Fazy rozwoju człowieka
Psych rozwojowa - opisywanie, przewidywanie, kontrolowanie i wyjaśnienie zmian zachodzących pomiędzy poczęciem a śmiercią.
1933 Mery Shirley - opis motoryki dziecka 7,9,15 mies. Dziś proces jest szybszy o 2-3 mies.
Więzi społ emocjonalne - przystosowanie do nowego środowiska i otoczenia.
10 st skala Agar ocena podst f. po urodzeniu.
Odruch babińskiego - podrażniając stope podnosi się paluch jeśli wyst w 2 półroczu zycia - patologia.
Etapy rozwoju noworodka
Niemowlęctwo do 1 rż
Wczesne dzieciństwo do 3 lat
Średnie dzieciństwo 3-6 lat
Późne dzieciństwo 6-11 lat
Noworodek spi 16-18 h
Niemowle 13-14h
Dorosły 6-7h
Wczesne dzieciństwo -duży rozwój percepcji, postrzegania i odbierania wrażeń.. Poznanie wyprzedza percepcje - dopuki dziecko nie może skategoryzować przedmiotu to go nie interesuje.
Wzrok poziom ostrości
3-5 mies postrzeganie głębi
3 mie 4 podstawowe barwy
Mowa
Wokalizacja - prod dźwięków mowy
Gurzenie - pierwsze dźwięki
Gaworzenie po 5 mies sylaby
Emocje
Od 1 mies - strach uśmiech mimika, płacz
8 mies - strach przed obcymi
2 rż-najlepiej się czuje z bliskimi
Srednie dzieciństwo 3-6 lat intensywny rozwój motoryki, ruch, orientacja przestrzenna, kontakty z rówieśnikami
Zabawa cel
Poznawczy, nauka funkcjonowania w grupie, nauka radzenia sobiez porażkami-konkurencja
Zabawa sensoryczno-motoryczna do2rż- wzrok dotyk uczenie ruchu
Zabawa symboliczna2-7 lat używanie przedmiotów jako symboli
Zabawa w role od 7 lat myslenie logiczne, wynik obserwacji
Egocentryzm - małe dziecka nie jest zdolne do ujmowania swiata innego niż własny.
rozwój umysłu w wieku przedszkolnym
szeregowanie
klasyfikowanie
zaburzenia umysłowe wychodzą na jaw jak dziecko idzie do szkoly
Okres adolescencji - dorastania 11-18rż
Dorosłość- zdolność racjonalnego decydowania o sobie
Dojrzewanie biologiczne - budowa org. I zachodzące zmiany
Rozwój motoryczny - lekkość ruchów zanika, po 15 rż powraca
Gwałtowny rozwoj emocjonalny - obdarzanie uczuciem płci przeciwnej, wrażliwość umysłu
Idealizm młodzieńczy
Antycypacyjny - optymistyczna wizja przyszłości(rozczarowania, bunt)
Kompetencyjny-krytykowanie wszystkiego i wszystkich, cynizm- rozbieżność pomiędzy głoszonymi przekonaniami a ich realizacja
Normatywny-rozróznia co jest a co nie jest możliwe
dorosłość wczesna 18-25,30
Dojrzałość intelektualna, emocjonalna, społeczna
Dorosłość 30 i pow
30-35 rż okres pierwszej oceny własnego zycia
40 lat-kryzys wieku średniego 2 etap podsumowania
Starzenie się, emerytura 60 lat
Choroby wieku podeszłego
Osteoporoza, Alzheimer- stopniowy zanik pamięci, otępienie starcze, głuchota starcza, cukrzyca, nadciśnienie tętnicze, niewydolność serca i ukł. Krążenia itd.
Bilans zycia
Fazy procesu umierania-choroba długotrwała
Zaprzeczenie, gniew, pertraktacje-układy z Bogiem, depresja i akceptacja.
