Problemy kulturalno-oświatowe ludzi dorosłych
Uczestnictwo w kulturze umożliwia człowiekowi zaspokajanie różnorodnych potrzeb. Wśród nich szczególnie ważne są potrzeby poznawcze, estetyczne, rekreacyjne, edukacyjne, moralne i religijne. Potrzeby te traktowane są jako właściwości osobowości człowieka mające charakter wymagań, bez spełnienia których osobowość nie może prawidłowo funkcjonować, rozwijać się, tworzyć, nie może egzystować. Uczestnictwo w kulturze umożliwia wzbogacenie wiedzy o świecie, głębsze przeżywanie jego niezwykłości, piękna i różnorodności, silniejsze odczuwanie poczucia sensu życia, bardziej precyzyjne rozumienie ideałów, celów i norm moralnych, dokonywanie bardziej racjonalnych decyzji i wyborów światopoglądowych, politycznych i społecznych.
Uczestnictwo w kulturze umożliwia człowiekowi uzyskanie lepszej orientacji w rzeczywistości przyrodniczej, społecznej i kulturowej, pełniejsze w niej przystosowanie, lepsze wykorzystanie szans życiowych, a także bardziej obiektywne rozumienie samego siebie. Uczestnictwo takie, jeśli jest racjonalnie zorganizowane i ukierunkowane na autentyczne a nie pozorne wartości estetyczne, moralne i poznawcze, pomaga jednostce ludzkiej w uzyskaniu wyższej jakości życia i poczucia jego znaczenia. Z tych względów problematyka ta stanowi także ważną dziedzinę badań, refleksji, analiz i poszukiwań.
W ostatnich latach coraz częściej mówi się o potrzebie badań w oświacie dorosłych i w tej części, którą określa się mianem "działalność kulturalno-oświatowa". Chodzi tu o diagnozę potrzeb w zakresie kształcenia i w zakresie upowszechniania kultury. Szczegółowa diagnoza potrzeb kulturalno-oświatowych może być punktem wyjścia do skutecznego planowania oświatowego, trwale wiążącego oświatę dorosłych z aktualnymi problemami gospodarczymi i społecznymi danego środowiska. Konsekwencją rozpoznania potrzeb kulturalno-oświatowych winna być prognoza, czyli program działania zmierzający do ich zaspokojenia. Dobra diagnoza jest wstępem do każdego działania celowego, w tym także w dziedzinie kształcenia i wychowania dorosłych.
Badania wykazały, że potrzeb kulturalno-oświatowych jest wiele. Dzielą się one na cztery rodzaje: poznawcze w zakresie wiedzy ogólnej, poznawcze w zakresie wiedzy utylitarnej, artystyczne, działalności twórczej. Niektóre z tych potrzeb można zaspokoić poprzez: naukę w szkole i na kursach, uczęszczanie na zajęcia do domu kultury, samokształcenie lub też uprawianie sportu w klubie sportowym.
Jednym z czynników warunkujących treść, poziom, skuteczność uczestnictwa dorosłych
w kulturze jest edukacja. Edukacja bowiem kształtuje pewien typ aspiracji, zainteresowań, potrzeb i zamiłowań kulturalnych i skłonność do ich systematycznego zaspokajania. Od edukacji zależy styl uczestnictwa w kulturze, czy jest to uczestnictwo świadome i dobrowolne, ukierunkowane na cenione wartości, czy przypadkowe, snobistyczne, dyktowane tylko potrzebą taniej rozrywki. Celem edukacji jest również uwzględnienie społecznego i indywidualnego wymiaru kontaktu człowieka z kulturą. Poznawanie dziel kultury nie jest tylko indywidualnym wyborem i satysfakcją człowieka, lecz jest także moralnym obowiązkiem wobec społeczeństwa i wobec twórców dzieł literackich. Poznanie literatury pięknej, ojczystej jest patriotycznym obowiązkiem człowieka, a nie tylko zagadnieniem jego osobistej przyjemności.
http://andragogika.wyklady.org/wyklad/678_problemy-kulturalno-oswiatowe-ludzi-doroslych.html