Wykład 7, 8 FILOZOFIA INDII 21.11.2005, 5.12.2005

JOGA

Powściąganie, powściągnięcie

• Jogasutry Patandżali (195 sutr), kodyfikator systemu, żył w II w.n.e

W jogasutrach pojawia się pojęcie IŚWARY jest to zjawisko świadomości, prowadzi jogina przez kolejne etapy. U Patandżalego ta koncepcja jest wrzucona

• Jogabhaszja Wjasa

W konwencji teistycznej, bo Wjasa był wedantysą.

Dualizm nie jest definitywnie odrzucony, nie jest istotny z punktu widzenia podmiotu przemijającego rzeczywistość

Jogaś czitta writti nirodha (powściągnięcie ruchów czitty świadomości)

sattwa	budhi		3 tattwy niezależne	Joga w ich miejsce wstawia czittę, ma 3 aspekty
Asmita (ja jestem)	ahankara
Aspekt poznania zmysłowego (uczucia, wrażenia)	Manas
	10 indrija	5 tanmatra 5 mahabhuta

Nie następuje kontakt purusza - budhi

Ale purusza - czitta w aspekcie budhi

Metafizyczny błąd poznawczy ruch związany z poznaniem zaburza równowagę Prakriti

5 podstawowych zjawisk świadomości

• Pramana rozpoznanie prawdziwe, Porusza rozpoznaje samego siebie

------------------------ zjawiska asmita (ahankara) poznanie błędne

• Wiparjaja błąd poznawczy, nałożenie rzeczywistości przedmiotowej na podmiotową. Przedmiot poznania jest rzeczywistością

• Wikalpa fantazjowanie. Przedmiot poznania nie jest przedmiotem, który odbija się w świadomości jako istniejący

• Nidra sen głęboki, bez marzeń sennych. Zostają zatrzymane procesy poznawcze. Nie ma stanu poznania samego siebie, dlatego to też uznane jest za błędne.

• Smriti pamięć, przypomnienie. Zjawisko wtórne

Czitta kiedy pozostaje w równowadze i nie zaburza. Co zobaczy w kuli tym się zabawia. Jak widzi pramanę, to odbija się w niej tylko Purusza.

Działamy wg. Pięciu błędów pięcioraka avidia

• Wszystko jest avidia niewiedza widzenie w niewiecznym wiecznego, w nieświadomym świadomego, w ruchomym nieruchomego

• Asmita ja działam, ja poznaję, pomylenie mechanizmów

• Wada odpowiada za pragnienie. Naturalne lgnięcie do posiadania

• Dwesza awersja, unikanie

• Abhininwesja instynktowne utrzymywanie się przy życiu. Utrzymuje się nawet u wiedzącego.

Każdy z nich podobnie jak zjawiska świadomości są coraz bardziej wikłające z sansarę, w każdym zawierają się wszystkie poprzednie.

pramana	avidia
wiparjaja	asmita
wikalpa	raga
nidra	dwesza
smriti	Abhininwesia (obawa przed zanikiem tożsamości)

Każde zjawisko świadomości, każdy bodziec, wrażenie dochodzi do manasu i porusza czittę. Taki ślad to sansara.

Świadomość pojawia się w bhuti (sattwiczne). Wszystko przetwarzane wraca do bhuti. To porusza czittę. Im więcej bodźców tym czitta jest coraz bardziej ruchoma.

Wasana ciąg sanskar o podobnej naturze. Odpowiedzialna za to, do czego lgniemy, jak funkcjonujemy.

Wszystko, co się pojawiło w formie bodźca w czcicie chce się wyłonić. To wyłonienie staje się zewnętrzne i powoduje ruch czitty.

Czatas aspekty czitty nieświadomej. Czekają na moment wyłonienia a kiedy przychodzi sposobność to jest nie do opanowania.

OPRACOWANIE PROCEDURY PRZEKSZTAŁCANIA ŚWIADOMOŚCI

Jak dojść do unieruchomienia czitty?

8 - stopniowa ścieżka jogi

1)JAMA zakazy

• Ahinsa nie zabijaj, pragnienie niekrzywdzenia

Abhjasa pogłębianie nawyków

Wajragia niepragnienie

• Stajam prawdomówność

• Asteja nie kradzenie

• Brahmaczaria wstrzemięźliwość seksualna, chodzi o zatrzymywanie energii

• Apanigraha ubóstwo, zadowalanie się tym, co niezbędne

2) NIJAMA nakazy

• Czystość wewnętrzna i zewnętrzna (higiena osobista). Czyszczenie wodą i ogniem. Również czystość pokarmu (sattwa, radżas, tamas u nich wszystko takie jest)

• Zadowolenie nie wybiegać myślą na przód i do tyłu. Koncentrowanie się na tu i teraz.

