Wykład 6 FILOZOFIA INDII 14.11.2005

Darśna ogląd, pogląd, punkt widzenia, system, który ma do osiągnięcia praktyczny cel i dochodzi się do niego z różnych punktów widzenia. Powstawały one w II w p.n.e

Bramińskie systemy ortodoksyjne odnosiły się do śruti (objawienia wedyjskiego)

Świat wyłonił się ma początek związek z rytem kosmologicznym. Darśan jest 6 i układają się one w pary

Sankhja Gnoza kosmologiczna	Joga Sposób wyzwolenia, przekraczanie (transgresja), przekształcanie świadomości
Njaja Epistemologia	Waiśeszika Filozofia przyrody
Mimansa Rozważa rytualizm metafizyczny, odwołuje się do brahmanów	Wedanta Aranjaki, Upaniszady Metafizyka Koniec Wed

SANKHJA

Sutra aforyzmy

• Sankhja nie ma swojej sutry ale ma KARIKA z V w n.e autorstwa Iśwara Kriszny (72 kariki)

• Na przełomie ery formowaly się szkoły buddyjskie i mnisi tam tłumaczyli teksty buddyjskie, min. Sankhjakarikę

• MĘDRZEC KAPILA (raczej przydomek) twórca systemu sankhji

• Sankhja prawaczana sutra (VX w) Hindusi mówią, że jest autorstwa mędrca Kapili (no tekst ale jest na to za młody)

3 etapy rozwoju sankhi

• Przedsystemowy (eposy) wątki sankhiczne wrzucone w monistyczne

• Klasyczny system dualistyczny

• Komentarze pod wpływem wedanty (prawaczana dualizm sankhji w świetle monistycznej wedanty)

Sankhja liczba, wyliczanie system przedstawia obraz świata wyliczając elementy, z których się składa (tattwa takość). Jest 25 podstawowych tatów wszystkie inne można do nich sprowadzić

Atman (niezmienna świadomość) ↔ Brahman każdy system interpretuje ich wzajemną relację

SATKARJAWADA skutek tkwi immanentnie w swej przyczycznie

Prakriti bytuje w dwóch spektach

• Awjakta stan nieprzejawiony

• Wjakta stan przejawiony

Istnieje taki stan adwajta, gdzie prakriti kestzłozona w 3 gunach, które pozostają w stanie dynamicznej równowagi

• Sattwa (ujawniające, istnienie, świetliste) ↑ uduchowione, mądre

• Radżas (ruch, zabarwienie, emocje, uczucia) ruch między sattwą i tamasem

• Tamas (ignorancja, ciemność, hamowanie) ↓

W świetle sattwy przegląda się porusza wyróżnia siebie jako nie siebie, zaburzenie, wynurza z siebie kolejne buddhi (rozum, intelekt). Pod wpływem sattwy pojawia się anankara i tworzy się „ja”.

IŚWARA (26 tattwa)
PURUSZA czysty podmiot Sat istniejące Czit swiadomość Niezmienny, stały, prosty Stan szczęśliwości	PRAKRITI (natura) dziedzina, przedmiot Bhawa bytujące Zmienność, różnorodność, dynamizm Złożone Prakryt jest nieświadoma i ciekawa, jest w stanie dukha
	Buddhi rozum, intelekt
	Anankara tworzy się pod wpływem sattwy, tworzy się „ja” (ja pracuję, ja chcę itd.)
Ciało subtelne uwarunkowane przez zewnętrzne DZIWANMUKHTA wyzwolony za życia Widzimy jego powłokę złożoną z 5 atomów (akaśa, wiatr, ogień, woda, ziemia) ale to ciało nie ma już związków karmicznych)	Manas zmysł wewnętrzny		5 tanmatra świat zewnętrzny ---------------------------------------- Dźwięk przestworza (akaśa) Dotyk wiatr Barwoszształt ogień Smak wody Zapach ziemia
		5el.poznania Buddhindrija ------------------- Ucho Skóra Oko Język Nos		5el.działania Karmendrija --------------------- Mowa Ręka Noga N.rozmnażania Wydalanie

Podobne bada się i poznaje podobnym

Prakriti działa na rzecz wyzwolenia puruszy (porusza jednorodna w swojej substancji)

Sattwa płomień, odpowiada za wiedzę, poznanie

Radżas knot

Tamas paliwo

Purusza Obarczony złożem karmicznym, dlatego lgnie do prakriti

Buddhi, anankara. Manas narząd wewnętrzny, który działa w 3 czasach.

Manas Bodziec idzie do anankary a to do buddhi. Na poziomie buddhi odbywa się ocenianie i działanie. Poziom karmiczny.

Przez błąd poznawczy utrwalają się w nas nawyki nie będące rzeczywistością

Buddhi ma 8 stanów bytowania

Dharma	Adharma
Dżianana	Adżinana (zaprzeczenie, skłonność do poznawania)
Amraga (skłonność do nielgnięcia)	Raga (lgnięcie)
Moc	Brak mocy

Te 7 elementów jest odpowiedzialne za lepszą lub gorszą formę wcielenia. Dżinana ostatecznie prowadzi do rozpoznania.

2

---