Teoria typów - najstarsza
Sangwinik - krew, szybki, stabilny, wesoły
Choleryk-żółć szybkie zmiany zachowań
Flegmatyk flegma powolny spokojny, stabilny
Melancholik czarna żółć wolno reaguje, skłonność do płaczu, depresji,
Teoria cech- tu można być tylko w jednej grupie Wielka piątka
Ekstrawersja
Przyjazność
Sumienność
Stabilność emocji
Otwartość na doświadczenia
1896 - powstanie I klinika psychologiczna UW Pensylwania w Filadelfii przez L.Witmera
1931 Instytut Higieny psychicznej Polska
Źródła zachowań zaburzonych
Sytuacje trudne:
Sytuacja deprawacji- stansilnej potrzeby niemożliwej do zaspokojenia
Stopień frustracji-przeszkody w osiągnieciu celu
Syt. Zagrozenia-realne zagrozenie utraty cenionej wartości
Syt. Straty strata materialna i niematerialna
Syt. Konfliktowe sprzeczne wartości
Syt. Traumatyczne - przerastaja mozliwościadaptacyjne człowieka
Mechanizmy obronne:
Wyparcie, zaprzeczenie, projekcja, degresja
Psychopatologia nauka o nieprawidłowościach umysłowych, emocjonalnych, bechawioralnych
Gałąź psychologii, która zajmuje się klasyfikacją, przyczynowością, diagnostyka profilaktyka i leczeniem zaburzeń psychicznych
Zakres
Nerwice, psychozy, zaburzenia osobowości, zab. Psychofizjolog, opóźnienie umysłowe, zesp. Objawów psych poch. Somatycznego
Zachowanie nienormalne-niezgodna z norma, postac skrajna
Cierpienie jednostki depresja, lęk
Depresje maja nawroty
„błędne koło” potrzeba wygadania się i zamkniecie.
Terapia poznawcza—wskazana przy leczeniu depresji,
Zaburzenia nerwicowe: Lęk:
adaptacyjny- zagrożenie oczywiste
patologiczny-nieadekwatny do syt.,
paniczny, foniczny- wywołany przez syt lub przedmioty
spoleczny-jednostka wystawiona przed tłum
fobie proste-lek wyraźnie określony
Istota psychoterapii-metoda leczenia w której stosuje się określone procedury dąży się do wystąpienia zmian pozwalających na usuniecie lub zmniejszenie nasilenia objawów choroby.
Psychoterapia psychodynamiczna-polega na uwolnieniu nagromadzonych negatywnych emocji oraz na uświadomieniu pacjentowi swoich potrzeb
Psychoterapia behawioralna-polega na stopniowym kojarzeniu bodźca lekowego ze stanem relaksacji co prowadzi do wygaszenia negatywnych emocji i do generalizacji emocji pozytywnych na bodźce dotąd zagrażające
Psychoterapia humanistyczna-nabywanie umiejętności konfrontowania się z problemem egzystencjonalnym,wpajanie poradzisz sobie itd.
Psychoterapia systemowa - terapia rodzinna, naprawianie stos. Rodzinnych
Psychoterapia Grupowa- interakcja grupowa
Zaburzenia osobowości-głęboko zakorzenione i utrwalone wzorce zachowania odmienne od przyjętych i typowe dla danej kultury.
Osobowość paranoiczna-chłód emocjonalny, wycofanie się, zbytnia podejrzliwość, upatrywaniem w każdym wroga.
Osobowość schizoidalna- chłód emocjonalny, mała zdolnośc do wyrażania własnych emocji, okazywania uczuć, brak kontaktu z otoczeniem
Osobowość dyssocjalna-antyspoł, socjopata, zna normy ale niechce ich przestrzegać, agresja, akty wybuchu negatywnych emocji nieadekwatnych do sytuacji
Osobowość chwiejna emocjonalnie-tendencje do działań impulsywnych
Osobowość borderline-zakres pogranicza, głównie zaburzony obraz własnej osoby, poczucie pustki, bezwartowosci własnej osoby, próby
Samobójcze.
Zaburzenia histrioniczne
Osobowość histrioniczna - nadmierna ekspresyjność wyrazania uczuć i emocji, płytkość emocji, zwracanie na siebie uwagi, nietolerancja krytyki
Osobowość anankastyczna-pedanteria, umilowanie porządku, upór i sztywność pogladów i zasad.
Osobowość lękliwa - nieustające uczucie niepokoju, stale napiecie emocjonalne,, złe relacje z otoczeniem
Osobowość zalezna-nieumiejetność podejmowania decyzji osobistych, zależność od osoby dla niej ważnej., zanudzanie ludzi swoimi sprawami.
Zaburzenia nawykow i popędów
Pozbawienie irracjonalnej mobilizacji do powtarzania pewnychdziałań- uzależnienie od przezywanych doznań.
Patologiczny hazard-trudny do opanowania poped do gry, która daje satysfakcje.
Piromania-podniecenie podapalaniem
Kleptomania-przywłaszczanie przedmiotow. Podniecenie „czy mi się uda?”
Zaburzenia seksualne:
Transseksualizm-pragnienie uznania się za osobę plci przeciwnej
Transwestytyzm-przebieranie się w stroje płci przeciwnej
Ekshibicjonizm- obnażanie się publiczne
Pedofilia-zachowania seksualne dorosłego do dziecka
Sadomasochizm- zadawanie bolu i upokorzenia
Etiologia- zaburzenia EGO i SUPEREGO wybiera ID
Funkcjonowanie ukł nerwowego, aspekty dziedziczenia
Leczenie zab. Somatycznych-terapia dlugotrwała, nie zawsze skuteczna,. Skupenie na wyciszeniu, psychot. Behawioralna. Uczenie się nowych nawykow. Programy reedukacyjne i resocjalizacyjne.
