Dłuska jednostki prozodyjne, UWR, Poetyka


25 Jednostki prozodyjne

Prozodia - nauka o śpiewności każdej zgłoski, o jej iloczasie, o akcentach, intonacji.

Sylaba to jednostka prozodyczna języka, odcinek wypowiedzi stanowiący jedność
ekspiracyjną, ruchową i akustyczną. Sylaba jest segmentem językowym
samodzielnym fonetycznie.

Akcent - uwydatnienie sylaby w wyrazie lub zestroju akcentowym

Sposoby stylistycznego nacechowania wypowiedzi za pomocą akcentu:

  1. Uporządkowanie stosunku sylab akcentowanych i nie akcentowanych - rytmizacja tekstu charakterystyczna dla wiersza sylabotonicznego, lecz spotykana też w prozie.

  2. Transakcentacja - przeniesienie akcentu z sylaby, która powinna być akcentowana, na nie akcentowaną w ciągu sylabicznym.

Rodzaje akcentów:

Podział akcentów ze względu na miejsce występowania:

zestrój akcentowy - samodzielny wyraz (z proklityką lub enklityką) z sylabą akcentowaną; [inaczej] mający sens zespół sylab utworzonych z wyrazu lub zespołu wyrazów, podporządkowany akcentowi głównemu.

Rodzaje:

Diereza - granica stopy pokrywa się z granicą zestroju akcentowego

Cezura - granica zestroju akcentowego wypada wewnątrz stopy

zestrój intonacyjny - połączenie kilku zestrojów akcentowych w logiczną i sensowną całość, np. Przyjdę do ciebie dziś wieczorem.

fraza - zamknięta całość myślowa

proklityki - słowo łączące się z następującym po nim wyrazem, np. pod

enklityki - słowo łączące się z poprzedzającym je wyrazem, np. się

Intonacja

Linia intonacyjna - melodia zdaniowa.

Rodzaje linii intonacyjnych (intonemów):

Typy intonacji (w dużym uproszczeniu):

Pauza

Pauza może uwydatniać akcent zdaniowy. W połączeniu z intonacją (a ściślej z intonemami) odgrywa ważną rolę - pauza syntaktyczna (intonacyjna). Spotykamy ją głównie po kadencji - nie posiada wówczas ładunku ekspresywnego. Największy walor estetyczny ma pomiędzy antykadencjami oraz między antykadencją i kadencją. Pauza podkreśla element zaskoczenia w recepcji treściowej zdania i wydobywa dzięki temu ukryty ładunek jego ekspresji - ekspresja momentalna.



Wyszukiwarka

Podobne podstrony:
24. ewolucja wiersza polskiego, UWR, Poetyka
23. typologia wiersza polskiego według kryterium składniowości, UWR, Poetyka
ironia, UWR, Poetyka
Dłuska M. - Wiersz, FILOLOGIA POLSKA, Poetyka
eufonia i rytm, UWR, Poetyka
praca - analiza tektualna (na 4+), UWR, Poetyka
EGZAMIN Z POETYKI (filologia polska, UWR, Poetyka
Poetyka pyt[1].zagdnienia, UWR, Poetyka
Symonides z Keos cz. II, UWR, Poetyka, Arystoteles- Poetyka
konstrukcja czasu w prozie, UWR, Poetyka
POETYKA - skrypt, UWR, Poetyka
24. ewolucja wiersza polskiego, UWR, Poetyka
23c. Prozodia wiersza. Parodia a satyra, poetyka z el. teorii literatury, analiza dzieła literackieg
08 Metafory w naszym życiu - Lakoff i Johnson - 23.03.2007, Filologia polska UWr, semestr 1 & 2, poe
Z jednostkami za pan brat
Jedność budowy organizmów żywych1
Socjologia wyklad 03 Jednostka

więcej podobnych podstron