1.ISTOTA SOCJOLOGII,SOCJOLOG.PERSPEKTYWA
Soc.-nauka zajm się spoleczenstwem i relacjami miedzy elementamii spoleczenstwa
Nauka o zachowaniu ludzi jako czlonkow spoleczenstwa
Wiedza potoczna:pragnienie ladu,proste reguly,generalizacja(uogolnienia)sady dychotomiczne,nie przyznawanie się do niewiedzy,wyjatek potwierdza regule czyli obrona przed chaosem,zrdoworozsadkowa naukowosc,z tego co jest wynika jak być powinno,potzreby zaspakaj po najmniej linii oporu,szachowanie pojeciem naturalnosci,sprzecznosc logice
Wiedza naukowa:intersubiektywnie komunikowana,intersubiektywna sprawdzalnosc(niech udowodni to co mowi),logiczna spojnosc twierdzen,usystemtyzowanie,przeciwnik zdroworozsadkowej pewnosci,
Teoria-system twierdzen objasniajcyhc rzeczywistosc(pojecia,definicje,twierdzenia teoretyczne,teoria wlasciwa)
Berger-stereotypy socjologa-ankieter,pracownik socjalny,teoretyk,metodolog,reformator spoleczny,zimny manipulator,obserwator
Socjolog-systematyczny badacz rzeczywistosci
Rzeczywistosc spoleczna:2 poziomy:widzialny i na drodze wnioskowania
Socjologia nauka paradygmatyczna tzn nie ma stalego zespolu twirdzen,wszystko jest zmienne;podstawowe pojecie socjologa-grupa spoleczna;zalozenia socjologii:czlowiek jest istota spoleczna,postrezganie rzeczywistosci zalezy od miejsca jakie zajmujemy w strukturze spolecznej
Funkcje socjologii:diagnostyczna,apologetyczna,socjoltechniczna,teoretyczna,demaskatorska
Fakt spoleczny-wlasnosc zycia spolecznego
POCZATKI SOCJOLOGII-KLUCZOWE IDEE Z HISTORII MYSLI SPOLECZNEJ:
Stanowiska dotyczace poczatkow socjologii:historia mysli socjologicznej-zajmowanie się ideami;historia analizy-zajm się ideami od momentu kiedy jest już przedsocjologiczna metoda badawcza;historia mysli spolecznej:idee cokolwiok mialy wspolnego ze spoleczenstwem.
Starozytnosc:
Platon:spoleczenstwo to system,podzial pracy-wymog podzalu spoleczenstwa,elementy integrujace i dezintegrujace,koniecznosc specjalizacji pracy,najgorasza wlasnosc prywatna i rodzina,dzialac na rzecz dobra wspolnego,zniesc wlasnosc prywatnarownosc,uniformizacja wygladu,mysli,uczuc,
Arystoteles:poslugiwal się indukcja i obserwacja,antyindywidualzim,czlowiek narodzil się by wspolzyc z innymi bo jest istota spoleczna,jednostka nie jest samowystarczalna,spoleczenstwo powstalo na drodze naturalnego rozwoju-istoty się lacza bo nie mogą bez siebie zyc,panstwo nadrzedne
Mysl chrzescijanska:sredniowiecze:
Dominacja kosciola,rzeczywistosc spoleczna nie może zmieniona przez czlowiek bo pochodzi od Boga,rozdzial na spoleczenstwo ziemskie i boskie,akceptacja struktuty spolecznej,niesprawiedlowosci spolecznej,panstwo najwaz ,pochodzi od Boga
Sw augustyn:t.predystynacji:co kto ma to na to zasluzyl;sw tomasz z akwinu:nieronosc ludzi wynika z prawa naturalnego
Renesans:
Czlwoeik może i powinien wplywac na rzeczywistosc spoleczna,przemiany w gospodarce,polityce,strukturze spolecznej,rozwoj utopii,
Machiavelli:
Makiavelizm-postawa w polityce i w zyciu codziennym w mysl”cel uswieca srodki”,porzucenie pewnych zasad moralnych
Skrajny reletywista:mam pewne zasady ale nie mogę ich przestrzegac bo zgine
Ksiaze:bezpieczniej jest budzic lek niż milosc,być lisem i lwem,najwazniejsze pozory np. dobroci,krzywdy raz a dobrze,dobrodziejstwa-potrosze i stopniowo,najgorsze wojsko to najemne,nie podnosic podatkjow,wybic rodzine poprzedniego krola,wystrzegac się pochlebcow,tylko madrzy mogą mowic prawde krolowi;
Dekalog zasad wg machiavellego:zasada konserwatyzmu jakos isitota dla wladzy,konsekwencji-technika operowoania kara i nagroda,katkulacja skutkow,koziol ofiarny,respektowanie wartosci,nie respektowanie integracji,ostrozne aliansy,srodki bezposrednie;
Skala machiavellizmu:sklonnosc do manipulowania ludzmi;
Oswiecenie:gl pojecia:postep i natura:hobbes,locke ,roussou-proces uspolecznienie niszczy dobro,powrot do natury,Turgot:nie ma dziedziny spolecznej która nie podlega postepowi
Pozytywizm:comte-ojeciec socjologii,naturalista:rzecz spoleczna funkcjolnuje na tych samych zasadach co rzecz przyrodnicza,antynormatywizm:nauka wolna od wratosci ,ma badac a nie wartosciowac-obiektywizm,nauka podstawa inzynierii spolecznej;podzial rzeczywistosci spolecznej na obszary:statyka spoleczna:to co w trwalej formie-bada się np. instutucje,dynamika spoleczna:procesy,rozwoj ,[przemiany;stadia rozwoj spoleczenstwa(swiadomosci spolecznej):s. Teologiczne,matefizyczne,naukowe,
Socjologia ewolucjonistyczna:hubert spencer:ewolucjonizm:dynamika analizowanie procesow spolecznych,naturalizm,dazy do odkrycia;zasady ewolucjonizmu:faundamentalna jednosc swiata i rzadzacych nim praw,antyhistorycyzm:rezygnacja z jednostkowych praw,szukanie jednego modelu spoleczenstwa który będzie pasowal wszedzie;ewolucja spoleczna-proces nieunikniony,konieczny:prawidlowowsc:swiatem radzi prawidlowosc:sa przyczyny,funkcje,skutki,one nie sa przypadkowe;genetyzm-wykrywanie i poznawanie genezy zjawisk;jednolotosc natury ludzkiej,zmiennosc-wszystko się zmienia zmiana jest wszechobecna;globalny chrakter zmiany-zmiana w jednej dziedzinie zycia spolecznego pociaga za soba zmiane w innej;ujmowanie zmiany jako postepu,nierownomiernosc rozwoju,ciaglosc postepu,immanentnosc zmiany-samorodna wywodzi się z potrzeby zmiany,przezytki kulturowe:spencer był organicysta!
