przekonanie o istnieniu rzeczywistość obiektywnej rzeczywistośc jako konstrukt tworzony przez ludzi.
Luckmann: socjologia interpretuje interpretowane interpretacje etc.
Krytyka nowych zjawisk:
zagrożenie odnaukowieniem socjologii lub wręcz destrukcją naukowości (chodzi o nurty humanistyczne nie odnoszące się do twartch danych. np. kulturoznawstwo )
relatywizm - tego typu badania nie całkiem mówią o rzeczywistości
Co miało wpływ na myśl socjologiczną?
teoria Thomasa Kuhna -zanegowanie ewolucji w naukach, która przebiega dzięki komunikacji dorobku.
pojęcie „paradygmatu”
odejście od sztywnego trzymania się empirii i pobierania wszelkiego badania udokumentowanym „faktem”
inspiracje filozoficzne - Bauman
Habermas, ale również sięganie wstecz do Wittgensa czy Husslera
zanegowany został wymóg obiektywności- zaczęto brać pod uwagę subiektywność badanych, ale też badacza [badacz wnosi swoją osobowość badając]
negacja stanowiska konstruktywistycznego (i tak mamy do czynienia z pewnymi regułami, nawet jeśli skupimy się tylko na tym jak są wdrazane przez ludzi)
Szacki. Krytycy źle interpretują założenia „nowego idealizmu”, nie chodzi tu bowiem o zlikwidowanie obiektywnej rzeczywistości, ale o inne jej rozumienie.
Berger i Luckmann.
tworzenie rzeczywistości społecznej nie ma charakteru czysto woluntorystycznego (co sprawia, że ludzie się dogadują w społeczeństwie)
człowiek wchodzi w relacje z pewnym bagażem, który jest od niego niezależny, inną kwestią jest co zrobi z tym bagażem.
wazne jest zatem jak ludzie rozumieją świat społeczny i jak dokonują jego obiektywizacji (dlatego tak ważna jest kwestia komunikacji)
Postmodernizm, ponowoczesność czy też późna nowoczesnośc?
Giddens „Nowoczesność i tożsamość”
1.Teza
Żyjemy w późnej nowoczesności
specyfikacja tego świata wynika ze zjawisk, które pojawiły się w nowoczesności (instytucjonalizacja nadzoru, wojna totalna, przemysł, państwo narodowe, romantyczna miłość)
mamy do czynienia ze światem, w którym wszystkie obszary ludzkiego życia podlegają kontroli i organizacji
cechy:
- mega dynamika zmian
pusty wymiar czasu, „gdzie” nie wiąże się już „kiedy”. [ze względu na rozwój techn.]
systemy abstrakcyjne obejmują wszystkie dziedziny życia (zamiana religii na porady ekspertów
mechanizmy wykorzenienia (jesteśmy uwolnieni, ale sami musimy decydować)
podmiot refleksyjny i refleksyjność instytucjonalna
Na pierwszym planie jest „ja”
Tożsamość tworzona jest przez liczne wybory, które zastępują tradycjne formy jako gwarant stabilności
Refleksyjne planowanie - budowanie spójnych narracji biograficznych. Trzeba żyć tak, by móc o tym opowiedzieć.
Szczególną rolę odgrywa ciało:
nie jest czymś danym, ale jest efektem refleksyjnego konstruowania (jak je ubrać, nakarmić, jak o nim mówić)
globalne lęki - inżynieria genetyczna, wirusy, choroby
reżimy ciała, my sami określamy stosowane do stylu życia i projektu swojej tożsamości
szczególnie ważny moment- narodziny „zdrowego wyglądu”- diety, waga, kalorie
główną chorobą nowoczesności jest anoreksja i jej pokrewne
styl życia: nie mamy wyboru, musimy wybierać!
styl życia to nie tylko zespół praktyk pożytecznych, ale podejmujemy je bo nadają kształt naszej narracji tożsamości. Np. „uprawiam jogging- jestem aktywny!”
Styl życia to najdrobniejsze decyzje i wybory; okreslony typ konsumpcji; szacowanie ryzyka wiąże się ze stylem życia (pacjentka z chorym kręgosłupem)
Styl życia zamiast podziałów klasowych. Jeśli ktoś nie ma wyboru z powodów ekonomicznych, odrzuca te style ale i to tez wybór. Niezadawalające warunki życia dają bunt w stosunku do tradycji i poszukiwanie nowej narracji.
