Zoolodzy dzielą to królestwo na dwa podkrólestwa:

pierwotniaki (Protozoa),

wielokomórkowce zwierzęce (Metazoa).

W przyjętym tu podziale Protozoa zostały przeniesione do królestwa Protista.

METAZOA to zwierzęta wielokomórkowe zdolne do wykonywania ruchów kierunkowych, ogromna większość jest także zdolna do wykonywania ruchów postępowych, przynajmniej w części swego cyklu życiowego.Wszystkie są zdolne do rozmnażania płciowego. W ich cyklu życiowym zawsze występuje rozwój zarodkowy. Zbudowane są bardzo różnie.

• Systematycy, dzieląc je na mniejsze jednostki, biorą pod uwagę różne cechy budowy; powszechnie dzieli się je na 2 naddziały: bezkręgowe i kręgowe, zależnie od tego, czy mają kręgosłup.

• Podkrólestwo obejmuje około 1,5 mln gatunków.

Naddział: bezkręgowce (Invertebrata)

Zwierzęta wielokomórkowe nie mające kręgosłupa. Dzieli się je na 2 działy, zależnie od tego, czy ich ciało zbudowane jest z właściwych tkanek.

Dział: przedtkankowce (Ahistozoa)

Dział: tkankowce (Histozoa)

Przedtkankowce Zwierzęta zbudowane z wielu komórek zróżnicowanych w budowie i funkcji, ale nie tworzących właściwych tkanek. Dzieli się ja na 3 typy w zależności od stopnia złożoności rozwoju zarodkowego.

Typ: wielokomórkowce pośrednie (Mesozoa)

Zwierzęta osiągające w trakcie rozwoju osobniczego stadium moruli. Pasożyty wewnętrzne; typ obejmuje ok. 50 gatunków

Typ: jednowarstwowce (Monoblastica)

Zwierzęta osiągające w trakcie rozwoju osobniczego stadium blastuli. Zbudowane z jednej warstwy komórek otaczającej jamę pokarmową łączącą się ze środowiskiem zewnętrznym 2 otworami: gębowym

i odbytowym. Żyją wolno w słonych wodach lądowych. Znany jeden gatunek.

Typ: gąbki (Spongiaria)

Zwierzęta osiągające w rozwoju osobniczym stadium dwuwarstwowej gastruli. Żyją w wodzie; w większości kolonijne, osiadłe.; ok. 9 tys. gatunków.

Tkankowce

Dwuwarstwowe gąbki jamochłony

Trójwarstwowe wszystkie pozostałe -wtórouste szkarłupnie przedstrunowce strunowce

-pierwouste

Zwierzęta wielokomórkowe, których ciało zbudowane jest z tkanek; wszystkie w rozwoju osobniczym osiągają stadium gastruli, dwu- lub trójwarstwowej. Grupowane w poddziały zależnie od ilości warstw.

Poddział: tkankowce dwuwarstwowe (Diblastica)

Zwierzęta wielokomórkowe osiągające w rozwoju osobniczym stadium dwuwarstwowej gastruli, zbudowane z ekto- i endodermy. Dzieli się je na 2 typy, zależnie od tego, czy mają parzydełka, specyficzne komórki obronne

Typ: parzydełkowce (Cnidaria)

Zwierzęta tkankowe dwuwarstwowe mające parzydełka. Żyją w wodach. Typ obejmuje ok. 9 tys. gatunków, grupowanych w 3 gromady: 

stułbiopławy (Hydrozoa),

krążkopławy (Scyphozoa)

koralowce (Anthozoa).

Typ: żebropławy (Ctenophora

Zwierzęta osiągające w rozwoju osobniczym stadium dwuwarstwowej gastruli z zaczątkiem trzeciej, środkowej warstwy zarodkowej (mezodermy). Nie mają parzydełek; narządy ruchu w postaci ośmiu południkowo ułożonych rzędów płytek. Morskie; ok. 80 gatunków.

Poddział: tkankowce trójwarstwowe (Triblastica)

Zwierzęta osiągające w rozwoju osobniczym stadium trójwarstwowej gastruli, zbudowane z ekto-, endo-

i mezodermy. Dzieli się je na 3 sekcje, zależnie od wykształcenia jam ciała.

• sekcja: bezjamowce (Acoelomata)

• sekcja: wtórnojamowce pozorne (Pseudocoelomata)

• sekcja: wtórnojamowce właściwe (Coelomata)

Sekcja: bezjamowce (Acoelomata)

Zwierzęta tkankowe trójwarstwowe nie mające jam ciała. Dzieli się je na 5 typów, zależnie od stopnia złożoności morfologicznej, braku układu pokarmowego, jego występowania oraz złożoności.

