PROCEDURA

OCENY RYZYKA ZAWODOWEGO

1. CEL PROCEDURY

   Celem procedury jest zapewnienie właściwej identyfikacji zagrożeń oraz przeprowadzania oceny    ryzyka zawodowego na stanowiskach pracy.

2. PRZEDMIOT PROCEDURY

   Przedmiotem procedury są zasady przeprowadzania identyfikacji zagrożeń oraz oceny ryzyka     zawodowego na stanowiskach pracy.

3. ZAKRES STOSOWANIA PROCEDURY

   Procedura niniejsza obowiązuje w Urzędzie Miasta Świdnik.

4.OGÓLNE ZASADY PRZYGOTOWYWANIA OCENY RYZYKA ZAWODOWEGO

4.1  Ocena ryzyka obejmuje wszystkie stanowiska pracy, zarówno stacjonarne, jak i niestacjonarne.

4.2 W celu usprawnienia przebiegu oceny i skrócenia czasu jej przeprowadzania dopuszcza się, jeśli       to możliwe, wyróżnienie grup stanowisk, na których wykonywane są w tych samych warunkach te       same zadania i na których występują te same zagrożenia. Ocena ryzyka może przeprowadzona       być wówczas dla jednego stanowiska z każdej grupy.

4.3 Ocenę ryzyka zawodowego należy przeprowadzać okresowo i zawsze wówczas, gdy       wykorzystywane do jego oceny informacje straciły swoją aktualność, a w szczególności w       następujących sytuacjach:

• Przy tworzeniu nowych stanowisk pracy lub nowych procesów technologicznych

• Przy wprowadzaniu istotnych zmian na stanowiskach pracy (np. technologicznych lub organizacyjnych);

• Przy zakupach nowych maszyn i urządzeń lub ich modernizacji

• Po zmianie obowiązujących wymagań prawnych, odnoszących się do ocenianych stanowisk pracy;

• Po wprowadzeniu zmian w stosowanych środkach ochronnych

• Gdy na terenie zakładu pracy pracownicy obcych firm wykonują roboty zagrażające lub mogące powodować zagrożenie dla pracowników.

4.4 Inicjatorem przeprowadzenia oceny ryzyka zawodowego są osoby kierownictwa, które inicjują       wymienione w pkt.4.3 procesy.

4.5 Do obowiązku osób inicjujących ocenę ryzyka zawodowego należy przygotowanie niezbędnych      danych do oceny tj.:

• Określenie charakterystyki każdego stanowiska pracy.

• Wstępna identyfikacja zagrożeń występujących na poszczególnych stanowiskach .

5. ZESPÓŁ DS. OCENY RYZYKA ZAWODOWEGO

1. Ocenę ryzyka zawodowego przeprowadza zespół, w skład którego wchodzą:

• naczelnik wydziału

• inspektor bhp

5.2 W specyficznych sytuacjach zespół może być poszerzany o osoby będące specjalistami w jakiejś      dziedzinie, z zakresu której informacje są niezbędne do opracowania oceny ryzyka zawodowego.      Decyzję o włączeniu nowych członków podejmuje zespół.

5.3 Przeprowadzanie oceny ryzyka zawodowego wymaga od zespołu :

• zidentyfikowania wszystkich zagrożeń występujących na danym stanowisku, ich źródeł, oraz działań profilaktycznych i organizacyjnych.

• włączenia do procesu identyfikacji zagrożeń pracowników obsługi stanowiska pracy

• sporządzania odpowiedniej dla każdego etapu dokumentacji

• oszacowania ryzyka zawodowego metodą Risk Score

• przeprowadzenia wartościowania ryzyka zawodowego poszczególnych zagrożeń

• zaproponowanie działań korygujących, zapobiegawczych

6. ANALIZA RYZYKA ZAWODOWEGO

6.1 Na etap ten składa się:

• Określenie charakterystyki obiektu

• Identyfikacja zagrożeń

• Szacowanie ryzyka

6.2 W charakterystyce stanowiska pracy należy uwzględnić:

• Fazę używania obiektu - opis procesów prowadzonych na tym stanowisku

• Obszar, po którym porusza się operator obsługujący stanowisko

• Wykonywane czynności i czas ich wykonywania

• Wymagane kwalifikacje obsługi (wykształcenie, doświadczenie, umiejętności i predyspozycje)

