R. Kościelak – psychologiczne podstawy rewalidacji upośledzonych umysłowo, Pedagogika - UAM


R. Kościelak - psychologiczne podstawy rewalidacji upośledzonych umysłowo, III 3, VI 6

III 3: PROCESY EMOCJONALNO - MOTYWACYJNE

Emocje UU charakteryzują się:

Zachowanie UU charakteryzuje się:

G.E.Suchariewa wyróżnia:

a) oligofreników torpidnych (spowolnionych, apatycznych)

b) oligofreników eretycznych (nadmiernie ruchliwych, pobudliwych)

=> wykazują brak inicjatywy i samodzielności, łatwo ulegają sugestii, z trudem przestawiają się na nową działalność, charakteryzują się biernością, słabą ruchliwością psychiki i słabym krytycyzmem

G.E.Suchariewa wyróżnia też rodzaje emocji, w zależności od rodzaju działającego bodźca:

1. emocje zagrożenia - rozdrażnienie, złość, gniew, wściekłość

2. emocje ograniczenia - --------||---------

3. emocje pozbawienia - smutek, żal, cierpienie, rozpacz

4. emocje zaspokojenia - radość, uniesienie, szczęście

UU wykazują zadowolenie i uspokojenie przy działaniu opartym na dobrze znanych sposobach, a niezadowolenie i rozdrażnienie, jeśli znajdują się w sytuacji, w której muszą zmienić sposób lub napotykają przeszkodę w czasie działania dobrze im znanego.

Do przejawów zaburzeń emocjonalnych występujących w UU zaliczyć można:

- stany podwyższonego nastroju, które wyrażają się w euforii, skłonnościach maniakalnych, lepkości uczuciowej

- stany obniżonego nastroju wyrażają się w depresji, apatii, melancholii, smutku, agresji

- nieumotywowane wahania nastroju

- rozhamowanie psychoruchowe przejawia się nadmierną ruchliwością, ze skłonnością do zaczepiania i drażnienia innych

- pobudzenie ruchowe: stereotypowe powtarzanie ruchów i działań, uniemożliwia koncentrację

- nieadekwatne do bodźca reakcje ochronne i obronne to no. Negatywizm, izolacja, opór, lęk

W GNI występują proste emocje zadowolenia i niezadowolenia, wyrażane dźwiękami nieartykułowanymi

W ZNI występują dość bogate potrzeby psychiczne oraz objawy przywiązania, sympatii i antypatii, a także intuicyjne uczucia moralne, wyniesione z sytuacji domowej i rodzinnej. Osoby te bywają pobudliwi, apatyczni, uczuciowo zmienni, potrafią okazać przyjaźń, serdeczność, bądź opór i rezerwę, często występują u nich zaburzenia zachowania, przejawiające się w reakcjach gwałtownych, agresywnych, braku podporządkowania się, zamykaniu się w sobie

W UNI oprócz potrzeby bezpieczeństwa, przynależności i miłości i inne np. potrzeba szacunku. Żywo ujawniają przywiązanie, sympatię i potrzebę kontaktów społecznych, stwierdza się niedostateczną zdolność, albo jej brak do panowania nad popędami, jak też niedostateczny rozwój moralny, wypływający z trudności rozumienia pojęć moralnych, są tu osoby nadpobudliwe i apatyczne, występują też zachowania gwałtowne i destruktywne, zachowanie antyspołeczne, bunt, UNI mają uczucia moralne wyniesione z domu

W LNI występuje słaba zdolność samokontroli i panowania nad sobą, potrzeby tych osób często determinowane są przez wybujałą na tle defektów sferę popędową, stosunkowo słabo kontrolowaną, charakterystycznym objawem jest sztywność zachowań, poglądów i uczuć, przy wzmożonej podatności na sugestię, ograniczone jest przeżywanie uczuć wyższych: patriotycznych, moralnych, społecznych, estetycznych, cechuje te osoby słaby

krytycyzm w stosunku do otoczenia i samego siebie, u osób tych jest mniejsza wrażliwość i powinność moralna, z badań Kostrzewskiego wynika, że u osób z LNI występuje niestałość emocjonalna, impulsywność, agresywność, osłabienie mechanizmów kontroli, często występują u nich wahania nastroju bez wyraźniej przyczyny

I.Philips stwierdza, że jednostki z NI są bardziej podatne na zaburzenia sfery emocjonalnej niż jednostki o prawidłowym rozwoju umysłowym. Proces patologizacji sfery emocjonalnej osób z NI zaczyna się w rodzinie i pogłębia w szkole i środowisku rówieśniczym, w szkole proces patologizacji może się pogłębić, ponieważ dzieci takie uczą się powoli, często ponoszą niepowodzenia, mają trudności w porozumiewaniu się językowym, tracą zainteresowanie nauką, ujawniają niechęć do szkoły, wykazują różne objawy nieprzystosowania

Przyczyny zaburzeń emocjonalnych u osób z NI dają się ująć w dwie grupy:

  1. przyczyny wynikające z NI, rozumianej jako zaburzenie o charakterze globalnym, na podłożu względnie trwałych zmian w OUN (przyczyny wew)

  2. przyczyny wynikające z niewłaściwego stosunku otoczenia do grup osób (czynniki zew)