Emil durkheim:twora socjologizmu:nacisk na odrebnosci,fakt spoleczny-mimo ze dotyczy jednostek isnieje dzieki spoleczenstwu,integracja spoleczna-podstawa sa systemu symboli kulturowych,problematyka religii,relatywizm,kazde spoleczenstwo ma moralnosc,religia-funkcje:integracyjna i spajajaca jakies gr spoleczne,wspolne normy,wartsoci,instytucje ladotworcze,religia jako szkola samodyscypliny,f-podtrzymywanie na duchu;zajmowal się analiza samobojstw i dewiacja-niemozliwe spoleczenstwo bez dewiacji;stworzyl koncepcje czlowieka rozdwojonego:czesc zwierzeca i czesc spoleczna-one walcza ze soba,spoleczenstwo nakalada na cz zwierzeca kaganiec ,czlowiek nigdy nie będzie zaspokojony,konmtrola spoleczna reguluje pewne aspiracje jednostek-każdy zna swoje miejsce;stan anomii-sytacja kiedy nastepuj roprezenie integracji spolecznej i norm spolecznych:
Psychologizm-lebon i ortega-jak pozna się prawad dot funkcjonowania jednostek to pozna się prawa spoleczne,spojrzenie na rzeczywistosc spooleczna przez pryzmat psychiki jednostki;lebon-psychologia tlumu:tlum to pewna zbiorowosc,wytwarza cos takiego jak dusza tlumu,jednostka traci swoja indywidualnosc,dominujaca rola tlumu,namietnosci i instynkty,podatnosc na sugestie,zarazliwosc ideii;tlum:zmiennosc,dogmatyzm,z jednej skrajnosci w druga,stereotypowe myslenie,ten kto chce zawladnoc dusza tlumu nie może myslec racjonalnie tylko emocjonalnie;tlum heterogeniczny-bezimienne i nieanonimowe,homogeniczne-sekty,kosty,warstwy,
Marks: determinizm ekonomiczny-prymat ekonomii,teoruia konfliktowa,klasa:klasa w sobie (zbiorowosci ktorte pozostawaly w jakiejs wspolnej sytuacji,nie mieli swiadomosci klasowej,nie byli zorganizowani,klasa dla siebie:ma swiadomosc,przywodce i okreslone cele;marks najpierw twierdzil ze klasy isnialy zawsze,potem ze to konstrukt historyczny pojawiajacy się w okreslonym czasie,najpierw klasa niewolnicza,feudalna,kapitalistyczna i socjalistyczna doprowadzi to zlikwidowania klas,baza-podstawa ekonomiczna rzeczywistosci,nadbudowa:kutlura,sztuka swiadmosc spoleczna,jest ksztaltowana przez baze,byt okresla swiadmosc:byt matreilany ksztaltuje nasze wartosci,postzreganie rzeczywistosci,postawe i wierzenia religijne,;dialektyka-wszystko co było w rzeczywistosci mialo swoje przeciwienstwo;najpierw trzeba poznac prawa rozwoju spolecznego aby pozniej moc je zmienic i naprawiac;
Weber:od niego pochodzi kanon badan spolecznych:zasada wolnych od wartosciowania studiow nad wartosciami(naturalizm aksjologiczny)badacz powinien powstrzymywac się od wartosciowania-obiektywizm metodologicznycechy calosci determinuja cechy jednostki;typ idealny:formy rzeczywistosci spolecznej jakie badacz narzuca na plynna rzeczywistosc aby nadac im realne kontury;zjawiska spoleczne mogą być analizowane w swoich skrajnych(czystych)formach;relacje miedzy baza a nadbudowa-baza nie musi budowac nadbudowy;relifia mogla spowodowac powtsanie kapitalizmu,bogactwo jest zle cenione jeśli prowadzi do bezczynnosci,zle jest tez marnotrawienie czasu,bogactwo jako rezultat ciezkiej pracy jest dobreczlowiek nie jest tylko zarzadca dobr które otrzymal od Boga ale tez idea odpowiedzialnosci;zajmowal się teoriami zmainy spolecznej;typy wladzy-tradycyjna legalana i charyzmatyczna,w historii nie ma pojecia koniecznosci ale przypadkowosci