Zadania rehabilitacji w aspekcie przebiegu porodu fizjologicznego
Kinezystymulacja
Muzykoterapia
Aromatoterapia
Masaż
Immersja wodna
I okres porodu
Kinezystymulacja polega na
operowaniu oddechem w trakcie trwania skurczu,
relaksacji w przerwie miedzyskurczowej,
dobraniu odpowiedniej pozycji sprzyjającej rozluźnieniu ciała i rozwieraniu szyjki macicy
Oddech
Faza powolnego rozwierania - skurcz trwa kilka sekund; przyśpieszenie i skrócenie oddechu na szczycie skurczu;
Faza aktywna - skurcz trwa dłużej; krótkie urywane ruchy przeponą przy otwartych ustach;
Faza przejściowa - 2-3 krotne serie krótkich, urywanych ruchów przeponą, oddzielonych pojedynczymi wdechami i wydechami.
I faza - powolnego rozwierania
(0-5 cm)
II faza - aktywna (5-8 cm)
III faza - przejściowa (8-10 cm)
Pozycja rodzącej
Im bardziej spionizowana tym lepsza: chodząca, siedząca z oparciem, siedząca na piłce, na krzesełku porodowym, worku saco, kuczna, w klęku, z użyciem liny, drabinek.
Pozycja kolankowo - łokciowa
Pozycja leżąca na boku
Pozycja leżąca na wznak - najgorsza z punktu widzenia fizjologii.
Ćwiczenia poprawiające krążenie krwi - w przerwie miedzyskurczowej zmiana pozycji, ćw. dystalnych części ciała.
Relaks - świadome rozluźnianie poszczególnych części ciała.
I okres porodu - masaż
Masaż wykonywany przez fizjoterapeutę, położną, osobę towarzyszącą;
Masaż relaksujący, rozluźniający napięte mięśnie;
Masujemy okolicę karku, ramiona, okolicę krzyżową (szczególnie przy skurczach „od krzyża”);
Celem jest relaksacja i dotlenienie rodzącej.
I okres porodu - muzykoterapia aromatoterapia
Muzykoterapia w przerwie skurczowej -skuteczna relaksacja, czynnik psychologiczny - odwraca uwagę od niekorzystnych odczuć;
Aromatoterapia - przyjemna atmosfera na sali porodowej, pozytywne wspomnienia kojarzone z zapachem. Uwaga na alergie i zmiany upodobań.
I okres porodu - immersja wodna
Korzyści
Relaksacja całego organizmu;
Możliwość zmiany pozycji, woda daje uczucie lekkości;
Złagodzenie odczuwalności bólu;
Lepsze dotlenienie organizmu matki i dziecka;
Komfort psychiczny, lepsze samopoczucie, zmniejszony lęk;
Wzrost wydzielania endorfin i oksytocyny;
Szybszy postęp porodu.
Warunki i zasady
dobrostan płodu (30 min KTG, oraz USG);
brak przeciwwskazań u matki;
5 cm rozwarcie szyjki macicy;
czas trwania immersji 30 min, później przerwa 30 min;
tem. wody 36-37 0 C
tem. powietrza minimum 26 0 C
odpowiednie wyposażenie sali porodowej
Przeciwwskazania
choroby układu krążenia
wysokie lub obniżone RR
ciężka niedokrwistość
choroby naczyń krwionośnych
choroby dermatologiczne
patologie położnicze
stan po cc
stan po odejściu wód płodowych powyżej 24 godzin
II okres porodu
Kinezystymulacja obejmuje:
wspomaganie odruchu parcia kontrolowanym oddechem,
maksymalne rozluźnienie tkanek krocza,
przyjęcie dogodnej dla rodzącej pozycji porodowej,
relaks w krótkich chwilach miedzyskurczowych,
Oddech
Parcie - nabranie umiarkowanej ilości powietrza, a następnie spychanie go w kierunku spojenia łonowego. Po max. długim parciu energiczny wydech i umiarkowany wdech, połączony z pchnięciem przepony i rozpoczęcie cyklu parcia na nowo. Parcie powinno odbywać się przy efektywnym napinaniu tłoczni brzusznej przy rozluźnionym kroczu.
Poród główki - w czasie skurczu poprzedzającego urodzenie się główki dziecka oddech staje się zbliżony do oddechu trzeciej fazy. Główka rodzi się w przerwie międzyskurczowej.
Pozycja rodzącej
najlepiej wykorzystująca siły grawitacji, czyli kuczna, klęcząca, siedząca;
kolankowo-łokciowa;
leżąca na wznak;
Ćwiczenia poprawiające krążenie - ćw. dystalnych części ciała.
Relaks - rozluźnienie wszystkich mięśni, szybka regeneracja
II okres porodu - muzykoterapia aromatoterapia
Zastosowanie metod muzykoterapii i aromatoterapii oraz masażu pozostaje jak w I okresie porodu. Zawsze dobór metod i środków rehabilitacji pozostawiamy decyzji rodzącej.
II okres porodu - immersja wodna
Warunki, wskazania i przeciwwskazania pozostają jak w I okresie porodu
W razie konieczności można dokonać nacięcia krocza
Dziecko po urodzeniu wydobyć z wody w ciągu kilkudziesięciu sekund, potylicą ku górze
Chronić dziecko przed wyziębieniem po wyjęciu z wody
Łożysko rodzi się po wyjściu z wody
Dbać o stałą temperaturę wody i otoczenia.
3