filozofiakultury, Ingarden, Filozofia kultury, wykład, 18 stycznia 2006


Filozofia kultury, wykład, 18 stycznia 2006


Roman Ingarden

- ostatni platonik

1. nie wszystkie przedmioty są intencjonalne - dzieło sztuki nie jest czymś realnym (w sensie fizycznym czy psychicznym)
dzieło literackie -> intencjonalne? -> intersubiektywne
FUNDAMENT -> realne przedmioty
fenomenologia zakłada, że wszystko się konstytuuje

2. dzieło sztuki nie istnieje, jeśli nie zachodzi relacja między tym, co idealne (->pięknem) a dziełem sztuki, które jest konkretyzacją tego, co idealne

3. przedmiot intencjonalny jest korelatem konkretnych aktów podmiotu, jest konkretyzacją
dzieło sztuki jest intersubiektywnym tworem schematycznym, jest założeniem samego siebie; może się ukonstytuować jeżeli jest czymś, co wyprzedza samą tę konstytucję (relacja między tym, co intencjonalne a dziełem)

4. relacje wewnątrz samego dzieła - między jego warstwami

-> twory kultury mają SENS, dzieła sztuki mają sens (ze względu na rozumiejące ich potraktowanie)
np. Kościół - DOM BOŻY (czym jest np. dla elektryka?)

WIELOWARSTWOWA STRUKTURA DZIEŁA LITERACKIEGO

podstawa bytowa - kartki, dźwięki - są realne, do dzieła nie należą

WARSTWA USCHEMATYZOWANYCH TWORÓW BRZMIENIOWYCH
(spostrzeganie nie jest aktualizacją tego, co znaczące)
na nich osadzone są znaczenia, intencje

intencje -> pochodne w stosunku do nadawcy (początkowa)
-> potencjalne w stosunku do odbiorcy (końcowa)

schematyzacja jest kosztem porozumienia
-> realne przedmioty i zdarzenie zawierają miejsca niedookreślenia
przedmiot posiada nieskończenie wiele konkretnych (a nie ogólnych) własności
-> FORMA jest dana, ale nie da się jej wysłowić ( nie do końca wypełniona treścią)
forma jest założeniem ontologicznym

-> schematyczność powinna zostać powetowana, szkody powinny zostać naprawione

[-> polemika Ingardena z prof. Markiewiczem, który powoływał się na Kleinera]

- Ingarden uznał, że miejsca niedookreślenia w dziele literackim , ale usunięte przez WYGLĄDY
- obcowanie z dziełem literackim jest WIDZENIEM
( Lem: rozumiem, ale nie widzę! -> wizualizacja jest niepotrzebna!)

np. Antoni, ująwszy dłoń Marii, powiódł ją w szumiącą leszczynę. -> TA SAMA WIZUALIZACJA
Antek wciągnął Mańkę w krzaki. ALE RÓŻNA KONWENCJA

* WYGLĄDY
* ŚWIAT PRZEDSTAWIONY - pojawiają się nim JAKOŚCI METAFIZYCZNE, które odsłaniają głębię i praźródła bytu
realizacja tych jakości jest ŁASKĄ (w życiu), konkretyzacja - w literaturze, sztuce

JAKOŚCI METAFIZYCZNE - jakości estetycznie wartościowe, ich synteza (międzywarstwowa) daje w efekcie jakości
samych wartości estetycznych

-> KONTEMPLACJA PIĘKNA (jakości)
to, co idealne samo w sobie, jest blade; dopiero skonkretyzowane nabiera blasku i jasno świeci
-> kontemplacja jakości jest tym, co sprawia, że przezwyciężamy czas

- Ingarden zakłada, że jest jakaś podstawa wszelkiej konstytucji, która sama się nie konstytuuje
Ingarden jest nierealistycznym niefenomenologiem

- przymiotnik wskazuje na to, co absolutne

POROZUMIENIE

- ma mieć charakter platoński -> skupione wokół wartości, a nie wokół faktów (np. pozytywizm!)

zdobyć wspólne doświadczenie” ! ! !

