Nielosowe kojarzenie (wybiórcze) - powoduje zmiany stosunku homozygot do heterozygot co w efekcie sprawia że powstają inne ich frekwencje niż to wynika z prawa Hardyego - Weinberga. Zdarza się ono najczęściej w przypadku roślin o wysokim stopniu onotogamii (samozapylenia). Prowadzi do zróżnicowania genet: populacji
Mutacja - są podstawowym zwałem zmienności dziedzicznej. W ich wyniku powstają nowe allela z innych alleli tego samego genu. Występują mutacje jednokierunkowe A→a (A mutuje w a) i powrotna a→A. Prowadzi do zróżnicowania genet: populacji
Selekcja - wynikiem czy zadaniem jest przystosowanie osobnika do warunków środowiskowych. Proces ten jest niezwykle złożony, sprowadza się jednak w zasadzie do trzech rodzajów selekcji, a mianowicie: a) stabilizującej b) kierunkowej c) różnicującej. Ma charakter adaptacyjny
Dryf genetyczny - zjawisko to polega na przypadkowych wahaniach częstości występowania alleli i może być przyczyną znacznych zmian puli genowej w populacjach głównie małych i izolowanych
Zmiany liczebności populacji i migracji - w populacjach naturalnych często obserwujemy zmiany liczebności osobników. W warunkach niesprzyjających liczbie osobników może ulec znacznej redukcji. W ten sposób może nastąpić bardzo wyraźna zmiana składu puli pewnej populacji. Zmiany częstości występowania alleli w populacjach mogą zachodzić także na skutek emigracji czy imigracji. Jeżeli np.: zmiana warunków środowiskowych będzie wywoływana selektywna migracją osobników o określonych genotypach to w puli genowej populacji może zmienić się częstość występowania alleli. (podobnie jak pod wpływem mutacji czy selekcji)
TEORIE
Teoria multiregionalna - zwolennicy tej metody uważają że ewolucja HOMO ERECTUS do HOMO SAPIENS przebiegała niezależnie równolegle w różnych rejonach ziemi, prowadząc do wytworzenia się różnic miedzy odmianami i rasami ludzkimi. Te różnice były efektem innych adaptacji związanych z odmiennym środowiskiem życia. Wg: koncepcji multiregionalnego pochodzenia człowieka współczesne rdzenne ludy Azji wywodzą się od tamtejszej linii HOMO ERECTUS, a kopalni ludzie zamieszkujący Europę od Europejskiej gałęzi HOMO ERECTUS. Na poparcie tej koncepcji paleontropolodzy przytaczają drobiazgowe badania anatomiczne szczątków kopalnych z różnych rejonów ziemi, dowodzące istnienia ciągłości cech między tamtejszymi formami HOMO ERECTUS i najstarszymi znaleziskami HOMO SAPIENS z tych obszarów, a nawet ich współczesnymi mieszkańcami.
Teoria pożegnania z Afryka - zmiana jest „ teoria Arki Noego” lub „Teoria pra - ewy” wg: jej anatomii kopalne linie ewolucyjne HOMO ERECTUS musiały wygasnąć nie doprowadzając do powstania HOMO SAPIENS. Jedynie linia afrykańska wyewoluowała do formy człowieka współczesnego i dała początek całej ludzkości. Metoda molekularna wskazuje bowiem że wszystkie współczesne populacje ludzkie wywodzą się od bardzo małej grupy lub nawet od jednej pary osobników którzy żyli 200 - 100 tyś lat temu w Afryce. Za Afrykę jako kolebkę ludzkości przemawia większy procent mutacji nagromadzonych w DNA mitochondrialnym u ludzkości. Rdzennie afrykańskiej co świadczy o jej najstarszym rodowodzie. Wg: teorii pożegnania z Afryką HOMO SAPIENS, który powstał w Afryce co najmniej 100 tyś lat temu wkrótce opuścił ten kontynent i skolonizował cała ziemię nie mieszając się z żadnymi innymi „wytworami” doprowadził do wyginięcia neandertalczyków nie krzyżując się z żadną jego poulacją
Preadaptacje do postawy spionizowanej i dwunożności:
uwolnienie rąk od funkcji podporowych
hipoteza łowiecka (przystosowanie do polowań z bronią w ręku)
hipoteza narzędziowa (do dwunożności)
hipoteza rzucania (do dwunożności)
większy zasięg pola widzenia w pozycji dwunożnej
możliwość przenoszenia dzieci czy pokarmu
skuteczniejsza obrona lub atak
sprzyja wychowaniu większej liczbie potomstwa
lokomocja dwunożna
sprzyja termicznej termoregulacji
Rozwój pozamaciczny
