PYTANIA EGZAMINACYJNE
Elementy atrakcyjności turystycznej miejsca docelowego
Atrakcyjność turystyczna przejawia się poprzez istnienie określonej cechy charakterystycznej, przyciągającej turystów w pewne tereny dzięki walorom krajobrazu naturalnego, klimatu, pomników historii, a także różnych interesujących obiektów zagospodarowania turystycznego. Termin ten posiada znaczenie względne, a to z powodu różnych warunków psychofizycznych jej odbiorców.
Atrakcje turystyczne mogą stanowić obiekty przyrodnicze (piękne plaże, klify, fiordy, jaskinie, kaniony, przełomy rzek, osobliwości skalne), obiekty związane z historią i kulturą (zabytki archeologiczne, architektoniczne, techniki, misteria religijne), elementy infrastruktury sportowo - rekreacyjnej (centra rekreacyjne, tory wyścigowe różnego rodzaju, pola golfowe, baseny kąpielowe, narciarskie trasy zjazdowe, obiekty olimpijskie). Do atrakcji turystycznych zaliczamy także kompleksy handlowo - rekreacyjne, orientalne bazary, sklepy wolnocłowe, kasyna gry i nocne kluby.
O atrakcyjności miejsca docelowego decydują 3 czynniki:
walory turystyczne (ranga walorów turystycznych)
dostępność komunikacyjna
zdolność obsługowa urządzeń turystycznych (podaż usług związanych z zagospodarowaniem turystycznym)
Rola parków narodowych w rozwoju turystyki
Park narodowy w brzmieniu Ustawy o ochronie przyrody z 2004 r. „obejmuje obszar wyróżniający się szczególnymi wartościami przyrodniczymi, naukowymi, społecznymi, kulturowymi i edukacyjnymi, o powierzchni nie mniejszej niż 1000 ha, na którym ochronie podlega cała przyroda oraz walory krajobrazowe. Park narodowy tworzy się w celu zachowania różnorodności biologicznej, zasobów, tworów i składników przyrody nieożywionej i walorów krajobrazowych, przywrócenia właściwego stanu zasobów i składników przyrody oraz odtworzenia zniekształconych siedlisk przyrodniczych, siedlisk roślin, siedlisk zwierząt lub siedlisk grzybów.”
Teren parków narodowych udostępniony jest do zwiedzania, lecz ruch turystyczny może się tu odbywać wyłącznie w wyznaczonych obszarach, szlakach, drogach, ścieżkach.
W polskich parkach narodowych prowadzone są liczne programy badawcze. Parki odgrywają istotną rolę w edukacji ekologicznej społeczeństwa. Na terenie parków narodowych możliwe jest zwiedzanie oraz turystyka i udostępniają one dobrze rozwiniętą infrastrukturę turystyczną. Wiele z nich posiada specjalnie przygotowane szlaki i centra dydaktyczne oraz muzea przyrodnicze.
Charakterystyka wybranych walorów turystycznych województwa pomorskiego
Woj. Pomorskie posiada bardzo dobre warunki do rozwoju turystyki. Występuje tu kumulacja walorów niezbędnych do rozwoju turystyki, są to: walory przyrodnicze, kulturowe, antropogeniczne i specjalistyczne.
Do walorów przyrodniczych zalicza się obecność takich parków jak: PN Borów Tucholskich, Nadmorski PN, Słowiński PN, Kaszubski PK, Trójmiejski PK, PK Doliny Wisły, Wdzydzki PK, Zaborski PK - wszystkie charakteryzują się dużą różnorodnością gatunkową roślin i zwierząt, poza tym występuje mnogość rezerwatów przyrody i obszarów chronionego krajobrazu (do rezerwatów leśnych należą: Zamkowa Góra, Szczelina Lechicka, Kacze Łęgi, Zajęcze Wzgórze, Źródliska Doliny Ewy, Ostrzycki Las, rezerwaty krajobrazowe: wyspa na j. Przywidz, Szczyt Wieżyca, Jar rzeki Raduni i Reknicy, Staniszewskie Zdroje).
Do walorów kulturowych zalicza się dawne opactwo cystersów w Oliwie, park oliwski, droga królewska. czyli ulica Długa i Długi Targ od bramy wyżynnej do złotej, gmach poczty polskiej, kościół NMP - Mariacki, kościół św. Brygidy, św. Katarzyny, św. Mikołaja, ogród zoologiczny, muzeum archeologiczne, pomnik poległych stoczniowców, twierdza Wisła - Ujście, wycieczka statkiem po porcie, centralne muzeum morskie, Będomin - muzeum hymnu narodowego, Bytów - zamek krzyżacki z siedzibą zachodnich kaszub, Chojnice - brama człuchowska, Gdynia - muzeum marynarki wojennej, Hel - muzeum rybackie, Malbork - zamek krzyżacki, muzeum zamkowe, wyroby z bursztynu, Słupsk - muzeum Pomorza środkowego, Tczew - muzeum Wisły, Wdzydze - kaszubski park etnograficzny.
Do walorów specjalistycznych zalicza się możliwość uprawiania jazdy konnej (Sominy, Kościerzyna, Dziemiany, Egiertowo, Szymbark, Wierzyca), sporty wodne (wypożyczalnie sprzętu wodnego: Borowo, Dzierżążno, Bytów, Gołuń, Borsk, Wiele, też rejsy statkiem - Wdzydze Kiszewskie), jazda na rowerach, wędkarstwo (pozwolenia wędkarskie: Bytów, Kościerzyna), tenis (korty tenisowe: Chmielno, Ostrzyce, Goręczyno), uzdrowiska (Łeba, Jastarnia, Jastrzębia Góra, Krynica Morska, Czarna - choroby układu oddechowego.
Do walorów antropogenicznych zalicza się baza noclegowa (hotele, motele, pensjonaty, kwatery agroturystyczne). Imprezy kulturalne - jarmark św. Dominika, Jarmark Wdzydzki, można brać udział w imprezach dorocznych, jak np. dożynki gminne, powiatowe, wojewódzkie.
Walory krajoznawcze Polski w rozwoju turystyki
Walory krajoznawcze spełniają wiele różnego rodzaju funkcji. Oprócz funkcji dokumentacyjno - ochronnych i naukowych, obiekty objęte ochroną konserwatorską pełnią wobec turystów przede wszystkim funkcje poznawcze. Dydaktyczno - wychowawcze znaczenie walorów krajoznawczych przejawia się w tym, że stanowią one najbardziej poglądową ilustrację nabywanych w okresie szkolnym i w życiu dojrzałym wiadomości z zakresu przyrody, geografii, historii, kultury itp. Bardzo istotne znaczenie dla uczestników ruchu turystycznego mają funkcje estetyczne i rekreacyjne. Zachowanie w dobrym stanie walorów krajoznawczych danego obszaru czy miejscowości przyczynia się do wzrostu liczby turystów odwiedzających daną miejscowość, a także do wydłużenia pobytu, a to oznacza większy zysk dla danej miejscowości.
Koncesje i zezwolenia w działalności turystycznej
Wykonywanie regularnych przewozów specjalnych, przewozów wahadłowych, okazjonalnych w międzynarodowym transporcie drogowym wymaga zezwolenia. Zezwolenie wydaje minister właściwy do spraw transportu. Zezwolenie wydawane jest na wniosek przedsiębiorcy na czas określony.
Rodzaje zezwoleń transportowych:
loco - uprawnia do wykonania przewozu (jednej jazdy tam i jednej z powrotem) pomiędzy Polską a krajem wydającym zezwolenie
zezwolenie na wjazd pustym autobusem - wymagane jest przy wjeździe po grupę wwiezioną innym środkiem transportu, nie upoważnia po wjazd obywateli kraju wydającego zezwolenie a wjazd po obywateli kraju trzeciego jest możliwy tylko pod warunkiem wywozu grupy do kraju rejestracji pojazdu
zezwolenie wahadłowe - uprawnia do wykonania wymienionej na zezwoleniu ilości przewozów zgodnie z harmonogramem i bez zmiany składu grup
zezwolenie tranzytowe - uprawnia do wykonania przewozu (jednej jazdy tam i jednej z powrotem) przez terytorium danego kraju, zezwolenie nie daje prawa do załadunku
Wykonywanie transportu drogowego (osób lub rzeczy) zarobkowo wymaga uzyskania licencji. Udzielenie, zmiana, cofnięcie i wygaśnięcie licencji następuje w drodze decyzji administracyjnej. Warunkiem udzielenia licencji jest spełnienie przez każdego przedsiębiorcę podstawowych kryteriów jakości, w tym:
dobrej reputacji
zabezpieczenia finansowego
kompetencji zawodowych
Licencji udziela się:
na wniosek przedsiębiorcy na czas określony, nie krótszy niż dwa lata i nie dłuższy na 50 lat
przynajmniej jedna z osób zarządzających przedsiębiorstwem legitymuje się certyfikatem kompetencji zawodowych
przedsiębiorca musi posiadać zabezpieczenie w postaci: środków pieniężnych dostępnych przez okres posiadania licencji. Z dniem 01.01.2004 wszyscy przedsiębiorcy wykonujący zarobkowo przewozy osób lub rzeczy będą musieli posiadać zabezpieczenie finansowe w wysokości równoważnej co najmniej w kwocie 9000 Euro na pierwszy pojazd i 5000 Euro na każdy następny
przedsiębiorca sam wykonujący przewozy i zatrudnieni przez przedsiębiorcę kierowcy mają świadectwa kwalifikacji określone przepisami prawa o ruchu drogowym
Licencja na krajowy transport drogowy uprawnia do wykonywania przewozów jedynie na obszarze RP. Licencja na międzynarodowy transport drogowy uprawnia do wykonywania przewozów z przekroczeniem granicy RP w zakresie i na obszarze w niej określonych. Licencja ta uprawnia również do wykonywania przewozów w krajowym transporcie drogowym.
Rodzaje koncesji transportowych:
na wykonywanie krajowego transportu drogowego taksówką
na wykonywanie krajowego transportu drogowego pojazdem samochodowym nie będącym taksówką
na wykonywanie krajowego transportu drogowego osób więcej niż jednym rodzajem pojazdu samochodowego nie będącego taksówką
na wykonywanie międzynarodowego transportu drogowego osób
na wykonywanie międzynarodowego transportu drogowego osób więcej niż jednym rodzajem pojazdu samochodowego
Umowy zawierane przez biura podróży z klientami
Biuro podróży zobowiązuje się świadczyć usługi turystyczne na rzecz klientów, wchodzi z klientami w stosunki umowne uregulowane przez kodeks cywilny i inne szczególne akty prawne dotyczące, np. przewozu.