2. Teza
Żyjemy w społeczeństwie ryzyka (innego niż kiedyś; rotacja ryzyka)
- kategoria ryzyka jest dla nas ważna. Wybór= odpowiedzialność= konieczność szkolenia się, by wiedzieć
koniec wiary w opaczność
niezrealizowane obietnice oświecenia
konieczność zaakceptowania przygodności [jesteśmy oderwani od opaczności, więc akceptujemy to, że czasem coś dzieje się po prostu, przypadkiem]
„teczka ryzyka” - nieustannie planujemy, projektujemy, analizujemy.
To postawa radykalnie refleksyjna. przyszłość to teraz i zależy od naszych aktualnych wyborów.
Abstrakcyjne systemy
życie potoczne
technika
nauka
-systemy te przenikają się nawzajem
Nowe a stare systemy ryzyka:
-społeczeństwo refleksyjne - czym więcej myślimy, zastanawiamy się, tym więcej ryzyka JEST (stwarzamy sobie)
Lęk i niepokój dotyczą samego centrum jaźni ja, moja tożsamość jako refleksyjny projekt.
Ryzyko to „otwarty” charakter przyszłości, która podatna jest na nasze działania.
Systemy eksperckie.
Interpretacje np. „specjaliści nie są zgodni”
Oddziaływania globalne i rola mediów masowych. ryzyko jednostki +ryzyko zbiorowe
= „naukowe teorie” ekspertów okazują się być kwestią wiary; kiedy mamy wybierać jak np. wychować dziecko, czy na jaką dietę przejść. Nie wiemy, ale wierzymy, że któreś jest lepsza od innego.
Każdy posiada swoją indywidualną „teczkę” z szacunkiem ryzyka. Dzieli się je:
Zależne/niezależne np. jazda samochodem dla niektórych jest konieczna
Podejrzliwość w obliczu dezinformacji np.nieufność w stosunku do korporacji
(teorie spiskowe. Wydaje nam się, że wszystko może być mistyfikacją, a my powinniśmy to sprawdzić, dowiedzieć się, dowieść jak jest naprawdę.)
Poczucie „luzu” jest więc efektem ciężkiej PRACY w toku rutynowych czynności codziennych, w których uczymy się niwelować ryzyko.
Goffman: - normalność jest wypracowanym stanem
Z drugiej strony: pozytywny efekt może być niedostrzegalny np. Palenie
skąd wiemy, że to, że jeszcze żyję jest skutkiem np. dobrej diety
(ryzyko zrezygnowania z czegoś, znów kwestia wiary)
Pragnienie kontroli to pragnienie odpowiedzi na ryzyko.
-anoreksja
- uzależnienie od suplementów diety
- sporty ekstremalne (celowe wystawianie się na ryzyko, by pokazać, że się to kontroluje)
3.Teza
Żyjemy w świecie posttradycyjnym
wszelkie nasze codzienne wybory muszą wiązać się z odp. na pytanie „Jak żyć?”
przemiany czasu i przestrzeni odrywaja nas od wszelkich tradycyjnych społecznych modeli
na to miejsce wchodzi refleksyjność i pryzmat nauki, jako pełniącej kluczową rolę w tej refleksyjności
Na co zwrócić uwagę przy nauce do Socjologii Kultury:
- kojarzyć wieki, ale nie daty
- nazwiska
- pojęcia, które się pojawiały i kazała wyłuszczać: habitus, współczynnik humanistyczny, fordyzm, itp.
- Przestrzeń miejska, co miało wpływ na jej kształt w różnych epokach
- rodzaje społeczeństw i jakie formuły sš w nich najważniejsze
- kiedy społeczeństwo to struktura a kiedy proces
- Ktora teoria opiera się na czym, które teorie podkreslaly wspolprace, walke, zmiany
- co miało wpływ na konkretne szkoły i ludzi. Kim innym się inspirowali
- Weber i jego pojęcia: racjonalnoć, biurokracja, odczarowanie wiata zachodu
- które teorie podkrelajš rywalizację i współpracę
- metody badawcze, kto na co kładł nacisk
- Gofman i elementy dostępu
- Marks - na produkcję bez konsumpcji
- znać tytuły znanych ksišżek o których mówiła na wykładzie...
- utopie urbanistyczne
- co tam między funkcjonalizm a interakcjonizm
- jak ma się nazwa nurtu odnonie do treci
- na co miał wpływ np. Zimman/ Zimel (?)
- różnice kultury konsumpcyjnej XIX a XX w. (industialne vs. postindustrialne)
- podwaliny pod psychologię społecznš
- Funkcja języka. milczenie itp
- "ja i mnie"
- Karta lipska