• Tapas asceza, ćwiczenie odporności na pary przeciwieństw

• Dieta księżycowa początek gdy księżyc jest w pełni i je się 14 garści ryżu i jak się księżyc zmniejsza to je się coraz mniej aż do 1 garści

• Swadhjaja indywidualne zgłębianie pism

• Iśwarapranidhana skupienie się na inwarze

Jamy i Nijamy dają gwarancję, ze do praktyki jogicznej przystąpi człowiek zdrowy psychicznie, opanowanie tamasu. To wszystko to rodzaj etyki.

3) ASANA postawa jogiczna, nieruchoma i wygodna.

Przygotowanie do medytacji, które się zaleca tylko w pozycjach. Ciało ma być najbardziej zrelaksowane w każdej części.

Postawa lotosu 3 punkty, połączenie ciała z podłożem

4) PRANAJAMA ćwiczenia oddechowe. Postępowanie do neutralizacji radżasu.

Prana energia

• Suszuna biegnie slalomem przez rdzeń kręgosłupa. Kończy się na czubku głowy i jak tam dotrze to jest stan wyzwolenia.

• Ida z prawej strony ciała. Kończy się w prawej dziurce

• Pingala z lewejj strony ciała. Kończy się w lewej dziurce

Tak biegnie energia kundalini

Kręgosłup musi być prościutki i do tego służą asany.

Kundalini rozpoczyna się u nasady kręgosłupa i są 3 kanały (suszona, Ida, pingala). Ida i pingala oplątują suszunę a w miejscu ich zetknięcia są czakry. Jest 6 takich miejsc. Każdej czakrze odpowiada inna mantra. Są skorelowane z żywiołami.

• Przestworza akaśa, trzecie oko

• Powieka gardło

• Ogień splot słoneczny

• Wody organ rozrodczy

• Ziemia

Uspokajanie radżasu. Zaawansowane praktyki. Chodzi o to, żeby jak najbardziej wydłużyć przerwę między wdechami wtedy jest zatrzymanie radżasu.

5. PRATJAHARA

Odciągnięcie zmysłów od przedmiotów poznanie rozróżniające oddzielamy sferę przedmiotową z podmiotową. Potrzebny jest do tego wysiłek aby przejść do następnego etapu, co już dzieje się automatycznie

SANJAMA

6. DHARANA Przykucie uwagi do miejsca, do danego przedmiotu (np. rozżarzone węgle) 7. DAJANA 8. SAMADHI medytacja

SAMADHI:

• Asampradżhiata samadhi bez uświadomienia, oparcie się na przedmiocie

• Niralabrana nie ma podpory, nie ma kontaktu pomiędzy rzeczywistością przedmiotową i podmiotową

• Nirbidża

ASAMPRADŻHATA SAMADHI sam akt medytacji, prowadzi do wyzwolenia (etapy)

• SWITARKA SAMAPATTI

Przedmiot (patrzę się na niego) + słowo (pojęcie, nazwa) + sens (jaka jest tego istota)

3 strumienie sanskar, które poruszają czittę popadnięcie (z pratjahary na dharanę)

• NIRWITARKA SAMAPATTI

Przedmiot jest coraz mocniejszy (czitta utożsamia się z przedmiotem). Pole świadomości empirycznej zajmuje sam przedmiot

______________ następuje stan znajdujący się poza czasem, w którym jogin może spędzić bardzo długo __________

• SAWICZARA SAMAPATTI

Rozciągnięcie, popadnięcie w przedmiot z rozciągnięciem. Przedmiot jest z poziomu tanmatra. Przekroczenie czasu (w sankhji nie ma odrębnej tanmatry czasu czas rozumiany jest jako następstwo właściwości, które się przejawiają w różnych przedmiotach. Czittę wypełnia przedmiot z tanmatra, przypomnienie słów i sensu jogin może w tym czasie przebywać bardzo długo

• NIWICZARA SAMAPATTI

Czittę wypełnia sam przedmiot. Następuje ostatecznie wyeliminowanie mahabhuta. To, co poznam i opanuję nie ma nade mną władzy