• Niedogodności

• Inne osoby, które mogą być narażone na ryzyko

• Możliwe skutki występujących zagrożeń

• Wypadki i choroby zawodowe i wszystkie inne szkodliwe i uciążliwe efekty dla zdrowia pracowników

• Stosowane niebezpieczne środki pracy, materiały i wykonywane operacje technologiczne

• Inne informacje, istotne dla oceny ryzyka zawodowego

6.3 Identyfikację występujących zagrożeń należy dokonać w oparciu o:

• Wiedzę zawodową zespołu

• Wymagania przepisów i norm dotyczących danego stanowiska pracy, rodzaju wykonywanej pracy, używanych narzędzi czy maszyn

• Dokumentację techniczno-ruchową i instrukcje, w tym stanowiskowe bhp

• Wyniki pomiarów czynników środowiska pracy

• Dane dotyczące wypadków przy pracy, zdarzeń potencjalnie wypadkowych, chorób zawodowych na tym stanowisku pracy

• Karty charakterystyk substancji chemicznych

6.4 Po zidentyfikowaniu zagrożeń należy z wynikiem zapoznać pracownika zatrudnionym na       ocenianym stanowisku (o dużym stażu pracy na tym stanowisku), w celu możliwości wniesienia       przez niego uwag.

6.5 Szacowanie ryzyka.

       Parametrami ryzyka zawodowego są:

• Stopień możliwej straty (skutków, konsekwencji) wynikającej ze zdarzenia -potencjalna ciężkość urazu człowieka lub rozmiar straty materialnej

• Prawdopodobieństwo wystąpienia niepożądanego zdarzenia niebezpiecznego o określonej stracie

6.6 Szacowanie ryzyka zawodowego musi uwzględniać możliwie wszystkie zagrożenia oraz wszystkie      narażone osoby, także te które tylko okresowo przebywają w obrębie oddziaływania zagrożenia.

6.7 Oceniając prawdopodobieństwo wystąpienia zdarzenia niebezpiecznego o określonej stracie      należy brać pod uwagę:

• Prawdopodobieństwo wystąpienia zdarzenia wywołującego zagrożenie - oceniamy możliwość wystąpienia określonego zdarzenia, przy czym należy posiłkować się danymi statystycznymi wypadków przy pracy i chorób zawodowych jakie miały miejsce w przeszłości oraz danymi o ich skutkach

• Częstotliwość i czas narażenia na działanie zagrożenia - szacowanie częstotliwości i czasu narażenia na zagrożenie musi obejmować organizację pracy, sposób eksploatacji maszyn i urządzeń oraz wszystkie możliwe metody pracy

• Możliwość uniknięcia lub ograniczenia strat - analizując należy brać pod uwagę sposób obsługi urządzenia/narzędzia/procesu prędkość, z jaką narasta zagrożenie, sposób w jaki pracownik nabył świadomość ryzyka, możliwości wyeliminowania lub ograniczenia zagrożeń, wiedzę i doświadczenie pracownika

1. Szacowanie ryzyka należy wykonywać metodą Risk Score.

METODA RISK SCORE jest jakościową, wskaźnikową metodą oceny ryzyka, w której określane w definicji ryzyka prawdopodobieństwo skutków zdarzenia jest uszczegółowione i przedstawione przez dwa parametry ryzyka tj. ekspozycję na zagrożenie i prawdopodobieństwo wystąpienia zdarzenia

R= S*E*P

S- potencjalne skutki, średnia arytmetyczna oceny strat ludzkich i materialnych

Wartość	Strata	Opis
				Straty ludzkie	Straty materialne
100	poważna katastrofa	wiele ofiar śmiertelnych	ponad 30 mln PLN
40	katastrofa	kilka ofiar śmiertelnych	10-30 mln PLN
15	bardzo duża	ofiara śmiertelna	500 tys.- 5 mln PLN
7	duża	ciężkie uszkodzenie ciała	30 - 500 tys. PLN
3	średnia	absencja	5 - 25 tys. PLN
1	mała	udzielenie pierwszej pomocy	poniżej 5 tys. PLN

