Baśka Szacka - Społeczność lokalna
Ferdinand Tönnies - uważał, że stosunki społeczne i zrzeszenia są rezultatem woli ludzi, która ich łączy i wiąże.
WOLA
Kurwille Wesenwille
(organiczna, naturalna) (arbitralna)
Myśl jest związana z uczuciem i całością myśl oddziela się od uczucia i usamo-
Ludzkiego doświadczenia, a działanie -dzielnia, a związane z tą wolą działanie
Będące jej wynikiem jest działaniem jest skierowane na osiąganie celów
Z wewnętrznej potrzeby zewnętrznych
Z nich rodzi się:
Gemeinschaft Gesellschaft
(wspólnota) (zrzeszenie, stowarzyszenie)
Kategorie |
Gemeinschaft (wspólnota) |
Gesellschaft (stowarzyszenie) |
Więzy łączące ludzi |
Pokrewieństwo, braterstwo, sąsiedztwo |
Umowy, wymiana dóbr materialnych, wyrachowanie |
We wzajemnych stosunkach ludzie uczestniczą jako |
osobowości |
Role społeczne |
Środki kontroli |
Zwyczaj, tradycja |
Prawo sformalizowane |
Ludzie kierują się |
wiarą |
Względem na opinię publiczną |
Postawa gospodarcza |
Własność zbiorowa |
Pieniądz, własność prywatna |
SOCJOLOGIA AMERYKAŃSKA okresu międzywojennego
Szkoła chicagowska- grupa badaczy skupiona wokół Roberta Ezry Parka na Wydziale Socjologii Uniwersytetu Chicagowskiego
Zjawiska społeczne są uwarunkowane przestrzennie
Zainteresowanie miastem i uczynienie podstawowym przedmiotem badań zjawisk i procesów społecznych zachodzących na jego obszarze. Zajmowano się przestrzenną organizacją życia w mieście (usytuowaniem dzielnic nędzy i bogactwa, rozmieszczeniem przestępczości itp.)
Metoda monograficzna-metoda badań terenowych polegająca na intensywnym badaniu stosunków i procesów występujących w pojedynczym wypadku. Badacz wybiera grupę lub jakiś aspekt zachowania się grupowego odpowiednio do postawionego przez siebie problemu, po czym studiuje je z możliwie wielu punktów widzenia SOCJOGRAFIA (podstawowym celem badań nie jest weryfikacja teorii, ale możliwie wszechstronny, drobiazgowy opis wszystkich aspektów wybranego, pojedynczego wycinka rzeczywistości społecznej)
Narzędzia i techniki w met. Monograficznej: obserwacja uczestnicząca, wywiad, analiza statystyk i dokumentów, ankiety.
Zasługi socjologii amerykańskiej w dziedzinie badań społeczności lokalnych:
-zwrócenie uwagi na przestrzenny wymiar zjawisk społecznych
-zwrócenie uwagi na społeczności lokalne w obrębie miasta
-wypracowanie metody monograficznej jako jednej z metod socjologii
Franciszek Bujak- zapoczątkował w Polsce empiryczne badania zbiorowości społecznych. Przywiązywał wielką wagę do bezpośredniego kontaktu z badaną zbiorowością.
SPOŁECZNOŚĆ LOKALNA I ZBIOROWOŚĆ TERYTORIALNA
Różnice miedzy społecznością lokalną i grupą jako mikrostrukturą społeczną:
-zasada odrębności w postaci terytorium
-wielkość (społ. Lokalna jest większa)
Społeczność lokalna- struktura społeczno- przestrzenna, którą tworzą ludzie pozostający wobec siebie w społecznych interakcjach iż zależnościach w obrębie danego obszaru i posiadający jakiś wspólny interes lub poczucie grupowej i przestrzennej tożsamości jako elementy wspólnych więzi. Jej częściami składowymi są głównie grupy pierwotne: rodziny i sąsiedztwa, relacje zaś między jej członkami mają zazwyczaj charakter stosunków osobowych.
Najbardziej typowym przykładem takiej społeczności jest zasiedziała tradycyjna społeczność wiejska, ale jest to też bardzo powszechne w starych dzielnicach miast.
Więzi łączące społeczności lokalne słabną i zanikają przez rozwój nowoczesnego społeczeństwa przemysłowego (industrializacja, urbanizacja, wzrost ruchliwości przestrzennej)
Na skutek tego społeczności lokalne przekształcają się w zbiorowości terytorialne.
Zbiorowość terytorialna- skupisko zatomizowanych jednostek, którego skłąd bywa płynny i zmienny, co dodatkowo utrudnia tworzenie się więzi społecznej. Jendostki, z których skałada się zbiorowość terytorialna, bytują obok siebie i zaspokajają swoje potrzeby w obrębie tego samego obszaru geograficznego, ale nie muszą czuć się i najczęściej się nie czują związane ani z nim, ani ze sobą nawzajem. Znacznie silniejsze są ich związki z ludźmi spoza układu lokalnego.
Społeczność zamieszkuje MIEJSCE, a zbiorowość zaludnia OBSZAR.
Każda społeczność lokalna jest zbiorowością terytorialną, ale nie każda zbiorowość terytorialna jest społecznością lokalną.
Społeczności lokalne i zbiorowości terytorialne to struktury `średniego poziomu', graniczna strefa wzajemnego przenikania się makro- i mikrospołecznych poziomów życia społecznego.
W społeczności lokalnej jednostka styka się z szerszym społeczeństwem i kulturą, bo to zazwyczaj w swojej miejscowości jednostka staje wobec instytucji swojego społeczeństwa, wobec drog wyrażania uczuć religijnych, , regulowania zachowań, życia rodzinnego, socjalizacji młodych, zarabiania na Zycie, wyrażania ocen estetycznych.
Lokalizm- względna autonomia oraz upodmiotowienie konkretnych społeczności lokalnych w zakresie gospodarczym, społecznym i kulturalnym w ramach szerszego układu społeczno-przestrzennego i politycznego.
Lokalna społeczność samorządowa- społeczność, dla której przestrzeń i terytorium są naturalną podstawą dobrowolnego zrzeszania się. Społeczność otwarta, nie stawiająca przeszkód napływowi nowych ludzi do danego układu lokalnego i odpływowi z niego dotychczasowych członków. Dobrowolne stowarzyszenia i zrzeszenia są w niej rozbudowane, za ich pośrednictwem członkowie uczestniczą w rozmaitych sferach życia zbiorowego. Lokalne elity władzy są wyłaniane przez procedury demokratycznych wyborów, członków cechuje silna identyfikacja z miejscem zamieszkania i aktywny udział w lokalnym życiu politycznym.