RODZAJE DEFINICJI ZE WZGLĘDU NA ICH ZADANIA
Definicja realna- jest to zdanie podające taką charakterystykę pewnego przedmiotu, czy też przedmiotów jakiegoś rodzaju, którą tym i tylko tym przedmiotom można przypisać.
Definicja nominalna- jest to wyrażenie w ten czy inny sposób podające informacje o znaczeniu jakiegoś słowa czy słów(słów definiowanych). Def. Nom. Podaje informację o znaczeniu definiowanego słowa, jest wtedy wypowiedzią w języku drugiego stopnia, czyli zupełnie czymś innym rodzajowo niż formułowana w języku pierwszego stopnia definicja realna,
Definicja sprawozdawcza- to definicja, która wskazuje, jakie znaczenie ma czy też miał kiedyś definiowany wyraz w pewnym języku. Definicja taka składa sprawozdanie z tego, jak pewna grupa ludzi posługuje się, czy też posługiwała się pewnym wyrazem, czy wyrażeniem, np. „w języku Polaków Xxw. Wyraz <<księgarnia>> znaczy tyle, co nazwa <<sklep, w którym sprzedaje się książki>>.
Definicja projektująca- to definicja, która ustala znaczenie jakiegoś słowa na przyszłość, w projektowanym sposobie mówienia. Mianowicie przez definicję projektującą ustanawia się regułę znaczeniową, co do tego, jakie danemu słowu(dźwiękowi mowy, czy napisowi), czy zespołowi słów ma być w przyszłości nadane znaczenie, np. „Kierowca suwnicy elektrycznej nazywać się będzie w niniejszej ustawie <<suwnicowym>>.
Definicja konstrukcyjna- jest to definicja projektująca, jeżeli ustala znaczenie pewnego wyrazu na przyszłość nie licząc się z dotychczasowym znaczeniem tego wyrazu, gdy jakieś w ogóle przedtem posiadał
Definicja regulująca- jest to definicja projektująca, jeśli ustala na przyszłość wyraźne znaczenie pewnego wyrazu, licząc się jednak z dotychczasowym, niedostatecznie określonym znaczeniem tego wyrazu.
RODZAJE DEFINICJI ZE WZGLĘDU NA ICH BUDOWĘ
Definicja równościowa- definicja, która składa się z 3ech części: jedna część to zwrot językowy zawierający wyraz definiowany (tą część definicji nazywamy definiendum), dalej mamy jakiś zwrot łączący, który stwierdza, ze definiendum ma takie samo znaczenie, jak wyrazy zawarte w trzeciej części definicji, jak znane słuchaczowi wyrazy, których użyto do wyjaśnienia znaczenia pewnego zwrotu (tą ostatnią część nazywamy definiens, czyli część definiującą). Mamy więć w def. Równościowej definiendum, zwrot łączący i definiens. PRZYKŁAD: „bursztyn (definiendum) jest to (łącznik), skamieniała żywica (definiens).
Typowy kontekst- na przykładzie... nie zawsze można podać wyrażenie równoznaczne dla samego słowa definiowanego, np. nie da się powiedzieć, ze POTĘGĄ w matematyce jest to i to.... możemy natomiast zdefiniować, iż: „N-tą potęgą liczny A nazywamy liczbę otrzymaną wyniku pomnożenia N czynników, z których każdy równa się liczbie A” . zdefiniowaliśmy tu nie samo słowo „potęga”, ale typowe wyrażenie, w którym to słowo występuje. Zdefiniowaliśmy to słowo w jego typowym kontekście.
Budowa definicji-
Definicja klasyczna- np. „dom (A) to budynek (B- genus, tzn. rodzaj) mieszkalny (C- differentia specifica- różnica gatunkowa), w skrócie: „Wyraz A znaczy tyle, co wyrażenie: <<B mające cechę C>>,
Definicja w stylizacji słownikowej- głosi, że pewien wyraz czy wyrażenie ma takie samo znaczenie, jak wskazywane drugie wyrażenie, np. „wyraz <<ustawa>> znaczy tyle, co wyrażenie <<zbiór przepisów prawnych uchwalony jako całość przez parlament>>. I definiendum i definiens użyte są tu w supozycji prostej.
Definicja w stylizacji semantycznej- głosi, że pewien wyraz, czy wyrażenie oznacza takie, a takie przedmioty lub odnosi się do takich a takich cech zdarzeń czy stosunków, np. „wyraz <<słów>> oznacza wszelkie zboże sztucznie kiełkowane”. W tej stylizacji tylko definiendum występuje w supozycji materialnej.
Definicja w stylizacji przedmiotowej- wskazuje znaczenie wyrazu definiowanego mówiąc o cechach tego, do czego wyraz definiowany się odnosi, albo wymieniając gatunki przedmiotów, które obejmuje dany rodzaj, np. „popielniczka jest to naczynie przeznaczone do zbierania popiołu i niedopałków papierosów”
Definicja przez postulaty- in. definicja aksjomatyczna- za pomocą tego rodzaju definicji wskazujemy, jak należy posługiwać się pewnym wyrazem, czy wyrażeniem. Polega to na tym, iż wyraz definiowany umieszczamy w zdaniu lub w kilku zdaniach, w których inne wyrazy mają znane nam już znaczenie i na podstawie przykładu posługiwania się wyrazem definiowanym w tych zdaniach, pozwalamy się innym domyśleć, jakie znaczenie nadajemy temu wyrazowi. np. powiadają nam, ze 3x+2= 8 i każą nam się domyślać, jaka to jest liczba x. Liczba x musi być taką liczbą, żeby prawdą było, że 3x+2= 8.
Definicja cząstkowa- nazywamy tak taką definicję, w której postulaty definicyjne nie określają w sposób wyczerpujący sposobu posługiwania się definiowanym terminem.