 E- czas ekspozycji oddziaływania szkodliwych czynników na pracownika

Wartość	Oddziaływanie
10	stałe
6	codzienne powyżej 50% dnia pracy
5	częste, ale nie przekraczające 50% dnia pracy
4,5	kilka razy w tygodniu
3	sporadyczne (raz na tydzień)
2	okazjonalne (raz na miesiąc)
1	minimalne (kilka razy rocznie)
0,5	znikome (raz do roku)

P- prawdopodobieństwo wystąpienia zagrożenia dla pracownika 

Wartość	Zagrożenie	Szansa
10	bardzo prawdopodobne	50% (1 na 2)
6	całkiem możliwe	10% (1 na 10)
3	mało prawdopodobne ale możliwe	1% (1 na 100)
1	tylko sporadycznie możliwe	0,1% (1 na 1000)
0,5	możliwe do zaistnienia	0,01% (1 na 10 000)
0,2	praktycznie możliwe	0,001% (1 na 100 000)
0,1	tylko teoretycznie możliwe	0,0001% (1 na 1 000 000)

6.9 Po określeniu potencjalnych skutków zagrożenia (S), ekspozycji (E) i prawdopodobieństwa       wystąpienia zagrożenia (P) należy przemnożyć wartości im odpowiadające otrzymując w ten       sposób wielkość ryzyka (R) dla danego zagrożenia .

7. WARTOŚCIOWANIE RYZYKA ZAWODOWEGO.

 7.1 Wartościowanie ryzyka polega na określeniu  wartości ryzyka-kategorii ryzyka według przyjętych      poniżej kryteriów:

R - Ryzyko zawodowe, wartość liczbowa 

Wartość R	Kategorie ryzyka		Działanie zapobiegawcze
R=<25	zaniedbywalne	akceptowalne	wskazana kontrola
25<R<80	małe			potrzebna kontrola
80<R<200	istotne		potrzebna poprawa, jeśli potwierdzi to analiza ekonomiczno finansowa
200<R<400	duże		potrzebna natychmiastowa poprawa
R>400	bardzo duże		wskazane wstrzymanie pracy

7.2 Wartościowanie ryzyka zawodowego przeprowadzamy w pierwszej kolejności dla  poszczególnych       zagrożeń, a następnie dla całego stanowiska pracy przyjmując najwyższą wartość ryzyka       stwierdzoną dla pojedynczych zagrożeń.

7.3 Na etapie tym następuje podjęcie decyzji odnośnie akceptacji poziomu ryzyka lub podjęcia kroków       koniecznych do zmniejszenia ryzyka lub zapewnienia, że ryzyko pozostanie na akceptowanym       poziomie. Jeżeli nakłady na obniżenie ryzyka zawodowego są wyższe od spodziewanych korzyści,      ryzyko to należy przyjąć jako akceptowalne (z zastrzeżeniem działań korygujących koniecznych do      wprowadzenia w celu spełnienia wymagań prawnych).

8 OPRACOWANIE PLANU DZIAŁAŃ KORYGUJĄCYCH i/lub ZAPOBIEGAWCZYCH

8.1 Po przeprowadzeniu oceny ryzyka zawodowego Zespół określa niezbędne działania, które należy      podjąć celem zmniejszenia ryzyka do poziomu akceptowalnego. Należy przy tym stosować zasadę,      że eliminacja zagrożeń lub ograniczenie skutków ich działania w celu ograniczenia ryzyka      zawodowego na stanowisku pracy powinna być uzasadniona z punktu widzenia rachunku      ekonomicznego. Działania należy zaplanować w sposób systematyczny i optymalny.

