PSYCHOLOGIA SPOŁECZNA - wykład 3 - 20.10.2011
ZASADA SPOŁECZNEGO DOWODU SŁUSZNOŚCI
„gdzie wszyscy myślą tak samo tam nikt nie myśli zbyt wiele”
„małpowanie”, naśladowanie innych ludzi
Ludzie w dużej grupie ludzi przestają się zastanawiać nad tym co robią, przestają myśleć racjonalnie.
Uważamy jakieś zachowanie za poprawne w danej sytuacji, o ile widzimy innych, którzy tak właśnie się zachowują.
Zasada dowodu społecznego głosi, że o tym, czy coś jest poprawne, czy nie, decydujemy poprzez odwołanie się do tego, co myślą na dany temat inni ludzie. Zasada ta obowiązuje szczególnie przy określeniu, jakie postępowanie jest poprawne, a jakie nie.
Zastosowanie ZDS
Reklama
Leczenie z lęków
Akcje charytatywne
MECHANIZM DZIAŁANIA:
Naśladownictwo społeczne
Zachowania społeczne w dużych aglomeracjach miejskich podlegają często zjawisku „owczego pędu”-podążaniu za innymi ludźmi, którzy podjęli jakieś działanie, bez zbierania jakichkolwiek racjonalnych przesłanek jego słuszności.
Wskazówki-ludzie podobni do nas samych.
WARUNKI ZADZIAŁANIA ZDS
-Najbardziej skłonni jesteśmy uznać działania innych za dowód słuszności wtedy gdy jesteśmy niepewni swego, gdy sytuacja jest niejasna, dwuznaczna, gdy dominuje niepewność.
-W sytuacjach wieloznacznych, niejasnych skłonność każdej jednostki do przyglądania się temu co czują i robią inni, prowadzi do zjawiska nazwanego niewiedzą wielu, a stąd już tylko krok do owczego pędu.
IMPULSYWNOŚĆ, ZMIENNOŚĆ I DRAŻLIWOŚĆ TŁUMU
Jednostka może poddać się różnym podnietom ale może też racjonalnie nad nimi zapanować. Tłum tego nie potrafi. Ze szlachetnego i bohaterskiego może zmienić się w krwiożerczy i okrutny. Tłum może przechodzić od jednych skrajnych uczuć do drugich pod wpływem chwilowej podniety. To co dla jednostki wydaje się niemożliwe i dlatego nie podejmuje prób, to jednostka w tłumie z całą determinacją zrealizuje.
Podatność na sugestie i łatwowierność tłumu
Tłum zazwyczaj zajmuje pozycję wyczekującej uwagi, co w nadzwyczajny sposób ułatwia sugestię. Idea rozchodzi się błyskawicznie dążąc do jak najszybszego urzeczywistnienia. Każdej myśli poddaje się tłum z jednakową łatwością, bez krytycyzmu, z ogromną łatwowiernością. Nie ma dla niego rzeczy nieprawdopodobnych. Tłum myśli obrazami a jeden obraz wywołuje szereg nowych obrazów, nie łączących się logicznie z pierwszym.
ŚMIERĆ W TŁUMIE
Zjawisko rozproszenia odpowiedzialności:
Jeżeli mogących pomóc osób jest wiele, to zmniejsza się osobista odpowiedzialność każdej z nich za udzielenie tej pomocy.
„Może ktoś inny zadzwoni albo już to zrobił”
Kiedy każdy myśli, że pomocy udzieli kto inny to w rezultacie nie udziela jej nikt. Sytuacja wymagająca udzielenia komuś pomocy wcale nie zawsze jest taka na jaką wygląda.
CO SPRZYJA ZJAWISKU ROZPROSZENIA ODPOWIEDZIALNOŚCI?
Anonimowośc i dezindywidualizacja
Życie w dużych aglomeracjach miejskich może prowadzić do alienacji, bo ta ułatwia zachowanie dystansu psychicznego wobec tłumów ludzi wokół. Jednostka chociaż otoczona przez ludzi, staje się anonimowa. Anonimowość zmniejsza możliwość otrzymania nagrody za pozytywne zachowanie, jak i kary za zachowanie antyspołeczne. Emocje i impulsy, które w innych warunkach byłyby hamowane wskutek podporządkowania normom społecznym i z obawy przed dezaprobatą społeczną mogą ujawnić się dzięki anonimowości.
DEZINDYWIDUALIZACJA - brak poczucia przynależności i odrębności osobistej, postępowanie zgodnie z powszechnie uznawanymi wzorami, brak cech wyróżniających jednostkę z grupy.
Nieufność. Ludzie mieszkający w miastach są bardziej nieufni w stosunku do innych.
Badanie: Studenci w dużym mieście i w małych miasteczkach pukali do drzwi i domów. Prosili o pozwolenie wykonania telefonu do przyjaciela, który rzekomo mieszka gdzieś w pobliżu ale osoba ta zapomniała jego adresy. Badano gotowość przyjścia z pomocą obcemu człowiekowi.
Wyniki:
W małych miasteczkach 50% osób pozwoliło wejść studentowi do mieszkania. W dużych miastach było to 14% mieszkań. W przypadku studentek było to 94% i 60%.