Typ: płaskowce (Placozoa)

Zwierzęta w kształcie płytki

o nieregularnych brzegach, poruszające się pełzakowato, zbudowane z kilku tysięcy komórek ułożonych w 3 warstwy; nie mają narządów i układów (w tym układu pokarmowego). Morskie; 2 gatunki.

Typ: lejkogębce (Cycliophora)

Zwierzęta trójwarstwowe, dwubocznie symetryczne, zbudowane z lejka gębowego (zawiera przednią część układu pokarmowego), tułowia (zawiera część trawiącą i odbytową układu pokarmowego) oraz oskórkowego stylika. Komensale; żyją osiadle na narządach gębowych homarów; 1 gatunek.

Typ: płazińce (Platyhelminthes)

Zwierzęta dwubocznie symetryczne, grzbietobrzusznie spłaszczone; z przestrzeniami pomiędzy ścianą ciała a narządami wewnętrznymi wypełnioną parenchymą. Układ pokarmowy przeważnie niedrożny lub nie występuje. Wodne i lądowe; pasożyty; 20 tys. gatunków dzielonych na gromady: wirki, jednorodce, przywry i tasiemce.

Typ: wstężnice (Nemertea

Miąższniaki silnie grzbietobrzusznie spłaszczone; z chwytnym ryjkiem. Wodne, nieliczne lądowe. Układ pokarmowy drożny; ok. 900 gatunków.

Typ: szczękogębe (Gnathostomulida)

Mikroskopijne miąższniaki; układ pokarmowy drożny, z narządem szczękowym, służącym do zgarniania pokarmu; morskie; ok. 80 gatunków.

Sekcja: wtórnojamowce pozorne (Pseudocoelomata)

Trójwarstwowce o obszernej pierwotnej jamie ciała, wypełnionej płynem lub substancją galaretowatą, podobnej do wtórnej jamy ciała, ale w odróżnieniu od tej ostatniej nie objętej własnym nabłonkiem (nabłonkiem celomatycznym). Układ pokarmowy drożny. Dzieli się je na 8 typów, zależnie od zróżnicowania morfologicznego ciała.

Typ: wrotki (Rotatoria)

Zwierzęta wodne; mikroskopijne, z narządem rzęskowym (wrotnym) służącym do naganiania pokarmu lub poruszania się. W gardzieli specyficzny narząd szczękowy; ok. 1 800 gatunków

Typ: brzuchorzęski (Gastrotricha)

Zwierzęta drobne, przeważnie mikroskopijne; wodne. Naskórek strony brzusznej z rzęskami, oskórek z licznymi wyrostkami; ok. 450 gatunków.

Typ: ryjkogłowy (Kinorchyncha)

Zwierzęta mikroskopijne, mające ryjek ze szczecinkami na szczycie, z oskórkiem pierścieniowatym; morskie; ok. 150 gatunków.

Typ: kolczugowce (Loricifera)

Zwierzęta mikroskopijne; ciało złożone z 4 części: stożka gębowego, odcinków głowowego i szyjnego z licznymi kolczastymi wyrostkami oraz tułowia okrytego 6 płytkami oskórkowymi; morskie; ok. 10

Typ: nicienie (Nematoda)

Ciało wydłużone, nitkowate, na przekroju koliste, z przodu i z tyłu zwężone, pokryte grubym oskórkiem. Typ obejmuje ok. 12 tys. gatunków.

Typ: nitnikowce (Nematomorpha)

Ciało nitkowate; układ pokarmowy silnie zredukowany; postacie dojrzałe żyją wolno, larwy są pasożytami skorupiaków i tchawkowców; ok. 230 gatunków.

Typ: kolcogłowy (Acanthocephala)

Pasożyty mające ryjek uzbrojony w haki; stadia dojrzałe pasożytują w układach pokarmowych kręgowców,

a larwy u bezkręgowców; ok. 1200 gatunków.

Typ: kielichowate (Kamptozoa)

Zwierzęta osiadłe, wodne, o ciele zróżnicowanym na kielichowaty tułów wydłużony stylik; ok. 150 gatunków.

Sekcja: wtórojamowce właściwe (Coelomata)

Zwierzęta mające wtórną jamę ciała, ograniczoną nabłonkiem celomatycznym. Dzielone na 17 typów, zależnie od złożoności morfologicznej ciała.

Typ: pierścienice (Annelida)

Zwierzęta dwubocznie symetryczne, segmentowane, pokryte worem powłokowym i oskórkiem; ok. 9 tyś, gatunków grupowanych w 3 gromady: wieloszczety, skąposzczety, pijawki; ok. 50 gatunków

Typ: niezmogowce (Priapulida)

Zwierzęta o ciele cylindrycznym, z grubym ryjkiem służącym do zagrzebywania się w mule dna morskiego; ok. 16 gatunków.