Mogą to być pojedyncze świadczenia lub imprezy turystyczne zawierające, co najmniej dwie usługi turystyczne, tworzące jednolity program za jedną cenę, obejmujące, co najmniej nocleg lub przewóz lub jedną z tych usług związaną z innymi usługami.
Biuro podróży może działać we własnym imieniu (jako organizator wycieczki lub właściciel autokaru czy hotelu) lub jako agent przewoźników, hotelarzy lub innych biur podróży, bądź jako przyjmujący zlecenie klienta, może też reprezentować obie strony. Ma to istotny wpływ na stanowisko prawne biur podróży i na jego odpowiedzialność za szkody powstałe w skutek niewykonania lub nienależytego wykonania określonych usług.
Umowy turystyczne mogą być zawierane z biurami podróży przez osoby, które mają otrzymać świadczenie albo też przez inne osoby na przykład zakład pracy na rzecz tych pierwszych. Zawarcie umowy z biurem podróży na udział w wycieczce (umowy o podróż) następuje przez podpisanie przez uczestnika wycieczki „zgłoszenia na wycieczkę wyjazdową”.
W razie, gdy uczestnik nie ma pełnej zdolności do czynności prawnej, za niego owo zgłoszenie podpisuje przedstawiciel ustawowy.
Organizator turystyki nie może żądać od klienta żadnych kwot tytułu odstąpienia od umowy, poza uzasadnioną opłatą manipulacyjną, kiedy klient odstępując od umowy wskaże osobę spełniającą warunki udziału w imprezie turystycznej, której przekaże uprawnienia, i która przejmie obowiązki wynikające z tej umowy. W takim przypadku organizator turystyki jest zobowiązany zwrócić wszelkie kwoty wpłacone przez klienta na rzecz ceny imprezy turystycznej. Umowy o świadczenia usług turystycznych polegających na organizowaniu wycieczek wymagają formy pisemnej. Biuro podróży, które proponuje klientom imprezy lub usługi turystyczne udostępnia im broszury jest zobowiązane wskazać w tych materiałach dokładnie i zrozumiale:
a) cenę imprezy turystycznej lub usługi albo sposób jej ustalenia
b) miejsce pobytu lub trasę imprezy
c) rodzaj, klasę, kategorię lub charakterystykę środka transportu
d) położenie, rodzaj i kategorię obiektu zakwaterowania, wg przepisów kraju pobytu
e) liczbę i rodzaj posiłków
f) program zwiedzania i atrakcji turystycznych
g) kwotę lub procentowy udział zaliczki w cenie imprezy turystycznej lub usługi oraz termin zapłaty całej ceny
h) termin powiadomienia klienta o ewentualnym odwołaniu imprezy turystycznej z powodu niewystarczającej liczby zgłoszeń, jeżeli realizacja usług jest uzależniona od liczby zgłoszeń
i) podstawy prawne umowy i konsekwencje prawne z niej wynikające
Ponadto biuro podróży jest zobowiązane podać klientowi przed zawarciem umowy ogólne informacje o przepisach paszportowych i wizowych oraz o przeciwwskazaniach zdrowotnych do udziału w imprezie turystycznej, a także informacje o możliwości ubezpieczenia się od kosztów rezygnacji z udziału w imprezie turystycznej w zakresie ubezpieczenia od następstw nieszczęśliwych wypadków i kosztów leczenia.
Organizator turystyki zobowiązany jest poinformować klienta o szczególnych zagrożeniach życia i zdrowia na odwiedzanych obszarach oraz o możliwości związanego z tym ubezpieczenia. Zobowiązany jest również przed rozpoczęciem imprezy turystycznej podać klientom:
1. nazwisko lub nazwę lokalnego przedstawiciela organizatora turystyki, do którego klient może zwracać się w razie trudności, a także jego adres i numer telefonu
2. w odniesieniu do imprez turystycznych dla dzieci - informację o możliwości bezpośredniego kontaktu z dzieckiem lub osobą odpowiedzialną w miejscu pobytu dziecka
3. planowany czas przejazdu, miejsca i czas trwania postojów
Postanowienia umów zawieranych przez biuro podróży z klientami nie mogą być mniej korzystne aniżeli przewiduje ustawa o usługach turystycznych. W przeciwnym razie są nieważne. Organizator turystyki nie może w umowie lub przez inną czynność prawną wyłączyć lub ograniczyć swojej odpowiedzialności za niewykonanie lub nienależyte wykonanie umów zawieranych z klientami. Ograniczenie odpowiedzialności może jedynie wynikać z:
- przepisów obowiązujących w kraju pobytu, w odniesieniu do
usług świadczonych przez miejscowych usługodawców
- postanowień umów międzynarodowych
- przepisów szczególnych
Szczególne znaczenie w stosunkach pomiędzy biurami podróży a klientami mają ogólne warunki uczestnictwa w imprezach turystycznych, które obok programu imprezy stanowią najważniejszą część umowy. Ogólne warunki określają zasady zawarcia umowy, skutki prawne odwołania imprezy przez biura podróży, zmiany warunków imprezy, rezygnację z imprezy, postanowienia dotyczące wykonania umowy, obowiązków uczestników, odpowiedzialności za wyrządzone szkody, postępowania reklamacyjnego. W prawie cywilnym dąży się do zachowania interesów stron. Jeżeli ogólne warunki zastrzegają dla biura nieuzasadnione korzyści, druga strona może wystąpić do sądu o uznanie ich za bezskuteczne, lecz nie może to nastąpić po upływie miesiąca od wykonania umowy. Na przepis ten nie może się powołać strona, która zawarła umowę w zakresie prowadzenia działalności gospodarczej na przykład przewoźnik wobec biura podróży, ponieważ ze względu na kwalifikacje zawodowe musi ponosić ryzyko akceptacji niekorzystnych postanowień.
Umowa o pojedyncze świadczenie polega na dokonaniu przez biuro podróży rezerwacji miejsca w hotelu, samochodu, załatwieniu formalności wizowych, sprzedaży biletów komunikacyjnych itp. Na podstawie zlecenia biuro podróży ułatwia klientowi zawarcie umów z różnymi przedsiębiorcami i za to pobiera wynagrodzenie. Biuro podróży nie jest stroną tych umów, w skutek, czego nie odpowiada za rezultat dokonywanych czynności. Zobowiązane jest tylko do dołożenia należytej staranności w celu osiągnięcia rezultatu. Brak wymaganej w danym przypadku staranności stanowi winę biura podróży i może prowadzić do odpowiedzialności za wyrządzoną szkodę.
Biura podróży nie mogą tłumaczyć się nieznajomością trasy turystycznej, hotelu, środka transportu, terminu odlotu samolotu, przepisów paszportowych, wizowych, itp., krajów, do których organizują wycieczki lub oferują klientom pojedyncze świadczenia. Do umowy o podróż stosować należy przepisy ustawy o usługach turystycznych.
Prawa konsumenta usług turystycznych i ich ochrona
Prawa konsumenta usług turystycznych opisane są w ustawie z dnia sierpnia 1997 o usługach turystycznych. W rozdziale 3 znajdują się artykuły, które mówią o ochronie klienta.
Organizator turystyki lub pośrednik turystyczny, który proponuje klientom imprezy turystyczne lub usługi turystyczne, udostępniając im odpowiednie informacje pisemne, a w szczególności broszury, foldery, katalogi, jest obowiązany wskazać w tych materiałach w sposób dokładny i zrozumiały:
1) cenę imprezy turystycznej lub usługi turystycznej albo sposób jej ustalenia,
2) miejsce pobytu lub trasę imprezy,
3) rodzaj, klasę, kategorię lub charakterystykę środka transportu,
4) położenie, rodzaj i kategorię obiektu zakwaterowania, według przepisów kraju pobytu,
5) ilość i rodzaj posiłków,
6) program zwiedzania i atrakcji turystycznych,
7) kwotę lub procentowy udział zaliczki w cenie imprezy turystycznej lub usługi turystycznej oraz termin zapłaty całej ceny,
8) termin powiadomienia klienta na piśmie o ewentualnym odwołaniu imprezy turystycznej lub usługi turystycznej z powodu niewystarczającej liczby zgłoszeń, jeżeli realizacja usług jest uzależniona od liczby zgłoszeń,
9) podstawy prawne umowy i konsekwencje prawne wynikające z umowy,
10) ogólne informacje o obowiązujących przepisach paszportowych, wizowych i sanitarnych oraz o wymaganiach zdrowotnych dotyczących udziału w imprezie turystycznej.
1. Informacje, o których mowa w ust. l, nie mogą wprowadzać klienta w błąd.
2. Jeżeli umowa zawarta z klientem nie zawiera odmiennych postanowień, to odpowiednie wskazania zawarte w informacjach pisemnych, o których mowa w ust. 1 pkt 1 - 8, stają się elementem umowy.
Art. 13.
1. Organizator turystyki lub pośrednik turystyczny jest obowiązany podać klientowi, przed zawarciem umowy:
a) ogólne informacje o obowiązujących przepisach paszportowych, wizowych i sanitarnych, w szczególności o terminach oczekiwania na wydanie paszportu i wizy oraz o wymaganiach zdrowotnych dotyczących udziału w imprezie turystycznej,
b) informację o możliwości zawarcia umowy ubezpieczenia od kosztów rezygnacji z udziału w imprezie turystycznej oraz o zakresie ubezpieczenia od następstw nieszczęśliwych wypadków i kosztów leczenia.
2. Organizator turystyki jest obowiązany poinformować klienta o szczególnych zagrożeniach życia i zdrowia na odwiedzanych obszarach oraz o możliwości ubezpieczenia z tym związanego. Dotyczy to także zagrożeń powstałych po zawarciu umowy.
