Leki psychotropowe:
Podział:
leki przeciwlękowe
leki nassenne
leki przeciwdepresyjne
leki neuroleptyczne - o dominującym dizałąniu przeciwurojeniowym i przeciwlękowym, także uspokajającym, hamującym psychofizyczne pobudzenie.
leki nomotyczne-stabilizujące nastrój i napęd psychoruchowy
leki neotropwe i prognitywne-leki aktywizujące i usprawniające procesy OUN
Leki uspakajające- mają na celu
Leki nasenne-powodują senność, umożliwiają zasypianie i utrzymanie snu.
Leki nasenne i uspakające:
benzodiazepin
barbiturany
inne
W leczeniu lęku stosuje się głównie benzodiazepiny i SSRI(leki przeciwdepresyjne.
BENZODIAZEPINY UZALEZNIAJĄ, STOSOWANE KRÓTKOTRWALE
SSIR-NIE UZALEŻNIAJĄ , DŁUGOTRWAŁE LECZENIE
BENZODIAZEPINY:
Połacznie beznodiazepiny z „receptorem benzodiazepinowym” neuronów GABA-ergicznych zwiększa zdolnośc wiązania GABA ze swoistym receptorem.
Receptor GABA a- to środnabłonkowy kanałem dla jonów chlorkowych aktywowanym orzez GABA. Po przyłączeniu się cząsteczki BZD do receptora GABAa w OUN dochodzi do jego odkształcenia co skutkuje zwiększonym napływem do wnętrza komórki jonów Cl- w odpowiedzi na zwiększony receptory GABAa, z GABA. Efektem tego zjawiska jest zwiększenie pobudliwości neuronów. To agonizm recept-BZD nie jest sam w stanie wywołać efektu zwiększonego prądu dokomórkowego.
DZIAŁANIE BENZODIAZEPIN:
przeciwlękowe
uspakajające(sedacja)
nasenne(skrócenie czasu występowania snu, zmniejszenie ilości wybudzeń, skrócenie czasu fazy REM, wydłuzjaa Non-REM, ogólnie kuracja faze snu równomiernie do regeneracji mózgu
przeciwdrgawkowe
rozluźniają miesnie (miorelaksacja)
amnestyczne- niepamięć wsteczna
WSKAZANIA
bezsenność (objawowo)
zaburzenia lękowe i leczenie objawów odstawiennych w przebiegu innych uzależnienien, w przypadku zachowan agresywnych czy zamiarów samobójczyk
schorzenia neurologiczne i internistyczne -
przerwanie napadó padaczkowych, leczenie stanu padaczkowego
akatyzja, pozne dyskinezy
schorzenia somatyczne z towarzyszącym lękiem
nadmierna spastycznośc mięsni
Wskazania do stosowania poszczególnych BZD:
- słabe działanie anaksjolityczne-diazepam, medazepam
- silne dzialanie i anaksjolityczne i nasenne: lorazepam, klorazepam.
-działanie nasenne- estazolam, lorazepam, midazolam, nitazepam,
-przeciwdrgawkowe i przeciwpadaczkowe- klonazepam, diazepam, nitrazepam.
- w chorobach neurologicznych(miorelaksacja)-tetrazepam
Inne:
-choroba alkoholowa
-premedytacja przed zabiegiem chirurgicznym i diagnostycznym
-leki przeciwwymiotne
-Flumazenil- antagonista receptorow BZD
Objaw przedawkowania BZD, encefalopatie wątrobowe zatrucia alkoholem etylowym.
Podział BZD ze względu na czas działania:
krótkodziałąjące;
midazolam
średniodziałające:
alprazolam
bromozepam
nitrazepam
wrezepam
desazepam
długodziałające:
diazepam
clomazepam
klorazepam
medazepam
Długodziałąjące krótkodziałąjące
siła działania: duza mała
lęk z odbicia rzadko często
ryzyko uzalenien małe duże
objawy odstawienia małe duże
ryzyko kumulacji duże małe
Działanie niepożądane:
uzależnienia łatwe i szybkie
tolerancja
zawroty głowy, zmęczenie, senność
niezborność ruchów, splątanie
zaburzenia czynności intelektualnych i ruchowych
możliwość śpiączki, depresje OUN-rzadko
reakcje alergiczne, hepaotoksyczność- rzadko
BZD przy przedawkowaniu rzako pwoowduje depresję układu krążenia lub oddechowego.- o ile nie były podawane z innymi lekami działającymi depresyjnie na OUN, ale mogą pogorszyć oddychanie u pacjentó z ch.ukł. oddechowego jak Poch., bezdech senny.
