Sylabus egzaminacyjny -

dla egzaminów niepowiązanych z zajęciami

WYDZIAŁ POLONISTYKI UNIWERSYTETU WARSZAWSKIEGO
Jednostka
Stopień/tytuł naukowy	Imię	Nazwisko

Kierunek	Specjalność
Nazwa przedmiotu Metodyka języka polskiego	Tryb
Przedmiot	Rok studiów
Semestr
Egzamin
Warunki wstępne: 0. Wpis na specjalizację nauczycielską. 1. Zaliczenie ćwiczeń "Metodyka języka polskiego IV". 2. Zaliczenie praktyk dydaktycznych w gimnazjum i liceum. 3. Zaliczenie zajęć "Psycholingwistyka".

Szczegółowy zakres egzaminu
l.p.
1. 2.			Student powinien znać: - podstawę programową i standardy wymagań egzaminacyjnych oraz minimum po 2 programy i związane z nimi podręczniki do nauki języka polskiego w gimnazjum i liceum; - zagadnienia dotyczące organizacji procesu dydaktycznego na III i IV etapie nauczania języka polskiego; - problemy z zakresu poszczególnych działów wiedzy o języku w gimnazjum i liceum. Student powinien umieć: - zorganizować pracownię polonistyczną w gimnazjum i liceum (dokonać selekcji podręczników, słowników, poradników językowych, leksykonów i encyklopedii, materiałów prasowych i multimedialnych oraz innych środków dydaktycznych, w tym multimedialnych, przydatnych w kształceniu językowym uczniów gimnazjum i liceum); - zaplanować pracę dydaktyczną służącą rozwijaniu kompetencji komunikacyjnej, w tym językowej, uczniów gimnazjum i liceum; - dobrać odpowiednie metody i środki dydaktyczne w pracy na III i IV etapie edukacji, w tym: w sposób twórczy i krytyczny korzystać z dostępnych pomocy dydaktycznych i materiałów językowych; - sporządzić konspekt lekcji z zakresu kształcenia językowego w gimnazjum i liceum; - zorganizować pracę domową ucznia oraz wspomagać samokształcenie, m.in. wspierając uczniów w zakresie przygotowania do egzaminu zewnętrznego w gimnazjum i do matury; - skontrolować i ocenić postępy uczniów w zakresie wypowiedzi ustnych i pisemnych na III i IV etapie edukacji, sformułować recenzję krytyczno-oceniającą wypowiedzi uczniowskiej (z uwzględnieniem specyficznych trudności w czytaniu i pisaniu uczniów dyslektycznych i dysgraficznych); - integrować wiedzę i umiejętności z różnych działów nauki o języku, łącząc dążenia do systematyzacji wiedzy i jej funkcjonalizacji (np. przez powiązanie wiedzy o języku polskim z praktyką językową uczniów, analizą dzieła literackiego i innych tekstów kultury oraz nauką językó obcych).
		Metody oceny egzaminu		Liczba punktów/ udział w ocenie końcowej
		egzamin pisemny
		egzamin ustny		100%
		Wymagania dodatkowe
1.	Dobra orientacja w zakresie wiedzy o języku (zwłaszcza kultury języka, gramatyki języka polskiego, w tym gramatyki historycznej, a także tekstologii, stylistyki, leksykologii i semantyki, pragmatyki językowej, retoryki, językoznawstwa ogólnego).

