczmy porównujemy liczbę dni o zróżnicowanej pogodzie.