Euro (znak: €, kod ISO 4217: EUR) - europejska waluta wprowadzona w miejsce walut narodowych. Prawny środek płatniczy w 15 krajach Unii Europejskiej i sześciu innych krajach poza jej obszarem, liczących łącznie 320 mln obywateli.

Strefa euro (Euroland; Euroobszar; obszar euro) jest tworzącą unię walutową wspólną przestrzenią unijnych państw, które wprowadziły euro jako swoją walutę, gdzie Europejski Bank Centralny prowadzi niezależną politykę pieniężną.

Utworzenie waluty euro

Pierwsze plany utworzenia Unii Walutowej pojawiły się już w latach 60. XX wieku, lecz dopiero w latach 70. opracowano plan wprowadzenia wspólnej waluty, a w 1979 roku powstał Europejski System Walutowy. W 1986 ECU zostało trzecią walutą na świecie, w której emitowano obligacje międzynarodowe. Ostateczna decyzja o utworzeniu wspólnej waluty Unii Europejskiej zapadła w ramach traktatu z Maastricht, który powoływał do życia Unię Gospodarczą i Walutową. W grudniu 1995 roku w Madrycie wspólnej walucie nadano nazwę euro. Ustanowiono też system TARGET - system automatycznych przeliczeń walut narodowych na euro. 1 stycznia 1999 nastąpiła inauguracja euro w transakcjach bezgotówkowych, a od 1 stycznia 2002 wprowadzono tę walutę w formie gotówkowej w dwunastu państwach UE (oprócz Wielkiej Brytanii, Szwecji i Danii). 1 lipca 2002 ostatecznie wycofano z obiegu waluty narodowe 12 krajów, które przystąpiły do Strefy euro. Rozszerzenie Strefy euro nastąpiło 1 stycznia 2007 roku, gdy tolar słoweński został zastąpiony przez euro, a następnie 1 stycznia 2008, gdy euro zastąpiło funt cypryjski i lirę maltańską.

Kryteria konwergencji

• Aby wejść do Strefy euro, należy spełnić wcześniej ścisłe kryteria konwergencji takie jak:

• inflacja nie wyższa niż o 1,5 pkt% od średniej stopy inflacji w trzech krajach UE, gdzie inflacja jest najniższa (3,0% wg danych za marzec 2007r.)

• dług publiczny nieprzekraczający 60% PKB

• deficyt budżetowy nie wyższy niż 3% PKB

• długoterminowe stopy procentowe nieprzekraczające o więcej niż o 2 p.p. średniej stóp procentowych w 3 krajach UE o najniższej inflacji (6,4% wg danych za marzec 2007r.)

• stabilny kurs wymiany waluty w ciągu ostatnich 2 lat - wahania kursów walut nie mogą przekroczyć +/- 15% do ustalonej początkowo wartości (wprowadzenie waluty do Mechanizmu Kursów Walutowych ERM II)

Strefa euro

Waluta ta została 1 stycznia 1999 r. wprowadzona w formie bezgotówkowej, a 1 stycznia 2002 r. w formie gotówkowej w następujących krajach członkowskich UE mających podane waluty.

Mechanizm ERM II

Mechanizm ERM II został przyjęty przez następujące państwa:

• 
   Dania (od 1999r.)

• 
   Estonia (od 2004r.)

• 
   Litwa (od 2004r.)

• 
   Łotwa (od 2005r.)

• 
   Słowacja (od 2005r.)

Emisja euro

Banknoty euro są drukowane pod bezpośrednią kontrolą Europejskiego Banku Centralnego (w 12 różnych drukarniach) i mają jednolity wygląd we wszystkich krajach

Monety są produkowane przez mennice poszczególnych krajów. Monety mają jednakowy kształt, jednakowy materiał i jednakowy wygląd awersu.

• Na awersach od 1 do 5 eurocentów przedstawiono Zachodnią Europę na mapie świata. Zaznaczono wszystkie kraje, również te, które nie należą do Unii.

• Na pierwszej wersji awersach monet od 10 do 50 eurocentów przedstawiono 15 poszczególnych krajów członkowskich UE w pewnej odległości od siebie, w tym nie należących do Strefy euro: Danii, Szwecji i Wielkiej Brytanii.

• Na pierwszej wersji awersach monet o wartości 1 i 2 euro, kraje UE-15 złączone są w jedną całość, co odzwierciedla dewizę Jedności w różnorodności.

• Od 2007 roku wprowadzano nowe monety. Monety od 10 centów do 2 euro są z awersem przedstawiającym bez granic większą część Europy, zachowując awersy monet od 1 do 5 eurocentów, na których pod lupą widać, że nowe kraje członkowskie nie są częścią zaznaczonego obszaru.

Rewersy natomiast są inne w każdym z krajów, które decydują jakie symbole są tam zamieszczone.

Dystrybucją banknotów i monet zajmują się poszczególne banki centralne krajów Strefy euro pod ścisłą kontrolą Europejskiego Banku Centralnego.

Euro w Polsce

Jak wynika z informacji podanych przez Ministerstwo Finansów (8 lutego 2006 roku), że Polska miała być gotowa do wejścia do Strefy euro w 2009 r., co jednak przełożono do (co najmniej) 2012 r. Przyjmując za obowiązujący zaktualizowany program konwergencji Polska nie spełni do 2008 roku wyznaczonych kryteriów. Zgodnie z decyzją Eurostatu o klasyfikowaniu środków przekazywanych do OFE poza sektorem instytucji rządowych i samorządowych deficyt w 2008 roku przekroczy 3% i wyniesie 3,7% PKB.

Na mocy para. 11 rozporządzenia ministra finansów z 4 września 2007 roku w sprawie ogólnych zezwoleń dewizowych (Dz. U. 2007 nr 168, poz. 1178) również w Polsce można używać euro do rozliczeń, w których jedną stroną jest konsument, czy odbiorca usług (tzn. np. w sklepie czy u fryzjera).

Po wygranych wyborach parlamentarnych w 2007, Platforma Obywatelska zapowiedziała^, że Polska będzie starać się jak najszybciej spełnić kryteria spójności, aby wejść do Strefy euro już 2012 lub 2013 roku.

Donald Tusk zapowiedział, że nie odbędzie się referendum w sprawie wejścia Polski do Strefy euro.

---