INZYNIERIA GENETYCZNA umożliwia wyizolowanie genów z określonego organizmu,
Sklonowanie ich, zsekwencjonowanie i ich modyfikację; umożliwia manipulację materiałem genetycznym.
Etapy Inżynierii genetycznej:
Cięcie enzymami restrykcyjnymi
ENZYMY RESTRYJCYJNE - produkowane przez bakterie; rozpoznają określona, krótką sekwencję nukleotydową, przyłączają się do niej, a następnie rozcinają cząsteczkę DNA w obrębie rozpoznanej sekwencji. Jeżeli takich miejsc jest kilka wówczas enzym tnie DNA ma odpowiednią liczbę mniejszych fragmentów. Niektóre restryktazy rozcinają obie nici DNA symetrycznie niektóre nacinają tylko jedną nic w jednym miejscu, a drugą kilka nukleotydów dalej. Takie niesymetryczne cięcie powoduje powstanie tzw. LEPKICH KOŃCÓW. Końce te łączą się z innymi końcami wyprodukowanymi przez ten sam enzym,
połączenie pociętego fragmentu z cząsteczką nośnika, tzw. WEKTOREM, którym może by plazmid lub zmodyfikowany wirus. Wektor musi zostać pocięty tym samy enzymem, powstaje kompleks: wektor-fragment DNA, które są połączone na lepkich końcach. Połączenie wektora z odpowiednim fragmentem następuje dzięki enzymowi LIGAZA
wprowadzenie DNA do bakterii to tzw. TRANSFORMACJA. Wektory z odcinkami DNA rozdzielane są przez bakterie, które wysiewane są na odpowiednia pożywkę. Każda z wyrośniętych kolonii zawiera jeden wektor z połączonym fragmentem DNA.
odszukanie bakterii zawierających interesujący gen
izolacja określonego genu
Osiągnięcia inżynierii genetycznej:
uzyskanie różnego rodzaju białek metodami inżynierii genetycznej:
- hormon wzrostu podawany dzieciom z defektami jego produkcji
- czynnik krzepliwości uszkodzony u chorych na hemofilię
- insulina
- szczepionka przeciwko wirusowemu zapaleniu wątroby typu B
klonowanie pojedynczych genów
wprowadzanie genów do jakiegoś organizmu i tworzenie organizmów transgenicznych (transgeniczne myszy z genami szczura, transgeniczne rośliny)
klonowanie całych organizmów