3. Organizator turystyki jest obowiązany, we właściwym czasie przed rozpoczęciem imprezy turystycznej, podać klientom:
a) nazwisko lub nazwę lokalnego przedstawiciela organizatora turystyki (lub innej instytucji), do którego klient może zwracać się w razie trudności, a także jego adres i numer telefonu,
b) w odniesieniu do imprez turystycznych dla dzieci informację o możliwości bezpośredniego kontaktu z dzieckiem lub osobą odpowiedzialną w miejscu pobytu dziecka,
c) planowany czas przejazdu, miejsca i czas trwania postojów,
d) szczegółowe informacje dotyczące połączeń komunikacyjnych oraz miejsca, jakie klient będzie zajmował w środku transportu, w szczególności kabiny na statku lub przedziału sypialnego w pociągu.
3a. Informacje, o których mowa w ust. l-3, powinny być podane klientowi na piśmie.
4. Udzielenie informacji, o których mowa w ust. 1 - 3, nie zwalnia organizatora turystyki od obowiązku opieki nad turystami.
5. Organizator, który przed rozpoczęciem imprezy turystycznej jest zmuszony, z przyczyn od niego niezależnych, zmienić istotne warunki umowy z klientem, z zastrzeżeniem art. 17, powinien niezwłocznie o tym powiadomić klienta. W takiej sytuacji klient powinien niezwłocznie poinformować organizatora, czy:
a) przyjmuje proponowaną zmianę umowy albo
b) odstępuje od umowy za natychmiastowym zwrotem wszystkich wniesionych świadczeń i bez obowiązku zapłaty kary umownej.
6. Jeżeli klient, zgodnie z ust. 5, odstępuje od umowy lub jeżeli organizator odwołuje imprezę turystyczną z przyczyn niezależnych od klienta, klient ma prawo, według swojego wyboru:
a) uczestniczyć w imprezie zastępczej o tym samym lub wyższym standardzie, chyba że zgodzi się na imprezę o niższym standardzie za zwrotem różnicy w cenie,
b) żądać natychmiastowego zwrotu wszystkich wniesionych świadczeń.
7. W wypadkach określonych w ust. 6 klient może dochodzić odszkodowania za niewykonanie umowy, chyba że odwołanie imprezy turystycznej nastąpi to z powodu:
a) zgłoszenia się mniejszej liczby uczestników niż liczba minimalna określona w umowie, a organizator powiadomi o tym klienta na piśmie w uzgodnionym terminie,
b) siły wyższej.
Art. 15. uchylony
Art. 16.
1. Klient może bez zgody organizatora turystyki przenieść na osobę spełniającą warunki udziału w imprezie turystycznej wszystkie przysługujące mu z tytułu umowy o świadczenie usług turystycznych uprawnienia, jeżeli jednoczenie osoba ta przejmuje wszystkie wynikające z tej umowy obowiązki.
2. Przeniesienie uprawnień i przejęcie obowiązków, o którym mowa w ust. 1, jest skuteczne wobec organizatora turystyki, jeżeli klient zawiadomi go o tym przed rozpoczęciem imprezy turystycznej w terminie określonym w umowie.
3. Za nie uiszczoną część ceny imprezy turystycznej oraz koszty poniesione przez organizatora turystyki w wyniku zmiany uczestnika imprezy turystycznej klient i osoba przejmująca jego uprawnienia odpowiadają solidarnie.
Art. 16 a.
1. Organizator turystyki, który w czasie trwania danej imprezy turystycznej nie wykonuje przewidzianych w umowie usług, stanowiących istotną część programu tej imprezy, jest obowiązany, bez obciążania klienta dodatkowymi kosztami, wykonać w ramach tej imprezy odpowiednie świadczenia zastępcze. Jeżeli jakość świadczenia zastępczego jest niższa od jakości usługi określonej w programie imprezy turystycznej, klient może żądać odpowiedniego obniżenia ceny imprezy.
Ochronę konsumenta zapewnia także Kodeks cywilny oraz inne przepisy dotyczące ochrony konsumenta.
Kategoryzacja obiektów hotelarskich
Kategoryzacja: podział obiektów danego rodzaju na grupy wg z góry przyjętych kryteriów, w celu określenia standardu.
Standard: zespół norm, wzorców, wymagań i cech jakościowych przyjętych dla danej grupy.
System kategoryzacji polega na:
określeniu rodzajów zakładów hotelarskich podlegających kategoryzacji i sposobu oznaczania kategorii
określeniu jednolitych wymagań minimalnych dla poszczególnych kategorii
ustaleniu zasad nadania kategorii, tzn. kto i w jakim trybie przyznaje lub zmienia kategorię
zróżnicowaniu wymagań w zależności od obiektu
Minimalne wymagania:
powierzchnia obiektu (m2)
stan budynku, urządzeń i instalacji technicznych i sanitarnych
poziom wyposażenia i wystrój wnętrz
powierzchnia jednostek mieszkalnych
wielkość pomieszczeń ogólnodostępnych
oferta usług poza noclegiem
bezpieczeństwo gości
kwalifikacje personelu
Rodzaj obiektu |
Kategoria |
Hotel |
* (1 - 5) |
Motel |
* (1 - 5) |
Pensjonat |
* (1 - 5) |
Kemping |
* (1 - 4) |
Dom wycieczkowy |
I, II, III |
Schronisko młodzieżowe |
I, II, III |
Ochrona przyrody w świetle przepisów prawa
Ustawa z dnia 16 kwietnia 2004 roku o ochronie przyrody mówi, że ochrona przyrody polega na zachowaniu, zrównoważonym użytkowaniu oraz odnawianiu zasobów, tworów i składników przyrody:
1) dziko występujących roślin, zwierząt i grzybów
2) roślin, zwierząt i grzybów objętych ochroną gatunkową
3) zwierząt prowadzących wędrowny tryb życia
4) siedlisk przyrodniczych
5) siedlisk zagrożonych wyginięciem, rzadkich i chronionych gatunków roślin, zwierząt i grzybów
6) tworów przyrody żywej i nieożywionej oraz kopalnych szczątków roślin i zwierząt
7) krajobrazu
8) zieleni w miastach i wsiach
9) zadrzewień
Celem ochrony przyrody jest:
1) utrzymanie procesów ekologicznych i stabilności ekosystemów
2) zachowanie różnorodności biologicznej
3) zachowanie dziedzictwa geologicznego i paleontologicznego
4) zapewnienie ciągłości istnienia gatunków roślin, zwierząt i grzybów, wraz z ich siedliskami, przez ich utrzymywanie lub przywracanie do właściwego stanu ochrony
5) ochrona walorów krajobrazowych, zieleni w miastach i wsiach oraz zadrzewień
6) utrzymywanie lub przywracanie do właściwego stanu ochrony siedlisk przyrodniczych, a także pozostałych zasobów, tworów i składników przyrody
7) kształtowanie właściwych postaw człowieka wobec przyrody przez edukację, informowanie i promocję w dziedzinie ochrony przyrody
8) prowadzenie działalności edukacyjnej, informacyjnej i promocyjnej w dziedzinie ochrony przyrody;
9) prowadzenie badań naukowych nad problemami związanymi z ochroną przyrody
Ustawa o ochronie i kształtowaniu środowiska z dnia 31 stycznia 1980 roku określa zasady ochrony i racjonalnego kształtowania środowiska, zmierzające do zapewnienia współczesnemu i przyszłym pokoleniom korzystnych warunków życia oraz realizacji prawa do korzystania z zasobów środowiska i zachowania jego wartości. Środowiskiem w rozumieniu ustawy jest ogół elementów przyrodniczych, w szczególności powierzchnia ziemi łącznie z glebą, kopaliny, wody, powietrze, świat roślinny i zwierzęcy, a także krajobraz, znajdujących się zarówno w stanie naturalnym, jak też przekształconych w wyniku działalności człowieka.
Ustawa o hodowli, ochronie zwierząt łownych i prawie łowieckim z dnia 13 października 1995.
Łowiectwo, jako element ochrony środowiska przyrodniczego, w rozumieniu ustawy oznacza ochronę zwierząt łownych (zwierzyny) i gospodarowanie ich zasobami w zgodzie z zasadami ekologii oraz zasadami racjonalnej gospodarki rolnej, leśnej i rybackiej.
Zgodnie z ustawą celem łowiectwa jest:
ochrona, zachowanie różnorodności i gospodarowanie populacjami zwierząt łownych,
ochrona i kształtowanie środowiska przyrodniczego na rzecz poprawy warunków bytowania zwierzyny,
uzyskiwanie możliwie wysokiej kondycji osobniczej i jakości trofeów oraz właściwej liczebności populacji poszczególnych gatunków zwierzyny przy zachowaniu równowagi środowiska przyrodniczego,
spełnianie potrzeb społecznych w zakresie uprawiania myślistwa, kultywowania tradycji oraz krzewienia etyki i kultury łowieckiej
Rozporządzenie w sprawie ochrony gatunkowej zwierząt z dnia 28 kwietnia 2004 roku
Rozporządzenie ministra środowiska w sprawie określenia listy gatunków zwierząt rodzimych dziko występujących objętych ochroną gatunkową ścisłą i częściową oraz zakazów dla danych gatunków i odstępstw od tych zakazów.
Rozporządzenie określa gatunki dziko występujących zwierząt objętych ochroną ścisłą i częściową, ptaków, które mogą być sprzedawane, transportowane i przetrzymywane w celach handlowych, jeżeli zostały legalnie upolowane, zwierząt wymagających ustalenia stref ochrony ostoi, miejsc rozrodu lub regularnego przebywania; a także zakazy właściwe dla poszczególnych gatunków lub grup gatunków zwierząt i odstępstwa od zakazów, oraz sposoby ochrony gatunków zwierząt, w tym wielkość stref ochrony.