ETANOL nasila działanie benzodiazepin.- nasila wchłanianie i depresje OUN
NIE NALEŻY PODAWAC U PACJENTÓW POD WPLYWEM ALKOHOLU!!!
NADUZYWANIE BZD W CIAZY POWODUJE DO ZESPOLU ODSTAWIENIA U NOWORODKA
Zespół odstawienia:
nasilone leczonych objawowo
dysforia
drażliwość
jadłowstręt
bol glowy, zawroty
omdlenia
Recipe
Afobam 0,25 mg
In tabl. No 20
Dwadzieścia tabletek
Signa: Doustnie 3 razy dziennie po 1 tabletce przez 7 dni
Recipe
Estazolam 0,002
In tabl. No 20
Dwadziescia tabletek
Signa: Doustnie 1 tabletke przed snem
Krótkotrwalę Długotrwałe
Okres stosowania BZD 10-12dni 10-12 dni
Czas od odstawienia do wystąpienia objawow 2 dni 10 dni
Czas trwania objawow kilka dni kilka tygodni
PRZECIWSKAZANIA:
ciążą
okres karmienia piersia
alkohol
miastenia gravis
nadwrażliwość na BZD
intoksykacja substancji działających depresyjnie na OUN (leki lub alkohol)
Upośledzenie zdolności prowadzenia pojazdów mechanicznych i obsługa ich.
FLUMAZENIL-
KONKURENCYJNY ANTAGONITSA BEZNODIAZEPINY WIĄŻE SIĘ DO SWOISTYCH MIEJSC NA RECEPTORZE GABA A.
Wskazania:
zatrucia BZD - swoista odtrutka
odwrócenie działania BZD podawanych przy znieczuleniu
podejrzenie przedawkowania BZD
rozstrzygnięcie czy przyczyną zatruć sa tylko BZD czy mieszaniną leków
Anexate amp. 0,5 mg (0,1 mg w 1 ml - amp. 5 ml)
Dawkowanie: 0,2 mg (2ml)
Dawke mozna powtorzyc po 45 sek
Max 4x tj,do 10ml
Flumazanil Kabi-amp
Zasady dawkowania BZD:
-bezpieczny czas dawkowania (krotkodzialajace) 2-4tyg
- zalecenie fazy o przedłużonym działaniu
-po zakonczaniu leczenia: zmniejszać dawkę o ¼ dawki co 2 tyg
INNE LEKI:
agonisci receptorów BZD - nie bedace beznodiazepinami
agonisci receptorów 5HT
anatgonisci recpetorow H1
ad 1 .Agoniści receptorów BZD- nie bedace benzodiazepinami - ich działanie jest związane z efektem agonistycznym w miejscu działania BZD na GABA A
LEKI NASENNE (NIE LĘKOWE)
UZALEŻNIAJĄCE!!!
Zopiklon 5-7 imorane 7,5mg
Zolpiden 1-2 Polsen
Ad.2 Agonisci receptorów 5HT -działanie anksjalityczne
BUSPIRON
nie wiąże się z receptorami BZD
nie toleruje GABA
nie działa przeciwdrgawokowo
nie wchodzi w interakcje z alkoholem
działą na układ limniczny i hipokampa
Spamilan-tabl 0,005 ; 0,01
W lęku łagodnym i umiarkowanym
Ad.3 Antagonisci receptorów H1 - leki antyhistaminowe
Hydroksyzyna:
dziłanie anksjolityczne- w dużych dawkach sedatywna
ma działanie przeciwymiotne
nie uzalenia
dzialanie przeciwswiadowe - objaowow w leczeniu uczuleni innych stanow przebiegających ze swaidem np. w pokrzywce
!!!
