Untitled

TEST BAROK

1. Nazwa barok

a) pochodzi od portugalskiego słowa baroko

b) oznacza kapryśny wytwór sztuki

c) określana była na początku przymiotnikami o pozytywnym zabarwieniu

d) określa styl Jana Andrzeja Morsztyna

2. Uzupełnij luki

Barok Trwał w Europie i Polsce od 70 lat ……. wieku do połowy …… wieku. Kultura barokowa dominowała w ….. wieku. Wtedy to w roku 1596 Zygmunt III Waza przeniósł stolicę z ………….. do ……………….. - RP utraciła centralny ośrodek kulturalny i polityczny. Malało znaczenie dworu królewskiego, a rosło znaczenie dworów ……………………… .

3. Jakie były uprawiane gatunki literackie. Wymień ich co najmniej siedem.

……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………….

4. Wymień głównych przedstawicieli epoki baroku z dziedziny literatury i krótko scharakteryzuj twórczość jednego z nich.

……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………

5. Przyporządkuj

a) konceptyzm

b) sarmatyzm

c) rokoko

d) marinizm

e) hiperbola

f) sonet

1. przerost form nad treścią, Nazwa ta pochodzi od nazwiska włoskiego pisarza Gimbattista Marino; marinizm to inaczej kwiecisty barok; odrzucał renesansową harmonię między treścią a formą i kładł nacisk na formę; lubował się w olśniewających konceptach, wymyślnych epitetach i metaforach.

2. przesadnia; metafora polegająca na wyolbrzymieniu i przesadnym uwypukleniu pewnych cech

3. Utwór poetycki składający się z 14 wersów podzielonych na dwie strofy czterowierszowe oraz dwie trójwierszowe (tercyny), o ścisłym rozkładzie rymów, przy czym 8 pierwszych wersów zawiera na ogół część opisową lub narracyjną, natomiast 6 końcowych stanowi część refleksyjno - uogólniającą. Sonet zrodził się w XII w. we Włoszech

4. niezwykłe pomysły, np.: porównanie zakochanego do trupa, przy czym ten drugi jest szczęśliwszy;

5. tzw. Marnizm - styl nazwany tak ze względu na częste stosowanie nieprawdopodobnych pomysłów literackich (konceptów). Marnizm zapoczątkował włoski poeta Giambattista Marini, tworząc tzw. poezję „pięciu zmysłów”, starając się ukazać rzeczywistość w formie wrażeń wzrokowych, słuchowych, węchowych, smakowych, dotykowych

6. spopularyzowany w 2. połowie XVI w. mit wskazujący, że szlachta polska wywodzi się z legendarnej starożytnej Sarmacji, co daje jej szczególną pozycję i uprawnienia w stosunku do innych klas społecznych, zwłaszcza chłopów. Idealizowanie ziemiańsko-patriarchalnego stylu życia, opartego na ortodoksyjnie i dewocyjnie rozumianej religii katolickiej

7. styl w sztukach plastycznych rozwijający się w okresie ok. 1720-1790, wieńczący epokę baroku, a jednocześnie zajmujący wobec niej pozycję antagonistyczną. Zapoczątkowany we Francji, stanowił swoistą reakcję na sztywny monumentalizm i oficjalny charakter sztuki okresu Ludwika XIV.

6. Uzupełnij tabelkę

Szlachcic sarmata
wobec
	Zdobywane zazwyczaj u jezuitów nie było gruntownym ani wielostronnym; wywierało więc wpływ na konserwatyzm myślowy (niechęć do jakichkolwiek zmian)
ojczyzny
	Tradycjonalista; nie potrzeba żadnych reform czy zmian
Praw szlacheckich	„złota wolność” szlachecka; potępienie dla senatorów, którzy domagali się dziedziczności tronu polskiego i ukrócenia szlacheckiej anarchii. Nie dostrzegał nędzy ludu - naród utożsamiał ze szlachtą; Pochwala samowolę szlachecką.
Innych narodów
magnaterii
Boga
	Nie jest tolerancyjny wobec innych niż chrześcijanizm religii. On jest obrońcą wiary. Stoi na jej straży

