modul 5, BRAKUJĄCE ZAGADNIENIA


  1. Środowisko fizyczne i społeczne szkoły a zdrowie uczniów i nauczycieli

5.1 Środowisko fizyczne szkoły, jego składowe i wpływ na samopoczucie uczniów i nauczycieli

- wymaga wysiłku wszystkich osób związanych z funkcjonowaniem szkoły
- budynek szkoły: do wysokości 3 kondygnacji, bez szkodliwego promieniowania i pól elektromagnetycznych, hałasu, drgań, zanieczyszczenia powietrza, wód i gruntu; zanieczyszczenie nie może przekraczać dopuszczalnych wartości; zaopatrzony w wodę do picia, zachowania higieny, potrzeby gospodarcze, odprowadzanie ścieków, składowanie odpadków i nieczystości stałych; instalacja grzewcza, wentylacja, sieć elektroenergetyczna + wewnętrzna instalacja, urządzenia dla niepełnosprawnych (1996 r. 4,5% bez instalacji wodociągowej, 6% bez kanalizacji).
- wskaźnik powierzchni - 2,5 m2/uczeń (1996/1997 23 uczniów/jedno pomieszczenie nauki)

5.2 Cechy prawidłowego mikroklimatu w szkole

wentylacja:
- grawitacyjna we wszystkich pomieszczeniach
- wentylacja mechaniczna w pracowni chemicznej, zespole sportowym, zespole żywieniowym

okna - otwierane przynajmniej na 50% ich powierzchni, wierzenie na każdej przerwie i dowolnie w czasie lekcji (wentylacja grawitacyjna+mechaniczna+wietrzenie w klasie o 3h wysokości i 2,5 m2/ucznia - 20 m3 powietrza/h/ucznia (1992/93 80% miejskich i 60% wiejskich wszystkie pomieszczenia wyposażone)

temperatura:
- w sezonie grzewczym - pomieszczenia nauki i ustępy (+20 C), szatnie, korytarze, klatki schodowe, sale gimnastyczne (+16 C), przebieralnie, natryskownie (+25 C)
- <15 C zawieszenie lekcji (1992/93 w 80% efektywne)

ochrona przed hałasem (głównie komunikacyjny):
- ze strony dróg i linii kolejowych - 55 decybeli
- innych źródeł - 45 decybeli
- ochrona przed przenikaniem nadmiernego hałasu i drgań (powodowanych przez innych użytkowników oraz instalację i urządzenia-techniczne wyposażenie)
- równoważny poziom dźwięku przenikającego do klas i pracowni szkolnych (z wyjatkim technicznych) ze wszystkich źródeł hałasu łącznie <40 decybeli (w tym z innych pomieszczeń i urządzeń <35 decybeli)
- zmniejszenie hałasu - szerokie, załamane korytarze, klasy z jednej strony, dźwiękochłonne materiały, szczelne drzwi i okna

oświetlenie (poziom natężenia, kontrast, jaskrawość, brak olśnienia):
- określane w luksach (ilość światła padającego na 1 metr)
- za duży kontrast (biała ściana, czarna tablica) - niekorzystny
- olśnienie - odczucie niewygody przy patrzeniu, krańcowe - oślepiające (zbyt duże natężenie lub kontrasty); bezpośrednie (gdy prosto w oczy) i odbiciowe (z nadmiernie jaskrawych przedmiotów)
- nie mniej niż 2,2 m od tablicy, kąt z pierwszych ławek nie większy niż 30 stopni, wg. Cohna znaki na tablicy dostrzegalne z 9,6 m

oświetlenie naturalne - jak najwięcej:
- przynajmniej 3h nasłonecznienia w godzinach 8-16 21.03 i 21.09
- stosunek powierzchni okien do podłogi - pomieszczenia na pobyt ludzi (1:8), do nauki (1:4-1:5), inne (1:12)
- odległość od innego obiektu budowlanego - nie mniejsza niż jego wysokość (jeśli do 55m), nie mniejsza niż 55m (jeśli wyższy)
- przy jednostronnym oświetleniu - z lewej strony (front=tablica)
- sprzyjające - czystość szyb, bez roślin i firanek, ale żaluzje czy zasłony (ochrona przed zbyt intensywnym)

