Praca semestralna z przedmiotu: Wiedza o społeczeństwie.
Temat pracy: Jakie korzyści posiada Polska z uczestniczenia w instytucjach międzynarodowych.
Wykonała:
Organizacja międzynarodowa jest to taka organizacja, która zrzesza państwa albo też jakieś inne osoby fizyczne lub prawne pochodzące z różnych krajów; zrzeszają się aby realizować określone cele.
Przemiany systemowe w Polsce, które dokonały się na przełomie lat 80. i 90. minionego wieku pociągnęły za sobą ogromne przekształcenia w życiu politycznym, społecznym oraz gospodarczym.
Wraz z upadkiem poprzedniego systemu skończyła się jednak opiekuńcza rola państwa, która sprowadzała się bardzo często do finansowania zupełnie nieopłacalnych przedsięwzięć, zapełniania luk budżetowych pieniędzmi pochodzącymi z pożyczek zagranicznych, wspierania energo- i materiałochłonnego przemysłu ciężkiego.
Organizacja Narodów Zjednoczonych (ONZ)
Organizacja ta dotyka szeregu bardzo ważnych kwestii z różnych dziedzin życia wspólnoty międzynarodowej. Posiada ona bardzo szerokie kompetencje ogólne. Do jej powstania doszło w roku 1945 poprzez podpisanie tzw. Karty Narodów Zjednoczonych przez 50 państw założycielskich w San Francisco. Wśród nich nie było Polski, ta stała się członkiem ONZ dopiero kilka miesięcy później. Za główną siedzibę Organizacji uznano Nowy Jork, natomiast siedziby europejskie znajdują się w Wiedniu i Genewie.
Przed państwami- członkami Organizacji Narodów Zjednoczonych stoi szereg celów z różnych dziedzin życia. Za najważniejsze uznawane są:
zapobieganie konfliktom międzynarodowych, które mogłyby zburzyć panujący spokój i spowodować spadek poczucia bezpieczeństwa wśród mieszkańców Ziemi
podejmowanie działań zmierzających do zacieśniania współpracy między narodami
wpływanie na rozwój państw członkowskich, a zwłaszcza na poprawę ich sytuacji gospodarczej, społecznej oraz kulturalnej
przeciwdziałanie nieprzestrzeganiu praw człowieka oraz innych praw międzynarodowych
Organizacja Bezpieczeństwa i Współpracy w Europie
Organizacja określana w skrócie jako OBWE, której członkiem jest również Polska, powstała w roku 1994 jako kontynuacja istniejącej od lat 70. XX wieku Konferencji Bezpieczeństwa i Współpracy w Europie. Jej siedzibą jest Wiedeń. Do głównych zadań tej organizacji należy przede wszystkim dbałość o bezpieczeństwo na kontynencie europejskim. Bezpieczeństwo to, rozumiane szeroko, obejmuje następujące aspekty: prawa człowieka, funkcjonowanie instytucji demokratycznych, prewencja demokratyczna, ochrona środowiska, zbrojenia i ich kontrola.
NATO
Starania Polski o wstąpienie do tej organizacji zakończyły się sukcesem w roku 1999. Znaczenie NATO dla bezpieczeństwa międzynarodowego jest ogromne. Skupia ona wysokorozwinięte kraje europejskie, Stany Zjednoczone oraz Kanadę.
Członkostwo w NATO jest formą zabezpieczenia przed ewentualnym atakiem zbrojnym ze strony któregoś z państw nie stowarzyszonych. W sytuacji wystąpienia takiego ataku wszyscy członkowie są zobowiązani do udzielenia pomocy poszkodowanemu. Wymagania stawiane członkom dotyczą głównie stanu uzbrojenia armii. Dla Polski członkostwo wiąże się z koniecznością zakupu wielu jednostek powietrznych, naziemnym oraz wodnych, co pociąga za sobą ogromne koszty. W ramach NATO organizowanych jest wiele szkoleń, wyjazdów ćwiczeniowych o charakterze międzynarodowym, które mają na celu zintegrowanie wojsk poszczególnych krajów do tego stopnia, by w czasie faktycznej wojny stanowiły one dobrze funkcjonujący zespół.
Unia Europejska
Najważniejszą organizacją gospodarczą Europy jest obecnie Unia Europejska. Obecnie liczy ona 25 członków, jednak wiele krajów chciałoby do niej dołączyć. Polska od niedawna stanowi państwo członkowskie, jednak jej droga do Unii była długa i wiązała się z szeregiem reform, przekształceń, dostosowań gospodarczych. Należało również podporządkować polskie prawodawstwo do prawa unijnego.
Współpraca Polski z Europejską Wspólnotą Gospodarczą (przemianowaną później na Unię Europejską) rozpoczęła się w roku 1988, czyli jeszcze w czasie trwania ustroju socjalistycznego. W roku tym nasz kraj rozpoczął rozmowy na temat handlu, gospodarki oraz ewentualnej współpracy na szczeblu Polska- EWG. Do tej pory kontakty dyplomatyczne Polski z tą organizacją w ogóle nie istniały. Rok później, w czerwcu Polska stała się beneficjentem programu PHARE (program powstały w celu udzielenia pomocy materialnej państwom kandydującym do UE) za sprawą decyzji siedmiu najbogatszych państw świata skupionych w organizacji G-7. Jednocześnie organizacja ta scedowała obowiązek kontroli wykorzystania przyznanych funduszy Komisji Wspólnot Europejskich.
