Kościelak R. „psychologiczne podstawy rewalidacji upośledzonych umysłowo” s.156-159

Rozwój ruchowy dziecka związany jest z całokształtem jego rozwoju psychicznego. W NI obserwuje się olbrzymią różnorodność i zmienność w sferze ruchowej, od zupełnej normy do głębokich zaburzeń ruchowych, charakterystycznych zwłaszcza dla zespołów genetycznych i specyficznych postaci UU

Stopień N ruchowej i I wyznacza zakres, rodzaj i intensywność oddziaływań rehabilitacyjnych

Lżejsze zaburzenia rozwoju ruchowego:

1. zaburzenia mikroruchów rąk - przejawiające się w trudnościach z pisaniem, rysowaniem, pracami ręcznymi, sznurowaniem butów, zapinaniem guzików, szyciem, wycinaniem, majsterkowaniem

2. zaburzenia ruchów tułowia i ich koordynacji z ruchami kończyn, co uwidacznia się w trudnościach z utrzymaniem równowagi, w trudnościach związanych z wykonywaniem ćwiczeń gimnastycznych

3. globalne opóźnienie rozwoju ruchowego

• lżejsze

• głębsze polegające na upośledzeniu ogólnej sprawności ruchowej

Opóźnienie rozwoju ruchowego wykazuje różny stopień nasilenia od lekkiego do znacznego:

1. lżejsze może wyrównać się w ciągu pewnego czasu, w zależności od oddziaływań rehabilitacyjnych i wychowawczych

2. znaczne - określa się mianem niedorozwoju ruchowego

Lżejsze i głębsze charakteryzuje się ogólnym opóźnieniem sprawności ruchowej oraz zaburzeniami określonymi jako par atonia i synkinezja, szczególnie nasilonymi w niedorozwoju ruchowym

• Paratonia określana jest jako niemożność dowolnego rozluźnienia mięśni, brak możliwości wykonywania ruchów biernych kończynami wskutek nieprawidłowego napięcia mięśniowego

• Synkinezja polega na wykonywaniu współruchów drugą kończyną, znajdującą się po tej samej stronie ciała, po przeciwnej stronie, bądź tą samą kończyną, która wykonuje ruch

• Niezręczność ruchowa - charakteryzuje się zaburzeniami koordynacji ruchowej i wzrokowo-ruchowej

Do badania rozwoju motorycznego i odchyleń w tym zakresie w 1rż służy Graficzna Metoda Oceny Rozwoju Motorycznego Niemowląt M. Zdańskiej-Brincken i N. Wolańskiego

• uwzględniono w niej typowe ruchy małego dziecka i normy czasowe ich występowania:

1. ruchy głowy i tułowia

2. ruchy związane z rozwojem pozycji stojącej

3. ruchy lokomocyjne

• dla ułatwienia wprowadzono kanały rozwojowe i siatkę centylową:

• kanał N (norma) 30%

• kanały LP (lekko przyspieszony)

• kanał LO (lekko opóźniony) jako szeroka norma, 70%

• kanał P (przyspieszony) - skrajny

• kanał O (opóźniony) - skrajny

Próby motoryczne H. Gniewkowskiej służą do oceny rozwoju motorycznego w wieku przedszkolnym i obejmują:

1. szybkość biegu

2. długość skoku z rozbiegiem

3. próbę równowagi, celność rzutu woreczkiem do tarczy

Skala Metryczna Oziereckiego służąca do badania rozwoju ruchowego dzieci i młodzieży w wieku od 4 do 16 lat. Skala obejmuje 6 testów badających:

1. koordynację statyczną

2. koordynację dynamiczną głównie rąk

3. koordynację dynamiczną całego ciała

4. szybkość ruchów

5. ruchy jednoczesne

6. pozycję wykonywania ruchów

Na każdy rok przewidzianych jest 6 zadań, obejmujących 6 wymienionych wyżej sprawności ruchowych. Wyniki badania dają się ująć w postaci ilorazu psychomotoryki i w formie profilu

Testy sprawności motorycznej Denisiuka - orientacyjny test psychoruchowego rozwoju dla dzieci do 6rż, zapożyczony z lit amerykańskiej i zaadaptowany do warunków polskich

---