Typ: sikwiaki (Sipunculida)

Zwierzęta o ciele cylindrycznym, z ryjkiem zaopatrzonym w orzęsione czułki; morskie; ok. 320 gatunków.

Typ: szczetnice (Echiurida)

Zwierzęta o ciele zredukowanym na walcowaty tułów z licznymi szczeciami i długi, płatowaty ryjek; morskie; ok. 150 gatunków.

Typ: stawonogi (Arthropoda)

Zwierzęta segmentowane, pokryte grubym oskórkiem, mające odnóża ruchomo zestawione z ciałem, najczęściej zbudowane z członów połączonych stawami; ok. 1,5 mln. gatunków, w tym ok. 1 mln. gatunków owadów; dzielony na podtypy:

trylobitokształtne, skorupiaki, szczękoczułkowce, tchawkowce.

Typ: pazurnice (Onychophora)

Zwierzęta lądowe, o ciele cylindrycznym, robakowato wydłużonym, z 14-43 parami stożkowatych, nieczłonowanych odnóży; 80 gatunków.

Typ: wrzęchy (Pentastomida)

Pasożyty kręgowców, o ciele robakowatym; z przodu ciała otwór gębowy osadzony na stożku, otoczony 4 wyrostkami z oskórkowymi hakami; 95 gatunków.

Typ: niesporczaki (Tardigrada)

Zwierzęta mikroskopijne, z 3-4 parami nieczłonowanych odnóży; 4 tys. gatunków.

Typ: mięczaki (Mollusca)

Zwierzęta o ciele miękkim, u części gatunków okrytym muszlą, zróżnicowanym na głowę (może nie występować), worek trzewiowy (o bokach wyciągniętych w fałdy zwane płaszczem) i nogę; ok. 130 tys. gatunków, rozdzielanych na gromady: jednopłytkowce, wielopłytkowce, tarczkonogi, bezpłytkowce, brzuchonogi, małże, łódkonogi i głowonogi.

Typ: kryzelnice (Phoronida)

Zwierzęta morskie, osiadłe, o ciele workowatym, mającym na części górnej fałd ściany ciała z dwoma rzędami czułków zwiniętych na kształt kryzy; 15 gatunków.

Typ: mszywioły (Bryozoa)

Zwierzęta morskie, osiadłe, kolonijne. Ciało workowate, na górnej jego części fałd z rzędem orzęsionych czułków; ok. 4 tys. gatunków.

Typ: ramienionogi (Brachiopoda)

Zwierzęta morskie, osiadłe; ciało objęte od strony grzbietowej i brzusznej dwudzielną skorupą; ok. 375 gatunków.

Typ: szkarłupnie (Echinodermata)

Zwierzęta morskie, pięciopromieniste, mające wapienny szkielet wewnętrzny i układ wodny; ok. 7000 gatunków, rozdzielanych na gromady: liliowce, rozgwiazdy, wężowidła, kołonice, jeżowce i strzykwy.

Typ: szczecioszczękie (Chaetognatha)

Zwierzęta morskie, o ciele zróżnicowanym na głowę, tułów i ogon; boki tułowia i ogona wyciągnięte w płetwy powłokowe; ok. 90 gatunków.

Typ: rurkoczułkowce (Pogonophora)

Zwierzęta morskie, osiadłe, żyjące w oskórkowych, rurkowatych domkach; ciało nitkowate, zaopatrzone na szczycie w 1-1000 czułków; 145 gatunków

Typ: przedstrunowce (Protochordata)

Zwierzęta morskie, wolno żyjące i osiadłe, o ciele zróżnicowanym na ryjek, kołnierz i tułów; gardziel ze szparami skrzelowymi, ryjek usztywniony notochordą; ok. 100 gatunków, rozdzielanych na gromady: jelitodyszne i piórkoskrzelne.

Typ: strunowce (Chordata)

Zwierzęta mające w niektórych lub wszystkich stadiach rozwojowych strunę grzbietową; ok. 50 tys. gatunków rozdzielanych na 3 podtypy; osłonice, bezczaszkowce i kręgowce; dwa pierwsze należą do naddziału bezkręgowców, trzeci tworzy jednocześnie naddział kręgowe (Vertebrata).

Typ: strunowce (Chordata)

Podtyp: osłonice (Tunicata)

Podtyp: bezczaszkowce (Acrania)

Podtyp: kręgowce (Vertebrata)

Gromada: Krągłouste (Cyclostomata)

Gromada: Ryby (Pisces)

Gromada: Płazy (Amphibia)

Gromada: Gady (Reptilia)

Gromada: Ptaki (Aves)

Gromada: Ssaki (Mammalia)

---