VI 6: BADANIE WŁAŚCIWOŚCI PROCESÓW NERWOWYCH

Skuteczna rewalidacja NI powinna uwzględniać mechanizmy kierujące ich zachowaniem. Jednym z tych mechanizmów jest temperament. Fizjologiczne podłoże temperamentu stanowią właściwości procesów nerwowych: siła procesów pobudzenia, hamowania i ruchliwość procesów nerwowych

Temperament- zespół formalnych, biologicznie uwarunkowanych i względnie stałych cech zachowania: siłę (wielkość) i czas (szybkość) reagowania. Diagnoza cech UN opiera się na badaniu czynności odruchowo-warunkowej. Wyróżnia się następujące metody:

  1. Metody badania typów UN na podstawie reakcji ruchowych organizmu (zachodzą za pośrednictwem mięśni szkieletowych). Do nich należą:

  1. metody badania dowolnych reakcji ruchowych:

  1. przebiegających niezależnie od eksperymentatora

  2. wywołanych instrukcją eksperymentatora

  1. metody badania mimowolnych reakcji ruchowych - bada się reakcje ruchowe wywołane działaniem bodźców bezwarunkowych

  1. Metody badania typów UN na podstawie reakcji wegetatywnych organizmu (bez udziału mięśni szkieletowych) Badania reakcji wegetatywnych dokonywane są za pomocą skomplikowanych technik i wymagają warunków laboratoryjnych

Dla pedagogów istotne są badania ruchów dowolnych, wyróżniamy dwa:

Wg Lejtes`a wskaźnikiem dużej siły procesu pobudzania jest:

Wskaźnikiem siły procesu hamowania jest:

Wskaźnikiem ruchliwości procesów nerwowych jest:

J. Strelau opracował Arkusz Obserwacyjny na Badania Temperamentu, który składał się z 75 pytań i pozwala na oddzielne określenie siły procesu podbudzania, siły procesu hamowania oraz ruchliwości procesów nerwowych. Każde pytania dotyczy określonej sytuacji życiowej, w której przejawiają się poszczególne cechy składające się na typ UN. Opracował też kwestionariusz do badania temperamentu zawierający 150 pytań, nastawiony na określenie siły procesu pobudzania, siły hamowania, ruchliwości i równowagi procesów nerwowych

G.E.Suchariewa stwierdza, że temperament osób z NI jest zróżnicowany i wymienia dwa typy dzieci:

1) typ eretyczny - pobudliwy, niestały, z euforycznym odcieniem nastroju

2) typ torpidny - ospały, apatyczny, ze zwolnionymi reakcjami na wszystko co go otacza

Dla n-la do określenia temperamentu ucznia przydatna jest metoda obserwacji.

Wg H.Spionek do odchyleń należą przejawy w trzech zasadniczych sferach:

Zaburzenia zachowania dzieci nadpobudliwych psychoruchowo przejawiają się:

  1. ruchowej - wzmożona ekspresja ruchowa, niepokój ruchowy, ruchy przymusowe, tiki

  2. poznawczej - zaburzenia uwagi, pochopność i pobieżność myślenia

  3. emocjonalno - uczuciowej - nadpobudliwość emocjonalna

Zaburzenia zachowania dz zahamowanych psychoruchowo przejawiają się:

  1. ruchowej - zmniejszona ekspresja ruchowa, zahamowanie ruchowe

  2. poznawcza - zwolniony sposób reagowania intelektualnego

  3. emocjonalnej - osłabione rekacje uczuciowe dziecka



Wyszukiwarka

Podobne podstrony:
Psychologiczne podstawy rewalidacji upośledzonych umysłowo Kościelak III i VI
Psychologiczne podstawy rewalidacji upośledzonych umysłowo Kościelak III 5
Psychologiczne podstawy rewalidacji upośledzonych umysłowo Kościelak III
PSYCHOLOGICZNE PODSTAWY REWALIDACJI OSÓB UPOŚLEDZONYCH UMYSŁOWO (NIEPEŁNOSPRAWNYCH(1)
M. Kościelska Psychologiczne podstawy organizacji życia uu w DPS, pedagogiga specjalna, Semestr V, M
Psychologia Upośledzonych umyslowo, pedagogika specjalna
rewalidacja, PSYCHOSPOŁECZNY ROZWÓJ DZIECKA UPOŚLEDZONEGO UMYSŁOWO
KRYTERIA DIAGNOSTYCZNE UPOŚLEDZENIA UMYSŁOWEGO, pedagogika specjalna
Dojrzewanie i rozwój psychoseksualny osób głębiej upośledzonych umysłowo
Psychologiczne podstawy rewalidacji ~$ych podst rewalidacji W11
specjal., Scenariusz lekcji religii w klasie IV podstawowej specjalnej /upośledzenie umysłowe lekkie
Komunikacja werbalna i niewerbalna w edukacji i terapii dzieci upośledzonych umysłowo, PEDAGOGIKA SP
Uposledzenie umysłowe (Pedagogika specjalna), Pedagogika, Studia stacjonarne I stopnia, Rok 1, Peda
O potrzebie społecznej akceptacji osób z upośledzeniem umysłowym, Pedagogika Specjalna
podział klasyfikacyjny poglądów na istotę upośledzenia umysłowego, PEDAGOGIKA SPECJALNA1, Pedagogika

więcej podobnych podstron