Wychowawcza praca szkoły poza szkoły.
Szkoła spełnia specyficzną funkcję bo wspomaga pracę rodziny kształtując osobowość młodego człowieka.
Dziecko po osiągnięciu dojrzałości szkolnej co przypada na 6, 7 rok życia przekracza mury szkoły. . Szkoła uczy bawi wychowuje, wskazuje na odpowiedzialność, wprowadza młodego człowieka w oddziaływania interakcyjne., uczy jak prawidłowo zachowywać się w szerszej grupie społecznej.
Autorzy wskazują na trzy podstawowe funkcje szkoły:
Wychowawcza
Opiekuńcza
Kształcąca czyli dydaktyczna
Do zadań szkoły w zakresie funkcji wychowawczej zaliczamy:
- Możliwość zaspokojenia podstawowych potrzeb biologicznych, społecznych i psychicznych
- zapewnia uczniom indywidualny rozwój zgodnie z indywidualnymi predyspozycjami
- rozwija potrzeby poznawcze, zainteresowania
- prowadzi działalność zajęć wyrównawczych i kompensacyjnych wyrównujących braki w środowisku rodzinnym
- wskazuje na aktywne wykorzystanie wolnego czasu
- pomaga uczniom w wyborze właściwych norm moralnych
W ramach zajęć pozalekcyjnych funkcję wychowawczą realizują:
Świetlice szkolne
Świetlica szkolna jest placówką opiekuńczo- wychowawczą wsparcia dziennego uzupełniająca funkcje rodziny, wspomagająca pracę szkoły
Funkcjonowanie świetlicy wiąże się z różnymi rodzajami działalności
Działalność
Opiekuńcza
Wychowawcza
Profilaktyczna
Stymulacyjna
Kompensacyjna
Ad 1/ Opiekuńcza ( zapewnienie przyjaznej atmosfery , stwarzanie naturalnych sytuacji zaspokajających potrzeby przyjaźni i kontaktów z rówieśnikami, wykorzystywanie różnorodnych form i metod wychowawczego oddziaływania, zapewnienie możliwości spożycia ciepłego posiłku
Ad 2/Wychowawcza ( rozwijanie i kształtowanie właściwych postaw moralnych, uczuć a także pożądanych cech charakteru
Działalność opiekuńcza i wychowawcza i idące za tym konkretne zadania mają pomóc w
Rozpoznaniu potrzeb poszczególnych wychowanków, zapewnić im bezpieczeństwo , pomoc w organizowaniu nauki własnej na świetlicy, a także nauczyć dbać o własne i innych zdrowie i bezpieczeństwo.
Wymaga to współpracy z rodzicami, nauczycielami, psychologiem innymi specjalistami takimi jak logopeda, reedukator,
Zapewnienia opieki dzieciom z rodzin niewydolnych wychowawczo tj Wspomagania w razie potrzeby pracy szkoły w zakresie wyrównywania braków i opóźnień w rozwoju fizycznym i psychicznym poszczególnych wychowanków
Oprócz podstawowych funkcji świetlica może prowadzić :
Ad 3/ Działalność profilaktyczna ( zapobieganie nieprawidłowościom w rozwoju dziecka)
Ad 4/ Działalność stymulacyjna polega na dążeniu do pobudzania procesów rozwojowych , do maksymalnej aktywizacji dzieci poprzez wykorzystanie ich własnej inicjatywy, dostarczenie dzieciom pozytywnych wzorców i przeżyć , wspomaganie ich rozwoju.
Ad 5/ Działalność reedukacyjna dotyczy tych działań zmierzających do wyrównywania braków , skorygowania wad, i nieprawidłowości rozwojowych powstałych we wczesnych okresach życia dziecka.
Ad 6/ Działalność kompensacyjna polega na wyrównywaniu braków środowiska rodzinnego, usuwaniu nieprawidłowości i odchyleń w rozwoju.
Do zadań świetlicy uzupełniających pracę wychowawczą nauczyciela realizowaną w czasie lekcji zalicza się
Zapoznawanie dzieci z możliwościami zdrowego i pożytecznego organizowania sobie czasu wolnego
Tworzenie warunków do rozwijania indywidualnych zainteresowań, wdrażanie do korzystania z dóbr kultury , rozwijanie wielostronnej aktywności twórczej
- kształtowanie postaw prospołecznych w toku kontaktów miedzy uczestnikami zajęć i w czasie świadomie tworzonych sytuacji sprzyjających nabywaniu umiejętności koleżeńskiego współżycia
- planowe oddziaływanie na postawy społeczno- moralne dzieci, pomoc w przezwyciężaniu pojawiających się w tym zakresie trudności
Pomoc dzieciom o obniżonym poczuciu własnej wartości w podniesieniu ich samooceny
Na kształtowanie się osobowości ucznia duży wpływ wywiera oferta form pracy, które wynikają z różnorodnych zadań stawianych przed świetlicą.
Pedagog szkolny
Pedagog szkolny zatrudniony w szkole udziela uczniom pomocy psychologicznej i pedagogicznej. Zajmuje się organizowaniem szkolnych programów profilaktycznych dla dzieci i młodzieży. .