Podstawowe zadania rekreacji fizycznej
zaspokajanie potrzeb ruchu niezbędnego dla zdrowia
równoważenie dobowego bilansu energetycznego organizmu człowieka
poprawa utrzymania i budowa sprawności i wydolności fizycznej, a pośrednio psychicznej
osiąganie przyjemności i zadowolenia z wysiłku fizycznego
Funkcje rekreacji ruchowej:
stymulatywna (pobudzająca) - wspomaganie i pobudzanie rozwoju psychicznego i fizycznego człowieka
adaptacyjna (przystosowawcza) - pomoc w przystosowaniu się do nowych warunków środowiskowych, zarówno środowiska naturalnego, jak i społeczno - kulturowego, pomoc w przystosowaniu się organizmu do wzmożonego wysiłku
kompensacyjna (wyrównawcza) - wyrównywanie wszelkiego typu „braków” i niedociągnięć, braku ruchu, zabawy
korekcyjna (poprawcza) - twórcze spełnianie się w zajęciach, formach, rzeczach, których realizacja jest niemożliwa w czasie zajętym obowiązkami zawodowymi, społecznymi i rodzinnymi
Wpływ rekreacji ruchowej - aktywności fizycznej na rozwój biologiczny człowieka
A. Anafaza: faza dzieciństwa i młodości 0 - 25 lat; w tej fazie ruch spełnia formę prospektowo - rozwojową, korzystnie stymuluje rozwój fizyczny organizmu, pomaga w wytworzeniu tzw. kapitału fizjologicznego, czyli wysokiego poziomu sprawności i wydolności organizmu, kompensuje obciążenia związane z nauką, pomaga w korekcji odchyleń rozwoju psychofizycznego
B. Metafaza: faza wieku dojrzałego 25/30 - 55/60 lat; w tej fazie ruch pomaga w utrzymaniu wcześniej osiągniętej sprawności i wydolności fizycznej, działa jako środek leczniczy i profilaktyczny, jest pomocny przy zapobieganiu chorobom cywilizacyjnym i zawodowym
C. Katafaza: od 60 roku życia; ruch opóźnia procesy inwolucyjne wydolności i sprawności organizmu prowadząc tym samym do odnowy zdrowia, spełnia zadanie kompensacyjne i korekcyjne
Uczestnictwo indywidualne, rodzinne i grupowe w rekreacji fizycznej jako czynniki do uprawiania różnych form sportowo - rekreacyjnych
Indywidualne formy rekreacji ruchowej to gimnastyka poranna, marszobieg, jazda na rowerze, narciarstwo, turystyka.
Zespołowe dzielimy na:
Stale rekreacyjne - celem ich jest utrzymanie sprawności fizycznej, psychicznej, fizjologicznej, utrzymanie optymalnego stanu wydolności organizmu, kształtowanie określonych sprawności przysposabiających do indywidualnego uprawiania rekreacji ruchowej, wychowania w zespole, zapewnienie rozrywki (zespoły ćwiczeń kondycyjnych, gimnastycznych, gier zespołowych, nauczania i doskonalenia pływania, ćwiczeń atletycznych, gimnastyki artystycznej, rekreacyjne o charakterze sekcji sportowej)
Zespoły specjalistyczne - celem ćwiczeń jest podnoszenie usprawnienia ogólnego, przywrócenie zdolności do wykonywania zawodu, zdrowia, samopoczucia (dla osób w wieku poprodukcyjnym, ćwiczenia relaksacyjno - koncentrujące, dla osób z nadwagą, z zaburzeniami układu krążenia, nerwowego)
Doraźne zespoły rekreacyjne - grupy osób zebrane przypadkowo w celu wspólnego uprawiania takiej formy rekreacji, która nie może być uprawiana indywidualnie
Rekreacja ruchowa w rodzinie (udział rodziców i dzieci) - np. imprezy rekreacyjne, pływanie, jazda na rowerze, gimnastyka poranna.
Podstawowe czynniki wpływające na pro zdrowotny styl życia
Pro zdrowotny styl życia:
właściwe odżywianie
unikanie używek
unikanie długotrwałych stresów
aktywność ruchowa
Czynniki warunkujące zdrowie:
czynniki biologiczne (genowe) 10 - 15%
czynniki środowiskowe zewnętrzne 20 - 35%
czynniki związane ze stylem życia 50%
efekty opieki medycznej 10 - 20%
Ocena sprawności motorycznej przy pomocy testów polskich
Przystępując do prowadzenie pomiarów efektywności w zakresie sprawności fizycznej, będziemy oceniali funkcjonalną wydolność organizmu objawiającą się wszechstronnym rozwojem zdolności motorycznych, kondycyjnych, koordynacyjnych, gibkości.
Do takich prób można zaliczyć takie testy:
Sprawności motorycznej L. Denisiuka:
bieg na dystansie 40 m dla uczniów klasy IV-V, bieg na dystansie 60 m dla uczniów klasy VI skok w zwyż ze startu wysokiego
bieg z przewrotem na materacu
rzut piłką lekarską znad głowy
wyskok dosiężny luba skok w dal z miejsca
przysiady z wyrzutem nóg do tyłu lub bieg na 300 m dla dziewcząt i chłopców od klasy VIII
Indeks sprawności fizycznej K. Zuchory:
bieg sprinterski w miejscu
skok w dal z miejsca
skłon tułowia w przód
bieg wytrzymałościowy w miejscu lub na odległość
wykonywanie nogami poprzecznych "nożyc" w leżeniu tyłem na plecach
Miernik sprawności fizycznej T. Mydlarkiskiego:
bieg na dystansie 60 m ze startu niskiego
skok wzwyż z rozbiegu na wprost
rzut piłeczką palantową (80 g) lewą i prawą ręką
Miernik sprawności fizycznej R. Trześniowskiego:
bieg na dystansie 60m ze startu niskiego.
skok wzwyż z rozbiegu o dowolnej technice.
skok w dal z rozbiegu.
rzut piłeczką palantową (80 g), rzut granatem (500 g) dla uczniów powyżej 14,5 lat
Zdolności motoryczne - są to kompleksy predyspozycji zintegrowanych wspólnym, dominującym podłożem biologicznym i ruchowym, ukształtowanych przez czynniki genetyczne i środowiskowe oraz pozostających we wzajemnych interakcjach. Wraz z umiejętnościami ruchowymi tworzą potencjalną stronę motoryczności, warunkując stan gotowości organizmu do efektywnego wykonywania różnego typu zadań ruchowych.
Bariery rekreacji ruchowej osób niepełnosprawnych w czasie wolnym
Do przeszkód obiektywnych, czyli niezależnych od nas należą: brak przystosowania ośrodków rekreacyjnych do przeprowadzenia zajęć ruchowych dla niepełnosprawnych, brak odpowiednich urządzeń rekreacyjnych dla różnych rodzajów niepełnosprawności, brak środków transportu umożliwiających dojazd osobom niepełnosprawnym do ośrodków sportowych, brak funduszy na zapewnienie bazy i urządzeń rekreacyjnych. W organizacji czasu wolnego dla niepełnosprawnych trzeba uwzględnić właściwości intelektualne, psychiczne i fizyczne osób niepełnosprawnych, ich kwalifikacje i doświadczenie, postawy tych osób do siebie i innych, stopień świadomości, co jest dla nich nieodpowiednie, warunki życia osoby niepełnosprawnej. Czas wolny osób niepełnosprawnych to czas rehabilitacji. Rehabilitacja może być wykorzystana nie tylko do poprawy samopoczucia i zdrowia, ale też do opanowania zawodu (nowego). Niezbędne jest stworzenie sposobności przeżywania przez inwalidę zadowolenia z wykorzystaniem określonych czynności i osiągnięć, należy pomóc w kształtowaniu realnego obrazu samego siebie (zaakceptowanie siebie), zachęcanie inwalidów do posługiwania się zachowanymi sprawnościami i usuwania na dalszy plan wartości utraconych. Należy pomagać w wyrabianiu zamiłowania do rozrywki jako potrzeby życiowej, ułatwianie spotykania się inwalidów. Instytucje odpowiedzialne za czas wolny powinny badać potrzeby i zainteresowania osób niepełnosprawnych, powinny informować inwalidów o możliwości spędzania czasu wolnego i wskazywać możliwości modyfikacji obecnych urządzeń na potrzeby inwalidów i przeznaczać na ten cel środki, sporządzać rejestr ośrodków i usług ułatwiających spędzanie czasu wolnego i udostępnianie go inwalidom.
Istota marketingu usług i jego rodzaje
Marketing usług to zespół aktywnych działań rynkowych podejmowanych przez podmioty sektora usług zajmujące się zawodowo świadczeniem usług. Czynnikiem wyróżniającym marketing usług jest specyfika usług jako podmiotu kupna - sprzedaży, która wyraźnie odróżnia je od dóbr materialnych.
Cele marketingu usług:
zdobycie nowych rynków
ulokowanie na nich odpowiedniego asortymentu
zwiększenie udziału firmy na rynku
powiększenie zysku
utrwalanie dobrego imienia firmy
Specyfika usług:
- niematerialność - brak cech fizycznych
- nierozłączność - jednoczesność świadczenia i konsumpcji
- heterogeniczność - różnorodność wykonania
- nietrwałość - brak możliwości przechowywania
Rodzaje marketingu usług:
MARKETING OFERTOWY (zewnętrzny) - polega na określeniu docelowych segmentów nabywców usług i komponowaniu marketingu mix bardziej atrakcyjnego od ofert konkurentów
MARKETING INTERAKTYWNY - nakierowany na osiąganie wyższej sprawności personelu firmy w procesie obsługi klientów, określa kwalifikacje pracowników w obsłudze klientów
MARKETING WEWNĘTRZNY - polega na szkoleniu motywowaniu i kontroli pracowników w celu zbudowania zespołu, który potrafi dobrze zaspokajać potrzeby klientów i stale doskonalić formy obsługi
Metody badań marketingowych
Badania marketingowe to zespół czynności, zbierania i przetwarzania informacji o: rynku, konsumpcji, potrzebach i mechanizmach kierujących postępowaniem ludzi, działaniach konkurencji i efektach podjętych decyzji. Badania marketingowe muszą być kompleksowe, systematyczne oraz poparte właściwą metodologią ich prowadzenia i wiarygodnymi źródłami informacji. Celem badań marketingowych jest dostarczenie informacji, które zastępują i uzupełniają dotychczasowe doświadczenia oraz ograniczają ryzyko przy podejmowaniu decyzji. Korzyścią z badań marketingowych jest zmniejszenie ryzyka, które jest nieodłącznym elementem działalności gospodarczej. Podmiotem badań marketingowych mogą być:
cechy produktu firmy i produktów konkurencyjnych
ceny i elastyczność popytu wobec zmian cen-skuteczność różnych środków produkcji
funkcjonowanie kanałów dystrybucji
opinie i motywy postępowania nabywców produktu
Do metod badań marketingowych zaliczamy:
Obserwacje - to metoda gromadzenia informacji, polega ona na dokonywaniu spostrzeżeń w sposób zamierzony i systematyczny w celu znalezienia odpowiedzi na określone i wyraźnie postawione pytanie. Obiektem obserwacji mogą być zarówno osoby, ich zachowania, jak i przedmioty.
a) Obserwacje kontrolowane będą miały zastosowanie w badaniach z ingerencją w stosunku do respondenta. Mamy tu do czynienia z obserwacja ukrytą - gdy badacz ukrywa że kogoś obserwuje, i obserwacją jawną - gdy nie ma możliwości obserwacji ukrytej. Wtedy obserwowani są nienaturalni.
b) Niekontrolowane istotą obserwacji niekontrolowanej jest obserwowanie zachowań, zjawisk w warunkach naturalnych, bez ingerencji badacza.