Przez całe lata 90. XX wieku Polska dokładała starań by stać się członkiem Unii. Ważniejszymi wydarzeniami na drodze do integracji były między innymi: ustanowienie w roku 1995 "Białej Księgi" określającej ściśle zmiany, jakich należało dokonać w prawie krajów kandydujących by było ono zgodne z prawodawstwem unijnym, zwrócenie się do Polski z zaproszeniem do rozmów o członkostwie i oficjalne rozpoczęcie negocjacji (1998).
Faza ostatecznych negocjacji na temat warunków polskiego członkostwa w Unii Europejskiej przypadła na okres 1999-2003. W tym czasie urzędnicy unijni prowadzili cały szereg dyskusji z przedstawicielami polskiego rządu na temat koniecznych zmian w polskiej gospodarce, prawodawstwie itp. Był to okres niezmiernie ważny, ponieważ decydowały się wówczas warunki, na jakich Polska stawała się członkiem Zjednoczonej Europy. Dla niektórych obszarów gospodarki narodowej ustanowione zostały tzw. okresy przejściowe, czyli czas już po akcesji, w którym Polska zobowiązana była do dostosowania się do wymogów unijnych. W tym czasie już jako członek nie była zobowiązana jeszcze do przestrzegania reguł prawa unijnego. W wielu dziedzinach Polska starała się zminimalizować okresy przejściowe, w innych natomiast pragnęła wynegocjować ich wydłużenie (m. in. w ochronie środowiska). W czasie trwania negocjacji przedakcesyjnych niektóre kwestie omawiane były szybko, gdyż nie stanowiły obszarów problemowych, inne natomiast okazywały się faktyczną przeszkodą. Tak było między innymi w przypadku polskiego przemysłu ciężkiego, zwłaszcza przestarzałego górnictwa i hutnictwa, które wymagają radykalnych reform, te jednak nigdy nie przychodzą łatwo.
Ostatecznie Polska zakończyła rozmowy w roku 2004 i wraz z 10 innymi krajami stała się członkiem Unii Europejskiej. Od tego roku ta potężna organizacja skupia 25 państw Starego Kontynentu.
Czerwony Krzyż
W roku 1919, czyli tuż po zakończeniu I wojny światowej została założona tzw. Liga Stowarzyszeń Czerwonego Krzyża, która skupia wiele państw świata, w tym Polskę. Jej siedzibą jest Genewa, a organem nadrzędnym- Konferencja Rady Pełnomocników. Jej działania pozostają w ścisłym związku z funkcjonowaniem samego Czerwonego Krzyża. Skupia się przede wszystkim na utrwalaniu pokoju międzynarodowego, a także tworzeniu i rozwijaniu narodowych oddziałów Czerwonego Krzyża. Budżet tej organizacji zasilany jest ze składem państw członkowskich oraz z darowizn.
Bank Światowy
Polska przystąpiła do Banku Światowego w roku 1986, a reprezentuje ją w tych kontaktach Prezes Narodowego Banku Polskiego. Od 1990 do 1996 roku Polska otrzymała z Banku Światowego środki, mające pomóc w procesie transformacji- ich kwota wyniosła 3,374 miliardy dolarów amerykańskich. 46% przeznaczono bezpośrednio na restrukturyzację polskiej gospodarki, aby przystosować ją do zasad wolnego rynku. Do roku 2000 BŚ wspierał dotacjami rozwój takich gałęzi, jak prywatny sektor gospodarczy czy też ochrona środowiska. Obecnie jego funkcję spełniać zaczyna stopniowo Europejski Bank Inwestycyjny.
Międzynarodowy Fundusz Walutowy- istnieje od roku 1945, natomiast funkcjonuje w sposób stały od roku 1947. Obecnie jego członkami jest ponad 180 państw, w tym Polska, a główna siedziba znajduje się w Waszyngtonie. Główne zadania:
- rozwój współpracy międzynarodowej w zakresie polityki walutowej,
- zabezpieczenie stabilności kursów walut,
- monitorowanie międzynarodowego zadłużenia państw członkowskich,
- wspieranie rozwoju handlu na świecie;
W dobie postępującej globalizacji znaczenie organizacji międzynarodowych jest coraz większe. Trudno jednoznacznie stwierdzić czy ich powstawanie jest następstwem procesów globalizacyjnych, czy raczej na odwrót- procesy te są skutkiem tworzenia zrzeszeń międzynarodowych. Pewne jest jednak, że ich znaczenie w funkcjonowaniu narodów jest dziś bardzo duże. Mimo że wiele osób sprzeciwia się ich istnieniu, to przeważnie odgrywają one pozytywną rolę. Stwierdzenie to jest szczególnie prawdziwe w przypadku organizacji pomocowych, takich jak wspominany Czerwony Krzyż bądź organów ONZ niosących pomoc krajom najbiedniejszym. Dzięki istnieniu organizacji skupiających różne państwa świata łatwiejsze stają się osobiste kontakty między obywatelami tych państw, co ma ogromne znaczenie dla rozwoju gospodarczego świata.