Wybrane zadania pedagoga szkolnego:
Diagnozuje wcześnie trudności wychowawcze i ich przyczyny
Organizuje wspomaganie rodzin pod względem materialnym (zakup podręczników, organizacja obiadów )
Organizuje zajęcia integracyjne dla uczniów;
działalność profilaktyczna i terapeutyczna;
wspiera rodziców w funkcji wychowawczej zwłaszcza w okresie dojrzewania
Poradnie psychologiczne-pedagogiczne
Każda szkoła współpracuje z poradnią psychologiczno - pedagogiczną. Poradnia pełni funkcję koordynatora działań opiekuńczo - wychowawczych. Jej główne zadania to:
zajmuje się rozpoznawaniem i wczesnym rozpoznawaniem dysleksji, dysgrafii, dysortografii
wspiera rodziców, wychowawców, nauczycieli, pedagogów szkolnych w ich trudnościach organizując poradnictwo indywidualne, grupy wsparcia, warsztaty,;
kieruje dzieci niedostosowane społecznie z zaburzeniami zdrowotnymi do odpowiednich placówek specjalnych, integracyjnych
Pozaszkolne instytucje organizujące czas wolny ucznia / kółka zainteresowań , drużyny, /
Wycieczki, wystawy, teatr konkursy, itp.
KONFLIKTY I SPOSOBY ICH ROZWIĄZYWANIAW GRUPIE RÓWIEŚNICZEJ ORAZ W RELACJACH NAUCZYCIEL- UCZEŃ
Wg Okonia Słowo konflikt/łac. conflictus -zderzenie/, oznacza równoczesne wystąpienie dwu sprzecznych dążeń między jednostkami lub zbiorowościami ludzi (grupami, klasami społecznymi), którego przyczyną jest zagrożenie lub rzeczywiste zmniejszenie szans życiowych jednej strony przez drugą; niekiedy przyczyną może być różny stosunek do obu stron do określonych wartości. „.
Konflikty między dziećmi ujawniają się najwyraźniej w okresie przedszkola i młodszych klas szkolnych . Dzieci w tym okresie cechuje niska odporność na emocje ze względu na niedojrzałość. Często nie potrafią opanować swoich emocji. Dzieci w wieku szkolnym ok. 8 roku dopiero zaczynają dostrzegać i obserwować dorosłych, jest to też okres modelowania Pozytywna lub negatywna ocena rówieśników często kształtuje samoocenę Jednak początkowo ta samoocena nie jest obiektywna , gdyż dziecko nie widzi negatywnych stron swojego postępowania również nie potrafi przewidzieć skutków..
konflikty które najczęściej ujawniają się w relacji dziecko- dziecko
• konflikty między potrzebami a możliwościami
• konflikty na tle zaburzeń relacji z otoczeniem
Okres początkowy nauki w szkole to okres asymilacji i akomodacji w tym okresie dziecku ciężko jest przystosować się do nowej sytuacji szkolnej do 45 minutowego spokojnego siedzenia w ławce. Jest to okres w którym ujawniają się pierwsze niepowodzenia. . Dziecko mające problemy w nauce spotyka się często z niezrozumieniem. z negatywną oceną swojej pracy. Jest krytykowane przez nauczyciela, rodziców. . Niezaspokojenie potrzeb w tym okresie prowadzi do izolacji i wyciszenia się dziecka. , zagraża poczuciu własnej wartości.. Jeżeli dziecko nie potrafi sprostać stawianym przez szkołę i rodzinę wymaganiom, powstaje konflikt między potrzebami a możliwościami.
Zmuszanie dziecka do nauki często w tym okresie może doprowadzić do fobii szkolnej czyli „nastawienia lękowego wobec szkoły i wszelkich sytuacji pośrednio i bezpośrednio z nauką związanych” Jest to zjawisko trudne do wyeliminowania. Często prowadzi do patologicznych sytuacji , rodzice chcąc aby ich dziecko odrobiło zadaną pracę domową stosują wzmocnienia pozytywne. Często niestety są to drogie rzeczy albo pieniądze
W środowisku szkolnym konflikty są nieuniknione.
Thomas Gordon w swoim poradniku dla nauczycieli opisuje trzy metody rozwiązywania konfliktów:
Pierwsza metoda opiera się na autorytarnym podejściu nauczyciela do ucznia gdzie stroną wygraną jest nauczyciel. Pomocna w sytuacji szybkiej interwencji , ale nie uwzględnia potrzeb ucznia , często hamuje twórczą inicjatywę ucznia
Druga metoda -w tej metodzie nauczyciel pokazuje swoją bezsilność wobec uczniów ,i wycofanie. Nauczyciel który pokazuje swą bezsilność traci autorytet. W tej metodzie jedna strona wygrywa i są to niestety uczniowie.
Metoda trzecia proponowana przez Gordona Wychowania bez porażek w szkole opiera się na takim podejściu do konfliktu gdzie zostaną zaspokojone potrzeby obu stron biorących udział w sporze. Może również wystąpić brak przegranych, jest to metoda tzw. 6 kroków
1. Określenie problemu.
2. Szukanie możliwych rozwiązań.
3. Ocena rozwiązań.
4. Wybór najlepszego rozwiązania.
5. Wypracowanie sposobów jego realizacji.
6. Stwierdzenie, jak wybrane rozwiązanie sprawdziło się w praktyce.
Milena Ch