f) Czynnik XI

g) Czynnik VIII

•
defekt genu wywołuje hemofilię A

• wchodzi w skład tenazy

CZYNNIK von WILLEBRANDA

• glikoproteina o budowie polimeru

• występuje w osoczu, płytkach krwi, śródbłonku, macierzy podśródnabłonkowej

• funkcje:

- hemostaza pierwotna - adhezja i agregacja

- hemostaza wtórna - transport

• czuły marker aktywacji i uszkodzenia śródbłonka ( ulega z niego złuszczeniu)

• podwyższone stężenie sprzyja zakrzepicy tętniczej

• czynnik prognostyczny w powstawaniu zawału serca, mózgu, zatorowości płucnej

Adhezja i agregacja została opisana wyżej zgodnie z Harperem

Profesor wspomniał także o glikoproteinie płytek - 2B3A - i odesłał do dr Francuza

Ad. B) protrombokinaza

• czynnik Xa, Va, fosfolipidy, jony Ca

Ad. C)

• trombina tnie łańcuchy fibrynogenu, uwalniane zostają produkty degradacji fibrynogenu (FDP), zastosowanie w diagnostyce

• więzną w tej fibrynie płytki krwi, erytrocyty i krwinki białe tworząc skrzeplinę

Inne funkcje trombiny:

• aktywacja czynników: XI, V, VIII, XIII i dopełniacza

BIOCHEMIA FIBRYNOLIZY

• proces degradacji fibryny i fibrynogenu

• krzepnięcie i fibrynoliza zachodzą stale w sposób podprogowy

- czyli równocześnie następuje proces krzepnięcia i fibrynolizy

- jakby doszło do uszkodzenia - organizm zareaguje od razu

• prawidłowa fibrynoliza obejmuje wyłącznie miejsce skrzepu i nie wywołuje skutków systemowych (masowy proces wykrzepiania występuje w posocznicy - DIC(zespół rozsianego wykrzepiania naczyniowego))

Fibrynoliza:

• usuwanie fibryny z łożyska naczyniowego

• naprawa uszkodzonych tkanek

• transformacja nowotworowai disseminacja nowotworu

• owulacja

- aktywacja na drodze zewnątrzpochodnej (główny aktywator to t-PA (tkankowy aktywator plazminogenu)) i na drodze wewnątrzpochodnej (u-PA)

• aktywatory plazminogenu występują w bardzo małych stężeniach i są nieaktywne, synteza jest indukowana

• stężenie inaktywatorów enzymów fibrynolitycznych jest wielokrotnie wyższe niż odp enzymów

- λ2 - makroglobulina

- λ1 - inhibitor proteaz

• aktywacja fibrynolizy zachodzi w obrębie skrzepu

AKTYWATORY PLAZMINOGENU

1. t-PA

• synteza w śródbłonku

• łączy się z receptorem na śródbłonku lub tworzy kompleks z PAI - 1 (inhibitor aktywatorów plazminogenu)

• aktywuje plazminogen tylko w obecności fibryny

• stężenie wykazuje rytm dobowy

2. u-PA

• synteza w kom śródbłonka, fibrynoblastach, monocytach

• łączy się z receptorem na różnych komórkach

• zwiększona ekspresja w wielu nowotworach

ENZYMY FIBRYNOLIZY

- plazmina

- elastaza PMN (neutrofile)

- kalepsyna G (kom. nacieku zapalnego)

INHIBITORY FIBRYNOLIZY

1. HRGP - glikoproteina bogata w histydynę

• tworzy odwracalny kompleks z plazminogenem

• stężenie obniża się w DIC, niewydolności wątroby, ostatnim trymestrze ciąży

2. λ- AP

• hamuje plazminę oraz plazminogen

3. 
   λ2 - M (makroglobulina)

4. λ1 - PI (inhibitor proteaz)

5. AT - III (antytrombina III)

6. PAI - 1

• hamuje t-PA, u-PA

• synteza w kom śródbłonka, wątroby, megakariocytach, miocytach gładkich, niektórych kom nowotworowych

7. PAI - 2

• hamuje t-PA, u-PA

• synteza w monocytach, makrofagach

8. WIBRONEKTYNA

• stabilizuje PAI - 1

9. PROTEAZA NEKSYN

• synteza w kom śródbłonka, płytkach krwi

• inaktywuje plazminę, urokinazę, trypsynę, trombinę

10. Lp(a)

• ma białko apolipoproteinę a

• bogata w cholesterol

• ma precle duńskie - domeny przypominające strukturę plazminogenu i aktywatorów …

• dzięki temu zwiększone prawdopodobieństwo procesu zakrzepowego i zatorowego

• hamuje aktywacje plazminogenu

BADANIA LABORATORYJNE UKŁADU KRZEPNIĘCIA

1. układ wewnątrzpochodny

• czas kaolinowo-kefalinowy - APTT

• czas krzepnięcia

• czas krzepnięcia osocza krzepliwego

2. układ zewnątrzpochodny

• czas protrombinowy (informacja również o czynności wątroby)

- wyniki:

• w sekundach (15-16)

• w procentach (80 - 120)

• INR (1,2 - 0,9)

5

TF - VIIa, fosfolipidy, jony Ca

Czynnik VIII, fosfolipidy, jony Ca

Czynnik IXa

TENAZA

Czynnik IX

Czynnik XIa

IXa + czynnik VIIIa

fosfolipidy

Jony Ca

X

Czynnik VIII - vWF

vWF

trombina

Xa

Protrombina trombina

Są w dynamicznej równowadze

Hamują plazminę

„(…) informują nas jedynie o tym, że laboratorium jest czynne (…)”

To by było na tyle, miłej nauki - M.K.

Październik 2006

---