Żołądek przeżuwaczy - wielokomorowy żołądek zwierząt zaliczanych do przeżuwaczy, położony po lewej stronie jamy brzusznej (od przepony do wpustu jamy miedniczej), złożony przeważnie z czterech komór:

• żwacz (rumen)

• czepiec (reticulum)

• księgi (omasum),

które tworzą tzw. przedżołądek (proventriculus) oraz

• trawieniec (abomasum), czyli żołądek właściwy

Połknięty, nieprzeżuty pokarm dostaje się do żwacza i tam ulega fermentacji pod wpływem licznych symbiotycznych bakterii beztlenowych. Znajduje się tu również liczna fauna orzęsków, biorących udział w rozkładzie celulozy. Przefermentowany pokarm zwracany jest do jamy gębowej, gdzie ulega przeżuciu, po trawieniu enzymami bakterii symbiotycznych. Przeżuwanie jest możliwe dzięki istnieniu rynny przełykowej, która pozwala na regulowanie ruchu pokarmu i przeprowadzenie go, po zżuciu prosto do ksiąg, a stamtąd do trawieńca, gdzie odbywa się właściwe trawienie.

Przełyk (łac. esophagus, oesophagus, nosiciel pokarmów) - jest przewodem mięśniowo-błoniastym o podłużnym przebiegu; łączy gardło z żołądkiem. Czynność przełyku polega na transporcie pokarmu z gardła do żołądka. Ściana przełyku nie ma zdolności wchłaniania pokarmu ani trawienia.

Żwacz (rumen) - pierwszy i największy^[1] z trzech przedżołądków u przeżuwaczy. Ułożony wzdłuż lewej połowy jamy brzusznej, sąsiaduje z przełykiem. U owiec i kóz osiąga od 13-23 l pojemności, u bydła 100-180 l. Znajdują się w nim bakterie symbiotyczne, które trawią zawartą w pokarmie celulozę na własne potrzeby, następnie zwierzę odłyka tak strawiony pokarm, by poźniej trafił on do kolejnych komór żołądka.

Żwacz łączy się z przełykiem ujściem przełykowo-żwaczowym, ostium esophagorumeni i z czepcem ujściem żwaczowo-czepcowym, ostium rumenoreticularis

Czepiec (reticulum) - drugi po żwaczu przedżołądek przeżuwaczy. Jest połączony z żwaczem ujściem żwaczowo-czepcowym, a z księgami ujściem czepcowo-księgowym.

Księgi (omasum) - trzeci po żwaczu i czepcu przedżołądek przeżuwaczy położony na prawo od żwacza i ku tyłowi od czepca, połączony z czepcem i trawieńcem. Księgi mają kształt okrągłego, nieco spłaszczonego worka.

Trawieniec (abomasum) - gruczołowa część żołądka przeżuwaczy, o gruszkowatym kształcie, tworząca czwarty przedział. Położony z tyłu od ksiąg i na prawo od żwacza. Z księgami łączy się ujściem księgowo-trawieńcowym, a przeciwległy koniec przechodzi w dwunastnicę. W trawieńcu zachodzi właściwy (główny) proces trawienia.

Jelito - przewód położony między żołądkiem a odbytem, stanowiący część układu pokarmowego. W jelicie zachodzi większa część procesów trawiennych, a także proces wchłaniania substancji powstałych w wyniku enzymatycznego rozkładu pokarmów.

Jelito kręgowców charakteryzuje się znaczną długością, zróżnicowaniem budowy w zależności od sposobu odżywiania zwierzęcia (np. roślinożerność, mięsożerność), a także szczególną budową tkanek je tworzących, zapewniającą zarówno sprawny przebieg samego trawienia (zobacz: perystaltyka jelit) jak i wchłaniania (zobacz: kosmki jelitowe).

Jelito dzieli się u ludzi na dwie główne części: jelito cienkie i jelito grube. Jelito cienkie dzieli się na dwunastnicę, jelito czcze i jelito kręte. Jelito grube dzieli się na wstępnicę, poprzecznicę, zstępnicę, które razem stanowią okrężnicę, esicę, odbytnicę i odbyt.

---