oświetlenie sztuczne (najmniejsze dopuszczalne - polskie):
- sale lekcyjne, przedmiotowe -300 lx
- sale gimnastyczne - 200 lx
- pomieszczenia sanitarne - 100 lx
- schody, korytarze - 100 lx
zachodnie - czytanie min. 300, lepiej 500 lx,
- niedopuszczalne nieosłonięte źródła
- obecnie odchodzenie od żarowego (żarówek) na rzecz fluoroscencyjnego (droższe, mniej ciepła, więcej światła, bardziej trwałe); świetlówki - widoczne migotanie, zmniejszony komfort widzenia (skrajne - stroboskopowe, możliwe niebezpieczeństwo), wcześniej wymienić - nie dopuścić do migotania i gaśnięcia; trudności ze składowaniem zużytych - zawierają rtęć
- 1996 - niedostateczne oświetlenie w 50% szkół

pracownia komputerowa:
- 6m2/komputer, monitory bokiem do okna, światło z lewej strony (ewentualnie z przodu)
- oświetlenie elektryczne sufitowe 500 lx
- odzież z tkaniny niepodatnej na elektryzację (ekran +, człowiek -), nieelektryzująca podłoga
- wietrzenie podczas przerw - krzesło z regulowaną wysokością, wygiętym oparciem
- krawędź ekranu na poziomie oczu, odległość 40-70 cm
- w rzędzie odległości przynajmniej 2m, między rzędami - 3m

pomieszczenia higieniczno-sanitarne:
- ogólnodostępne ustępy (jedna miska i pisuar na 35 chłopców, 1 miska/25 dziewcząt, 1 umywalka/1-3 miski lub pisuary)
- 1 okno i kabina - wentylacja grawitacyjna, więcej - mechaniczna automatyczna
- na piętrze dostępnych dla niepełnosprawnych - przynajmniej 1 dostosowana
- 1996/97 - w 10% szkół niedotrzymane

szatnia - centralna dla wszystkich, dostępna z holu, w podpiwniczeniu, 0,25m2/ucznia

rekreacja i WF
- 25% powierzchni pod zieleń i rekreację, 4m2 placu na ucznia, ogródek 200-800m2, terenowe urządzenia kultury fizycznej
boiska i sale:
- do 7 oddziałów - boisko wielofunkcyjne, 200 m2; sala 36m2, 3 m wysokości
- 8-23 - wielofunkcyjne, 450 m2, siatkówka 286 m2, koszykówka 608 m2, do gier sportowych - 2376m2; sala 288 m2 i 6 m wysokości
- 24 i więcej - wielofunkcyjne 450 m2, 2* siatkówka 286 m2, 2*koszykówka 608 m2, do gier sportowych 2376 m2 ; sala do 32 - 540 m2, 7,2 wysokości; >33 - dwie sale 540 m2, 216 m2, 7,2 m wysokości
- 1997 - wszystko zgodnie z wymaganiami 10% szkół

5.3 Warunki i zasady organizacji pracy w szkole z punktu widzenia bezpieczeństwa uczniów i zapobiegania wypadkom

- wymiar społeczny i fizyczny - wpływają na bezpieczeństwo

bezpieczeństwo higieniczne:
- wiele ostrych chorób zakaźnych (świerzb, wszawica)
- zapobieganie: zmniejszenie zagęszczenia, poprawa warunków higieniczno-sanitarnych, umiejętności i zachowania uczniów

bezpieczeństwo fizyczne:
- zabezpieczenie przed urazami i zatruciami
- 1997/98 - 111.000 wypadków (81 śmiertelnych), większość w szkołach podstawowych
- spowodowane zazwyczaj brakiem dostrzegania zagrożeń, niedostatecznym nadzorem
- w ciągu ostatnich 12 miesięcy 24% uległo urazom fizycznym (11, 13, 15 lat)
przyczyny:
- egzogenne - zależne od środowiska
-endogenne - zależne od poszkodowanego

- właściwości psychofizyczne - chłopcy, ruchliwość, głównie pobudzenie, mała podzielność uwagi i koordynacja ruchów, brak doświadczenia, ciekawość, a także cechy psychiczne
- warunki środowiska szkolnego - warunki, organizacja, nadzór, relacje
- wychowanie do bezpieczeństwa - bo nie da się odizolować od niebezpieczeństwa - właściwe nawyki postępowania w życiu codziennym i pracy, sprawność fizyczna - mniej urazów, ocena i podejmowanie ryzyka, w Polsce - raczej chronienie

bezpieczeństwo psychiczne:
- zgodnie z piramidą potrzeb Maslowa
- bardzo duże znaczenie potrzeby bezpieczeństwa: uwolnienie od lęku np. przed odpowiedzią, uwolnienie od przemocy, zapewnienie porządku, respektowanie prawa do intymności

