ZAKRZEPOWO - ZAROSTOWE STWARDNIENIE TĘTNIC
ARTERIOSCLEROSIS OBLITERANS EXTREMITATIS INFERIORIS
Jest to przewlekła choroba, polegająca na starzeniu się tętnic.
Dochodzi do pogrubienia ściany tętnicy na skutek odkładania się złogów lipidowych, co powoduje zmniejszenie jej światła.
Czynnikami sprzyjającymi miażdżycy tętnic są:
zaburzenia w gospodarce tłuszczowej
nadciśnienie tętnicze
cukrzyca
palenie tytoniu
predyspozycje genetyczne
płeć męska
Objawy nasilają się w miarę postępu choroby:
chromanie przestankowe
bóle spoczynkowe nocne, potem ciągłe
ochłodzenie kończyny
zblednięcie lub sinoczerwone zabarwienie skóry stóp
przeczulica skóry
zanik tętna na kończynie niedokrwionej
owrzodzenia lub martwica skóry
Leczenie zachowawcze przewlekłego niedokrwienia kończyn:
Poprawa higieny ciała
Zmniejszenie masy ciała do należnej
Unikanie zimna i wilgoci, noszenie odzieży ochronnej
Praca w środowisku ciepłym i suchym
Unikanie termoforów i gorących kąpieli
Stosowanie diety przeciwmiażdżycowej
Zaprzestanie palenia tytoniu i unikanie przebywania w atmosferze dymu tytoniowego
Pielęgnacja stóp:
unikanie skaleczeń i urazów
leczenie zakażeń grzybiczych
unikanie usuwania odcisków
noszenie wygodnego i przewiewnego obuwia
dokładne mycie i osuszanie stóp
zapobieganie odparzeniom stóp
Prowadzenie umiarkowanych ćwiczeń fizycznych
Leczenie stanów ropnych skóry i usuwanie zmian martwiczych
Podawanie leków przeciwbólowych:
Paracetamol
Tramal
Dolargan
Mieszanka lityczna
Stosowanie leków poprawiających krążenie obwodowe:
Sadamin - tabl., amp.
(2 amp. + 500 ml 0,9% NaCl)
Polfilin, Agapurin - tabl.
Trental - amp.
(300 mg + 500 ml 0,9% NaCl)
Kroplówka Lignocainowa
(25 ml 2% Lignocainy + 2 amp. Papaweryny + 500 ml 0,9 % NaCl)
Prostavasin - amp. (podawany w kroplówce lub przez pompę infuzyjną
Dekstran 70000
Przygotowanie chorego do zabiegu operacyjnego:
Wykonanie badań rutynowych i specjalistycznych
Wykonanie badań układu krzepnięcia krwi
Wykonanie badań próby krzyżowej i zapotrzebowanie krwi
Przygotowanie przewodu pokarmowego - rutynowe
Przygotowanie pola operacyjnego:
kąpiel całego ciała w roztworze środka antyseptycznego np. Manusan
okolenie całej kończyny i powłok brzusznych
przebranie w czystą bieliznę
Pozostałe elementy przygotowania do zabiegu - rutynowe
Ewentualnie założenie cewnika - ZOP
Opieka pielęgniarska nad chorym po zabiegu na naczyniach tętniczych:
Obserwacja stanu ogólnego i podstawowych parametrów
Obserwacja stanu ukrwienia kończyn dolnych:
zabarwienie skóry
ucieplenie skóry
tętno
dolegliwości bólowe
Obserwacja opatrunków i ssania Redona
Podawanie leków przeciwbólowych, czasami przez cewnik ZOP
Podawanie leków poprawiających przepływ włośniczkowy np. Dekstran, Trental
Podawanie leków zmniejszających krzepliwość krwi np. Heparyna, Fraksiparine
Pozostałe elementy opieki pooperacyjnej są rutynowe
Pielęgnowanie chorego po amputacji kończyny dolnej:
Bezpośrednio po zabiegu - chorego układamy płasko, a kikut na 24 godziny układamy na okrytej gumowym podkładem poduszce (zmniejszenie krwawienia i obrzęku)
W pierwszej dobie po zabiegu - wyjmujemy poduszkę spod kikuta i układamy na płasko, w osi długiej ciała (zapobieganie przykurczom zgięciowym w stawach)
Obserwacja opatrunku i drenażu Redona
Obserwacja gojenia się rany w trakcie zmiany opatrunków
Obserwacja stanu ogólnego i parametrów
Zwracanie uwagi na skargi chorego, szczególnie bóle fantomowe
Prowadzenie ćwiczeń ogólnokondycyjnych i przygotowujących kikut do zaprotezowania
Nauka chodzenia o kulach oraz posługiwania się wózkiem inwalidzkim