okres noworodkowy - noworodek który rodzi się z donoszonej ciąży waży od 2501 - 4500g. Przeciętna masa ciała chłopca wynosi 3700g a dziewczynki 3400g. Długość waha się w granicach 48-52cm, obwód głowy 34-35cm. Mózgowie waży 350-400g, co stanowi 13-14% masy ciała, u osoby dorosłej mózgowie zajmuje 2% masy całego ciała. Okres noworodka kończy się gdy nastąpi wyrównanie fizjologicznego spadku masy ciała (na skutek utraty wody) odpadnięcie kikuta pępowiny, zagojenie rany pępkowej, ustąpienie wpływów hormonalnych matki i przystosowanie do nowych warunków życia. Zdarzające się zniekształcenia głowy spowodowane uciskiem wewnątrzmacicznym lub porodem ustępują około 1 roku życia
okres niemowlęcy - ten okres cechuje bardzo szybki rozwój długości i masy ciała, zahamowanie przyrostu masy ciała na okres dłuższy niż 2 tygodnie podczas pierwszego roku życia jest zjawiskiem patologicznym. Przy rozpoczęciu lokomocji wykształcają się krzywizny. W tym okresie zaczyna się 1 dentycja czyli wyżynanie się zębów mlecznych (ok.6 miesiąca) okres ten cechuje się bardzo wysokim poziomem przemiany materii. Już po 5 pierwszych miesiącach życia niemowlę podwaja a w końcu niemowlęctwa potraja masę ciała. W pierwszym roku życia przyrost wys: ciała wynosi 23-25cm, a masy ok. 7kg. Do 3-4 m,ż dziecko jest odporne na choroby zakaźne. Pod koniec 5-6 m,ż pojawiają się głównie szwy czaszkowe. Duże ciemiączko zarasta 9-16m.ż Zakończeniem tego okresu jest utrwalenie się spionizwanej postawy ciała i rozpoczęcie lokomocji dwunożnej
okres młodszego dzieciństwa - trwa od opanowania lokomocji dwunożnej (ok12.m.ż) do rozpoczęcia wymiany uzębienia mlecznego na stałe (5-7r.ż). następuje intensywny wzrost kostnienie szkieletu oraz zmniejszenie otłuszczenia ciała, co powoduje smuklenie które obserwujemy pod koniec wczesnego dzieciństwa. Stabilizują się krzywizny kręgosłupa. Maleje przyrost masy i wysok. Ciała w ciągu roku do ok.7cm i 2kg. Następuje rozwój mowy do posługiwania się prostymi zdaniami miedzy 2 a 3r.ż. układ nerwowy charakteryzuje się dużym pobudzeniem a małym hamowaniem. Okres ten odznacza się wielkimi zmianami intelektu, bud.ciała, motoryki
okres starszego dzieciństwa i dojrzewania płciowego - jest to okres od rozpoczęcia wymiany uzębienia z mlecznych na stałe (nauka w szkole) do zakończenia dojrzewania nie płciowego. Okres do rozpoczęcia dojrzewania płciowego zwany przed pokwitaniowym charakteryzuje się równowagą rozwojową. Chłopcy mają przewagę masy ciała i wysokości nad dziewczynkami do 10-11r.ż a w ciągu 2-3 lat dziewczęta przerastają chłopców, kończy się wymiana zębowa 5-14r.ż. w każdej połowie łuku zębowego znajduje się 8 zębów: 2 siekacze, 1 kieł, 2 przedtrzonowe, 3 trzonowe. Stałe są większe od mlecznych. W okresie dojrzewania płciowego osobnicy obojga płci uzyskują zdolności rozrodcze czyli zdolności uczestnictwa w utrzymaniu gatunku. Charakteryzuje się dużą intensywnością przemian fizjologicznych, morfologicznych i psychicznych. Jest to transformacja dziewczynki w kobietę a chłopca w mężczyznę. Początek dojrzewania 8-9r.ż dziewczeta 10r.ż chłopcy; koniec odpowiedni 18r.ż. kończy się po osiągnięciu dojrzałości
okres młodzieńczy - osiągnięcie dojrzałości płciowej jest przejściem z dzieciństwa do młodzieńczości. Przyjmuje się że jest to okres po osiągnięciu V stopnia rozwoju owłosienia łonowego oraz v stopnia rozwoju zew. Narządów płciowych u mężczyzn a piersi u kobiet. Jako zakończenie tego okresu przyjmuje się zakończenie procesu kostnienia. Wraz z zakończeniem okresu młodzieńczego kończy się okres przewagi procesów anabolicznych, twórczych nad katabolicznymi organizm wchodzi w fazę względnej równowagi metabolicznej.
okres dorosłości i dojrzałości - to okres względnej stabilizacji organizmu. Ma miejsce nasilenie procesów anabolizmu i katabolizmu zapewniające regenerację tkanek i utrzymanie „stanu posiadania” jest to okres największej aktywności intelektualnej, fizycznej i rozrodczej
okres starości - jest to proces wrodzony, charakterystyczny dla wszystkich organizmów żywych. Następuje utrata uzębienia stałego, łysienie, siwizna. Starzeją się poszczególne narządy. Wcześniejsze zestarzenie się jednego narządu upośledza inne powodując ostateczne zmiany degeneracyjne całego ustroju.