Ingarden nie zna kategorii języka, zna kategorie DZIEŁA - tak jakby dzieło zawierało w sobie normę odczytania
-> według literaturoznawców norma odczytania jest zawarta w kulturze

DZIEŁO JEST WIECZNOTRWAŁE (funkcjonuje w rozmaitych kontekstach)

POROZUMIENIE -> transhistoryczne - łączy odbiorców różnych czasów
-> łączące odbiorcę i nadawcę
-> łączące zwykłego, naiwnego czytelnika z czytelnikiem krytycznym -> badaczem

1. język się zmienia - zmienić się może rozumienie dzieła
2. autor i czytelnik nie przeżywają tego samego - autor męczy się ze słowami, poszukując słów właściwych
3. czytelnik i badacz zajmują się czymś zupełnie innym

badacz -> norma, tradycja, prąd literacki - tego szuka!
FUNDAMENTALNĄ KATEGORIĄ NIE JEST TU JUŻ DZIEŁO, LECZ JĘZYK!

Ingarden - ostatni filozof naiwny -> filozof porozumienia (opisuje warunki porozumienia i praktykuje je)
podstawą porozumienia są idealne jakości -> cel i podstawa są tym samym!
( język jako podstawa porozumienia nie mógłby być zarazem celem -> filozofia zorientowana na język, na arche
bez telos )

- zaufanie do przymiotnika -> 2 ZAŁOŻENIA

- zaufanie do struktury zdaniowej

KONCEPCJA PODSTAWOWEJ FORMY PRZEDMIOTOWEJ -> RZECZY I WŁASNOŚCI




Wyszukiwarka

Podobne podstrony:
filozofiakultury, Bóg jako pojęcie filozofii kultury, Bóg jako pojęcie filozofii kultury - wykład 30
filozofiakultury, Bóg jako pojęcie filozofii kultury, Bóg jako pojęcie filozofii kultury - wykład 30
Filozofia kultury, Wykłady, Archeologia UJ, Filozofia
Kultura - wykład - 18.10.2011 W, Notatki filologia angielska
użytki zielone wykład 18 05 2006
Filozofia Indii - Wyklad 2, PSC (Porownawcze Studia Cywilizacji - kulturoznawstwo), Cywilizacja, kul
Filozofia i etyka zawodu położnej wykład 2 18, Położnictwo CM UMK
filozofia kultury-10.X.2006, PSC (Porownawcze Studia Cywilizacji - kulturoznawstwo), Filozofia kultu
Filozofia Indii - wyklad 6, PSC (Porownawcze Studia Cywilizacji - kulturoznawstwo), Cywilizacja, kul
Elementy Filozofi Wykład 6 18 11 2013, wykład 7 25 11 2013
Filozofia Indii - Wyklad 1, PSC (Porownawcze Studia Cywilizacji - kulturoznawstwo), Cywilizacja, kul
Antropologia kultury-wykłady, Nauki społeczne - Antropologia, Filozofia, Socjologia i Praca Socjalna
Filozofia Indii - wyklad 5, PSC (Porownawcze Studia Cywilizacji - kulturoznawstwo), Cywilizacja, kul
Filozofia Indii - Wyklad 4, PSC (Porownawcze Studia Cywilizacji - kulturoznawstwo), Cywilizacja, kul
Filozofia Indii - Wyklad 7, PSC (Porownawcze Studia Cywilizacji - kulturoznawstwo), Cywilizacja, kul
Filozofia Indii - Wyklad 3, PSC (Porownawcze Studia Cywilizacji - kulturoznawstwo), Cywilizacja, kul
Filozofia Indii - Wyklad 9, PSC (Porownawcze Studia Cywilizacji - kulturoznawstwo), Cywilizacja, kul
Historia filozofii współczesnej wykład, stan do 08 stycznia

więcej podobnych podstron