Literatura obowiązkowa
l.p.
1. 2. 3. 4. 5. 6. 7. 8. 9. 10. 11. 12. 13. 14. 15. 16. 17. 18. 19. 20. 21. 22. 23.	Podstawa programowa, wybrane podręczniki i programy oraz informatory o egzaminie w gimnazjum i egzaminie maturalnym wraz ze standardami wymagań egzaminacyjnych. Jerzy Bartmiński, O językowym obrazie świata Polaków końca XX wieku [w:] Polszczyzna XX wieku. Ewolucja i perspektywy rozwoju, red. S. Dubisz, S. Gajda, Warszawa 2001, s. 27-53. Stanisław Bortnowski, Warsztaty dziennikarskie, Warszawa 1999. Stanisław Gajda, Gatunkowe wzorce wypowiedzi [w:] Encyklopedia kultury polskiej XX wieku, t. 2, red. J. Bartmiński, Wrocław 1993, s. 283-304. Gatunki wypowiedzi w szkole [w:] Praktyczna stylistyka nie tylko dla polonistów, red. E. Bańkowska, A. Mikołajczuk, Warszawa 2003. Stanisław Dubisz, Język i retoryka [w:] Nauka o języku dla polonistów, red. S. Dubisz, Warszawa 1999, s. 561-600. Renata Grzegorczykowa, Pojęcie językowego obrazu świata [w:] Językowy obraz świata, red. J. Bartmiński, Lublin 1990, s. 41-49. Renata Grzegorczykowa, Problem funkcji języka i tekstu w świetle teorii aktów mowy [w:] Język a kultura, t. 4, red. J. Bartmiński, R. Grzegorczykowa, Wrocław 1991. Maciej Iłowiecki, Krzywe zwierciadło. O manipulacji w mediach, Lublin 2003 - rozdz. 7: W świecie manipulacji; rozdz. 8: 12 grzechów głównych, s. 69-155. Ryszard Jedliński, Gatunki publicystyczne w szkole średniej, Warszawa 1986. Janina Labocha, Dyskurs jako proces przekazywania wiedzy [w:] Dyskurs edukacyjny. Materiały z konferencji, red. T. Rittel, Kraków 1996. Jolanta Maćkiewicz, Esej - najtrudniejszy z pozornie łatwych gatunków [w:] Przed maturą. Język polski. Esej 1998. Regionalny Zespół Egzaminacyjny, Gdańsk 1998. Agnieszka Mikołajczuk, Elżbieta Sękowska, Analiza i ocena wybranych programów nauczania języka polskiego w gimnazjum (ze szczególnym uwzględnieniem zagadnień z zakresu kształcenia językowego), "Poradnik Językowy" 2000, nr 5. Maria Nagajowa, Sztuka dobrego pisania i mówienia. Poradnik językowy dla młodzieży, Warszawa 2003. Polonista w szkole. Podstawy kształcenia nauczyciela-polonisty, red. A. Janus-Sitarz, Kraków 2004. "Polonistyka 1994, nr 2: Esej literacki i szkolny. Przygotowanie ucznia do odbioru różnych tekstów kultury, red. Anna Janus-Sitarz, Kraków 2004. Jadwiga Puzynina, Słowo manipulacja w języku polskim [w:] J. Puzynina, Język wartości, Warszawa 1992, s. 203-233. Jadwiga Puzynina, O języku wartości w szkole [w:] Kompetencje szkolnego polonisty 2, red. B. Chrząstowska, Warszawa 1997 lub "Polonistyka" 1996, nr 4. Szkolny słownik nauki o języku, red. J. Podracki, Warszawa 1998 - 20 wybranych haseł dotyczących leksyki i semantyki oraz komunikacji językowej i funkcji języka. Ryszard Tokarski, Słownictwo jako interpretacja świata [w:] Encyklopedia kultury polskiej XX wieku, t. 2, Współczesny język polski, red. J. Bartmiński, Lublin 1993, s. 335-362. Wiedza o języku polskim w zreformowanej szkole. Szkoła podstawowa, gimnazjum, szkoły ponadgimnazjalne, red. A. Mikołajczuk, J. Puzynina, Warszawa 2004 - zagadnienia dotyczące kształcenia językowego w gimnazjum i liceum. Wielki słownik ortograficzno-fleksyjny, red. J. Podracki, Warszawa 2001.

Literatura uzupełniająca
l.p.
1. 2. 2. 3. 4. 5.	Czasopisma polonistyczne (np. "Edukacja Humanistyczna", "Język Polski w Gimnazjum", "Język Polski w Szkole Średniej", "Polonistyka", "Poradnik Językowy"). Multimedialne pomoce edukacyjne, w tym strony internetowe wydawnictw edukacyjnych. Kultura - język - edukacja, red. R. Mrózek, Katowice: tom I, 1995; tom II, 1998; tom III, 2000. Józef Porayski-Pomsta, Uwagi o systemie terminologicznym stosowanym w kształceniu językowym w szkole podstawowej, "Poradnik Językowy" 1990, nr 4. Teresa i Piotr Wróblewscy, Błąd stylistyczny w teorii i praktyce szkolnej, "Poradnik Językowy", 1991, nr 7-8.

---