Wykład 06.11.2005 r.

GOSPODARKA TURYSTYCZNA

Turystyka jako zjawisko ekonomiczne.

Gospodarka turystyczna jest źródłem koniunktury dla państw.

Mechanizmy gospodarki:

1. Podaż

2. Popyt

3. Cena usług turystycznych.

Nie uwzględnia się w gospodarce turystycznej innych zjawisk, równie ważnych:

• Środowiskowe

• Kulturowe

• Antropologiczne

• Polityczne

• Socjalny charakter turystyki - gdy daje dochód.

Psychologiczny aspekt podróżowania

Przemieszczanie się z jednego miejsca do drugiego, potrzeby intelektualne, doznawanie przygód, emocji, wrażeń, w tym również wrażeń kulinarnych, aspekt towarzysko - rozrywkowy.

Socjologiczny aspekt podróżowania

Chronologiczny rozwój podróżowania, czyli dlaczego, w jakich celach, np. przemieszczanie, osiedlanie, penetracja.

Kulturotwórczy aspekt turystyki

Instytucjonalność turystyki - ilościowość organizacji - instytucji - dzięki którym organizowane są podróże:

• Szkoły

• Kursy (przewodnik, pilot wycieczek)

• Instytucje dostarczające produktów turystycznych (biura podróży)

• Instytucje dostarczające produktów bezpośrednich (wycieczki, wyprawy)

• Instytucje dostarczające produktów pośrednich (np. autokar wycieczkowy)

• Instytucje organizacyjne i systemy zarządzania przedsiębiorstwami turystycznymi (jest dużo biur podróży, badania rynku/ruchu turystycznego)

Gospodarka turystyczna sprzężona jest z gospodarką kraju. Sprzężenie firm turystycznych - oddziały:

• Łańcuchy hotelowe

• Spółdzielnie

• Spółki akcyjne, spółki z o. o.

• Holdingi turystyczne.

Trend do łączenia się różnych jednostek turystycznych pod jeden wspólny zakład wynika z globalizacji. Klienci szukają komplementarnych (uzupełniających się) dóbr.

Europejską gospodarkę turystyczną cechują procesy międzynarodowej integracji turystycznej.

W turystyce występuje koncentracja i tworzenie się wspólnot gospodarczych pod wspólnym przewodnictwem, np. przedsiębiorstwa turystyczne i hotelarskie.

W gospodarce turystycznej występuje coś więcej niż zbiór usług, czyli konglomerat składowy. Występują komplementarne dobra uzupełniające się, dają one efekt synergii (oprócz czegoś jest jeszcze coś potrzebnego - dążenie do nowej jakości).

W przemyśle turystycznym otrzymujemy absolutne rozmiary akumulacji, tzn.:

• Następuje wzrost produktu brutto

• Dodatkowa potrzeba produkcji turystycznej

• Wzrost wydajności pracy i nowe zatrudnienia

• Zwiększanie funduszu amortyzacyjnego

• Podział produktu narodowego brutto - akumulacja dla inwestycji

• Wzrost nakładów produkcyjno - usługowych oraz kapitałowych

• Turystyka aktywizacji gmin i regionów: województwa czy regiony turystyczne, powiaty, gminy turystyczne muszą uznać turystykę jako czynnik rozwoju gospodarczego, powinny odnaleźć swe miejsce na europejskim, wewnętrznym rynku turystycznym. Samorządy terytorialne na obszarach recepcji turystycznej muszą się aktywizować w obrębie euroregionów i wtedy mogą korzystać z funduszy UE. Muszą przyjąć strategię przyspieszonego ekorozwoju, strategię lobby turystycznego i uzdrowiskowego i wyrazić ją w marketingu tego regionu. Zdobywając rynek turystyczny przy pomocy własnych inicjatyw oraz przy pomocy państwa, muszą określić swój biznesplan, zadbać o lokalny ład przestrzenny, lepszą współpracę w regionach turystycznych.