Wadą obserwacji jest to że nie znamy motywów postępowania. Zarówno obserwacja jawna jak i ukryta występują w formie:
- niestandaryzowanej - badający ma pełna swobodę wyboru metody i analizy wyników, np. w sklepie
- standaryzowanej - określa, jakie warunki dana obserwacja powinna spełniać
Ankieta obserwacyjna - jest ona wypełniana na podstawie obserwacji. Głównymi zaletami prowadzenia obserwacji jest niewielka pracochłonność i niskie koszty, wadą natomiast to, iż badacz nie może sam oddziaływać na respondenta.
Wywiady - należą do grupy metod gromadzenia informacji opartych na procesie wzajemnego komunikowania. Wywiad jest szczególnego rodzaju rozmową, której celem jest uzyskanie określonego rodzaju informacji. Narzędziem pomiarowym w wywiadzie jest najczęściej kwestionariusz, ale może być również tzw. scenariusz wywiadu lub dyspozycje wywiadu.
Najczęściej w badaniach marketingowych wykorzystuje się :
a) wywiad bezpośredni (osobisty, indywidualny) jest to rozmowa "twarzą w twarz" na z góry określony temat. Przeprowadza go ankieter z osobą o określonych cechach. W wywiadzie osobistym wykorzystuje się stosunkowo szeroki zestaw informacji pod warunkiem prawidłowego przygotowania całego badania. Wadą jest wysoki koszt badania oraz długi czas (przygotowanie, realizacja, kontrola)
b) wywiad telefoniczny - możliwy do przeprowadzenia w warunkach powszechnej telekomunikacji. W tym wypadku rozmowa - wywiad jest prowadzona przez ankietera według listy pytań przy użyciu telefonu.
c) wywiad głębinowy - prowadzi się go na podstawie wątków tematycznych. Pytania w wywiadzie głębinowym nie są standaryzowane. Respondent wypowiada się na określony temat bez ograniczeń narzuconych kwestionariuszem. Badający nie ingeruje w to, co mówi respondent, rejestruje tylko wypowiedzi.
d) wywiad zogniskowany - przedmiotem pomiaru w wywiadzie zogniskowanym są najczęściej zachowania konsumenta wobec produktu, zdarzenia lub firmy. Wywiad przeprowadzany jest w formie dyskusji pod kierunkiem moderatora na podstawie scenariusza. W dyskusji bierze udział docelowo 8 - 12 celowo dobranych osób
Ankieta - jest najbardziej powszechną i najczęściej stosowana metodą gromadzenia informacji w badaniach marketingowych. Ankieta to zbiór standaryzowanych technik badawczych, za pomocą których badacz otrzymuje informacje w procesie wzajemnego komunikowania się z innymi osobami odpowiadającymi pisemnie na jego pytania. Ankieta jest metodą opartą na porozumiewaniu się za pomocą pisemnego przekazu informacji. Rozróżnia się ankiety:
a) pocztową (rozsyłaną) - wysyłka i zwrot pocztą
b) prasową - publikowaną w prasie zwrot pocztą
c) opakowaniową - dołączoną do sprzedawanych towarów, zwroty pocztą
d) radiową - tekst ogłaszany w radio, zwrot pocztą
e) audytoryjną - rozdawana przy różnych okazjach (np. degustacje, w trakcie pokazu) i zbierana osobiście lub przesyłana pocztą
Kwestionariusz - jest to zbiór pytań o określonej treści, na które respondent udziela odpowiedzi. Pytanie musi być sformułowane w taki sposób, by zachęcało do odpowiedzi i było dobrowolne, nie sugerujące odpowiedzi.
Etapy budowy kwestionariusza:
1. określenie problemu badawczego i jego celu do osiągnięcia
2. określenie wstępnej listy pytań
3. skalowanie pytań i odpowiedzi (pytania otwarte, zamknięte, nominalne, przedziałowe, symetryczne, metryczne)
4. sprawdzenie i weryfikacja pytań
5. konstruujemy kwestionariusz próbny (może się okazać, że pytania są złe, zła jest interpretacja pytań, respondenci nie potrafią skalować odpowiedzi, respondenci nie rozumieją pytań)
6. pomiar próbny + modyfikacje
7. sformułowanie ostatecznej wersji kwestionariusza
Zasady pytań w kwestionariuszach :
- maja dostarczać tylko niezbędnych i koniecznych danych
- muszą być tak sformułowane aby respondent mógł na nie swobodnie odpowiadać
- niezbędność pytań - każde pytanie ma swoje ścisłe znaczenie, tzn. nie ma pytań uniwersalnych
- każde pytanie ma być na wąsko określony temat
- na początku kwestionariusza stawiamy pytania neutralne, aby przygotować do pytań drażniących, kontrowersyjnych, na które respondent może nie chcieć odpowiedzieć
Pojęcie i struktura planu marketingowego firmy
Przez plan marketingowy rozumie się generalną koncepcję działań i metod ich osiągania za pomocą odpowiednich koncepcji produktów, ich zróżnicowania, politykę cenową, dystrybucyjną oraz taktyki promocyjne. Aby zapewnić skuteczność działań na rynkach, firmy budują strategie marketingowe dla każdego produktu i dla każdego rynku, na którym działają. Sumę tych strategii traktują jako programy marketingowe przedsiębiorstwa.
Plan marketingowy obejmuje 6 etapów:
1. Analiza sytuacji - tu firma rozpatruje czynniki makrootoczenia (ekonomiczne, polityczno - prawne, społeczno - kulturowe, technologiczne oraz podmioty działające (firmę, konkurencję, dystrybutorów i dostawców) w jej środowisku. Firma przeprowadza analizę swoich silnych i słabych stron, szans i zagrożeń (analiza SWOT). Powinna jednak przeprowadzić analizę zagrożeń i szans oraz swoich słabych i silnych stron, bo należałoby zastosować kolejność od zewnątrz do wewnątrz niż od wewnątrz na zewnątrz. Analiza rozpoczynająca się od badania silnych i słabych stron firmy może prowadzić do nadmiernego skupienia uwagi na czynnikach wewnętrznych oraz ograniczać rozpatrywanie zagrożeń i szans jedynie do tych, które odpowiadają silnym stronom firmy
2. Cele - na podstawie najkorzystniejszych szans rozpoznanych w trakcie analizy sytuacyjnej firma szereguje je i wyznacza cele oraz terminarz ich osiągnięcia. Firma wyznacza też cele dotyczące reputacji firmy, technologii i innych istotnych spraw
3. Strategia - do osiągnięcia każdego celu można dążyć na rozmaite sposoby. Strategia ma pomóc wybrać najskuteczniejszy kierunek działania, prowadzący do osiągnięcia wyznaczonego celu
4. Taktyka - należy bardzo szczegółowo rozwinąć strategię w odniesieniu do czterech narzędzi marketingowych oraz działań, jakie w ustalonych terminach zostaną podjęte przez osoby zobowiązane do wykonania planu
5. Budżet - planowanie działania i czynności firmy wiążą się z kosztami, które składają się na budżet potrzebny do osiągnięcia celów
6. Instrumenty kontrolne - firma musi określić terminy kontroli i mierniki, które wskażą, czy uzyskuje postępy w osiąganiu celu. Kiedy efektywność maleje, firma musi dokonać rewizji swoich celów, strategii lub taktyk
Aby ułatwić proces planowania, firma powinna opracować plan standardowy, sporządzany przez wszystkie piony i grupy produktowe. To umożliwi przegląd, porównanie i ocenę planów przez biuro planowania lub biuro strategii.
Instrumenty marketingu mix w turystyce
produkt: wszystko, co jest oferowane na rynku, aby zaspokoić potrzeby i pragnienia konsumentów
cena: cenę charakteryzuje się za pomocą polityki cenowej, rabatów, warunków płatności
- polityka cen - całokształt działań zmierzających do określenia w niej miejsca i roli ceny oferowanego produktu, ogólne cele polityki cen to sprzedaż, zysk, zachowanie istniejącej pozycji na rynku
miejsce (dystrybucja): wszelkie czynności związane z pokonywaniem przestrzennych i czasowych różnic występujących między produkcją a konsumpcją; fizyczny transport dóbr od producenta do finalnego odbiorcy
promocja: proces komunikacji społecznej, w której producenci przekazują konsumentom zespół sygnałów, mających zwrócić uwagę na korzyści, jakie mogą uzyskać dokonując zakupu usług, narzędzia promocji to:
- reklama
- public relation
- sprzedaż osobista
- promocja dodatkowa, czyli aktywizacja sprzedaży
Struktura produktu turystycznego
rdzeń produktu (poznanie, wypoczynek, zadowolenie): główny cel nabycia produktu
produkt rzeczywisty (noclegi, posiłki, przeloty, przejazdy, wycieczka)
produkt powiększony (dancingi, pogadanki, dodatkowe wycieczki, rezerwacja komputerowa, porady, bezpłatna opieka lekarska, bezpłatne ubezpieczenie: obejmuje wszystkie formy dodatkowych korzyści, aby uatrakcyjnić produkt
Istota i funkcje promocji w turystyce
Promocja to proces komunikacji społecznej, w której producenci przekazują konsumentom zespół sygnałów, mających zwrócić uwagę na korzyści, jakie mogą uzyskać dokonując zakupu usług.