Schizofrenia 2% populacji-urojenia-mysli swoje wklada w usta innych. Ma oprzeswiadczenieze inni odczytują jego mysli,- rozczepieniemozgu. Stany urojeń prześladowczych, ofiara spisku, upatrywanie wrogości, chorobliwa zazdrośc. Omamy-uciążliwe dośw psychotyczne, słyszenie głosów, dźwiekó, muzyki
Schizofrenia katatoniczna-nagle wpadanie w osłupienie, brak reakcji organizmu lub nadmierne pobudzenie, nagły efekt negatywizmu-opór wobec wszelkich poleceń. Nie ma takiej sily aby spowodować reakcje danej osoby.
Mutyzm - zaprzestanie mowy
Etiologia schizofrenii
Nieprawidłowe funkcjonowanie rodziny, efektstresu traumatycznego, naglego wydarzenia b.przykrego dla danej osoby.
-genetyka - ryzyko rosnie wraz ze stopniem pokrewieństwa
Przyczyny wirusowe-w okresie prenatalnym
Nieprawidłowości mozgu- powiększone miejsca plnow w mózgu i zwyrodnienia
Leczenie-farmak.,leki psychotropowe muszą być zażywane przez cały czas
Zaburzenia w odzywianiu
Anoreksja-odmowa utrzymania wagi powyżej minimalnej normy dla danego wzrostu i wieku.. Silny lek przed przybraniem na wadze- wypaczone postrzeganie wagi
Typ bulimiczny anoreksji- krótkie okresy najadania się.
Bulimia - wzmożone okresy przejadania sie ponad norme, brak kontroli spozywanych posiłków i wywoływanie wymiotow, środkami przeczyszczającymi, wzmożone ćwiczenia fiz. Wyniszczające org. Tyle ile ważę tym jestem, ucieczka przed niepowodzeniem. Skłonność może być rodzinna.
Autyzm wczesno dziecięcy - zab psychiczne, które rozpoczynaja się do 3 rż. Problem nawiązywania kontaktu z otoczeniem, brak empatii, nie rozumie uczuc, ich wyrażania. Mogą być całkowicie nieme Lu zaburzona mowa, powtarzalność pewnych zachowań, problem z nawiązywaniem kontaktu wzrokowego. Pozostaje zazwyczaj do konca życia
Etiologia- nieprawidłowości genetyczne i okołoporodowe, efekt fenyloketonurii-zab związane z enzymami-efekt gózowatego guza mózgu.
Pomiar ilościowo jakościowy Binetta-test na inteligencje
Wg skali Weslera
110-85 norma
70-85 niższy niż przeciętny, norma
55-70niedorozwój umiarkowany
40-55 niedorozwój w ST. Znacznym
0-25 głęboki
WHO - upośledzenie umysłowe to istotne obniżenie ogólnego poziomu funkcjonowania intelektualnego oraz trudności w zachowaniach przystosowawczych występujących przed 18 rż.
Mierniki zdrowia populacji 3 grupy:
Pozytywne, negatywne, narażenia
Mierniki pozytywne- przecietna dł zycia, przyrost naturalny, średnia dł życia
Mierniki negatywne-Zachorowalność, zapadalność, liczba nowych przypadków choroby- dot. Głównie chorób o krotkim przebiegu
Chorobowość-liczba osób chorych w badanymokresie, miernik rozpowszechniania chorób przewlekłych w danej zbiorowości
Chorobowość punktowa- liczba osób chorych np. w danym dniu, miesiącu
Chorobowość okresowa-odnosi się do jakiegoś przedziału czasowego.
Umieralność- określa liczbę zgonow zaistniałych w danej populacji w danym czasie.
Śmiertelność- to odsetek zgonow z powodu scisle określonej choroby spośród ogólnej liczby chorych
Współczynnik urodzeń martwych, inwalidztwo, hospitalizacja
Grupa narażeń- alkoholicy, narkomania, wypadki samochodowe
Minimum socjalne jako miernik socjologii medycyny.
Minimum socjalne- najniższy koszt dóbr i usług niezbędny do zaspokojenia nie tylko potrzebbiologicznych ale również najbardziej elementarnych potrzeb kulturowych i tych które normalizuja współżycie zbiorowe: żywność, mieszkanie, oświata i wychowanie, kultura, odzież i obuwie, leki.
Minimum egzystencji- najniższy koszt dóbr i usług, który wyznacza granice zaspokojenia potrzebpodstawowych poniżej której następuje degradacja biologiczna jednostki: żywność, odzież chroniaca przed zimnem, dach nad głową, podst. Pomoc lecznicza