5.4 Podstawowe zasady higieniczne układania planów lekcyjnych oraz odrabiania lekcji

czas trwania lekcji:
- typowe zmiany dyspozycji do pracy uczniów: niewielka (wdrożenie), wzrost, spadek
- po zaobserwowaniu objawów zmęczenia - ćwiczenia śródlekcyjne
- możliwości dyspozycji wzrastają z wiekiem (7 lat - 5 minut, 12 lat - 30 minut)
- postulowana zmiana długości lekcji (od 30 minut w I klasie do 45 minut w V)

liczba lekcji:
- I klasa - 3; II i III - ¾; IV - 4/5; od V - 5/6
- więcej - uzasadniane jedynie dbałością o realizację programu
- lekcje w tygodniu - I - 20; II - 21; III - 23; IV-VI - 26; gimnazjum - 28

przerwy międzylekcyjne:
- 10 minut, po 3 lub 4 lekcji 20 minut
- jeśli więcej niż 6 lekcji - kolejna 20-minutowa
- powszechne 5-minutowe, przedłużanie lekcji, przenoszenie do innych sal (przeciążenie organizmu)
- przerwa - swobodna aktywność ruchowa, najlepiej na powietrzu (a nie uzupełnianie)

dzienny rozkład lekcji:
- rytmy okołodobowe
- najkorzystniej 8-12 (9-11), ponowne podwyższenie 16-21 (18-20)
- rozpoczynać 8-9, nieprzestrzeganie przy nauce zmianowej
- praca rytmicznie, o stałych porach dnia (zmienne zmiany - postulaty rodziców)
- najpierw łatwiejsze, później trudniejsze i znowu (naj)łatwiejsze
- aktywność ruchowa - wf, muzyka, plastyka
- nie lekcje tego samego przedmiotu po sobie (zwiększa zmęczenie), NIE podwójne zdwojenie (nieefektywne)

tygodniowy rozkład lekcji
- poniedziałek mniej, wtorek i środa - najtrudniejsze i więcej, czwartek i piątek - mniejsze obciążenie
- różnice między sąsiadującymi dniami w ilości lekcji - 1
- postulaty higieniczne na 2 miejscu
- najczęstsze nieprawidłowości: przed 8, skrócone przerwy, zdwojenia, trudne na początku i końcu, więcej niż 7 dziennie

praca domowa
- optymalne funkcjonowanie organizmu - brak prac domowych
- limity czasu: I - do 1h; II - do 1,5h; III/IV - do 2h; V-VII - do 2,5h; >VIII do 3h
- jedynie przy limitach pracy w szkole, uzgadniane przez różnych nauczycieli
- szkoła w kontakcie z domem, prace nie za trudne, organizacja odpowiednich warunków w domu (jeśli nie - pomoc szkoły)
- całkowicie wolny weekend

wychowanie fizyczne
- 3h do 2000, później 5h
- 1997 tylko 10% szkół należyte warunki przestrzenne
- najkorzystniej - 1 h dziennie w drugiej połowie dnia

cykle sezonowe (na wiosnę zwolnione), indywidualizacja wymagań

5.5 Podstawowe zasady doboru mebli do wysokości ciała oraz rozmieszczenia uczniów w ławkach w klasie

- 6 rozmiarów stołów i krzeseł (powinny być tego samego rozmiaru), w zależności od wzrostu
kryteria:
- podeszwy stóp w butach - na całej powierzchni dotykają podłogi
- uda a płyta stołu - prześwit - swobodne poruszanie nogami
- uda nie uciśnięte przez krawędź siedziska
- wysokość - na poziomie łokci przy swobodnie opuszczonych ramionach
- oparcie - podtrzymuje w odcinku lędźwiowym, nie dochodzi do łopatek
- przednia krawędź siedziska nie dotyka podudzi
- oparcie a siedzisko - przestrzeń pozwalając na swobodne ruchy dolnej części tułowia

- określone także bezpieczeństwo, odporność, funkcjonalność, wzornictwo, materiały
- 1996 - 20% uczniów w niewłaściwie dobranych
- często nie od kompletu, zniszczone
alternatywne - siedzenie niewłaściwe, negatywnie oddziałuje na anatomiczne krzywizny; pożądana pozycja zbliżona do stojącej, większy kąt tułw/uda, blat do 12 cm powyżej łokci, przednia krawędź siedziska ok. 4 cm powyżej kolana