Elementy promocji (promotion mix):
reklama
sprzedaż osobista
promocja sprzedaży
public relation
Funkcje:
informacyjna (rozbudzenie zainteresowania produktem turystycznym, upowszechnienie wiedzy o danym produkcie turystycznym)
przekonywanie (namawianie) do zakupu (podkreślenie korzyści z nabycia danego produktu turystycznego, eksponować odrębność i oryginalność oferty, zachęcanie do nabywania usług)
przypominanie (kreowanie i utrwalanie właściwego wizerunku firmy)
wzmocnienie pozycji (rozbudzać zainteresowanie klientów nowym produktem wprowadzonym na rynek, korygować i eliminować błędne rozumienie produktu)
wprowadzenie marki
Funkcje i podział infrastruktury turystycznej
Infrastruktura turystyczna dzieli się na:
infrastrukturę techniczną (drogi, szlaki turystyczne, górskie koleje linowe, wyciągi narciarskie, lotniska turystyczne, żegluga turystyczna, specjalistyczne urządzenia obiektów uzdrowiskowych, sieć hotelowa, sieć zakładów gastronomicznych itp.)
infrastrukturę społeczną (biura turystyczne, obiekty sportowe i wypoczynkowe, urządzenia rozrywkowe, informacja turystyczna itp.)
Infrastruktura paraturystyczna:
środki komunikacji danego obszaru
podstawowe urządzenia administracyjno - usługowe
urządzenia kulturalne i socjalne
sieć uzbrojenia technicznego terenu
W/w dobra stanowią podstawę funkcjonowania i rozwoju gospodarki turystycznej danej miejscowości, regionu turystycznego lub kraju. Pozwalają zaspokoić różnego rodzaju potrzeby turystów.
Infrastruktura turystyczna wg Rogalewskiego:
1. komunikacyjna:
sieć oraz stan techniczny urządzeń komunikacyjnych
wyposażenie urządzeń komunikacyjnych w środki transportu
organizacja ruchu komunikacyjnego
stan zaplecza techniczno - usługowego transportu
2. noclegowa
3. żywieniowa
urządzenia gastronomiczne
urządzenia handlowe (sklepy)
urządzenia zaopatrzeniowe (zaplecze produkcyjne, magazyny)
4. towarzysząca
urządzenia umożliwiające korzystanie z walorów turystycznych
urządzenia rozrywkowe
urządzenia usługowe
urządzenia ułatwiające uprawianie turystyki
Urządzenia turystyczne - ich podstawową funkcją jest obsługa ruchu turystycznego.
Urządzenia paraturystyczne - ich głównym zadaniem jest obsługa potrzeb innych gałęzi gospodarki.
Baza noclegowa w Polsce i jej specyfika
A. Obiekty typu hotelowego:
hotel*
motel*
pensjonat*
B. Obiekty typu wycieczkowego:
dom wycieczkowy (w tym dom turysty)*
schroniska młodzieżowe*
C. Obozowiska turystyczne:
kemping*
pole biwakowe
D. Obiekty turystyki kwalifikowanej:
schroniska (bacówki) górskie
schroniska nizinne
stanice wodne
E. Obiekty rekreacyjno - wypoczynkowe:
domy wczasowe
domy pracy twórczej
obiekty wypoczynku sobotnio - niedzielnego
F. Obiekty wypoczynkowo - lecznicze:
sanatoria
uzdrowiska
G. Obiekty agroturystyczne
H. Ruchome obiekty hotelarskie:
statki pasażerskie
promy
statki towarowe z kabinami pasażerskimi
I. Pokoje gościnne
J. Inne obiekty noclegowo - gastronomiczne:
zajazdy
gościńce
karczmy
gospody
inne
* obiekty kategoryzowane
Baza gastronomiczna i jej podział
A. Podział zakładów ze względu na zakres działalności:
zakłady żywieniowe (restauracje i bary uniwersalne, jadłodajnie i bary szybkiej obsługi oraz bistra i bary przekąskowe)
zakłady uzupełniające (kawiarnie i herbaciarnie, cukiernie i bary cukiernicze, winiarnie i bary winne, piwiarnie i bary piwne, bary rozrywkowe i aperitif, bistra, koktajlbary)
punkty gastronomiczne (bufet, smażalnie, pijalnie i lodziarnie)
B. Podział zakładów ze względu na asortyment wyrobów, np. bar rybny, bar wegetariański, bar sałatkowy, pierogarnie
C. Podział ze względu na technologię przyrządzania potraw, np. grill bar
D. Podział zakładów ze względu na rodzaj kuchni:
restauracje chińskie
restauracje włoskie
restauracje francuskie itd.
Wybrane wskaźniki zagospodarowania turystycznego
wskaźnik rozwoju funkcji turystycznej (Bareita, Deferta) (liczba miejsc noclegowych / liczbę mieszkańców)
wskaźnik natężenia rozwoju funkcji turystycznej (liczba miejsc noclegowych / liczba mieszkańców + wskaźnik ludności zatrudnionej w usługach turystycznych - uzależniona od liczby miejsc noclegowych)
wskaźnik stopnia rozwoju regionu turystycznego (dochód z turystyki / liczba mieszkańców)
wskaźnik rozwoju bazy noclegowej (liczba turystów / liczba miejsc noclegowych)
wskaźnik rozwoju bazy gastronomicznej (liczba turystów + liczba mieszkańców / liczba miejsc konsumenckich)
Kształtowanie zagospodarowania turystycznego na obszarach chronionych
Obszary chronione to obszary wydzielone do chronienia i podtrzymywania różnorodności przyrodniczej oraz dziedzictwa przyrodniczego i kulturowego, które są zarządzane przy pomocy instrumentów prawnych lub innych regulacji ochronnych.
Organy odpowiedzialne za planowanie regionalne i planowanie przestrzenne powinny włączyć obszary ochronne do spójnej strategii rozwoju turystyki.
Obszary chronione mogą podwyższać turystyczną atrakcyjność regionu.
Musi istnieć cierpliwa, aktywna współpraca w dziedzinie rozwoju turystyki o zrównoważonym charakterze. Musi istnieć pole sformalizowanego dialogu, środki kapitałowe i wiedza oraz osiągnięta obustronna zgoda między różnymi partnerami zaangażowanymi w temat. Należy rozwijać wymianę informacji i dzielenie się doświadczeniami z zarządcami innych obszarów chronionych.
Systemy informacji gromadzące dane na temat turystyki powinny być kompatybilne, by mogły być stosowane we wszystkich obszarach chronionych.
Profesjonaliści branży turystycznej powinni zaakceptować ograniczenia wynikające ze zrównoważonego modelu turystyki i działać z szacunkiem dla środowiska. Powinni wnosić bezpośredni wkład do ochrony obszarów chronionych.
Powinni:
brać pod uwagę przyrodę każdego z obszarów chronionych oraz życzenia lokalnych społeczności
rozwijać projekty turystyczne w ramach określonych przez plany ochrony obszarów chronionych i w konsultacji z organami odpowiedzialnymi za ich ochronę
budować urządzenia w stylu lokalnym i z lokalnych materiałów, harmonizujących z otoczeniem i krajobrazem
za wszelką cenę ulepszać i odtwarzać istniejącą infrastrukturę i budynki, jeśli potrzeba, nadając im nową funkcję
wspierać budżety lokalne przez użycie lokalnej siły roboczej, usług i materiałów
współuczestniczyć, jako użytkownicy walorów obszaru, w kosztach jego utrzymania i administracji
dostarczać przyjaznych środowisku usług i promować przyjazne środowisku produkty
promować transport publiczny, jako cichszy i mniej zanieczyszczający środowisko, zarówno dla dostępu do obszaru chronionego, jak i do poruszania się po nim
rozwijać programy szkoleniowe uczące szacunku dla środowiska, szczególnie dla przewodników i innych profesjonalistów
informować turystów, nie tylko o atrakcyjności obszaru, ale także o jego „kruchości” i potrzebie jej poszanowania
wdrożyć etykę ochrony w swoją politykę reklamową i marketingową, w sposób który pobudzi zainteresowania turystów w obszarach chronionych i ułatwi zrozumienie i poznanie tych obszarów
dysponować środkami na usługi i doradztwo specjalistycznych ciał lub sieci, które dysponują informacjami, nowymi ideami i pomysłami oraz doświadczeniem, co może być wykorzystane
Problemy rozwoju turystyki na obszarach wiejskich
Pod wieloma względami położenie terenów wiejskich może być uznane za silny punkt sprzyjający rozwojowi turystyki ze względu na walory przyrodnicze.
Jednakże często właśnie położenie miejscowości wiejskich stwarza kilka istotnych barier w rozwoju turystyki, np.:
bariera połączeń komunikacyjnych
brak informacji turystycznej o regionach wiejskich
brak infrastruktury
mentalność lokalnej społeczności
Cele i środki polityki turystycznej Unii Europejskiej
Polityka turystyczna to świadome popieranie i kształtowanie turystyki przez różnego rodzaju organizacje i instytucje wpływające swoją działalnością na wszystko to, co jest ważne dla turystyki.
Cele polityki turystycznej:
tworzenie nowych miejsc pracy
przyczynianie się do osiągnięcia ekonomicznej i socjalnej spójności Unii Europejskiej
rozwój regionów słabiej rozwiniętych
ochrona środowiska i dziedzictwa kulturowego
promowanie europejskiej tożsamości
poprawa wiedzy o turystyce
poprawa prawnego i finansowego otoczenia turystyki
podniesienie jakości w turystyce unijnej
wzrost liczby turystów z państw trzecich w wyniku promocji Europy jako regionu turystycznego
wspomaganie poprawy jakości produktu turystycznego
zwiększenie konkurencyjności oraz rentowności gospodarki turystycznej
przyjęcie koncepcji trwałego i zróżnicowanego rozwoju turystyki
Środki polityki turystycznej:
środki gospodarcze
środki prawne
środki techniczne
środki „typu policyjnego”
środki z zakresu komunikacji społecznej
środki medyczne
Fundusze strukturalne Unii Europejskiej a rozwój turystyki
W oparciu o fundusze strukturalne którymi są:
Europejski Fundusz Orientacji i Gwarancji Rolnych
Europejski Fundusz Rozwoju Regionalnego
Europejski Fundusz Społeczny
Finansowy Instrument Orientacji Rybołówstwa
Realizuje się programy:
Interreg II - współpraca przygraniczna, transgraniczna i międzyregionalna (EFRR)
Leader +, czyli rozwój obszarów wiejskich poprzez zintegrowane programy (EFOiGR)
Equal - transgraniczna współpraca w zwalczaniu dyskryminacji i nierówności występującej na rynku pracy (EFS)
Urban II - inicjatywa wspólnotowa dotycząca obszarów miejskich → ekonomiczna i społeczna odnowa miast (EFRR)
Każdy z tych programów jest pomocny w rozwoju turystyki, np. Urban II odpowiadający za odnowę miast tworzy je bardziej atrakcyjnymi, Equal powoduje, że mniejszości narodowe powinny czuć się bezpieczniej, Leader + odpowiadający za rozwój wsi w związku z tym rozwija się agroturystyka.
