Nazwa ideologii	Narodziny i rozwój	Wizja człowieka	Wizja państwa	Wizja społeczeństwa	Wizja gospodarki	Współcześni przedstawiciele
KONSERWATYZM	XVIII/XIX w.	- ludzka natura skażona złem - zła nie można przezwyciężyć, można ograniczyć jego skutki dzięki autorytetom	- silne państwo gwarantem ładu -władza winna należeć do elit - niechęć do demokracji i do republiki, opowiadanie się za monarchią	- społeczeństwo tworzy zbiorowość nadrzędną w stosunku do jednostki - jest zorganizowana hierarchicznie w toku rozwoju historycznego - najważniejszą wartością jest tradycja a fundamentem Rodzina -sprzeciw wobec rewolucji na rzecz ewolucji	- gospodarka wolno rynkowa -własność prywatna gwarancją wolności i podstawą gospodarki	- Winston Churchill -Margaret Tchatcher, - Ronald Reagan - Charle de Gaulle
LIBERALIZM - z łac. Wolno myślący. Kierunek polityczny, ograniczający rolę państwa do minimum, głoszący zasadę, że wolna działalność jednostki jest źródłem postępu w życiu społecznym	XVII w.	- Człowiek wartością najwyższą - wolność wartością niepowtarzalną, nie może być ograniczona przez prawo i religię tylko przez drugiego człowieka	- istnienie państwa jest koniecznością, ale władza państwowa powinna być ograniczana - państwo winno zapewnić bezpieczeństwo obywatelom	- społeczeństwo jest środkiem służącym człowiekowi do samorealizacji - dominuje wizja społeczeństwa, wg której jest to zbiorowość traktowana jako całość, na którą składa się zbiór jednostek	- niskie podatki - gospodarka wolno rynkowa - gwarancją wolności - własność prywatna	- Milton Friedman (amer. Ekonomista) - Karl Popper (austriacki filozof)
NAUKA SPOŁECZNA KOŚCIOŁA	Elementy tej nauki były obecne w chwili narodzin kościoła	- najważniejszą wartością jest godność osoby ludzkiej - człowiek jest wolny i posiada wiele praw (wynika to z praw natury)	- państwo jako wspólnota, której głównym celem jest zapewnienie obywatelom godnych warunków życia - zasada subsydiarności, która polega na tym, że państwo powinno ingerować wtedy, gdy jednostka lub wspólnota nie radzi sobie z jakimś zadaniem - obywatele mają prawo do nieposłuszeństwa, jeśli władza łamie prawa człowieka	- społeczeństwo jako organiczna całość złożona z grup, warstw i klas powiązanych różnymi więziami. Główną zasadą jest wspólne dobro i solidaryzm społeczny - rodzina jest podstawową grupą społeczną kształtującą człowieka	- gospodarka rynkowa - własność prywatna oraz własność grupowa - współpraca między pracownikiem a pracodawcą	- Leon XIII - Jan Paweł II - Konrad Adenauer - Helmut Kohl
SOCJALDEMOKRACJA	XIX w. - w wyniku rozwoju ruchu robotniczego	- idealistyczne traktowanie jednostki, niemal pozbawionej wad, jedynie brak sprawiedliwości społecznej powoduje nierówność	- sprawiedliwy podział dóbr - rozwinięta samorządność - zasady pluralizmu oraz parlamentaryzmu	- równość społeczna - sprawiedliwość społeczna	- zasady gospodarki kapitalistycznej - prymat pracy nad kapitałem	- Romano Prodi - Tony Blair - Olof Palme
FASZYZM - od wł. Fascio - wiązka, pęk rózeg. Ideologia łącząca nacjonalizm z rasizmem	Pocz. XX w.	- rzekoma wyższość rasy aryjskiej, powołanej do spełnienia misji cywilizacyjnej - ekspansjonizm - dążenie do zdobycia „przestrzeni życiowej”	- dyktatorskie sprawowanie władzy (funkcje ustawodawcze i wykonawcze) - aparat policyjno - kontrolny - stanowiska obsadzane z ramienia wodza - propagandowa rola parlamentu	- eliminowanie innych ras, nie aryjskich - militaryzacja i kult siły	- gospodarowanie na rynku wewnętrznym - odrzucenie importu towarów - respektowanie własności prywatnej uzależnienie od etatyzmu	- Adolf Hitler - Benito Mussolini
KOMUNIZM - łac. Communis - wspólny, powszechny. Ustrój państwowy negujący własność prywatną.	XIX/XX w.	- człowiek jako część przyrody - kształtowanie świadomości przez pracę oraz istnienie w społeczeństwie - równość jednostki	- „instytucja przejściowa” w drodze przemian społeczeństwa kapitalistycznego w komunistyczne - Zmiany wprowadzane na drodze rewolucji - Zastosowanie siły skierowanej w przeciwników systemu	- powszechność, równość, bezklasowość społeczeństwa	- społeczna własność środków produkcji - sprawiedliwy podział dóbr - brak własności prywatnej	- Karol Marks - Włodzimierz Lenin - Józef Stalin

---