Łac. pacificus - wprowadzający pokój(pax - pokój, ifacere - czynić)
Pacificatio - pacyfikacja
Pacificator - pacyfikator
Pacifer - pacyfista
Pacalis - pokojowy
Pacyfizm oznacza ruch społeczny. Pojawiła się w 1901 r., zaproponowana przez Francuza, E. Arnaud a upowszechnił ją Niemiec, A.H. Fried w artykule „Przyjaźń, federalizm lub pacyfizm”.
Pacyfizm postuluje na dwóch krańcach: usprawiedliwianie niektórych wojen lub też wieczny pokój, ale też mniej skrajne, jak ograniczenie wojen, próby trwałego pokoju.
Wiek XIX i XX, gdy ludzkość zaczynała być zmęczona wojnami sprawił, że hasła pacyfistyczne padły na podatny grunt.
Historia pacyfizmu
Idea pokoju pojawia się w większości religii(konfucjanizm, buddyzm, hinduizm, judaizm, chrześcijaństwo), u greckich filozofów, m.in. Hezjoda(Teogonia, Prace i dnie), Heraklita z Efezu, Platona(wojna jako środek służący pokojowi), Arystotelesa(wojna tylko obronna). W starożytności o pokój w danym regionie miały dbać tzw. amfiktionie(związki miast-państw). W czasie igrzysk np. obowiązywał `pokój boży'.
Rzymianie ujmowali ideę pokoju w normy instytucyjne i prawne: kolegia kapłańskie fecjałów rozstrzygały spory wewnętrzne między plemionami; sądy polubowne - sędziowie z wyborów, rozstrzygały spory o dobra materialne między Rzymianami a sąsiadami. Istniała też idea Pax Romana, usprawiedliwiająca zachowanie zbrojnego pokoju wewnątrz i na zew. imperium.
W średniowieczu istniała tzw. wojna sprawiedliwa, pozostająca w zgodzie z ideą pokoju, np. Augustyn, biskup z Hipponu, Bernard z Clairvaux, Rajmund z Agile, Tomasz z Akwinu. W 1096 r. papież Urban II wprowadził tzw. rozejm boży(Treuga Day) - czyli zakaz wojen w niektóre dni tygodnia, szczególnie święta i posty. Dante Alghieri proponował utworzenie cesarstwa pokoju przez rozdzielenie władzy świeckiej i kościelnej. Jerzy z Podiebradu zaś chciał zjednoczenia państw chrześcijańskich przeciw Turkom.
W odrodzeniu pojawiały się wizje utopijne: Francesco Vittoria jako źródło pokoju widział swobodną wymianę handlową, Erazm z Rotterdamu, Tomasz Morus i Tomasz Campanella uznawali tylko wojnę obronną.
Idee pacyfizmu
Idea pokoju - najwyższa wartość, przeciwieństwo wojny, zakłada jego trwałość a nawet wieczność, która ma wynikać ze współpracy i przyjaźni między państwami, poszanowania suwerenności. Pokój ma być stale umacniany.
Wojna to przeciwieństwo pokoju. Pacyfizm dopuszcza wojnę psychologiczną, ideologiczną, ekonomiczną, wespół określane mianem „zimna wojna". Odrzuca wojny militarne. Przyjmuje niekiedy podział na wojny sprawiedliwe(w imię pokoju) i niesprawiedliwe.
Idea człowieka - aby żyć w zgodzie z pokojem musi odrzucić militaryzm, imperializm, rasizm, nacjonalizm, faszyzm, socjalizm. Popiera zaś: humanitaryzm, braterstwo, przyjaźń, egalitaryzm, kosmopolityzm.
Idea społeczeństwa- w pacyfizmie wyróżnia się społeczeństwo obywatelskie(nie potrzebuje pomocy państwowej by zachować pokój) i polityczne(tylko władza państwowa może pomóc realizować pacyfistyczne cele w społeczeństwie). Pacyfizm podkreśla zależność i harmonię współpracy ludzi w społeczeństwie.
Idea prawa - prawa mają chronić życie ludzkie, bo to człowiek tworzy pokój - realizuje cele pacyfizmu. Pacyfizm odwołuje się też do wszelkich norm prawa zapobiegających wojnie lub przynajmniej ograniczania jej negatywnych skutków.
Gospodarka - pacyfizm odnosi się negatywnie do tych modeli gospodarczych, które pobudzają walkę(np. kapitalizm wolnorynkowy. Socjalizm też jednak nie odpowiada pacyfizmowi, bo powoduje nowe napięcia społeczne.
Idea państwa - z pacyfizmem godzą się te wszystkie koncepcje istoty państwa, które podkreślają jego charakter organizatorski, porządkujący, doskonalący, zwierzchni, powściągający — bezład, chaos, anarchię, samowolę, walkę, wojnę. Sprzeczne z pacyfizmem są więc: marksizm, faszyzm, nacjonalizm, rasizm. Ideałem pozostaje stworzenie państwa ogólnoświatowego.
Zmiany nie mogą się opierać na przemocy, militaryzmie, rewolucji, wojnie czy sile. Pacyfizm postuluje wyrzeczenie się przemocy.