Czynniki rozwoju turystyki
czynniki ekonomiczne:
- plusy:
przyrost dochodów realnych ludności
lepszy podział dochodów
stabilna sytuacja walutowa
korzystna koniunktura
- minusy:
kryzys ekonomiczny
spadek tempa wzrostu gospodarczego, a w konsekwencji rosnące bezrobocie, zamrożenie zatrudnienia i płac, likwidacja nadgodzin, spadek popytu wewnętrznego
czynniki społeczne: dzisiejsze społeczeństwo w Europie Zachodniej opisuje się jako społeczeństwo dobrobytu i czasu wolnego oraz społeczeństwo konsumpcyjne, wydajne, mobilne, wykształcone. Uważa się, że powstanie obecnego porządku społecznego było jedną z najważniejszych przesłanek rozwoju współczesnej turystyki
czynniki polityczne:
- integracja i zwiększenie liczby członków UE
- liberalizacja migracji międzynarodowych, w tym przepływu siły roboczej
- ułatwienia paszportowe, celne, wizowe
- niestabilna sytuacja w wielu regionach świata
- terroryzm
- wzrost wymagań w zakresie bezpieczeństwa podróży
czynniki techniczne: postęp techniczny, np. wzrost bezpieczeństwa środków transportu, szybkości i wydajności tych środków, poprawa regularności funkcjonowania publicznych środków lokomocji, rozwój technologii w zakresie przepływu informacji, wykorzystanie nowoczesnych urządzeń w życiu codziennym
czynniki ekologiczne: należy dbać o dostosowanie rozwoju techniki, gospodarki, poziomu dobrobytu i wykorzystania czasu wolnego do dopuszczalnego obciążenia środowiska; trzeba ograniczać skutki działalności ludzkiej i zapewnić odnawialność przyrody
Czynniki rozwoju turystyki:
czas wolny od pracy
siła nabywcza ludności
urbanizacja
cywilizacja i mobilność
środowisko przyrodnicze
dobra turystyczne
motywacje podróży turystycznych
polityka turystyczna, bezpieczeństwo, ochrona konsumenta
Bilans korzyści i strat rozwoju współczesnej turystyki
korzyści:
- napływ dewiz
- wsparcie gospodarki dzięki produkcji towarów i usług dla turystów
- większa różnorodność działalności gospodarczej, zwłaszcza z wykorzystaniem miejscowych zasobów i produktów
- inwestycje
- wykorzystanie istniejącej infrastruktury
- polepszenie infrastruktury komunalnej przez budowę infrastruktury turystycznej
- polepszenie poziomu zaopatrzenia ludności
- stworzenie miejsc pracy
- zachowanie i wspieranie dóbr kultury, odbudowa dzieł architektury
- przełamywanie barier, np. językowych, społecznych, klasowych, religijnych i rasowych
- poznawanie innych cywilizacji, mieszanie się cywilizacji
- docenianie własnych i obcych wartości społeczno - kulturalnych
- międzynarodowy pokój i zrozumienie
straty:
- inflacja
- wycieki dewiz
- sezonowość i bezrobocie
- wahania ekonomiczne i niezrównoważony rozwój
- zaniechanie alternatywnego wykorzystania zasobów miejscowych i ich niszczenie
- nieodwracalność funkcji obiektów infrastrukturalnych
- niewykorzystanie infrastruktury turystycznej przez ludność miejscową ze względu na brak środków lub fizyczną niedostępność
- zeszpecenie krajobrazu przez obiekty turystyczne
- niszczenie krajobrazu jako skutek błędnego oszacowania chłonności turystycznej obszaru
- komercjalizacja kultury, sztuki i rzemiosła wskutek dopasowania ich do gustów turystów, a tym samym utrata tożsamości
- ksenofobia, konflikty, prostytucja, przestępczość, brak zrozumienia i działalność na pokaz
Międzynarodowe organizacje turystyczne
ONZ, Światowa Organizacja Turystyki (WTO), Unia Europejska, Organizacja Współpracy Gospodarczej i Rozwoju, Międzyamerykańskie Kongresy Turystyki, Arabski Związek Turystyczny, Międzynarodowa Akademia Turystyki w Monte Carlo, Międzynarodowe Stowarzyszenie Naukowych Ekspertów Turystyki, Międzynarodowe Stowarzyszenie Turystyki, Europejska Komisja Turystyczna, Konfederacja Organizacji Turystycznych Ameryki Łacińskiej, Stowarzyszenie Turystyczne Rejonu Oceanu Spokojnego, Międzynarodowa Federacja Samochodowa, Międzynarodowa Federacja Motocyklowa, Międzynarodowa Federacja Kempingu i Karawaningu, Międzynarodowe Biuro Turystyki Socjalnej, Międzynarodowy Związek Przewoźników Drogowych, Międzynarodowa Federacja Drogowa, Zrzeszenie Międzynarodowego Transportu Lotniczego, Międzynarodowe Stowarzyszenie Hotelowe, Międzynarodowy Związek Krajowych Organizacji Hotelarzy, Restauratorów i Właścicieli Kawiarń, Międzynarodowa Federacja Schronisk Młodzieżowych, Światowe Stowarzyszenie Agencji Podróży, Powszechna Federacja Stowarzyszeń Biur Podróży, Międzynarodowa Izba Handlowa, Międzynarodowa Unia Ochrony Przyrody i Zasobów Naturalnych.
Rola i zadania Polskiej Organizacji Turystycznej
POT może inspirować tworzenie regionalnych organizacji turystycznych obejmujących swoim zakresem działania obszar jednego lub więcej województw oraz lokalnych organizacji turystycznych obejmujących swoim zakresem działania jedną lub więcej jednostek samorządu terytorialnego i z nimi współdziałać.
Zadania POT:
promocja Polski jako kraju atrakcyjnego turystycznie
zapewnienie funkcjonowania i rozwijania polskiego systemu informacji turystycznej w kraju i na świecie
inicjowanie, opiniowanie i wspomaganie planów rozwoju i modernizacji infrastruktury turystycznej
materiały promocyjne
organizowanie targów i seminariów
zwiększenie obecności Polski jako atrakcyjnego celu podróży w zagranicznych mediach prasowych, audiowizualnych, elektronicznych
Turystyka międzynarodowa jako zjawisko gospodarcze
wpływy z turystyki międzynarodowej osiągnęły rekordowy poziom 622 mld USD (2004 rok)
wpływy z turystyki w regionie europejskim wyniosły 326,3 mld USD (2004)
najczęściej odwiedzane kraje: Francja, Hiszpania, Stany Zjednoczone, Chiny, Włochy
ze wstępnych danych za pierwsze cztery miesiące 2005 roku wynika, że liczba podróży międzynarodowych wzrosła o 8% w porównaniu z adekwatnym okresem 2004 roku
spośród destynacji europejskich największe wpływy z turystyki odnotowano w Hiszpanii (45,2 mld USD), Francji (40,8 mld USD), Włoszech (35,6 mld USD), Niemczech (27,7 mld USD), Wielkiej Brytanii (27,3 mld USD)
największe wydatki turystyczne odnotowano w Niemczech (72,3 mld USD), Wielkiej Brytanii (55,9 mld USD), Francji (28,6 mld USD), Włoszech (20,5 mld USD), Holandii (16,7 mld USD)
ze wstępnych danych za pierwsze cztery miesiące 2005 roku wynika, że liczba przyjazdów do państw europejskich wzrosła o 4,7%, w największym stopniu wzrosła liczba przyjazdów do państw Europy Środkowej i Wschodniej (o 11,4%) i Północnej (o 7,1%), w mniejszym zaś do Europy Zachodniej (o 2,5%) i Południowej/Basenu Morza Śródziemnego (o 2,9%)
Rynek turystyczny i jego specyfika
Rynek turystyczny to zespół stosunków między sprzedającymi i kupującymi dany produkt turystyczny.
A. Kryterium geograficzne:
rynek lokalny
rynek regionalny
rynek krajowy
rynek kontynentalny
rynek światowy
B. Kryterium rodzaju usług turystycznych:
rynek usług hotelarskich
rynek usług gastronomicznych
rynek usług transportowych
C. Kryterium grup wiekowych turystów:
rynek turystyki młodzieżowej
rynek rencistów i emerytów
D. Kryterium relacji miejsce zamieszkania - miejsce docelowe:
rynek turystyki krajowej
rynek turystyki zagranicznej
E. Kryterium celu podróży turystycznej:
rynek turystyki biznesowej
rynek turystyki kongresowej
rynek turystyki zdrowotnej
rynek turystyki wypoczynkowej itd.
Przedsiębiorstwo turystyczne jako kategoria rynkowa - definicja, cele, funkcje, typy
Przedsiębiorstwo to jednostka gospodarcza mająca osobowość prawną, wyodrębniona pod względem ekonomicznym, organizacyjnym i terytorialnym, nastawiona na osiąganie zysku ze swej działalności produkcyjnej i/lub usługowej oraz dysponująca określonym majątkiem.
Kodeks cywilny definiuje przedsiębiorstwo (art. 55 k.c.) jako zorganizowany zespół składników materialnych i niematerialnych przeznaczonych do prowadzenia działalności gospodarczej.
