KRAJOZNASTWO
Literatura:
- „krajoznawstwo. Zarys teorii i metodyki” Z. Kruczek, A. Kurek, M. Nowacki, wyd. proksenia
- „ochrona przyrody” J. Wiśniewski, D. Gwiazdowicz, wyd. Akademii Rolniczej w poznaniu
KRAJOZNASTWO:
Twórcą pojęcia krajoznawstwo w sensie współczesnym był Niemiec Jan Kamieńsk żyjący w latach 1592-1670. w Polsce pojęcie pojawiło się dopiero w latach 60 19w. w encyklopedii dla krajoznawstwa Galicji.
Krajoznawstwo jest ciężko zdefiniowac ze względu na rozwarstwienie jego zakresu i funkcji. Należy zdecydowanie podkreślić, że żadna z licznych istniejących dotychczas definicji krajoznawstwa nie oddaje w pełni jego istoty przy czym samo pojecie na przestrzeni dziesiątków lat uległo znacznej ewolucji. Np. słownik warszawski z 1902r. określa krajo. Jako zbiór wiadomości o danym kraju. W okresie międzywojennym została sformułowana definicja krajo. W wielkiej encyklopedii powszechnej:
Krajoznawstwo rozumiane jako zbiór wszelkich wiadomości o pewnym większym bądź mniejszym obszarze. Ponieważ chodzi tu o wiadomości z różnych dziedzin życia min z archeologii historii , geografii biologii etnologii ekonomii i statystyki można powiedzieć, że krajoznawstwo nie tworzy odrębnej nauki a oznacza raczej praktyczną działalność jak zbieranie materiału bez dążenia do stworzenia jakieś naukowej syntezy. Społeczny charakter działalności krajoznawczej zostal określony w definicji zamieszczonej w wielkiej encyklopedii PWN, która mówi, że krajoznawstwo jest to ruch społeczny dążący do zbierania i popularyzowania wszelkich wiadomości geograficznych, historycznych i innych o kraju lub regionie, min przez urządzanie wycieczek. Natomiast komisja krajoznawstwa zarządu głównego PTTK przyjęła następujące sformułowanie; krajoznawstwo-jest wielostronna, kompleksową znajomością kraju jego przeszłości teraźniejszości i przyszłości ze szczególnym uwzględnieniem własnego regionu, którą osiąga się i rozwija zarówno indywidualnie jak i zespołowo w czasie wycieczek po kraju oraz uzupełnia lekturami i innymi środkami. W materiałach z 1go kongresu krajoznawstwa odbytego w 1980 r. w poznaniu jest stwierdzenie prof.. Limanowskiego, że gdyby krajoznawstwo zamknęło się w jednej definicji wyrazu stałoby się czymś sztucznym.
Zarys rozwoju krajoznawstwa w Polsce. Rozwój krajo. W Polsce można podzielić na 4 wyrażne okresy:
-oświecenia
-romantyzmu
-międzywojenny
-okres po II wojnie
Okres oświecenia: krajo, w Polsce podobnie jak i w innych krajach europy wyrosło w dobie oświecnia na podstawie silnego dążenia do poznania własnego kraju i regionu. Początki polskiego krajozna. Są związane z działalnością KEN w dobie oświecenia a więc jego początek sięga roku 1773, które zwróciło uwagę na potrzebę poznania własnego kraju a także wytyczyła kierunki działania krajoznawstwa. KEN zmierzała do przeobrażenia starego systemu oświaty państwowej oaz wychowania przez oparcie ich na wiedzy w uczuciu i szacunku dla wszystkiego co narodowe. Zdaniem KEN poznawanie kraju mialoo polegać na podróżowaniu czyli należało w bezpośredni sposób wpoznawaś różnorodność osobliwość bogactwo i piękno ojczyzny po to aby umieć z niej korzystac dla jej i własnego dobra. Zainteresowanie krajo. W Polsce w okresie oświecenia wyróżniało się również zapoczątkowaniem gromadzenia zbiorów związanych z historią i kultura narodowa oraz powstaniem muzeów. Należy tutaj wspomniec o księżnej Izabeli Czartoryskiej założycielce zbiorów muzealnych w Poznaniu.
Najwybitniejszymi przedstawicielami byli Staszic, Niemcewicz, których działalność przypada na 2 poł. 18 wieku i początek 19w. Staszic umarł w Polsce 1755 był jednym z czołowych przedstawicieli polskiego oświecenia. Poch. Z mieszczańskiej rodziny, w młodości przyjął święcenia kapłańskie. Brał udział w pracach ken i sejmu wielkiego. Zorganizował towarzystwo przyjaciól nauk. Zajmował się badaniami geologicznymi i geograficznymi ziem polskich szczególnie surowcami. W 1805r, napisal prace