Psychodrama i socjodrama.

Psychodrama	Socjodrama
- zaliczane są w niej wszystkie zabiegi badawcze terapeutyczne i wychowawcze posługujące się spontaniczną dramatyzacją, - psychodrama polega na odtworzeniu faktów wywierających wpływ nie tylko na widza, ale i na aktora, z tym, że każdy widz musi w pewnym momencie stać się aktorem i vice versa, - Gra jest improwizowana, a więc ukierunkowana jedynie ogólnie określonym zadaniem, a nie szczegółową instrukcją reżyserską, - mówiąc o psychodramie mamy na myśli, podobnie jak w przypadku psychoterapii atakującej swoistą grę, - chodzi w niej jednak o grę odtwarzającą w sposób improwizowany określone zachowanie się w danej sytuacji, - trzy zasadnicze typy przeżyć: osobiste, interpersonalne, uspołeczniające, - stanowi integralny element całego życia uczestnika, powiązany z jego przeszłością, teraźniejszością i rzutujący na jego przyszłość, - cztery podstawowe formy: 1. forma ilustrująca - uczestnik odtwarza określoną sytuację, o której opowiadał, 2. forma schematyzowana - gra się według określonej kolejności scen, jednakowej dla wszystkich uczestników, 3. forma łączona - gra się według scenariusza opracowanego przedtem przez terapeutę i uczestnika, 4. forma dowolna - przebieg gry jest określony od przypadku do przypadku, według indywidualnego planu terapeutycznego. - pięć podstawowych elementów: 1. scena i wymiar przestrzeni powinien odpowiadać liczebności zespołu, 2. uczestnik protagonista - ma grać na scenie sam siebie w przeciwieństwie do aktora, którego własne JA powinno zniknąć w odgrywanej roli, 3. reżyser - powinien być przygotowany do włączenia do akcji dramatycznej każdego waż niniejszego symptomu, występującego u uczestnika w czasie gry, 4. aktorzy pomocniczy - są do dyspozycji, aby pomóc stworzyć sytuację dramatyczną, 5. publiczność - najodpowiedniejsza jest zainteresowana grupa. - techniki stosowane w psychodramie: Granie roli samego siebie - uczestnik gra samego siebie w interakcji z kimś innym, Monolog - uczestnik znajduje się sam na scenie i myśli głośno, Sobowtór jako „sumienie” - mamy do czynienia, kiedy jeden z aktorów pomocniczych, „alter ego” wczuwa się w protagonistę, stara się wyrazić jego leki, wrogość czy miłość, to, czego protagonista nie potrafi uczynić. Wymiana roli - następuje, gdy w odgrywanej scenie dochodzi do konfliktu uczestnika z jakąś osobom z jego otoczenia, uczestnik przejmuje rolę tej osoby, a rolę uczestnika przejmuje aktor pomocniczy. Zwierciadło - polega na tym, że aktorzy pomocniczy prezentują portret uczestnika w jego obecności.	- oddziaływania socjodramatyczne są stosowane także jako środek usuwający zaburzenia w strukturze organizacji i dynamice grupy, grożące jej rozkładem, powodujące konflikty wewnątrz grupowe i związane z tym zaburzenia w zachowaniu się członków grupy, - celem tych oddziaływań jest eliminowanie, korygowanie i wzbogacenie różnych funkcji grupy, - mamy tu do czynienia z eliminowaniem, korygowaniem i wzbogacaniem różnych funkcji w grupie, - treścią socjodramy jest związek między grupami a ich ideologiami np. konflikt między grupami podkulturowymi lub społecznymi, - powinna stwarzać sytuacje osobiście ważne dla większości, jeśli nie dla wszystkich, - warunki prawidłowego przebiegu wszystkich zajęć jest kilka zasad którymi powinna kierować się osoba prowadząca: nie może osądzać poglądów, opinii oraz przekonań członków grupy, powinna być uczciwa w swoich refleksjach i odczuciach oraz dzielić się nimi z grupą w sposób taktowny, powinna budować wzajemne zaufanie, - określona procedura prowadzenia zajęć: rozgrzewka (fizyczna lub umysłowa) wprowadzenie do ćwiczenia, wykonanie ćwiczenia, podsumowanie (omówienie efektów i wzbudzenie reflekcji u członków grupy)
RÓŻNICE
- zasadniczym przedmiotem są poszczególne jednostki, - traktowana jest, jako metoda głębokiej analizy zachowania się człowieka, której celem jest wykrycie interpersonalnego podłoża jego osobowości, - w psychodramie tworzy się grupę w celach diagnostycznych, terapeutycznych i wychowawczych, - psychodramę można więc spotkać w klinice nerwic, - w centrum zainteresowań znajduje się osobowość każdego członka,	- zasadniczym przedmiotem jest grupa, - zasadniczym przedmiotem socjodramy jest grupa, a nie poszczególne jednostki, - w socjodramie wprowadza się improwizowane dramatyzacje do grup już istniejących, - socjodramę stosuje się np. w szkole, gdzie np. wprowadza się improwizowaną dramatyzację, jako jedną z form zajęć grupy klasowej, - w socjodramie w centrum zainteresowań jest sama grupa, jej działalność oraz efekty tej działalności, ujmowane, jako działalność zbiorowa.
CECHY WSPÓLNE
CELE - zmiana wadliwych wzorców zachowań, zmierzająca do większej jej adekwatności umożliwiającej poprawne przystosowanie społeczne, - uzyskanie wglądu w problemy osób uczestniczących w zajęciach oraz umożliwienie im zrozumienia własnych problemów i przez to stymulowanie zmian niewłaściwych zachowań, - pośredniczenie w poznawaniu relacji interpersonalnych, jako stymulatora wyższego jakościowo poziomu kontaktów międzyludzkich, - wspomaganie rozwoju potencjałów, - uaktywnianie procesów twórczych i poznawczych, - trenowanie i utrwalanie określonych cech tożsamości, - rozwijanie umiejętności kooperacji i pomocy innym osobom. FAZY DZIAŁALNOŚCI kształtowanie się zależności grupy - uczestnicy z jednej strony, są zaciekawieni mającymi miejsce sytuacjami z drugiej zaś zostają zmuszeni sytuacyjnie do wzajemnych relacji, faza buntu - cechą charakterystyczną jest nasilający się konflikt między uczestnikami zajęć oraz między uczestnikami a osobą prowadzącą oddziaływania, faza kooperacji - w trakcie dalszych zajęć zmniejsza się napięcie, a zwiększa spoistość grupy, faza aktywności - w niej zaczynają być realizowane zamierzone cele oddziaływań.

ŹRÓDŁO:

• Konopczyński M., Metody twórczej resocjalizacji, PWN, Warszawa 2006

---