7. Które zdanie jest prawdziwe, a które fałszywe?

a) Barok kwiecisty. Jest to styl zwycięskiego kościoła i absolutystycznej monarchii. Charakteryzuje się przepychem form literackich. Jego przedstawicielem jest m.in. A. Morsztyn. Głównymi cechami tego stylu są:

b) ugogość środków stylistycznych

c) wymyślne metafory -

d) cały wiersz może być czasami jedną metaforą, np.: "Do trupa";

e) hiperbolizowanie - omawianie cierpień miłosnych;

f) alegorie - fortuna pokazywana jako piękna kobieta, która daje szczęście; miłość jako osoba do której zwraca się autor;

g) Człowiek powinien odbierać poezję rozumem.

8. Czyjego autorstwa są następujące utwory?

a) „Życie snem” ……………………….

b) „Świętoszek” …………………….

c) „Do trupa”………………………….

d) „Marność”…………………………..

e) „Pamiętniki”………………………..

f) „Don Kichote z Manchy”…………………………..

g) „Powrót posła”

9. Jaki temat podejmuje „Świętoszek”? Krótko scharakteryzuj problematykę utworu.

…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………

10. Spośród wymienionych cech wybierz te, które określają sztukę baroku.

- malarskość	- linearność
- głębia	- płaskość
- forma otwarta	- forma zamknięta
- jedność	- wielość
- niejasność	- jasność

11. Jaka była rola jezuitów w rozwoju kultury polskiej? Napisz kilkuzdaniową charakterystykę ich działalności.

12. Wacław Potocki to:

a) krytyczny obserwator rzeczywistości

b) twórca liryki miłosnej

c) piewca sarmatyzmu

d) autor „O wojnie naszej, którą prowadzimy z szatanem, światem i ciałem"

13. Wymień cztery nurty literatury barokowej

…………………………………

………………………………….

14. Czyja to biografia?

ur. 17 stycznia 1600 w Madrycie, zm. 25 maja 1681 tamże) - barokowy poeta i dramaturg hiszpański działający w hiszpańskim Złotym Wieku, uważany za następcę Lope de Vegi. Autor licznych sztuk dramatycznych, z których najsłynniejsze to - La vida es sueño (Życie jest snem) oraz El gran teatro del mundo (Wielki teatr świata); z nich obu pochodzą dwa porównania, istniejące w kanonie sztuki dramatycznej (toposy): życie jako sen oraz świat jako wielki teatr. Tworzył również liczne dzieła poruszające tematykę miłości, namiętności i zazdrości- należą do nich np. "Lekarz swojego honoru" (el medico de su honra) czy "Malarz swojego bezhonoru" (el pintador de su dishonra). Urodził się w Madrycie. Jego matka, o flamandzkim pochodzeniu, zmarła w roku 1610, a jego ojciec, który był sekretarzem skarbu, w roku 1615. Pobierał edukację w Kolegium Jezuickim w Madrycie. Następnie, w latach 1613-1619 studiował prawo w Salamance. W latach 1620-22 odniósł kilka znacznych sukcesów w konkursach poetyckich w Madrycie. Jako twórca sztuk teatralnych zadebiutował dziełem Amor, honor y poder (Miłość, honor i władza), które po raz pierwszy zostało wystawione 29 czerwca 1623 roku. Przez następne dwie dekady napisał ponad 70 sztuk teatralnych, z których większość stanowiły świeckie dramaty tworzone dla komercyjnych teatrów. Nie zaprzestając pisania służył też w armii w Milanie i w Holandii w latach 1625-35.

15. Co Ci się najbardziej podoba w baroku i dlaczego? Uzasadnij swoją wypowiedź w kilku zdaniach.