- nachylenie: siedziska min. 5 stopni, blat od 10 do 45 stopni (najlepiej ruchomy) - mniejsze napięcie mięśni pleców i szyi

5.6 Wyjaśnienie potrzeby spożywania posiłków w szkole i przyczyny trudności w ich organizacji

głód - obniżenie koncentracji, tempa, więcej błędów (zwłaszcza matematycznych), nasilone zmęczenie, gorszy humor, rozdrażnienie, obniżony nastrój (konflikty)

zapobieganie głodowi
- rozpoczęcie nauki po zjedzeniu śniadania: zbilansowane (20-25% dziennego zapotrzebowania kcal), produkty przynajmniej z 3 grup, bez pośpiechu
- kolejny posiłek w szkole po 4h
- ok. 0,5 l płynów w szkole
- nieodłączny element - posiłek szkolny

organizacja posiłków szkolnych teraz
- brak warunków do organizacji posiłków
- brak środków
- niedocenianie potrzeby spożywania regularnych posiłków
- rozwój sieci sklepików

idealnie: - ciepły posiłek w szkole, koło południa, dużo powszechniejsza przerwa na ciepły lunch w pracy czy w szkole na zachodzie
- zamiast obiadu kanapka+owoc/warzywo+napój, spożywane w zorganizowany sposób w czasie długiej przerwy
- (głównie uczniowie nauczania początkowego, starsi - gorzej)
- wielkie zadanie i wyzwanie, coraz to nowe programy

aktualne sprawy, na które trzeba zwrócić uwagę
- zwiększenie spożycia mleka i jego przetworów: źródło wapnia (mineralizacja kości), aktualnie - w Polsce spadek, także wśród dzieci; dziecko - 3 szklanki mleka i 10 dag sera dziennie
- szczególne znaczenie jogurtów i biojogurtów - bakterie kwasu mlekowego (probiotyki), naturalna mikroflora jelitowa, przeciwbakteryjne, wspomaga trawienie, zapobiega zmianom nowotworowym w jelicie, zapobieganie miażdżycy
- ograniczenie picia herbaty w czasie posiłków - upośledzanie absorpcji żelaza
- postawy wobec diety wegetariańskiej i innych - mogą być szkodliwe, należy uzupełniać witaminy (B12, D, żelazo)
- propagowanie codziennego przyjmowania kwasu foliowego u dziewcząt po 15 r.ż. - w okresie przedkoncepcyjnym i 12 tygodni ciąży - zmniejszenie ryzyka wystapienia wad wrodzonych cewy nerwowej



Wyszukiwarka

Podobne podstrony:
Modul 5 Podstawowe zagadnienia wspolczesnej gospodarki pienieznej i rynku dobr
3.03, BRAKUJĄCE ZAGADNIENIA
4.13 koncepcja szkoły promującej zdrowie, BRAKUJĄCE ZAGADNIENIA
1.06 Omówi proces determinacji płci, BRAKUJĄCE ZAGADNIENIA
brakujące zagadnienia (1)
4.8 Przedstaw podstawowe zasady profilaktycznej opieki zdrowotnej nad uczniami, BRAKUJĄCE ZAGADNIENI
4.9 uzasadnij potrzebę badań profilaktycznych w różnych okresach życia, BRAKUJĄCE ZAGADNIENIA
Modul 1 Tworczosc zagadnienia teoretyczne(1)
Modul 1 Wstepne zagadnienia eko Nieznany
3.04, BRAKUJĄCE ZAGADNIENIA
2.08 Zachowania seksualne w dzieciństwie i młodości, BRAKUJĄCE ZAGADNIENIA
2.03 Omówi przebieg rozwoju układu rozrodczego w dzieciństwie i młodości, BRAKUJĄCE ZAGADNIENIA
brakujące zagadnienia(1), fizyka polimerów, wykład
2.06 Omów różnice w rozwoju seksualnym dziewcząt i chłopców2, BRAKUJĄCE ZAGADNIENIA
brakujące zagadnienia, fizyka polimerów, wykład
4.12 omów wpływ żywienia na rozwój, BRAKUJĄCE ZAGADNIENIA
3.09, BRAKUJĄCE ZAGADNIENIA
3.14, BRAKUJĄCE ZAGADNIENIA
Modul 1 Tworczosc zagadnienia teoretyczne 1

więcej podobnych podstron