Tortura - celowe zadawanie komuś cierpień fizycznych, psychicznych bądź moralnych, przede wszystkim poprzez zadawanie silnego bólu.
Teoretycznie torturą są jedynie czynności prowadzone przez funkcjonariuszy państwowych, z ich udziałem bądź za ich zgodą czy poleceniem, jednak pojęcie to jest również stosowane wobec zadających cierpienie osób prywatnych (np. tortury stosowane przez mafiosów). Stosowanie tortur miało miejsce już od starożytności, zaś najpowszechniejsze stało się w okresie od XVI do XVIII w.
Tortury i innego rodzaju nieludzkie traktowanie są zabronione m.in. przez takie akty jak:
Międzynarodowa Konwencja w sprawie zakazu stosowania tortur oraz innego okrutnego, nieludzkiego lub poniżającego traktowania albo karania z roku 1984. Polska ratyfikowała tę konwencję w 1989 roku. Konwencja ta w art. 1 definiuje tortury jako "każde działanie, którym jakiejkolwiek osobie umyślnie zadaje się ostry ból lub cierpienie, fizyczne bądź psychiczne, w celu uzyskania od niej lub od osoby trzeciej informacji lub wyznania, w celu ukarania jej za czyn popełniony przez nią lub osobę trzecią albo o którego dokonanie jest ona podejrzana, a także w celu zastraszenia lub wywarcia nacisku na nią lub trzecią osobę albo w jakimkolwiek innym celu wynikającym z wszelkiej formy dyskryminacji, gdy taki ból lub cierpienie powodowane są przez funkcjonariusza państwowego lub inną osobę występującą w charakterze urzędowym lub z ich polecenia albo za wyraźną lub milczącą zgodą. Określenie to nie obejmuje bólu lub cierpienia wynikających jedynie ze zgodnych z prawem sankcji, nieodłącznie związanych z tymi sankcjami lub wywołanych przez nie przypadkowo."
Powszechna Deklaracja Praw Człowieka uchwalona przez ONZ w 1948 roku.
Artykuł 5
Nie wolno nikogo torturować ani karać lub traktować w sposób okrutny, nieludzki lub poniżający.
Konwencja o zapobieganiu torturom i nieludzkiemu lub poniżającemu traktowaniu i karaniu uchwalona w 1989 roku przez Radę Europy i ratyfikowaną przez Polskę w roku 1993.
Międzynarodowy Pakt Praw Obywatelskich i Politycznych ratyfikowany przez Polskę w 1977 roku, a uchwalony przez ONZ 16 grudnia 1966 roku.
Stosowania tortur zabrania także Konstytucja RP z 2 kwietnia 1997 roku, której artykuł 40. głosi, że Nikt nie może być poddany torturom ani okrutnemu, nieludzkiemu lub poniżającemu traktowaniu i karaniu. (...).
Zakaz tortur (czy też wolność od tortur) to jedno z niewielu praw człowieka nie posiadających żadnych klauzul limitacyjnych, nie podlega także derogacji. Jest to zakaz bezwzględny, dlatego też ani wobec stanu wyjątkowego, ani wojny zakazu złamać nie wolno. To samo dotyczy medycznych eksperymentów bez zgody poddawanego.