Nihongo gramatyka, 27, Budowa zdania


Budowa zdania

 

Podstawy budowy zdania w języku japońskim

 

Te - temat Po - podmiot

Do - dopełnienie Orz - Orzeczenie

Prz - przydawka

 

W języku japońskim w budowie zdania zachowuje się zawsze (poza pewnymi wyjątkami i wypadkami inwersji) ścisły porządek słów, w którym orzeczenie występuje zawsze na końcu zdania, a wyraz określany po określającym:

Po Ⴎ Do Ⴎ Orz

Czytam książkę.

ja

książka

czytam

Po

Do

Orz

watakushi-wa

hon-o

yomimasu

 

Składnia języka japońskiego jest dość złożona, ale podstawowe wzory zdań, najszerzej stosowanych w mowie można sprowadzić do trzech:

1. Orzeczenie zostało wyrażone czasownikiem:

 

ktoś lub coś dokonuje jakiejś czynności

watakushi-wa kakimasu

Ja napiszę.

 

2. Orzeczenie zostało wyrażone przymiotnikiem orzeczeniowym, który może zostać orzeczeniem bez końcówki -desu:

coś lub ktoś (jest) jakieś

kami-wa shiroi

Papier jest biały (Biały papier).

 

lub orzeczenie zostało wyrażone czasownikiem związku - -desu, który może tu występować albo i nie:

 

kami-wa shiroi(-desu)

Papier jest biały.

 

3. Orzeczenie zostało wyrażone rzeczownikiem, albo przymiotnikiem imiennym z czasownikiem związku- -desu:

coś lub ktoś jest kimś lub czymś, względnie jakiś

watakushi-wa gakusei desu

Jestem studentem.

kore-wa fukuzatsu desu

To jest skomplikowane.

 

Przydawka i zdanie podrzędne przydawkowe zawsze zawiera słowo przydawkowe. Zdanie:

Czytam książkę, którą wydano w ubiegłym roku.

po Japońsku będzie zbudowane w następujący sposób:

Ja w ubiegłym roku wydaną książkę czytam.

Watakushi-wa kyonen deta hon-o yomimasu.

 

 

 

Jak widać w języku japońskim nie ma zaimków względnych „który”, „jaki”, czyj”, przy pomocy, których analogiczne zdania podrzędne łączy się z głównymi w języku polskim. Stosunek zdania podrzędnego do rzeczownika wyraża się przez położenie i formę przydawkową orzeczenia zdania podrzędnego (dla czasowników są to końcowe formy bez sufiksu -masu).

 

(Prz)Te : (Prz)Po(Prz)DoOrz

 

Młodsza siostra mojego przyjaciela napisała do mnie długi list.

przyjaciel

młodsza siostra

ja

długi

list

wysłała

Prz

Te = Po

Do

Prz

Do

Orz

tomodachi-no

imōtosan-wa

watakushi-ni

nagai

tegami-o

kuremashita

 

Wczoraj, młodsza siostra mojego przyjaciela napisała do mnie długi list.

wczoraj

przyjaciel

młodsza siostra

ja

długi

list

wysłała

 

(Prz)Te

(Prz)Po

(Prz)Do

 

 

Orz

kin*

tomodachi-no

imōtosan-wa

watakushi-ni

nagai

tegami-o

kuremashita

 

Mój przyjaciel Tanaka pije, naprawdę często, wracając z uniwersytetu, razem z przyjaciółmi kawę w kawiarni.

uniwersytet

powrót

ja

przyjaciel

Tanaka

prawdziwy

Prz

Prz

Prz

Te = Po

daigaku-no

kaeri-ni

watakushi-no

tomodachi-no

Tanaka chin-wa

jitsu-ni

często

kawiarnia

przyjaciele

razem

kawa

pić

 

 

 

Do

Orz

yoku

kissaten-de

tomodachi-to

issho-ni

kōhii-o

nomimasu

 

Ponieważ dziś pada, zostanę w domu.

dzisiaj

deszcz padać gdyż

ja w domu zostać

Te

Zdanie okolicznikowe przyczyny

Zdanie główne

kyō-wa

ame-ga furu no de

(watakushi-wa) ie-ni imasu

Zdanie okolicznikowe przyczyny

Te

Zdanie główne

ame-ga furu no de

kyō-wa

(watakushi-wa) ie-ni imasu

Weszliśmy do sąsiedniej restauracji zjeść obiad.

my

sąsiedztwo

restauracja

obiad

spożywanie

weszliśmy

Po

Prz

okolicznik miejsca

Do bliższe

Do dalsze

Orz

watashitachi-wa

tonari-no

resutoran-ni

hirugohan-o

tabe-ni

hairimashita



Wyszukiwarka

Podobne podstrony:
Nihongo gramatyka, 84, Joshi -MADE
Nihongo gramatyka, 41, Formy czasownika z -ZU
Nihongo gramatyka, 56, Joshi -BA
Nihongo gramatyka, 55, Jodōshi -[U]/-YŌ
Nihongo gramatyka, 132, -TE/-DE + OKU
Nihongo gramatyka, 85, Joshi -NI
materiały gramatyczne z łaciny, Accusativus+zdania - tłumaczenie 26 przykładowych, Accusativus - zda
Nihongo gramatyka, 51, Jodōshi -SŌ DA
Nihongo gramatyka, 72, Joshi -SHIKA
Nihongo gramatyka, 100, NAKEREBA NARANAI
Nihongo gramatyka, 75, Joshi -ZE
Nihongo gramatyka, 53, Jodōshi -TAI
Nihongo gramatyka, 129, -TE/-DE + KURU
Nihongo gramatyka, 32, Czasowniki Kanōdōshi(可能動詞)
Nihongo gramatyka, 33, Czasowniki - Fukugō
Nihongo gramatyka, 136, Tworzenie nowych czasowników - -GARU
Nihongo gramatyka, 76, Joshi -ZO
Nihongo gramatyka, 31, Czasowniki: ARU, IRU, SURU
Nihongo gramatyka, 65, Joshi -NAA

więcej podobnych podstron