Hydroxizinum: tabl. 0.01, 0,025
Przeciwlekowe- 50mg 2-3 dawki 2x25mg
Przeciwswiadowe początkowo- 25mg/noc potem 3x25mg
Amp 0,1
Sedacja 0,1-0,2g i.m
Premedytacja- 0,1-0,2 g i.m godzina przed zabiegiem
Syrop 2mg/1ml
Atarax tabl. 0,01; 0,025
W leczeniu leku stosuje się pomocniczo leki blokujące receptory B-adrenergicnze Nie zmieniają one lęku, ale zmniejszaja objawy autonomiczne towarzyszace lękom-nerwowosc, drzenie, tachykardia.
BARBITURANY:
Mechanizm działania: zwiększają wydzielanie GABA z recp. GABA A i nasilają przeplyw jonow Cl przez kanały chlorkowe.
Działanie:
uspakajające
przeciwdrgawkowe
nasenne
przeciwlekowe
depresyjnie na OUN- b.silne
fenobarbital pobudza estryfikacje bilirubiny w hepatocytach
Charakterystyka:
Mogą uzaleniac
Hamuja czynność oddechowe
Indukuja cytochrom p450, nasilając metabolizm wielu leków- co osłabia te leki
Wskazania:
Znieczulenie -tiopental, metoheksytal
Drgawki- doraźne leczenie- sol sodowa, fenobarbiturany.
Wchodza w sklad lekow złożonych stosowanych w terapii zaburzające czynnosciowch…
Hiperbilirubinemia
Metoheksytal, tiopental
Szybkie uśpienie
Szybkie wybudzenie
Malo działań niepozadancyh(wymioty, nudności)
Nie działaja analgetycznie
Nie działają przeciwbolowo
Duze dawki powoduja depresje OUN
Obniżają ciśnienie
Powoduja odruchowa tachykardie
Słabe dzialanie zwiotczajce
Jako słabe leki uspokajające stosowane sa preparaty złożone zawierajace fenobarbital:
Milocardin- L+oleum Menthae piperitae-krople
Bellergot-L+stropina+ergotamina-tabl
Jako leki przeciwdrgawkowe stosuje sie:
Fenobarbital: Luminalum-czopki doodbytnicze 0,015 tabl 0,1
Niepożądane działania:
Senność, zawroty glowy, zaburzenia nastrojow, biegunki wymioty niemożność wykonywania precyzyjnych czynności ruchu., zakaz prowadzenia samochodu
Przeciwwskazania:
Wstrząs
Zatrucie o dzialaniu depresyjnym na OUN-alkohol, atropina
Porfiria
Ciezkie choroby serca, wątroby
Do celow dydaktycznych wszystkich leki zapisujemy
Naywa leku - dawka
Ilość tabl/amp/czopki/wlewek/ cyfra
----------------------////---------- slownie
(jelsi lek w kropelkach piszemy ilość opakowan cyfra i slownie)
Dawkowanie - terapeutyczne nie toksyczne
Rp.
Imovane 0,0075
In tabl. No 20
Dwadzieścia tabletek
Signa: Stosowac doustnie 1 tabl wieczorem
Rp.
Anexate 0,0005
in ampullis No 4
cztery ampułki
Signa: stosowac 1 ampulke i doraznie przy zatruciu benzodiazepinami.
1amp-5ml
max 10ml
Leki przeciwlękowe, uspokajające i nasenne
Diazepam, Relanium tabl. 0.002; 0.005g, amp. 0.01 g, zawiesina doustna 0.002 g/5,0 ml
Diazepam RecTubes, Relsed wlewki doodbyt 0.005g/2.5ml (0.002g/1ml); 0.01g/2.5ml
(0.004g/ml)
Klorazepat, Cloranxen, Tranxene tabl. 0.005; 0.01g,
Alprazolam, Afobam 0.00025; 0.0005; 0.001g, Xanax 0.00025; 0.0005; 0.001; 0.002g
Lorazepam, Lorafen tabl. 0.001; 0.0025g
Hydroksyzyna, Hydroxizinum tabl. 0.01; 0.025g; syrop 0,002/ml /200 ml; amp. 0.1g
Nitrazepam, Nitrazepam tabl. 0.005g
Estazolam, Estazolam, tabl. 0.002g
Zopiclon, Imovane, tabl. 0.0075g
Zolpidem, Polsen, tabl 0.01g
Flumazenil, Anexate amp. 0.0005 (0.0001g/ml)