• SATANANDA SAMAPATTI

Popadnięcie w stan błogości w skutek radości doznawania

______________ pojawia się pojęcie Iśwary. Iśwara ukazuje się jako writta czitty (jako zjawisko świadomości) _________________

• SATASMITA SAMAPATTI

• Popadnięcie w stan „ ja jestem” (już nie ma mahabhuta, tanmatra, indrija)

• W czittcie pojawia się sam akt poznawczy, przewaga guny budhi. Wszystko dzieje się na etapie samej czitty

• Umiejscowienie SIDHI (mocy jogicznej) np. przypomnienie sobie byłych wcieleń.

• Zanika wrogość innych istot, które pojawiają się w pobliżu jogina

• Kuszenie jogina występuje właściwie po etapie satasmita. Aby zwieść go z ostatecznej drogi bogowie kuszą jogina na pychę (jesteś najwspanialszy, nikt tego nie dokonał). Dopiero jak jogin nie ulegnie temu kuszeniu, czitta staje się jasna i pusta a Purusza się w niej przegląda.

• KEWALA stan wyzwolenia, guny stają się puste dla Puruszy.

1. 1500 - 400 p.n.e ŚRUTI

2. SMRITI Mahabharata, Ramajana, Purany

3. Darśany systemy II w. p.n.e - II w.n.e

• Mahabharata 18 tomów (IV w p.n.e - IV w.n.e)

• Purany 18 dużych, 18 małych

• Ramajana II w.p.n.e - II w.n.e

Głównymi bohaterami eposów są ksztariowie.

Mahabharata

• Potomkowie Kuru i Bharata, Kuru był niewidomy i miał 100 synów (Kaurawowie)

• Pandu 5 synów

• Tron miał przypaść Pandu a kiedy miało dojść do przekazania tronu najstarszemu (Judhisztira). Zły Duliodhana nie chciał oddać całego swojego królestwai wymyślił podstęp zaproponował Judhisztrii grę w kości (święta gra, cztery ściany to cztery wieki ludzkości). Duliodhana mił stryja co się znał na różnych kościanych sztuczkach i Judhisztrii przegrał królestwo, siebie i zonę, Draupadi. Pandawowie zostali wygnani z królestwa. Po 13 latach wrócili, żeby odebrać co swoje ale Kaurawowie im nie chcieli oddać i była wojna.

• Pole: Kurukszetra Dharmakszetra (pole prawości)

• Bitwa w 3193 p.n.e początek Kaljuki (wieku żelaza, w którym żyjemy), opisana w VI księdze Mahabharaty Bhagawadgita pełni rolę świętego tekstu, chociaż jest smriti

• Bitwa: Kaurawowie przywódca to Dhriszaklet i Pandawowie (przywódca to Ardżuna (Jasny) jego wybrała Draupadi)

• Jest pospolite ruszenie z całych Indii i część się przyłącza to Pandanów, część do Kaurawów. Jednym z przywódców tych, co przybyli był Kriszna (Czarny). Był znajomym i tych i tamtych więc powiedział, że jednym da siebie drugim swoje wojsko. Wojsko wybrał Duliodhana a Krisznę Ardżuna. Kriszna został woźnicą Ardżuny.

• Ardżuna nie chce walczyć, bo by musiał zabić krewnych. Walczyć z nieprawością to jednak jego dharma, bo jest kszatrią. Woli żyć jak sannjasin.

• Kriszna przedstawia się Ardżunie w swojej boskiej postaci (wcielenie Vishnu)

• Brahma, Purusza, Vishnu, Kriszna imiona tego samego

• Kriszna każe Ardzunie zabijac ale nie tak po prostu tylko mu objaśnia strukturę rzeczywistości. Ardżuna jest anjasinem dopiero gdy zaczyna działać.

KONCEPCJA 3 DRÓG POSTĘPOWANIA

• Upaniszady droga Dżinany Margi elitarna, tylko dla wybranych.

• Trzeba czegoś dla każdego, czegoś bardziej dostępnego.

• Sankhja tożsama z dżinaną

• Karma marga droga czynu. Należy robić coś bez oczekiwania nagrody. Przyjmuje formę NISZKAMA KARMAMARGA w intencji nie ma pragnienia

• Bhakti marga √bhag mieć udział, droga oddania, uwielbienia, devotio + communio

5

---