Wykład 2 27.02.2008 A+D

Psychologia prokreacji - jest to subdyscyplina psychologii zajmująca się procesami psychicznymi i zachowaniami ludzi, które ujawniają się w związku z prokreacją i różnymi sposobami realizacji funkcji prokreacyjnej. Zajmuje się zarówno normalnym, jak i zaburzonym przebiegiem tych procesów. Psychologia prokreacji jest nauką zarówno teoretyczną, jak i praktyczną. Pozostaje w relacji do następujących nauk:

Psychologia osobowości - opisuje prawa jakimi rządzi się osobowość. Wyjaśnia zachowanie człowieka w stosunku do wszystkich sfer jego życia, a więc również w sferze związanej z prokreacją. Bada wpływ czynników osobowościowych na zachowania prokreacyjne. Również prokreacja sama w sobie dostarcza wielu tak zwanych sytuacji trudnych, które mogą powodować trwałe zmiany w osobowości.

Psychologia zdrowia - Zajmuje się związkiem stanu psychicznego ze stanem somatycznym. Na obszarze prokreacji bada związek pomiędzy psychiką i zdrowiem prokreacyjnym oraz podejmuje się problematykę diagnostyki prenatalnej oraz kształtowania zachowań prozdrowotnych.

Psychologia kliniczna - zajmuje się zaburzeniami, które dotyczą zachowań ukierunkowanych na cel. Bada takie zjawiska, jak na przykład: niezaspokojenie potrzeb, niezrealizowanie zadań życiowych, trudności w ich realizacji. Psychologia kliniczna pozwala wyjaśnić zaburzenie, które pojawiają się u osoby, w związku z zaburzoną funkcją prokreacyjną. Zajmuje się również problemem prokreacji u osób z zaburzeniami psychicznymi.

Psychologia rozwoju - Prokreacja wpisuje się zwłaszcza w okres dorosłości, niemniej psychologia rozwoju zajmuje się każdym okresem rozwoju człowieka, jako istoty potencjalnie prokreacyjnej. Szczególnie wyodrębnia się psychologię prenatalną, która zajmuje się rozwojem człowieka w okresie przed narodzeniem, który ze swej istoty ściśle związany jest z prokreacją.

Psychologia społeczna - bada oraz ocenia relacje interpersonalne. W kontekście prokreacji bada procesy psychiczne i zachowania, które wynikają z relacji np. pomiędzy żoną i mężem czy pomiędzy matką a nowo narodzonym niemowlęciem. Bada problem opinii i przekonań społecznych i ich wpływu na wybory prokreacyjne jednostek . Do jej przedmiotu zalicza się również problem wsparcia społecznego.

Rodzaje pomocy psychologicznej według H. Sęk:

Psychoterapia

Rzadziej spotykana w przypadkach związanych z prokreacją. Niemniej, czasem może zaistnieć sytuacja, kiedy przyczyny pewnych zaburzeń funkcji prokreacyjnej mogą być ukryte głęboko w podświadomości. W takich wypadkach pomocna może się okazać właśnie psychoterapia. Warto podkreślić, że kobiety w ciąży są bardziej podatne na zmiany osobowości, stąd większa podatność na psychoterapię, co może mieć konsekwencje zarówno pozytywne jak i negatywne.

Rehabilitacja psychiczna

Interwencja kryzysowa

Dotyczy sytuacji kryzysowych, związanych z prokreacją, czyli sytuacji które:

Wyodrębniają się z codziennych wydarzeń

Dotyczą istotnych spraw, które głęboko angażują emocjonalnie

Zakłócają dotychczasowe relacje z innymi

Powodują zmiany osobowości

Wymagają rekonstrukcji życia

Wszystkie te sytuacje powodują bardzo duże obciążenie psychiczne, stąd konieczność pomocy osobom, których te wydarzenia dotyczą.

Zasady interwencji kryzysowej:

Działać szybko

Trafnie rozpoznać potrzeby konkretnej osoby

Dostosować program interwencji do sytuacji konkretnej osoby, zwłaszcza istotne jest wzbudzenie społecznego wsparcia, na przykład przez mobilizowanie rodziny.

Psychoprofilaktyka

Może mieć dwojaki charakter: prewencji pierwotnej (zapobiegania zaburzeniom ) lub prewencji wtórnej (ograniczanie szkodliwego działania zaburzeń, które już wystąpiły ).

Psychoprofilaktyka może przybierać następujące formy:

Doradztwo psychiczne

Edukacja zdrowotna

Uczenie kompetencji społecznych

Na przykład: obraz własnej osoby, samoocena, poczucie własnej wartości.

Na przykład: Uwarunkowania psychiczne (np. stres) wpływające na ciążę i poród czy leczenie chorób w ciąży.

Na przykład: depresja związana z poronieniem.

Na przykład: Wpływ przekonań społecznych dotyczących dzietności na planowanie rodziny.

Tu należy ściemniać.

Na przykład: poronienie lub urodzenie martwego dziecka.

Należy podkreślić konieczność uczenia personelu medycznego form profilaktyki zaburzeń psychicznych, gdyż osoby pracujące na przykład na oddziałach patologii ciąży są narażone na znaczne obciążenia psychiczne.

Na przykład: Szkoły rodzenia, uczenie technik skutecznej komunikacji.

Psychologia

osobowości

Psychologia

prokreacji

Psychologia

zdrowia

Psychologia

rozwoju

Psychologia

społeczna

Psychologia

kliniczna

Psychologia prenatalna

---