8.2 Podstawową zasadą, jaką należy kierować się podejmując w/w działania, jest eliminowanie zagrożeń, najlepiej u ich źródła, oraz stosowanie takich środków, które będą chronić jak najwięcej pracowników. W myśl tej zasady środki ochronne prowadzące do ograniczania zagrożeń powinny być stosowane w kolejności:

• środki techniczne eliminujące lub ograniczające zagrożenia u źródła

• środki ochrony zbiorowej

• środki organizacyjne i proceduralne

• środki ochrony indywidualnej

8.3 Plan działań korygujących i zapobiegawczych wraz z kartą oceny ryzyka zespół przekazuje Burmistrzowi Miasta, który podejmuje decyzję o konieczności wprowadzenia proponowanych działań, terminach ich wprowadzenia i odpowiedzialnych za ich realizację.

8.4 Realizacja planu powinna przebiegać ściśle wg wyznaczonych zadań i harmonogramu       ich realizacji

8.5 Po zakończeniu realizacji planu działań korygujących i zapobiegawczych, w celu sprawdzenia ich skuteczności należy wykonać ponowną ocenę ryzyka zawodowego

9. DOKUMENTOWANIE OCENY RYZYKA ZAWODOWEGO

9.1 Proces oceny ryzyka zawodowego należy udokumentować.

9.2 Dokumentacja oceny ryzyka zawodowego powinna zawierać następujące grupy informacji

• charakterystykę stanowiska

• Informacje dotyczące identyfikacji zagrożeń

• szacowanie parametrów ryzyka i jego wartościowanie

• środki ochrony konieczne do zlikwidowania zagrożeń lub zmniejszenia ryzyka

• wynik końcowy oceny ryzyka oraz zalecenia dotyczące monitorowania ryzyka i jego okresowej oceny

9.3 Dokumentację oceny ryzyka podpisują członkowie Zespołu a zatwierdza ją Burmistrz Miasta

9.4 Dokumentacja dotycząca oceny ryzyka zawodowego podlega archiwowaniu przez okres 40 lat

10. INFORMOWANIE O RYZYKU ZAWODOWYM

10.1 Po wykonaniu oceny ryzyka zawodowego należy zapoznać pracownika z poziomem ryzyka        zawodowego występującego na jego stanowisku oraz o jego skutkach.

10.2 Informację o ryzyku zawodowym należy przedstawić pracownikowi w postaci dokumentu        „Ocena ryzyka zawodowego metodą Risk Score”, stanowiącego załącznik nr 1 do dokumentacji        oceny ryzyka, a który powinien zawierać:

• informację o zagrożeniach

• kategorię ryzyka na tym stanowisku

• zasady ochrony przed zagrożeniami

10.3 Zapoznanie się pracownika z w/w Kartą powinno być potwierdzone przez niego na piśmie

11. MONITOROWANIE RYZYKA ZAWODOWEGO

 11.1 Zarządzanie ryzykiem zawodowym wymaga stałego monitorowania (ponownej oceny ryzyka)        jego poziomu na poszczególnych stanowiskach.

11.2 Częstotliwość monitorowania uzależniona jest od kategorii ryzyka wynikającego z ostatniej        oceny.

11.3 Ponowną ocenę ryzyka należy przeprowadzić po upływie:

1. 12 m-cy dla kategorii ryzyka „duże”

2. 18 m-cy dla kategorii ryzyka „istotne”

3. 2 lat dla kategorii ryzyka „małe”

4. 3 lat dla kategorii ryzyka „zaniedbywalne”

 12. DEFINICJE

ryzyko - kombinacja częstości lub prawdopodobieństwa wystąpienia określonego zdarzenia wywołującego zagrożenie i konsekwencji związanych z tym zdarzeniem

ryzyko zawodowe - prawdopodobieństwo wystąpienia niepożądanych zdarzeń związanych z wykonywaną pracą, powodujących straty, w szczególności wystąpienia u pracowników niekorzystnych skutków zdrowotnych w wyniku zagrożeń zawodowych występujących w środowisku pracy lub sposobu wykonywania pracy .

zagrożenie - stan środowiska pracy mogący spowodować wypadek lub chorobę zawodową lub straty materialne

ZATWIERDZAM

---