Materiały i nanomateriały kosmetyczne
Sprawozdanie
Balsam do ust w sztyfcie
data wykonania ćwiczenia: 27 III 2012
Wstęp teoretyczny
Najprostszą formą kosmetyków są roztwory. Ich produkcja polega na rozpuszczaniu poszczególnych składników w rozpuszczalniku, którym może być woda, alkohol lub też olej. Ważne jest przy tym zachowanie odpowiedniej kolejności - kolejny składnik można dodać dopiero po całkowitym rozpuszczeniu poprzedniego. Istotne jest również dobranie odpowiedniego stężenia poszczególnych składników, tak aby ich krystalizacja nie następowała w zbyt niskiej temperaturze.
Dla wyrobów perfumeryjnych i zawierających ekstrakty ziołowe stosuje się zwykle dodatkowo zabieg kondycjonowania. Proces ten polega na przechowywaniu otrzymanego roztworu przez kilka do kilkunastu dni aż do wytrącenia zanieczyszczeń, po odsączeniu roztwór osiąga stabilność.
W przypadku, gdy w charakterze rozpuszczalnika zastosuje się substancję o konsystencji stałej w temperaturze pokojowej, otrzymuje się roztwory stałe. W celu otrzymania takiego roztworu rozpuszczalnik topi się na łaźni wodnej, a następnie dodaje poszczególne składniki i pozostawia do zakrzepnięcia. W ten sposób wytwarzane są np. szminki i pomadki do ust.
Naskórek ust jest wyjątkowo cienki i delikatny, dlatego trzeba go odpowiednio nawilżać i pielęgnować, gdyż w przeciwnym wypadku usta szybko staną się przesuszone i zaczną pękać. Aby zachować ich zdrowy wygląd, należy o nie wyjątkowo dbać. Na skórę ust można stosować różnego rodzaju balsamy, kremy i pomadki o działaniu nawilżającym i regenerującym. Powinny one zawierać filtry UV, ponieważ naskórek warg nie zawiera melaniny oraz nie posiada warstwy rogowej, dlatego łatwo może ulec poparzeniu słonecznemu. Kosmetyki do pielęgnacji ust mogą mieć różną postać, mniej lub bardziej płynną i być sprzedawane w słoiczkach, tubkach, buteleczkach - lub też w formie stałej w postaci sztyftów.
Ogólny przepis balsamu do ust w sztyfcie:
- 20% wosk pszczeli,
- 40% oleje stałe i twarde w temperaturze pokojowej (lanolina, masło Shea, masło mango, masło murumuru, masło kakaowe),
- 40% oleje roślinne płynne w temperaturze pokojowej.
Krótka charakterystyka składników
Wosk pszczeli otrzymuje się poprzez stopienie plastrów woskowych wytwarzanych przez pszczoły. Plastry wyjęte z ula poddaje się wytłaczaniu lub odwirowywaniu w celu oddzielenia miodu, a następnie topi się w gorącej wodzie i oczyszcza poprzez filtrowanie. W ten sposób uzyskuje się żółtą masę o charakterystycznym zapachu miodu i temperaturze topnienia ok. 65°C. Skład chemiczny wosku nie jest stały i zależy od jego pochodzenia. Są to głównie estry kwasu palmitynowego i alkohole woskowe: mircylowy i certylowy, a także witaminy, mikroelementy, rozmaite kwasy. Wosk pszczeli uelastycznia i zmiękcza skórę. Ponieważ emulguje się bardzo łatwo, nadaje kremom ładny, jedwabisty połysk oraz sprawia, że wyroby kosmetyczne dobrze się rozsmarowują, jednakże ze względu na możliwą zawartość pyłków roślinnych nie powinien być używany w produktach dla alergików.
Masło Shea - otrzymywane z owoców (orzeszków) drzewa masłowego Butyrospermum parkii, występującego w Afryce. W temperaturze pokojowej ma postać miękkiej grudkowatej masy, która pod wpływem ciepłoty ciała staje się płynna. Ma kolor biały i nie posiada zapachu. Masło Shea można stosować bezpośrednio na skórę, posiada właściwości pielęgnacyjne, natłuszczające i nawilżające. Przyspiesza gojenie się ran, podrażnień i stanów zapalnych oraz poparzeń słonecznych, zawiera naturalne filtry UV. Może być też stosowane jako odżywka do włosów suchych, łamliwych, rozdwajających się.
Olej jojoba otrzymuje się z nasion krzewu Simmondsia chinensis. Ma postać płynnego, bezwonnego wosku koloru słomkowego. Zawiera skwalen, nasycone i nienasycone alkohole, kwasy tłuszczowe i ich estry (gł. palmitynian cetylu), kwas mirystynowy, fitosterole. Olej jojoba odżywia, zmiękcza, nawilża i natłuszcza skórę i włosy. Swoją budową chemiczną zbliżony jest do sebum (łój wydzielany przez ludzką skórę). Przyśpiesza regenerację komórek skóry, łagodzi stany zapalne. Przy łupieżu, egzemach i łuszczycy działa nawilżająco i kojąco. Wykazuje właściwości bakteriostatyczne, dodawany do preparatu przedłuża jego trwałość. Używany jest do masażu bolących mięśni, pomocny w reumatyzmie i przy podrażnieniach skóry. Stosuje się go również jako nośnik do perfum, które nie są tak lotne, jak te na bazie alkoholu, więc mają dużo większą trwałość.
Kwas stearynowy (C17H33COOH) w przemyśle kosmetycznym jest stosowany m.in. w kremach i piankach do golenia, posiada również właściwości nawilżające. Jest także stosowany do wyrobu świec.
Literatura:
Materiały i nanomateriały kosmetyczne - wykłady i instrukcja do ćwiczenia.
http://www.zrobsobiekrem.pl
Przepis
Balsam nawilżający do ust
- wosk pszczeli: 2 g
- masło Shea: 4 g
- olej jojoba: 4 g
- kwas stearynowy: 0,2 g
Wykonanie
Wszystkie składniki umieszczono w zlewce, całość postawiono na płycie grzewczej i stopiono, od czasu do czasu mieszając. Następnie odczekano do momentu, gdy mieszanina zaczęła mętnieć i zestalać się i wtedy przelano ją do formy na wkład do szminki. Napełnioną formę wstawiono do lodówki na pewien okres czasu, aby otrzymana mieszanina szybciej zastygła.
2
2