Cele:
osiąganie i maksymalizacja zysków z zaangażowanego kapitału
równania przychodów i kosztów jako minimalnego warunku przetrwania
prowadzenie działalności w sposób trwały
zaspokajanie swoimi wyrobami lub usługami potrzeb innych podmiotów gospodarczych lub osób fizycznych będącymi klientami
Funkcje:
funkcja ukierunkowująca
funkcja uwiarygadniająca
funkcja integrująca
funkcja stabilizująca
funkcja inspirująca
Typy:
tour operator (organizator turystyki)
pośrednik turystyczny
agent turystyczny
Cechy usług turystycznych a zagrożenia interesów turystów (podaj przykłady)
A. Niematerialność:
utrudniona możliwość poznania produktu
trudność z ustaleniem standardów
subiektywność postrzegania usługi, różnice w odbiorze
niepewność klienta i jego negatywne nastawienie
niemożność zachowania usługi po wyprodukowaniu
trudność w rozróżnieniu od usług konkurencji
B. Nierozdzielność produkcji i konsumpcji:
usługi są najpierw sprzedawane, a następnie produkowane i konsumowane
niemożność przeprowadzenia kontroli jakości usług przed sprzedażą i konsumpcją
bierne lub czynne uczestnictwo klienta w procesie produkcji
wpływ klientów na czas popytu, na jakość usług i ich naturę
C. Ulotność:
problem z wykorzystaniem potencjału w okresach mniejszego popytu
niemożność zaspokojenia popytu w okresach jego zwiększenia
D. Różnorodność:
zróżnicowanie usług i ich jakości w zależności od tego, kto je świadczy
można oferować tę samą usługę w różny sposób
podwójna indywidualizacja usług (klient i usługodawca) utrudnia standaryzację usług i zarządzanie jakością
Rodzaje ubezpieczeń w turystyce
A. Ubezpieczenia podróżne:
ubezpieczenia choroby (kosztów leczenia)
ubezpieczenia wypadków
ubezpieczenia świadczenia pomocy na korzyść osób, które popadły w trudności w czasie podróży (assistance)
ubezpieczenia rzeczy zabieranych w podróż
ubezpieczenia ochrony prawnej
ubezpieczenia od kosztów rezygnacji
B. Ubezpieczenia majątku:
ubezpieczenia szkód spowodowanych żywiołami obejmujące szkody rzeczowe
ubezpieczenia pozostałych szkód rzeczowych (np. kradzież)
ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej i casco środków transportu
ubezpieczenia przedmiotów w transporcie (cargo)
C. Ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej:
ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej z tytułu prowadzonej działalności
ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej na rzecz klientów
inne ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej ogólnej
D. Ubezpieczenia finansowe:
gwarancje ubezpieczeniowe
ubezpieczenia kredytu
ubezpieczenia różnych form ryzyka finansowego
E. Ubezpieczenia na życie, jako oferta dla osób zatrudnionych w podmiotach gospodarczych działających na rynku turystycznym
Komputerowe systemy rezerwacji
Systemy rezerwacji hotelowej to: REHOT, FIDELIO, HOGTEX, LANMARK, OPERA.
Inne systemy rezerwacji:
Chart - rezerwacja miejsc hotelowych, meldunek gościa, wymeldowanie
Amadeus - system rezerwacji przede wszystkim biletów lotniczych używany w biurach podróży; bez tego programu nie można zarezerwować miejsca w samolocie
Merlin - przez ten system dostępnych do rezerwacji jest ponad 150 tour operatorów, firm wynajmujących samochody, armatorów, przewoźników lotniczych oraz firm ubezpieczeniowych
Galileo
Syrius
Do globalnych systemów rezerwacji komputerowej należą: ABACUS, FANTASIA, JAPAN (obszar Pacyfiku), APOLLO, GEMINI, WORLDSPAN, SYSTEM1, SABRE (USA), GALILEO, AMADEUS (Europa).
Elektroniczne systemy rezerwacji i sprzedaży usług turystycznych łączą ze sobą działanie przedsiębiorstw biorących udział w organizacji turystyki: hotele, koleje, promy, wypożyczalnie samochodów, biura podróży, emitenci kart kredytowych, towarzystwa lotnicze.
W narodowym systemie dystrybucji usług turystycznych mamy: PLL „LOT”, ORBIS, AMADEUS, PKP.
Formy organizacyjne informacji turystycznej
Usługi informacyjne są świadczone przez instytucje pośredniczące w organizowaniu podróży oraz dostarczają społeczeństwu dokładnej i zwięzłej informacji o wszystkich sprawach związanych z podróżą do danej miejscowości, regionu czy kraju.
System informacji turystycznej w Polsce:
ośrodki informacji turystycznej: stosują różne środki techniczne, spełniając swoje funkcje; za pomocą prasy, radia, telewizji oraz filmu rozpowszechniają informacje o zaletach i wadach poszczególnych miejscowości turystycznych; ośrodki te inicjują również i wydają różnego rodzaju materiały informacyjne, tj. broszury, ulotki, foldery, prospekty, plakaty, mapy turystyczne; organizują także wystawy, konkursy, pokazy oraz stoiska o tematyce turystycznej
punkty informacji turystycznej: są one prowadzone przez instytucje, organizacje i przedsiębiorstwa oraz inne jednostki gospodarki turystycznej, ponoszące koszty utrzymania tych punktów; podstawowym zadaniem punktu jest udzielenie bezpłatnej informacji turystycznej zainteresowanym osobom
Internet
Dokumenty w podróży zagranicznej i formalności graniczne
Każda osoba powinna posiadać ważne dokumenty podróży: paszport ważny co najmniej 6 miesięcy od daty planowanego przekroczenia granicy, wymagane wizy, świadectwa szczepień itp.
Przekraczanie granicy państw krajów Unii Europejskiej odbywa się na podstawie dowodu osobistego.
Każdy z krajów poza Unią ma swoje własne często różniące się przepisy paszportowe, wizowe i sanitarne wymagane wobec turystów.
Poszczególne kraje mają również różne przepisy celne, dewizowe i porządkowe, np. z Tunezji nie wolno wywozić ich narodowej waluty.
Zagadnienia związane z granicą państwa określa ustawa z 12 października 1990 roku o ochronie granicy państwowej.
Wg tej ustawy:
Granica - to powierzchnia prostopadła do powierzchni kuli ziemskiej, która oddziela terytorium państwa od innych obszarów (terenów innych państw).
Paszport - to dokument urzędowy, upoważniający do przekraczania granicy i pobytu za granicą oraz poświadczającym obywatelstwo i tożsamość danej osoby; wydaje go wojewoda (w kraju) lub konsul (za granicą).
Paszport blankietowy - wydaje się dla osób przebywających za granicą posiadających obywatelstwo polskie, a chcących powrócić do kraju.
Wiza - to dokument udzielający pozwolenia cudzoziemcowi przez państwo zgody na przejazd przez jego terytorium w celu udania się do państwa trzeciego.
Wizy mogą być:
a) pobytowe (maksymalnie 6miesięcy na terenie RP, mogą być przedłużone o kolejne 6miesięcy)
b) repatriacyjne (dla cudzoziemców polskiego pochodzenia, na maksymalnie 12 miesięcy)
c) tranzytowe (dla cudzoziemców posiadających prawo wjazdu)
Wizy wydają w kraju wojewoda, a za granicą przedstawicielstwa dyplomatyczne i urzędy konsularne.
Formalności graniczne: należy posiadać ważny paszport (ważność minimum 3 miesiące), wizę oraz środki na pokrycie kosztów wjazdu i wyjazdu.
Formalności graniczne polegają na sprawdzeniu ważności i autentyczności dokumentów uprawniających do przekroczenia granicy państwowej oraz na ustaleniu tożsamości osób legitymujących się tymi dokumentami. Kontroli tych dokumentów dokonują funkcjonariusze straży granicznej. Kontrola osobista odbywa się w osobnych pomieszczeniach, niedostępnych dla osób trzecich, przeprowadzają ją osoby tej samej płci.
Transport w turystyce - rodzaje i znaczenie
A. Transport kolejowy:
pionier turystyki
dzięki takim zaletom, jak bezpieczeństwo, komfort, szybkość, popularność i regularność, kolej stała się najbardziej uniwersalnym środkiem podróży
najbardziej masowy i najtańszy środek transportu
dzięki kolei rozładowywane są miejskie i podmiejskie korki, np. WKD w Warszawie i SKM w Trójmieście
B. Transport morski:
odgrywa stosunkowo niewielką rolę w przewozach turystycznych. Popularność tej formy transportu stale maleje na
korzyść komunikacji samochodowej i lotniczej. W rejonie Europy Północnej żegluga promowa odgrywa dużą rolę, są to połączenia głównie z państwami Skandynawskimi. Rodzaje transportu morskiego to: promy, wodoloty, poduszkowce. Do największych portów morskich zalicza się: Pireus (Grecja), Split, Genua, Barcelona, Marsylia, Dubrownik. Żegluga środkowa cieszy się większym uznaniem wśród turystów z uwagi na dużą atrakcję turystyczną oraz krótkotrwałość podróży. Armatorzy chcąc przyciągnąć turystów oferują na promach i statkach wyszukane usługi dodatkowe np.: pola golfowe, korty tenisowe, baseny oraz zacumowują w atrakcyjnych turystycznie miejscach i są to tzw. miasteczka pływające.
Wyróżniamy:
* rejsy lecznicze
* promowa
* żeglarstwo morskie
* krajoznawstwo
C. Transport lotniczy:
dzięki tej zalecie samolotu - szybkości i rosnącej jego pojemności, rola transportu lotniczego stale wzrasta oraz umacnia się on na rynku przewozowym
rozwojowi lotnictwa sprzyja rozwój turystyki międzynarodowej
z punktu widzenia technicznego stosowane są środki mające zapewnić wysoki stopień bezpieczeństwa podróży samolotem
D. Autokar:
przyjemność podróżowania i duży komfort (nowa generacja autokarów umożliwia turyście nieograniczony widok panoramiczny, usługi kuchni pokładowej, wideo, stereo, dostępność toalety pokładowej
możliwość penetracji, mobilność i w pewnej mierze swoboda
E. Motoryzacja indywidualna (samochód):
duża swoboda wyboru celów turystycznych, tras, etapów i przerw w podróży
możliwość łatwego osiągania odległych miejsc
możliwość dotarcia do miejsc interesujących turystycznie i mniej uczęszczanych, miejscowości położonych na uboczu, a także użytkowanie mniej znanych dróg
sprzyja korzystnemu rozkładowi czasowemu ruchu turystycznego
17