Wdrożenie programów menedżersko - marketingowych w etapach:

1. Z tego, co mamy

2. Dostosowanie do europejskich wymagań

3. Realizacja menedżeringu i marketingu regionów i gmin oraz większych przedsiębiorstw w ramach biznesplanów.

STAN I KIERUNKI ROZWOJU TURYSTYKI W WOJEWÓDZTWIE ŚLĄSKIM

Raport - „Strategia rozwoju produktu turystycznego krajowego w Polsce”

PIĘĆ RODZAJÓW TURYSTYKI,

czyli pięć markowych produktów z przeznaczeniem na rynek polski i europejski.

1. Turystyka biznesowa - obejmuje firmy, przedsiębiorstwa, a nie obejmuje indywidualnego turysty.

2. Turystyka w miastach i turystyka kulturowa - obejmuje wycieczki zorganizowane i indywidualne, podróże w celach zwiedzania miast.

3. Turystyka wiejska - Agroturystyka (formy turystyki związane z gospodarstwami rolnymi) i Ekoturystyka (parki krajobrazowe, parki narodowe, rezerwaty)

4. Turystyka rekreacyjna, aktywna i specjalistyczna (turystyka pielgrzymkowa, etniczna, czyli powrót do korzeni).

5. Turystyka tranzytowa i przygraniczna (do 50 km od granicy).

PRZEMYSŁ TURYSTYCZNY

STRATEGIA TURYSTYCZNA ŚLĄSKA

1. Położenie.

2. Bogata spuścizna kulturowa o zasięgu europejskim.

3. Rozbudowana sieć komunikacyjna.

4. Możliwość zakupów dla Czech i Słowacji.

5. Koncentracja przemysłu i ośrodków naukowych.

6. Centralne położenia Śląska.

7. Kilkadziesiąt przejść granicznych.

SŁABE STRONY STRATEGII ŚLĄSKA

1. Brak pozytywnego wizerunku w kraju i za granicą.

2. Opinie klęsk ekologicznej.

3. Niedostatek bazy noclegowej o średnim standardzie europejskim.

4. Mało połączeń czarterowych międzynarodowych.

5. Kiepski stan dróg.

6. Słabe oferty do zwiedzania.

ODDZIAŁYWANIE TURYSTYKI NA STRUKTURĘ ZATRUDNIENIA REGIONALNYCH RYNKÓW PRACY

Turystyka jest specyficznym sektorem rynku pracy, który cechuje:

• Znaczna dynamika sezonowa

• Niepełny wymiar czasu pracy

• Znaczne zatrudnienie w szarej strefie

• Słaba osłona socjalna.

RYNEK TURYSTYCZNY I JEGO CHARAKTERYSTYCZNE CECHY

Rynek turystyczny a zamierzchła przestrzeń demograficzna w zasadzie jest niezmienna. Świat, a obecnie nawet kosmos jest wielkim rynkiem turystycznym. Regiony świata są regionami są regionami gospodarczymi, które się przenikają.

Region turystyczny - wg Filipowicza - to wykształcony terytorialnie kompleks usług posiadający jednorodny charakter, ale funkcjonujący w powiązaniach, np. Jura, region nadbałtycki.

• Z regionalną funkcją gminną

• Z różnymi formami gospodarki

• Z wpływem na efekty ekonomiczne innych działań gospodarczych

• Z wpływem na rynek pracy

• Kształtuje popyt i podaż.

Walory turystyczne i demograficzne w zasadzie są niezmienne.

1. Rozwój turystyki zmienia stosunki na miejscowym rynku, gdyż pojawia się potrzeba turysty.

2. Zmienia się przepływ dochodów ludności.

3. Transfer dewiz w turystyce zagranicznej przyjazdowej i wyjazdowej, co ujawnia się w bilansie płatniczym.

Rynek turystyczny - zespół stosunków między sprzedającymi a kupującymi. Odnosi się do produktu turystycznego i jego dostawców oraz do turystów, którzy określają popyt.

KRYTERIA RYNKU TURYSTYCZNEGO, (komu sprzedawać?)

• Według demografii - rynek kontynentalny, regionalny, światowy.

• Według kryteriów usług - hotelarskie, gastronomiczne, transportowe.

• Rynek turystyki dorosłej - dla emerytów i niepełnosprawnych.

• Według miejsca docelowego.

Procesy rynkowe - zintegrowane działania posiadające pewne cechy regulacyjne:

• Planowanie

• Zarządzanie

• Kredytowanie

• Finansowanie

• Wynagradzanie.

---